1925-Μελανοχίτωνες εναντίον Τεκτόνων στη Ρόδο και Φραγκολεβαντίνων

Η περίπτωση Αινεία Μπρουνέττι

Β’ ΜΕΡΟΣ
Ταυτόχρονα με τη διαδήλωση, αντιπροσωπεία των Μελανοχιτώνων επισκέπτεται τον Διοικητή των Ιταλικών Νησιών του Αιγαίου Μάριο Λάγκο και διαμαρτύρεται ότι η Διοίκηση διοικείται από τέκτονες ανωτέρους υπαλλήλους, αλλά δεν αναφέρονται για το Στράτευμα, ανώτατοι αξιωματικοί του οποίου είναι τέκτονες. Μάλιστα, την επομένη, πολλοί αξιωματικοί διαμαρτυρήθηκαν για τα υβριστικά συνθήματα στο φρούραρχο της πόλεως και τον Λάγκο.

Με το άκουσμα των παραπόνων αυτών οι Μελανοχίτωνες διοργανώνουν αυτοστιγμής νέαν ογκώδη διαδήλωση, αλλά αυτή τη φορά, χωρίς μαύρα πουκάμισα και ρόπαλα, χωρίς τις σημαίες τους και με συνθήματα υπέρ του Στρατού και του Στόλου, των οποίων οι αντιπρόσωποι αναγκάστηκαν να απευθύνουν ευχαριστήριες επιστολές στο Fascio, που δημοσιεύτηκαν στο «Messagero di Rodi».


Μάλιστα τους χαιρέτισαν ο διευθυντής της Αστυνομίας, ο υποδιευθυντής και ο αστυνόμος Διώξεως.
Για τα «έργα και ημέρες», στη Ρόδο, των φασιστών μελανοχιτώνων, ο χρονικογράφος της εποχής σημειώνει επί λέξει ότι «οσάκις είναι κάποια εορτή εκ των από μέρα σε μέρα καθιερουμένων, περιέρχονται εν στολή και με ρόπαλα, υποχρεώνουν τους εμπόρους της Αγοράς, να σημαιοστολίζουν τα μαγαζιά τους και να τα κλείνουν, μεταβαίνοντες σε καθορισμένο σ’ αυτούς σημείο, ανάλογα με την εορτή ή την υποδοχή, στην α΄ ή β΄ θέση, μη διστάζοντες μάλιστα να χρησιμοποιούν το ρόπαλο ή και το μαστίγιο γι’ αυτούς που βραδύνουν να συμμορφωθούν και να κλείσουν…

…Όποτε διέρχονται εν σώματι διά των οδών, υποχρεώνουν τους διαβάτες να σταματούν και να βγάζουν το καπέλο, και να περιμένουν με σεβασμό τη διέλευση της φασιστικής στρατιάς. Αλίμονο σε εκείνους, που δεν αντιλαμβάνονται τη διέλευση των φασιστών, αμέσως θα δεχτούν την επίθεση ενός ή δύο μελανοχιτώνων που θα βγουν από τη γραμμή-να μην ξεχνάμε την τάξη και την πειθαρχία-και θα δοκιμάσουν τη στερεότητα του μαστιγίου ή του ροπάλου επί της κεφαλής και των καπέλων των αμέριμνων διαβατών. Εάν συμβεί να παραπονεθούν σε κανένα αστυνομικό, ακούν και την επίπληξη ότι όφειλαν να στέκονται και να αποκαλύπτωνται όταν διέρχονται οι Μαυροχίτωνες...».

Ραβδισμός Προξένου
Ένα από τα θύματά τους ήταν και ο Πρόξενος της Δανίας και άλλοτε της Γερμανίας Αντόνιο Μπάρμαν, ο οποίος δεν σταμάτησε και εδέχθη τον σχετικό ραβδισμό από ένα φασίστα.

Σε άλλη περίπτωση, ένας φασίστας, διερχόμενος από το κατάστημα ενός Ροδίτη εμπόρου, αλλά Έλληνα υπηκόου, του ζήτησε φορτικά να μειώσει τις τιμές των εμπορευμάτων, τα οποία είδη, μάλιστα, ήταν και εισαγόμενα από την Ιταλία, επειδή, όμως, ο έμπορος τόλμησε να παρατηρήσει ότι πωλεί με ελάχιστο κέρδος, βάσει της φατούρας-τιμολογίου και δεν αναγνώριζε σ’ αυτόν το δικαίωμα να του κανονίζει πώς θα πουλήσει, ο θερμόαιμος φασίστας τον κτύπησε ανηλεώς και ράπισε και τον αδελφό του εμπόρου, λέγοντάς τους:

Να φύγετε όλοι οι Έλληνες απ’ εδώ και να πάτε στην… Ελλάδα!..

Για τον Αινεία Μπρουνέττι, έχουμε αναφερθεί κατά καιρούς, σε διάφορα δημοσιεύματά μας, και ειδικά όταν προέκυψε το ζήτημα των ιταλικών κτιρίων που μας άφησαν οι Ιταλοί. Τότε με το Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και τις διάφορες ημερίδες που οργάνωναν για να μας… τα συντηρήσουν!..

Όμως δεν μπορούμε να τον κατατάξουμε στους Έλληνες Ορθοδόξους που ήλθαν μετά τη Μικρασιατική καταστροφή και εγκαταστάθηκαν στη Ρόδο. Αναφερόμαστε στο συγκεκριμένο ζήτημα, αν με την επίθεση που δέχτηκε από του Μελανοχίτωνες, λόγω του ότι ήταν τέκτονας, στο πρόσωπό του, οι φασίστες, καταφέρονταν εναντίον των Ελλήνων.

Ποιος ο Αινείας Μπρουνέττι
Την απάντηση μας τη δίδει ο ανιψιός του Σωκράτης Δάλλας σε σημείωμά του, που γράφτηκε τον Οκτώβριο του 1999, δηλαδή, πάρα πολλά χρόνια αργότερα, με βάση οικογενειακές παραδόσεις και από λίγα έγγραφα που είχε στην κατοχή του.

Γράφει λοιπόν: «Η προσωπικότης του Αινεία Μπρουνέττι μπορεί να γίνει κατανοητή, μόνο σε συνδυασμό με το οικογενειακό του περιβάλλον. Βαπτίστηκε και νυμφεύτηκε Ορθόδοξα. Ο μεν Ορθόδοξος πατέρας του, δεν ενδιαφερόταν για δογματικά ζητήματα, αλλά έμεινε πάντα και Ρωμιός, σαν την μητέρα του και Ιταλός σαν τον πατέρα του.

Η μητέρα του Αινεία ήταν πιστή Καθολική και φανατικά Ιταλίδα, τόσο, που την κόρη της, τη βάφτισε Ορθόδοξα μεν, αλλά την ονόμασε Ιταλίτσα!.. Η γυναίκα του Αινεία ήταν φανατική Ελληνίδα και ενσυνείδητα Ορθόδοξη Χριστιανή.

Επί πλέον ο Αινείας γεννήθηκε και μεγάλωσε στο φραγκολεβαντίνικο, αλλά και ελληνικό περιβάλλον της Τουρκοκρατούμενης μεν, αλλά πάντοτε "Γκιούρ" (άπιστης) Σμύρνης, στην οποία και ο πατέρας του Αινεία είχε καταφύγει πλησίον Ελληνίδας συγγενούς, για να μπορέσει να εργαστεί. Με τέτοια βιώματα, φυσικό ήταν ο Αινείας και τα αδέλφια του να μην έχουν ξεκάθαρες εθνικές και δογματικές πεποιθήσεις.

Ενδομύχως, όμως, είχαν ενσταλαχτεί οι μητρικές αντιλήψεις, και οι δύο άνδρες, αδελφοί ιατροί Mπρουνέττι. πέθαναν ως Ιταλοί και ως Καθολικοί, θα μπορούσε να χαρακτηριστούν ως Ιταλοί, πολύ φιλέλληνες, και ως Καθολικοί απλώς και μόνον προς δήλωση εθνικισμού!..

Αντίθετα, η αδελφή τους έμεινε τύποις Ορθόδοξη και Ελληνίδα, παντρεύτηκε με Έλληνα και με παιδιά μέχρις αυτοθυσίας Ελληνες. Ενδομύχως, όμως, δεν έπαψε να είναι Ιταλίδα, και θα μπορούσε ακίνδυνα να χαρακτηριστεί ως "κρυπτοκαθολική".

