«Η αύρα του Καβάφη αγκαλιάζει και τα Δωδεκάνησα»

Επαινετική κριτική στο βιβλίο του Κώστα Ε. Σκανδαλίδη για τον Αλεξανδρινό ποιητή από τη Σοφία Γιαλουράκη

Στην περιοδική έκδοση του Συνδέσμου Αιγυπτιωτών Ελλήνων «ΠΑΝΑΙΓΥΠΤΙΑ» με αρ. τεύχους 173 (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2014) η συγγραφέας Σοφία Γιαλουράκη (σύζ. του αείμνηστου Μανόλη Γιαλουράκη, δημοσιογράφου, κριτικού και πολυγραφότατου συγγραφέα), δημοσιεύει στη σελ. 19 το ακόλουθο κριτικό σημείωμα για το βιβλίο του συμπατριώτη μας Κώστα Ε. Σκανδαλίδη με τίτλο «Κωνσταντίνος Π. Καβάφης και Δωδεκανήσιοι στην Αίγυπτο των Ελλήνων», έκδ. Σ.Γ.Τ.Δ., Ρόδος 2013 (Βραβείο Β. Μοσκόβη, 2013, Δήμος Αθηναίων).
Κωνσταντίνος Π. Καβάφης και Δωδεκανήσιοι στην Αίγυπτο των Ελλήνων
Το βιβλίο αυτό των πεντακοσίων σελίδων (Έκδ. Στέγη Γραμμάτων και τεχνών Δωδεκανήσου) όταν έφτασε στα χέρια μου ταχυδρομικά δεν μπορούσα να το πιστέψω. Ένα βιβλίο-άθλος σε μια εποχή που τέτοιοι άθλοι δεν συνηθίζονται. Μένουν κρυμμένοι, περιμένοντας καλύτερες μέρες. Μόνο ο Παναγιώτης Καρματζός με τις θαυμάσιες μελέτες του, μας είχε συνηθίσει σε τέτοιους άθλους. Να όμως που και ο κ. Κώστας Σκανδαλίδης τόλμησε. Δεν τον γνωρίζω προσωπικά, αλλά η ερευνά του αυτή με καθήλωσε Συγκινούμαι με ανθρώπους που δεν τους καταβάλλουν οι δυσκολίες της ζωής. Σας αντιγράφω λίγες γραμμές από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Αυτός ο ανεπανάληπτος και μοναδικός ποιητής της Διασποράς των Ελλήνων ο Αλεξανδρινός Κωνσταντίνος Καβάφης, πάντα θα έχει κάτι καινούργιο να μας πει. Πάντα θα μας γοητεύει φέρνοντας μας κάθε φορά που τον πλησιάζουμε ένα μήνυμα ανθρωπιστικό, ένα μήνυμα που γενιές και γενιές θα ερμηνεύουν η καθεμιά με τη δική της οπτική και τις δικές της αξίες. Και ίσως η γοητεία του να βρίσκεται κάθε φορά που τον προσεγγίζουμε, στη διαφορετικότητα της ερμηνείας του. Ίσως γιατί είναι ένας παράξενος κλειδούχος που άλλο δεν κάνει από το να μας αφήνει στην κάθε απόπειρα προσέγγισης ανεπίλυτο το αίνιγμα της καβαφικής γοητείας".

Η αλήθεια είναι πως παρότι έχω ζήσει τις διάφορες "μάχες" γύρω από το καβαφικό έργο, δεν γνώριζα τη στενή σχέση που μπορεί να έχει ο Καβάφης με τα Δωδεκάνησα. Να όμως που ο κ. Σκανδαλίδης φώτισε και αυτή την πλευρά. Π.χ. αναφέρει ένα κριτικό κείμενο του 1926, του Αναστάσιου Φράγκου από την Κάρπαθο, που αποτελεί προάγγελο της αναγνώρισης του Καβάφη.

Έκλεισα το τεράστιο σε όγκο αυτό βιβλίο, που μ' έκανε να λησμονήσω όλα τα μνημόνια και να νιώσω την αύρα του Καβάφη ν' αγκαλιάζει και τα Δωδεκάνησα. Το βιβλίο έχει πλούσια βιβλιογραφία, πολλές εικόνες, ευρετήριο ονομάτων, μεγάλη έρευνα και ασφαλώς πολύ-πολύ μόχθο. Συγχαίρω θερμά τον συγγραφέα για το κουράγιο του και για το καταπληκτικό βιβλίο που μας χάρισε.
• Η Σοφία Γιαλουράκη έχει σπουδάσει αρχαιολογία, παιδαγωγικά, ψυχολογία και θεατρικό παιχνίδι και εργάστηκε ως εκπαιδευτικός. Είναι συγγραφέας βιβλίων για παιδιά (έχει εκδώσει πάνω από 15 βιβλία) και έχει τιμηθεί με το βραβείο παιδικής λογοτεχνίας από το Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών.