Κακός δάσκαλος...

Αν ο τρόπος που φέρεται μια κοινωνία στην τρίτη ηλικία και στις ευπαθείς ομάδες της αντικατοπτρίζει την ποιότητά της, τότε η δικιά μας δεν θα πρέπει να νιώθει πολύ περήφανη για την εικόνα της.

Η οικονομική κρίση πέρα από τα δεινά που επέφερε στην καθημερινότητά μας, φαίνεται πως λειτούργησε ως παράγοντας αποκάλυψης άσχημων πτυχών μας, που μέσα στην ευμάρεια ήταν καλά κρυμμένες.

Δεν χρειάζεται να κάνουμε κάποια ιδιαίτερη ανάλυση για να γίνει αντιληπτό αυτό. Αρκεί μόνο μια διαδρομή με ένα αστικό λεωφορείο για να καταλάβουμε το έλλειμμα παιδείας. Σ’ αυτή τη διαδρομή θα παρατηρήσει κάποιος ότι στις κενές θέσεις συνήθως κάθονται όποιοι προλάβουν, αδιαφορώντας αν είναι όρθιοι γέροντες ή άτομα ευπαθών ομάδων, πχ εγκυμονούσες γυναίκες.

H εικόνα αυτή αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη τάση της κοινωνίας που προτάσσει το βόλεμα με κάθε κόστος αδιαφορώντας για το ευρύτερο σύνολο. Κοινώς εμείς να είμαστε καλά και όλοι οι άλλοι ας κάνουν ό,τι θέλουν.

Εκείνο όμως που προκαλεί ακόμα μεγαλύτερο προβληματισμό είναι το γεγονός ότι αυτή η κατάσταση χαίρει της ευρύτερης αποδοχής, διότι εφόσον αντιμετωπίζουν παθητικά ένα τέτοιο γεγονός οι παρευρισκόμενοι, αυτό παγιώνεται.

Και δεν μπορώ να πω ότι νοσταλγώ εποχές άκρατου συντηρητισμού, όπου επιβάλονταν να σηκωθεί κάποιος αυτόματα όταν έμπαινε κάποιος ηλικιωμένος σ’ ένα λεωφορείο, από την άλλη όμως δεν μπορώ να δεχθώ άκρατα ότι έχουμε περάσει στην άλλη όχθη της απόλυτης ισοπέδωσης.

Ας μη βιαστούμε να βγάλουμε πρώιμα συμπεράσματα. Το ότι γίνεται κάτι τέτοιο δεν σημαίνει αυτόματα ότι τα παιδιά αυτής της εποχής είναι κακά ή δεν σέβονται τίποτα. Νομίζω ότι περισσότερο δείχνει την αδιαφορία των μεγαλύτερων στη διαπαιδαγώγισή τους.

Διότι ένα παιδί δεν μπορεί να αντιληφθεί τη σπουδαιότητα της τρίτης ηλικίας και τις ανάγκες της αν ένας γονέας ή ένας δάσκαλος δεν του τα εξηγήσει. Τα νιάτα πάντα πράττουν με τον παρορμητισμό της ηλικίας τους.

Είναι ευθύνη των μεγαλύτερων να τους υποδεικνύουν το σωστό ή το λάθος και από εκεί και πέρα να τους αφήσουν να κάνουν τις επιλογές τους.

Σύμφωνα με το Σωκράτη η κακία στον κόσμο υπάρχει από την άγνοια της αρετής. Άρα πριν βιαστούμε να χαρακτηρίσουμε μια πράξη ως κακή ή δόλια, ίσως πρέπει να αναζητήσουμε κάποια βαθύτερα αίτια.

Το γεγονός για παράδειγμα ότι το δομικό κύτταρο της κοινωνίας, η οικογένεια, έχει υποστεί μια χαλάρωση των δεσμών της είναι μια από τις βασικότερες αιτίες που οι άνθρωποι έχουν πάψει να δίνουν τόσο σημασία σε τέτοιου είδους λεπτές συμπεριφορές.

Από την άλλη η συνεχής προβολή λανθασμένων προτύπων στα ΜΜΕ αποτυπώνεται στη νέα γενιά που προσπαθεί να τα αντιγράψει σχεδόν αυτούσια. Η δημιουργία αντιηρώων είναι πράξη ημερησίας διάταξης στην εποχή που ζούμε.

Άρα δεν μπορούμε να κατηγορήσουμε αυτή τη γενιά ότι έχασε το σεβασμό της σε όλες τις πανανθρώπινες αξίες, όταν εμείς οι ίδιοι τις έχουμε λησμονήσει ή τις έχουμε απωθήσει προκειμένου να εξασφαλίσουμε την επιβίωση.

Γίνεται εύκολα κατανοητό απ’ όλα τα παραπάνω πόσο μεγάλη ευθύνη φέρει ένας γονέας ή ένας παιδαγωγός ευρύτερα στη διαμόρφωση του ευρύτερου κοινωνικού συνόλου. Ο ρόλος τους δεν περιορίζεται στο να τους δώσουν τα υλικά αγαθά για να μεγαλώσουν ή τις γνώσεις για να προαχθούν στην επόμενη εκπαιδευτική βαθμίδα.

Η μόρφωση που αποκτά ένα παιδί είναι ο συγκερασμός όλων εκείνων των εμπειριών που αποκτά μέσα από τη γνωσιακή διαδικασία, η οποία είναι συνεχής και δεν χωρίζεται σε διδακτικές ώρες και ελεύθερο χρόνο.

Αν λοιπόν θέλουμε να οικοδομήσουμε μια κοινωνία που σέβεται τους θεσμούς και τις αξίες, ο μόνος τρόπος για να το πετύχουμε είναι να φροντίσουμε τα παιδιά μας να λαμβάνουν μια ισορροπημένη αγωγή. Και να μη ξεχνάμε ποτέ ότι δεν υπάρχει κακός μαθητής. Μόνο κακός δάσκαλος...

Γράφει ο Θάνος Ζέλκας