Γιάννης Ζίγδης: 17 χρόνια από το θάνατό του
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 1006 ΦΟΡΕΣ
Ο πλούτος κάθε τόπου είναι οι άνθρωποί του και οι αρετές τους - Η Δωδ/σος έχασε το 1997 έναν ένθερμο υποστηρικτή των δικαίων προβλημάτων της
Ο αξιομνημόνευτος Ακαδημαϊκός και διεθνούς φήμης Οικονομολόγος Ξενοφών Ζολώτας, ο οποίος επί δεκαετίες, κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στην οικονομική και πολιτική ζωή της χώρας, συχνά επαναλάμβανε: “Ο πλούτος κάθε τόπου είναι οι άνθρωποί του και οι αρετές τους”.
Αναμφισβήτητα, ένας τέτοιος χρήσιμος και μεγάλου διαμετρήματος πολιτικός Άνδρας για τα Δωδεκάνησα, την Ελλάδα ολόκληρη, αναδείχθηκε κατά το δεύτερο ήμισυ του περασμένου αιώνα και ο Λίνδιος Γιάννης Ζίγδης.
Γεννημένος στη Λίνδο, τα πρώτα χρόνια της 10ετίας του 1910, συγκεκριμένα τον Ιούλιο του 1913, στη σκλαβωμένη τότε Δωδεκάνησο, όπου, κατά τον ποιητή, “έτυχε νάναι τα χρόνια δίσεκτα, πολέμοι, χαλασμοί, ξενητεμοί”, είχε την ατυχία να στερηθεί, σε πολύ μικρή ηλικία, τις στοργικές μητρικές φροντίδες, τις οποίες προσπάθησαν να αναπληρώσουν οι συγγενείς, αν είναι, ωστόσο, δυνατό, να ειπωθεί ότι αντικαθίσταται η μητρική αγάπη και στοργή. Χάρης, όμως, στη γενναιοδωρία των συγγενών εκ της μητέρας του και ιδιαίτερα του θείου του Μανώλη Γανωτάκη, συνέχισε απρόσκοπτα τις μεταγυμνασιακές του σπουδές.
Αρχικά, στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών Αθηνών και ακολούθως στα Πανεπιστήμια Λωζάνης, Γενεύης και Λονδίνου, όπου παρακολούθησε παραδόσεις υψηλού επιστημονικού επιπέδου των κορυφαίων Οικονομολόγων και Πολιτειολόγων του Μεσοπολέμου, μεταξύ των οποίων ο διεθνούς φήμης Οικονομολόγος Κέυνς, η οικονομολογική θεωρία του οποίου βρίσκεται στην επικαιρότητα εκ νέου σήμερα, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Θα πρέπει, ωστόσο, να τονιστεί ότι παντού, από το Βενετόκλειο Γυμνάσιο, μέχρι τη διδακτορική του διατριβή επί της Φιλοσοφίας του κλάδου της Οικονομικής, προχωρούσε ανελλιπώς με άριστα.
Επαρκώς καταρτισμένος οικονομολογικά, όσον ολίγοι στην Ελλάδα, προς το τέλος της δεκαετίας του 1930, και λόγω της τότε φασιστικής κατοχής της Δωδεκανήσου, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα για να προσφέρει τις γνώσεις του.
Η άνανδρη και ύπουλη επίθεση της φασιστικής Ιταλίας, στις 28 Οκτωβρίου 1940, βρίσκει το Γιάννη Ζίγδη, στην πρωτεύουσα του Ελληνισμού. Υπήρξε ο πρώτος εξόλων των Δωδεκανησίων της διασποράς, που την μεθεπόμενη ημέρα, στις 30 Οκτωβρίου, δημοσίευσε επώνυμα άρθρο στη μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα των Αθηνών “Το Βήμα” στο οποίο τόνιζε, ότι στον άνισο, αλλά υπέρτατο αγώνα κατά των δυνάμεων του σκότους ήταν παρούσα και η Δωδεκάνησος.
Ενώ, ταυτόχρονα, με τη διακήρυξή του εκείνη ο Γιάννης Ζίγδης καταχωρούσε και την πρώτη υποθήκη, πως μετά τον πόλεμο, τα δώδεκα λαμπερά διαμάντια του Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα, ύστερα από εξήμισυ αιώνων σκλαβιάς, θα έπρεπε, δικαιωματικά, να αποδοθούν στην αγκαλιά της Μητέρας - Πατρίδας.
Και προχωρώντας με πλέον θαρραλέα και πατριωτικά βήματα πρωτοστάτησε, μαζί με το Γιάννη Καζούλλη και άλλους Δωδεκανήσιους της Ελεύθερης Ελλάδας, στην ίδρυση του Εθελοντικού Δωδεκανησιακού Συντάγματος, το οποίο εντάχθηκε στη δύναμη των Ενόπλων Δυνάμεων του Εθνους, όπου έγραψε και αυτό, αναλογικά, σελίδες δόξας κατά το Αλβανικό έπος.
Με την κατάρρευση του μετώπου, τον Απρίλιο του 1941, ο στρατιώτης Γιάννης Ζίγδης ακολούθησε τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία στην Κρήτη και αργότερα στη Μέση Ανατολή.
Εκεί, εντοπίστηκε από τον διεθνούς φήμης Οικονομολόγο Κυριάκο Βαρβαρέσο, Υπουργό Συντονισμού της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης, μετακλήθηκε στο Λονδίνο και συμμετείχε στο Επιστημονικό Επιτελείο, το οποίο ασχολούνταν με τα μεταπολεμικά οικονομικά προβλήματα, που θα αντιμετώπιζε η χώρα.
Ωστόσο, από τη θέση αυτή δεν παρέλειπε ευκαιρία, που να μην προωθεί κάθε τι, που σχετιζόταν με τη Δωδεκάνησο. Είτε για τον επισιτισμό της, εξαιτίας του πολεμικού αποκλεισμού, είτε για την παραχώρησή της, μετά το τέλος του δεύτερου παγκόσμιου πολέμου, στην Ελλάδα.
Με την απελευθέρωση της Ελλάδας, τον Οκτώβριο του 1944, ο Γιάννης Ζίγδης, επέστρεψε και αυτός στη χώρα και ανέλαβε Οικονομικός Σύμβουλος της Ούνρρα - Υπηρεσίας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών - επιφορτισμένης με την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας.
Και με την ιδιότητα αυτή, νεαρός για τέτοιες υπεύθυνες θέσεις, τέθηκε επικεφαλής ομάδας κορυφαίων Επιστημόνων, Τεχνικών και Οικονομολόγων, για τη σύνταξη προγράμματος εκβιομηχάνισης της χώρας.
Υπό την εποπτεία του, δε, συντάχθηκε, από τότε, η γνωστή επτάτομη Μελέτη για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Ελλάδος· επίσης, μπήκαν οι βάσεις και για τον εξηλεκτρισμό της.
Οταν τον Ιανουάριο του 1950 προκηρύχθησαν οι βουλευτικές εκλογές για το Μάρτιο του ίδιου έτους, στις οποίες για πρώτη φορά θα συμμετείχε και η περιφέρειά μας, όλων των τοπικών παραγόντων τα βλέμματα, αυθόρμητα και από διαίσθηση, στράφηκαν προς το πρόσωπο του Γιάννη Ζίγδη.
Ενταγμένος στο ιστορικό κόμμα των Φιλελευθέρων, “των ξυπόλυτων”, όπως αρχικά το είχαν “βαπτίσει”οι Κρήτες, ο Αρχηγός του οποίου, ο Εθνάρχης, Ελευθέριος Βενιζέλος, είχε στενούς δεσμούς με τα νησιά μας· καθόσον, επί μία εικοσαετία και πλέον, από το 1912 μέχρι το 1933, τον απασχολούσε το Δωδεκανησιακό Ζήτημα, συμμετέχοντας στο δημόσιο βίο, με την άλφα ή βήτα Πολιτειακή του ιδιότητα· τότε, ο Ζίγδης εκλέκτηκε μεταξύ των πρώτων τεσσάρων βουλευτών, τους οποίους η ελεύθερη, πλέον, Δωδεκάνησος, έστειλε στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Αναντίρρητα, η Δωδεκάνησος, στο πρόσωπο του Γιάννη Ζίγδη βρήκε, εκτός των άλλων, το γνήσιο, ανυποχώρητο και γιατί να μην αναφερθεί, και τον ασυμβίβαστο εκφραστή των δικαίων αιτημάτων της.
Τα βασικά νομοθετήματα που αναγκαστικά θα έπρεπε να τεθούν σε ισχύ, ή να συμπληρωθούν, γιατί είχαν προηγηθεί, τόσο η Ελληνική Στρατιωτική Διοίκηση υπό τον ναύαρχο Περικλή Ιωαννίδη, (Μάρτιος 1947-Μάρτιος 1948), όσο και η Γενική Διοίκηση, (Μάιος 1948-Μάρτιος 1950), του μεταπολεμικού Δωδεκανησιακού θαύματος, φέρνουν τη σφραγίδα του Ζίγδη, καθώς και των συναδέλφων του της εποχής εκείνης. Του ανήκει, δε, ανεπιφύλακτα η πατρότητα δημιουργίας του Οργανισμού Ακίνητης Περιουσίας του Δημοσίου στη Δωδεκάνησο (Νόμος 2100/52).
Για την ακίνητη αυτή δημόσια περιουσία, ως καθαρά Δωδεκανησιακή, πίστευα και με περισσότερη πεποίθηση εξακολουθώ να πιστεύω πως, εάν της τμηματικής πώλησης γινόταν εξαρχής ορθολογική πρόβλεψη αξιοποίησης αυτής, θα συντελούσε, αναμφίβολα, στην επωφελέστερη μονιμότερη παραγωγική ανάπτυξη του δωδεκανησιακού συμπλέγματος. Εχω τη βεβαιότητα, δε, ότι υπάρχουν ακόμη ορισμένα περιθώρια προς την κατεύθυνση αυτή.
Ετσι, η εναπομείνασα αυτή περιουσία πρέπει, επιτέλους, με στοχευμένες ενέργειες να αξιοποιηθεί, δεν πρέπει να πουληθεί, όπως δρομολογείται στα παρασκήνια. Τυχόν πραγματοποίηση, της ακατανόητης τελευταίας αυτής διαδικασίας, θα αποτελέσει ανεπανόρθωτο ιστορικό και πολιτικό ατόπημα.
Καθόσον, κατά τον Αβραάμ Λίνκολν “Ο καλύτερος τρόπος για να προβλέψεις το μέλλον, είναι να το δημιουργήσεις”.
Ως εκ τούτου, την αξιοποιητική πρωτοβουλία πρέπει να την πιστέψουμε πρώτα εμείς, η τοπική πολιτική και λοιπή ηγεσία.
Η Δωδεκάνησος, στην οικονομική κρίση που περνάμε χρειάζεται κατ’ αρχήν προβλεπτικότητα συνδυασμένη με νέα πνοή και νέες αντιλήψεις στη δημιουργία και προώθηση μερικών κυρίων παραγωγικών αξόνων εξειδίκευσης.
Πρέπει να ξεφύγουμε απαραίτητα από την μονόπλευρη παραγωγική κατεύθυνση των υπηρεσιών και στους άλλους οικονομικούς κλάδους, ανάλογα με τις δυνατότητες κάθε δωδεκανησιακής περιοχής.
Η Δωδεκάνησος, να το ενστερνιστούμε απαξάπαντες, δεν είναι μόνο για τετράμηνο και αυτόν “κουτσουρεμένο” τουρισμό. Εχει και άλλες πρόσφορες παραγωγικές δυνατότητες.
