Τα ζιζάνια της κοινωνίας

Γράφει ο
Θάνος Ζέλκας

Είναι πραγματικά αξιοπερίεργο πως η ελληνική κοινωνία εκπλήσσεται όταν δουν το φως της δημοσιότητας γεγονότα που εκτυλίσσονταν μπροστά στα μάτια της και απλά ήταν πολύ απασχολημένη ή πολύ αδιάφορη για να τα α-ντιμετωπίσει. Τότε μόνο βρίσκει το θάρρος να μιλήσει και να εξιστορήσει καταστάσεις ντροπής που συνέβαιναν αλλά δεν υπήρχε κάποιος να τις σταματήσει.

Το ίδιο ακριβώς συνέβη και με τον σχολικό εκφοβισμό, το νταηλίκι ή bullying όπως έγινε διεθνώς γνωστό. Το φαινόμενο δεν είναι τωρινό. Υπήρχε ανέκαθεν και γιγαντώθηκε τρεφόμενο από την αδιαφορία μας. Διότι αυτή είναι η ορμόνη που το θρέφει και το μεταμορφώνει σ’ ένα αιμοβόρο τέρας.
Η ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια έχει παρουσιάσει έντονα μια αδυναμία να διακρίνει τους καλούς από τους κακούς, τους ικανούς από τους άχρηστους, τους πεφωτισμένους από τους “ξεγάνωτους ντενεκέδες”. Κι αυτή η αδυναμία της αποτυπώνεται σε διάφορες εκφάνσεις της.

Στον τρόπο που ψηφίζει, στον τρόπο που φέρεται στους δρόμους, στον τρόπο με τον οποίο κονιορτοποιεί τα όνειρα και τις ικανότητες των διαφορετικών ανθρώπων, στις αντιλήψεις της για τη διαφορετικότητα, στην ανάδειξη αντιηρώων και λάθος προτύπων, στο ότι βλέπει στον καθρέπτη της πράγματα που πλέον δεν υπάρχουν.

Όλο αυτό το συνονθύλευμα αδιαφορίας και παθογενειών ξεγυμνώθηκε αφού ένα παιδί είκοσι χρονών βρέθηκε νεκρό κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες έχοντας υποστεί αμέτρητους εξευτελισμούς από τους ψευτονταήδες συμμαθητές του. Ακόμα κι αν το ιατροδικαστικό πόρισμα γράψει αυτοχειρία, στην πραγματικότητα το παιδί αυτό σκοτώθηκε από τις χιλιάδες σφαίρες που δημιουργήθηκαν και δημιουργούνται κάθε φορά που ο καθένας από εμάς σιωπά μπροστά στο κακό και σκέφτεται πως δεν είναι αυτός που θα σώσει τον κόσμο.

Δεν είναι αρκετό ακολουθώντας μια τάση να διαμαρτυρόμαστε για το νταηλίκι εντός και εκτός σχολείων. Στην ουσία είναι υποκριτικό να καταδικάζουμε τον εκφοβισμό στα παιδιά και να επιτρέπουμε σε κάτι “κουτσαβάκια” να υπάρχουν απλά έχοντας την ασφάλεια ενός όπλου, της γνωριμίας με ένα “σημαίνον” πρόσωπο της κοινωνίας ή την αυθάδεια που γεννά η αγέλη των ομοίων του. Είναι αυτοί που τους χαρακτηρίζει η φιλοσοφική απορία “Ρε ξέρεις ποιός είμαι εγώ;” και κορδώνουν το δασύτριχο στήθος με τη χρυσή καδένα σα γαλοπούλες μέσα σε κοτέτσι.

Κι ενώ περιγράφοντάς τους αποκαλύπτεται η γελοιότητά τους, στην πραγματικότητα κάτι τέτοιοι τύποι είναι που καταδυναστεύουν την κοινωνία. Κάποια ημιδιαμορφωμένα πιθηκοειδή, αν χρησιμοποιήσει κάποιος την εξελικτική θεωρία του Δαρβίνου, που αδυνατούν να εγκλιματιστούν μέσα στον πολιτισμό και αντί να επιστρέψουν στα δέντρα όπου ανήκουν, φτιάχνουν αγέλες για να μετατρέψουν σε ζούγκλα αυτό που παλέψαμε ως είδος εδώ και αιώνες να επιτύχουμε.

Και δυστυχώς ο πιθηκισμός επειδή απευθύνεται στα πιο αρχέγονα ένστικτα του ανθρώπου βρίσκει έδαφος να ευδοκιμήσει εκμεταλλευόμεος τις αδυναμίες του πολιτισμένου κόσμου, όπως ακριβώς κάνουν και τα ζιζάνια ρουφώ-ντας τους χυμούς των καρποφόρων φυτών. Αυτά όμως είναι τα πρότυπα που προβάλλονται αντί να καταδικάζονται και σε ένα τέτοιο περιβάλλον μεγαλώνουν τα παιδιά μας. Και εφόσον δεν διαπαιδαγωγηθούν σωστά την ώρα που πρέπει, τα παιδιά μ’ αυτά τα πρότυπα θα γίνουν τέρατα.

Σωστά η κοινωνία καταδικάζει το νταηλίκι. Θα έπρεπε όμως να το είχε κάνει νωρίτερα αντί να προχωράει σκυφτή, αδυνατώντας να κοιτάξει κατάματα το πρόβλημα και κρύβοντας όλες τις παθογένειές της κάτω από το χαλάκι της εξώπορτάς της. Τώρα που φωνάζει και διαδηλώνει είναι πλέον αργά γιατί τα είκοσι χρόνια του αδικοχαμένου παιδιού δεν γυρίζουν πίσω. Ευχή και ελπίδα διατυπώνω αυτός ο θάνατος να έχει πραγματικά αφυπνίσει τα σκουριασμένα αντανακλαστικά μας και να έχει θέσει τα θεμέλια για μια κοινωνία πιο ευαίσθητη, πιο ήπια, πιο πολιτισμένη.