Τα οικογενειακά λοιπόν βιώματα του Αινεία Mπρουνέττι δεν επέτρεψαν να έχει σαφείς εθνικοθρησκευτικές ή ορθότερα εθνικοδογματικές πεποιθήσεις. Αντίθετα, όμως, τα ίδια βιώματα αλλά και η ιδιοσυγκρασία του τον ενέπνευσαν βαθειά φιλελεύθερα αισθήματα, γενναιότητα, φιλαλληλία, ανεξιθρησκία και αυστηρή προσήλωση στο καθήκον…

Ο Αινείας Μπρουνέττι ήταν γιος του Ελληνοϊταλού Αλέξανδρου Μπρουνέττη (1856-1936) που γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Αγυιά Λαρίσης και πέθανε στην ιταλοκρατούμενη Κω. Μητέρα του Αινεία ήταν η Ιταλίδα Κλημεντίνη. Ο Αινείας γεννήθηκε την Σμύρνη το 1882 και πέθανε στη Ρόδο στις 6 Ιανουαρίου 1948. Σπούδασε γιατρός στην Πάρμα και στη Νάπολι. Μέχρι της καταστροφής της Σμύρνης το 1922, ασκούσε εκεί την ιατρική.

Στη Σμύρνη νυμφεύτηκε την Ελληνίδα Έλλη, κόρη του Σμυρναίου δημοσιογράφου και δημογέροντα Σωκράτη Σολωμονίδη. Κατά τη διάρκεια της ελληνικής κατοχής της Σμύρνης, ο Αινείας υπηρέτησε ως αξιωματικός του Ιταλικού Στρατού. Με την ιδιότητά του αυτή φυγάδευσε την πεθερά του Αικατερίνη Σολωμονίδου και την κουνιάδα του Πόπη, περνώντας ανάμεσα από τους Τούρκους, κυριολεκτικά με το όπλο στο χέρι.

Μετά την καταστροφή, κατέφυγε στην Ρόδο, όπου εργάσθηκε μέχρι τον θάνατό του, ως γιατρός μαιευτήρας - γυναικολόγος.

Όπως ήδη αναφέραμε, οι Μελανοχίτωνες δεν πείραξαν Ροδίτες τέκτονες. παρότι είναι γνωστόν ότι τότε διέμεναν στη Ρόδο δύο επιφανείς των τεκτονικών Στοών της Αλεξάνδρειας, οι Γ.Θ.Γεωργιάδης και ο Κομνηνός Γιαλλούσης.

Η επεκτατική πολιτική της Ιταλίας
Πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι είναι η εποχή που η Ιταλία θέλει να επεκταθεί στην Ανατολική Μεσόγειο και βρίσκει στέρεες βάσεις στη Ρόδο που θέλει να την μετατρέψει σε Κέντρο Πολιτισμού και τη Λέρο να την κάμει το μεγαλύτερο πολεμικό ναυτικό λιμάνι, τη Μάλτα της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Δυτική Μεσόγειος έχει άλλους «πάτρωνες», την Γηραιά Αλβιόνα που ελέγχει τα πάντα με το Γιβραλτάρ και τη Μάλτα και τη Γαλλία, που έχει υπό τον έλεγχό της τα κράτη της Μεγάλης Μαγκρέμπ Αλγερία, Τυνησία, Μαρόκο, Δυτική Σαχάρα, Μαυριτανία και μόνο η Ιταλία βρίσκεται σε μια μόνο αποικία της Μ. Μαγκρέμπ τη Λιβύη. Ελέγχει μόνο την Αδριατική από βορρά προς νότο την οποία θεωρεί δική της θάλασσα.

Τη πολιτική της Ιταλίας δημοσιεύει σε κύριο άρθρο της η εφημερίδα «L’ Idea Nazionale», επίσημη εφημερίδα του εθνικού φασιστικού κόμματος-υποστήριζε τον μιλιταριστικό εθνικισμό και τη δημιουργία ιταλικής αυτοκρατορίας-που γράφει μεταξύ άλλων ότι είναι «επείγουσα και επιτακτική ανάγκη να παγιωθεί ο Ιταλισμός στη θάλασσα της Ανατολής.

Κυρίαρχοι ήδη της Δωδεκανήσου επί τη βάσει της συνθήκης της Λωζάννης, δεν έχουμε να φοβηθούμε όπως ενεργήσουμε ελεύθερα και σύντομα για να συγκεντρώσουμε τα εθνικά εκπαιδευτικά και πνευματικά εκείνα στοιχεία, τα οποία απαιτούνται για την ίδρυση της μεγάλης ιταλικής οικογένειας, της δεύτερης Ιταλίας της Ανατολής… Η Γαλλία θα παραμείνει στη Συρία, η Αγγλία στην Παλαιστίνη, η Ιταλία στη Δωδεκάνησο, η Τουρκία εντός των σημερινών της συνόρων…».

* Παρουσίαση-σχολιασμός
Κώστας Τσαλαχούρης