Σήμερα, δε, περισσότερο από ποτέ, ο κατάλληλος - ο πρωταρχικός τρόπος για να συμμετάσχουμε και μεις τοπικά για να βγει η περιοχή μας από το τωρινό οικονομικό αδιέξοδο και ταυτόχρονα να δρομολογηθεί ορθολογικά το οικονομικό μας μέλλον, επιβάλλεται η εγρήγορση, η συναίνεση, η καθολική συστράτευση διαψεύδοντας έτσι και τη γνωστή περί των Ελλήνων παροιμιώδη διαχρονική φράση των Ιταλών: “cinque Greci, dieci comandi”, δηλαδή, πέντε Ελληνες, δέκα αφεντικά”....
Οχι, όμως, όπως γίνεται μέχρι σήμερα με ¨νεφελώδη” ακριβοπληρωμένα προγράμματα, υπό τύπον “έκθεσης ιδεών”, βγαλμένα μέσα από τα γνωστά θεωρητικής μορφής γραφεία των Αθηνών, εξού και ανεφάρμοστα.
Να φέρουμε ειδικούς τεχνοκράτες, εν ανάγκη από το εξωτερικό, ή με απόσπαση επί 6μηνο από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για να μελετήσουν την όλη κατάσταση.
Ετσι, θα επιτύχουμε και τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Προς τούτο, ας μας καθοδηγήσει το προηγούμενο της Ευρυτανίας.
Το 1988, με πρωτοβουλία του αδικοχαμένου Ευρυτάνα πολιτικού Παύλου Μπακογιάννη, που με κατάλληλο πρόγραμμα και κονδύλια των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, άλλαξε τελείως η περιοχή παραγωγική διάσταση.
Θα πρέπει, ωστόσο, να δραστηριοποιηθεί η Διεύθυνση Γεωργίας Δωδεκανήσου και από “το σκονισμένο” αρχείο να αναδειχθεί κάθε δυνατότητα, που μπορεί να επικαιροποιηθεί, ώστε να συμβαδίζει με το σημερινά δεδομένα.
Θα υποδεικνύονται τα αγροτικά προϊόντα πού θα παράγονται και σε ποιά θέση πρέπει να αξιοποιείται παραγωγικά, η έκταση γης - τουλάχιστον 10 στρεμμάτων, προκειμένου η εκμετάλλευση να είναι βιώσιμη. Η παραχώρησή της προς καλλιέργεια γης να παραχωρηθεί με ελάχιστο μίσθωμα επί μία 15ετία.
***
Ο Γιάννης Ζίγδης, υπήρξε, επίσης και ανένδοτος υποστηρικτής του ειδικού δημοσιονομικού καθεστώτος της Δωδεκανήσου. Αν και “μπροστάρης” για την προαγωγή των Δωδεκανησιακών προβλημάτων, ουδέποτε παρέλειψε να παρακολουθεί και να υποδεικνύει λύσεις και για τα γενικότερα Εθνικά θέματα.
Η οικονομική ανάπτυξη της χώρας, την οποία αναπόσπαστα συνέδεε με την εκβιομηχάνιση, τα μέτρα επιείκειας, που αποτέλεσαν τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια και τις διακηρύξεις του Νικολάου Πλαστήρα - του Μαύρου Καβαλάρη -, η Ενταξη στην Ευρωπαϊκή οικογένεια, το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας, η ευαισθησία για τα θέματα του Αιγαίου, η ελληνικότητα της Μακεδονίας μας, το Κυπιρακό και τόσα άλα, ήσαν από τα κύρια μελήματά του.
Στο θέμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης υποστήριζε, ευθύς εξαρχής, εξόλων των αρμόδιων παραγόντων, περισσότερο ριζοσπαστικές λύσεις.
Είχε την άποψη, την οποία με επιμονή διατύπωνε ότι, αντί της ενδιάμεσης περιόδου Σύνδεσης, θα έπρεπε να είχε προκριθεί η Ενταξη.
Θεωρούσε χαμένο το μεσολαβήσαν χρονικό διάστημα 1960-1980.
