Ο Γιώργος Κιμούλης μιλάει στη “Ρ” με αφορμή την αυριανή παράσταση
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 1317 ΦΟΡΕΣ
Ο κ. Κιμούλης, μίλησε στη «Ρ» με αφορμή την παράσταση στην οποία πρωταγωνιστεί και έχει κάνει τη σκηνοθεσία και τη διασκευή, τη σπουδαία αριστοφανική κωμωδία «Θεσμοφοριάζουσες», η οποία παρουσιάζεται αύριο, Δευτέρα 7 Ιουλίου, στις 9:15μ.μ. στο θέατρο της Μεσαιωνικής Τάφρου.
«Το θέατρο δεν παρηγορεί, δεν καθοδηγεί. Το θέατρο, η τέχνη, πάνω απ’ όλα, υπενθυμίζει αυτά που οι άνθρωποι ξεχνούν», λέει.
Μια συζήτηση, λοιπόν, με έναν από τους κορυφαίους του Ελληνικού Θεάτρου, για τον Αριστοφάνη, την τέχνη, αλλά και τη διέξοδο απ’ αυτό που βιώνουμε όλοι-και το θέατρο-σήμερα…
Καταρχήν, να πούμε λίγα λόγια για το έργο. Γιατί επιλέξατε Αριστοφάνη;
«Όπως κάθε φορά όταν επιλέγω ένα έργο, το επιλέγω βάσει της θεματικής του. Προσπαθώντας να αφουγκραστώ αυτό το οποίο συμβαίνει στον περιβάλλοντα χώρο μου και στη συνέχεια τα ερωτήματα που θέλω να προσθέσω και εγώ, χρησιμοποιώ το έργο ουσιαστικά ή το κάθε έργο, σαν ένα βατήρα για να μπορέσω μέσα από αυτό να καταθέσω και εγώ τα ερωτήματά μου. Το θέμα του έργου ουσιαστικά τίθεται στην ερώτηση που και ο ίδιος ο Αριστοφάνης θέτει που δεν είναι άλλη από το μήπως τελικά το πρόσωπο του μέλλοντος είναι θηλυκού γένους».
Ακούμε συχνά για το πόσο επίκαιρος είναι ο Αριστοφάνης. Στη σημερινή εποχή το μήνυμα αυτό που μόλις αναφέρατε πώς μεταφράζεται;
«Κάθε κλασικό έργο λέγεται κλασικό επειδή είναι σαν να έχει γραφτεί την εποχή που παρουσιάζεται. Αυτή είναι και η αιτία που ένα έργο λέγεται κλασικό. Και ο Αριστοφάνης ένας κλασικός συγγραφέας, τα δε έργα του παραμένουν έως τώρα κλασικά. Άρα, δεν κινείται μόνο στο επίπεδο του κατά πόσον κάποιος θα το κάνει πιο σύγχρονο από αυτό που είναι στην πραγματικότητα γιατί, το κλασικό έργο, πάντα είναι σύγχρονο.
Από την άλλη πλευρά, με τον Αριστοφάνη, έχουμε και ένα πρόβλημα το οποίο πρέπει κανείς να το αντιμετωπίζει και να μην κλείνει τα μάτια σ’ αυτό: Επειδή ο Αριστοφάνης είναι ένας ποιητής ο οποίος επιθεωρησιογραφεί, γράφει πολιτικές επιθεωρήσεις της εποχής αλλά ποιητής όμως -είναι υψηλού επιπέδου η ποίησή του- είναι φυσικό πολλά στοιχεία και πολλές αναφορές να έχουν σχέση μόνο με την εποχή του. Αυτό, λοιπόν, ο σύγχρονος μεταφραστής-ερμηνευτής πρέπει με κάποιον τρόπο να το αντιμετωπίσει και να μην κλείσει τα μάτια.
Αυτό, λοιπόν, που προσπαθήσουμε να κάνουμε στη διασκευή είναι ότι χρησιμοποιήσαμε τον όρο του αναχρονισμού, ο οποίος είναι ένας όρος δόκιμος στο χώρο της φιλολογίας, και προσπαθήσαμε να τοποθετήσουμε τις αντίστοιχες αναφορές του τότε στο τώρα. Όλη η παράσταση στηρίζεται στο χώρο του αναχρονισμού».
Ποια είναι η θέση σας στο να “πειράζουμε” τα κλασικά έργα; Μέχρι που είναι, δηλαδή, το όριό σας;
«Εμείς δεν το “πειράξαμε” το έργο, το διασκευάσαμε πλήρως. Το να “πειράζεις” ένα έργο είναι κάτι διαφορετικό. Το να προσθέτεις κάποιες φρασούλες κωμικές ή μη, είναι μία άλλη ιστορία. Εμείς δεν κάναμε κάτι τέτοιο, εμείς το διασκευάσαμε πλήρως το έργο. Κρατήσαμε τη δομή του, κρατήσαμε τη θέση και την ουσία της κάθε σκηνής, του κάθε στίχου αλλά διασκευάζοντάς το πλήρως. Με υπογραφή κιόλας, παίρνοντας όλη την ευθύνη».
Μας έχετε τιμήσει αρκετές φορές, έχετε έρθει στη Ρόδο τα τελευταία χρόνια και παλαιότερα. Θα ήθελα να μου πείτε κάτι για το κοινό της Ρόδου. Πώς το εισπράττετε εσείς;
«Σας είπα, εσείς με έχετε τιμήσει, όχι εγώ»!
Για τους συνεργάτες σας στην παράσταση;
«Πιστεύω ότι δεν είναι πολλές οι στιγμές που ένας θίασος έχει μία τέτοια σύμπνοια και αυτό το βλέπω καθημερινώς, το χαίρομαι και με έχει κάνει ενθουσιασμένο».
Εκείνο που φθάνει σ’ εμάς είναι ότι εξακολουθείτε όλα αυτά τα χρόνια να έχετε τον ίδιο ενθουσιασμό. Θα θέλατε να κάνετε ένα σχόλιο για το θέατρο σήμερα στη χώρα μας, πώς το βλέπετε;
«Κοιτάξτε, το θέατρο και συνολικά η τέχνη, δεν είναι κάτι το οποίο βρίσκεται έξω από το κοινωνικό γίγνεσθαι. Από τη στιγμή κατά την οποία ζούμε αυτή την περίοδο όλα αυτά τα οποία βιώνει ο καθείς, είναι φυσικό να επηρεάζεται και το θέατρο. Αλληλένδετο είναι με τα κοινωνικοπολιτικά πράγματα το θέατρο και η τέχνη. Ό,τι βιώνουμε γύρω μας το βιώνει και ένας καλλιτέχνης μες το χώρο του».
Αυτά τα πολύ δύσκολα χρόνια της κρίσης που η τέχνη ίσως κάποιες φορές έφθασε να είναι και πολυτέλεια από πλευράς Κράτους ή στήριξής της κτλ., πώς τα βίωσε το θέατρο;
«Οι μύθοι της ανάπτυξης ή της αλλαγής δεν υφίστανται. Παραμύθι είναι. Συνεχίζουν τα πράγματα να είναι άσχημα και μέρα με τη μέρα γίνονται και χειρότερα».
Διέξοδος; Βλέπετε πουθενά διέξοδο ή ανάκαμψη;
«Διέξοδο βλέπω κάποια στιγμή μόνο όταν οι πολίτες συνειδητοποιήσουν ότι η διαιώνιση ή η διατήρηση αυτής της κατάστασης οδηγεί σε μία πλήρη καταστροφή και η μοναδική περίπτωση είναι ν’ αλλάξει ή να ανατρέψει τις παρούσες συνθήκες».
Ο κόσμος, αυτά τα χρόνια, έβρισκε διέξοδο στο θέατρο ή ήταν και το θέατρο απαγορευτικό γι’ αυτόν:
«Το θέατρο, ξέρετε, δεν είναι χώρος διεξόδου. Το θέατρο δεν παρηγορεί, το θέατρο και η τέχνη δεν καθοδηγεί. Η τέχνη πάνω απ’ όλα υπενθυμίζει αυτά που μπορεί οι άνθρωποι να ξεχνούν. Αν κάποιος προσπαθεί να βρει διέξοδο ή καταφύγιο ή παρηγοριά στο χώρο της τέχνης, κάνει λάθος. Το ίδιο και οι καλλιτέχνες, αν αντιμετωπίζουν έτσι την τέχνη τους».
Θεωρείτε ότι στη χώρα μας αυτή τη δύσκολη περίοδο το θέατρο στάθηκε στο ύψος του; Έπαιξε αυτό το ρόλο;
«Σας είπα και πριν ότι δεν είναι ένα ανεξάρτητο και αυτόνομο τοπίο ο χώρος της τέχνης. Βρίσκεται μέσα στα κοινωνικοπολιτικά πράγματα. Από τη στιγμή που όλα τα πράγματα παίρνουν μία κατιούσα, είναι φυσικό και ο χώρος της τέχνης να λειτουργεί προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν είμαι φίλος αυτού που λέγεται ότι όσο τα κοινωνικοπολιτικά πράγματα γκρεμίζονται ο χώρος της τέχνης μπορεί ν’ ανθίσει. Δεν γίνεται, είναι αλληλένδετα αυτά».
Κάτι αισιόδοξο μπορούμε να πούμε μετά απ’ όλα αυτά;
«Το αισιόδοξο βρίσκεται σ’ αυτό που σας είπα και πιο πριν: Ότι, όσο πιο γρήγορα οι πολίτες καταλάβουν και πιστέψουν στην ανατροπή των πραγμάτων, πιο γρήγορα θα δούμε καλύτερες μέρες. Αλλά ο κόσμος, εδώ και πάρα πολλά χρόνια, δυστυχώς, έχει μάθει να κυνηγάει την ευτυχία του μόνο σε ατομικό επίπεδο, ξεχνώντας ότι η ευτυχία βρίσκεται στο συλλογικό. Κάποια στιγμή ελπίζω ότι θα το συνειδητοποιήσει».
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
