Μια φιλική προσέγγιση. “Μετάνοιες”

Του Χριστόφορου Αδαμόπουλου

Γράφει ο Δανιήλ Σπάρταλης

Μετά « Το δικό μου Μνημόνιο» και τις «Ευχαριστίες», οι «Μετάνοιες» είναι το τρίτο βιβλίο τού σεμνού και αθόρυβου συγγραφέα που έρχεται, με μια θερμή και τιμητική αφιέρωση, να εκπλήξει αλλά και να κομίσει ξεχωριστή χαρά. Από το 2011 ως το 2014 τρία αξιόλογα βιβλία!

Τον γνώρισα πριν κάτι χρόνια… Οι επισκέψεις του στην Ρόδο, την οποία υπεραγαπάει, όχι και τόσον συχνές (εγκατάσταση στην Αθήνα, εργασία, οικογένεια…) παρά το ιερό δέσιμο «εις γάμου κοινωνίαν» με μια φερέλπιδα Ροδίτισσα κόρη, την αλησμόνητη και αγαπημένη του Εύη, καμάρι και καύχημα τού Στέλιου και τής Ευαγγελίας τής πολύ τιμημένης και καταξιωμένης ιστορικής οικογένειας Κωτιάδη. Οι σχέσεις μας τυπικές τότε… Σχεδόν «εξ αποστάσεως»…

Σε μια κοινωνική εκδήλωση… σε κάποιο εστιατόριο… Καλύτερα, όμως τον γνώρισα, όταν, μετά από πολλά χρόνια, με συντροφιά την Ευαγγελία (την μητέρα της Εύης) και με μια όμορφη ανθοδέσμη –ορχιδέες θυμάμαι – τίμησε την λιτή μας φιλοξενία. Ήταν όλο κι όλο ένα ζεστό απογευματινό «τσάι» με τα απαραίτητα βουτήματα. Αυτά πριν κάτι χρόνια. Μετά δεθήκαμε με μια ειλικρινή φιλία που διαρκεί με αμοιβαία εκτίμηση. Φιλική, λοιπόν, η προσέγγιση στο τελευταίο πόνημα του Χριστόφορου Αδαμόπουλου.
Μπορεί ένα διήγημα που εύκολα θα το χαρακτήριζε κανείς σαν ένα «μίνι» μυθιστόρημα ή έστω μια σύντομη νουβέλα που, όλο κι όλο και μετά βίας, πιάνει 33 σελίδες μέσα σε ένα καλαίσθητο και καλοτυπωμένο βιβλίο 90 τόσων σελίδων να χαρακτηριστεί, να είναι δηλαδή ένα συναρπαστικό αριστούργημα;

Ναί, προσθέτω «μετά λόγου γνώσεως»: Ναί μπορεί! Αλλά, μόνον τότε, όταν ο προσεκτικός αναγνώστης του «ξεφυλλίσει» το ευρηματικό αυτό πόνημα που κάθε του σελίδα τον ταξιδεύει σε χρόνους αλλοτινούς…. Τότε.. που η ζωή των ανθρώπων μετριόταν με το κάθε ξημέρωμα και το κάθε γέρμα… Και πάλι ξανά απ’ την αρχή, ωσότου έλθει το … «πλήρωμα του χρόνου»…

Σημειώνω, πιο πάνω, «ξεφυλλίσει». Ναί! Γιατί μόνον όταν τα δάκτυλα γυρίζουν μια- μια τις σελίδες τότε… λίγο, λίγο, αναβλύζει το αγαπημένο εκείνο άρωμα της λατρεμένης εποχής στην οποία ο συγγραφέας με τόση επιδεξιότητα μας ταξιδεύει… Όχι, φίλε αναγνώστη, το βιβλίο του Χριστόφορου με κανένα τρόπο δεν διαβάζεται… ηλεκτρονικά! Η Παπαδιαμάντειος μυρωδιά που ξεχύνεται από κάθε του σελίδα σε ταξιδεύει εκεί κάτω στο όμορφο χωριό της Μεσσηνίας, στο αγαπημένο τού συγγραφέα «Διαβολίτσι», που τόσον όμορφα φέρνει κοντά μας ο καλός φίλος. Η ντοπιολαλιά , η χαρακτηριστική προφορά της θεια- Ελένης με τις «συντετμημένες» λέξεις τής Μάνης και ο όμορφος αντίλογος τής «εγγόνας» με τα πολύ προσεγμένα ελληνικά είναι κάτι που εύκολα ξεχωρίζει ο αναγνώστης.

Η δομή του όλου αφηγήματος είναι στρωτή και πολύ δωρική, σύντομες οι φράσεις και περιεκτικές. Αλήθεια, πόσον επηρεάζεται ο συγγραφέας από την όμορη τής γενέθλιας γης Λακωνία! Δεν κουράζει η ανάγνωση. Όλη η πλοκή, το δρώμενο, είναι ένα θεατρικό «ενσταντανέ» που ο αναγνώστης με ανυπομονησία περιμένει να ζήσει την παρακάτω σκηνή και αισθάνεται ικανοποίηση γιατί η συνέχεια τον ανταμοίβει , είναι δελεαστική… Περιμένει εναγωνίως να πληροφορηθεί τί τελοσπάντων θα γίνει με τις τριάντα «εδαφιαίες μετάνοιες την βραδιά!» που σαν «επιτίμιο» ο παπα-Θανάσης και … «ειρήσθω εν παρόδω».. γείτονας της θεια-Ελένης τής επέβαλε για να συγχωρεθούν οι…. αμαρτίες της κι έτσι ψυχικά ανάλαφρη να μεταλάβει τα Χριστούγεννα!

Στην αρχή των γραμμών αυτών σημείωσα, πόσον αβίαστα το διήγημα αυτό του Αδαμόπουλου σε μεταφέρει στον αγαπημένο συγγραφέα και διηγηματογράφο των νεανικών μας χρόνων, σε εκείνον τον αξεπέραστο Σκιαθίτη κοσμοκαλόγερο… Θα πρόσθετα, επίσης, πως είναι και ένα πολύ χαριτωμένο ευθυμογράφημα που στο τέλος τής ανάγνωσης αφήνει στον αναγνώστη μια μοναδική αίσθηση ιλαρότητας.

Τα λαογραφικά στοιχεία της Μεσσηνιακής υπαίθρου που περιέχονται στις σελίδες τού βιβλίου είναι πολύ σημαντικά και αξιόλογα και εύκολα το κατατάσσουν στα αυθεντικά του είδους του.
Αξίζει, πράγματι, ο αγαπητός φίλος να ψάχνει και να σκύβει στην πλούσια παρακαταθήκη των βιωμάτων του και με την γλαφυρή του πένα να πλουτίζει την λογοτεχνία μας. Το έχομε τόσην ανάγκη στην σημερινή γκρίζα και στέρφα από κάθε πνευματικότητα εποχή μας!