Στην περίοδο της επτάχρονης δικτατορίας, 1967-1974, υπήρξε από τους πρωταγωνιστές εναντίον της, με αποτέλεσμα να στερηθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα της ελευθερίας του.
Ο Γιάννης Ζίγδης, φεύγοντας για το μακρινό ταξίδι, το αχερούσιο το στερνό, ασχολήθηκε ενεργά και αφοσιωμένα με την πολιτική. Και διετέλεσε 4 φορές Υπουργός και το 1977 εκλέκτηκτε Πρόεδρος της ΕΔΗΚ.
Το 1991 ίδρυσε το Πολιτιστικό Ιδρυμα Δωδεκανήσου “Κλεόβουλος ο Λίνδιος”, το οποίο συνεχίζει τη λειτουργία του και μετά το θάνατό του, με έδρα την Αθήνα.
Η αγάπη του Γιάννη Ζίγδη για τη Λίνδο, τη γενέτειρά του, είναι γνωστή.
Εκτός των άλλων, επιβεβαιώνεται, πλέον περίτρανα και από τις δύο καθοριστικές κινήσεις του: Τον Αύγουστο του 1994, όταν η Κοινότητα Λίνδου τον τίμησε με το “Χρυσό Κλειδί” της πόλεως Λίνδου, σε ομιλία του, ανέφερε μεταξύ των άλλων:
“... Θέλω να σας εκμυστηρευθώ και τούτο: όταν θα πάψω να είμαι ζωντανός, θέλω να ταφώ εδώ στη Λίνδο, στον “Αχταρμά”, εκεί που πέφτει το έδαφος προς τη θάλασσα και βλέπει κανείς από κάτω την Παλαίστρα, απέναντι τον Οικισμό της Λίνδου, την Ακρόπολη, τον Τύμβο του Κλεόβουλου, τον απέραντο Πόντο... Ναι, αυτό το μεγαλείο του απέραντου Πόντου θέλω να βλέπω, όταν πεθάνω. Είναι η μεγάλη λεωφόρος, που οδηγεί στο Υπερπέραν!...”
Η επιθυμία του εκτελέστηκε. Για να επιβεβαιωθεί και επί του προκειμένου, ότι ο σύνδεσμος των Λινδίων με τον τόπο τους δεν αποκόπτεται ποτέ.
Επίσης, με τη διαθήκη του παραχώρησε στην Κοινότητα Λίνδου το σπίτι του που βρίσκεται στην Πλατεία Αττικής, όπου με το ποσόν της εκποίησης, σύμφωνα με την επιθυμία του, ανεγέρθηκε το Πνευματικό Κέντρο, του οποίου το 2010 κάναμε τα εγκαίνια.
Ετσι, και με τις δύο επιθυμίες του εκπληρωμένες, ο αείμνηστος συμπατριώτης μας Γιάννης Ζίγδης, αναπαύεται, σχεδόν δίπλα, με τον άλλο μεγάλο συμπατιρώτη μας, τον Λίνδιο Σοφό Κλεόβουλο, ο οποίος τον 6ο π.Χ. αιώνα, επί σαράντα χρόνια περίπου, κυβέρνησε το Δήμο Λινδίων, τη ΛΙΝΔΙΑ, συνετά και παραγωγικά.
Ο Γιάννης Ζίγδης, έφυγε από τη ζωή με ήρεμη τη συνείδηση, ότι κατά την επίγεια ζωή του, εκπλήρωσε στο ακέραιο το καθήκον του. Και συγκαταλέγεται στην τριάδα των Μεγάλων Ευεργετών της Λίνδου. Επαναλαμβάνοντας, δε, τον Ιωάννη Καποδίστρια θα πούμε, ότι ανήκει και στο Ζίγδη η προφητική διαπίστωση του Πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας: ¨Δεν ζει ο άνθρωπος· το έργο του”.
Αιωνία του η μνήμη...
* Γράφει ο Κυριάκος Ι. Φίνας
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
