Χρυσωρυχείο για τα ταμεία του κράτους οι αρχαιολογικοί χώροι της Ρόδου

Μιχάλης Μαστής

«Τσεπώνουν» εκατομμύρια και επιστρέφουν ψίχουλα

«Ζεστό χρήμα», της τάξης των 13,5 εκατομμυρίων ευρώ, εισέπραξε τα δύο τελευταία χρόνια το Υπουργείο Πολιτισμού από τους αρχαιολογικούς χώρους της Ρόδου, χωρίς να επιστρέψει ούτε ένα ευρώ στο νησί μας για την εκτέλεση έργων συντήρησης ή ανάδειξης αρχαιολογικών μνημείων, όπως αποκάλυψε ο ίδιος ο υπουργός Πολιτισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς χθες στο κοινοβούλιο, απαντώντας στην καίρια ερώτηση του βουλευτή Δωδεκανήσου της Νέας Δημοκρατίας κου Μάνου Κόνσολα!

Την ίδια ώρα, ο υπουργός, «δασκαλεμένος» προφανώς από τους... ίδιους τεχνοκράτες του υπουργείου Πολιτισμού, που επί σειρά ετών συμβούλευαν τους προκατόχους του κ. Μπαλτά πώς να ρίχνουν στον γενικό κορβανά τα έσοδα από τον πακτωλό εισπράξεων της Ρόδου έκλεισε οριστικά την πόρτα για το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το νησί μας, ποσά ανταποδοτικά, ανάλογα με την εισπραξιμότητα που έχει η Ρόδος, έτσι ώστε να χρησιμοποιηθούν για τη συντήρηση και την ανάδειξη των χώρων αυτών.

Ο υπουργός πάντως ήταν ειλικρινής, στην απάντηση που έδωσε στο βουλευτή Δωδεκανήσου κο Μάνο Κόσνολα, λέγοντας ότι δεν είναι δυνατό να ισχύσουν τέτοια κριτήρια γιατί σε αυτή την περίπτωση, θα αναβαθμίζονταν μόνο οι αρχαιολογικοί χώροι που έχουν μόνο μεγάλη επισκεψιμότητα.

Τεράστιες οι ευθύνες των τοπικών μας φορέων
Το μεγάλο ερώτημα βεβαίως που προκύπτει και το οποίο πλέον προκαλεί εκ των πραγμάτων τεράστια ερωτήματα είναι αν αυτό που έγινε στη Ρόδο (να εισπραχθούν δηλαδή 13,5 εκατομμύρια ευρώ μέσα σε διάστημα 24 μηνών και να μην γίνει κανένα ανταποδοτικό έργο) ισχύει και για άλλες περιοχές της χώρας μας (πχ Κρήτη) όπου και εκεί αντίστοιχα αυξημένος είναι ο αριθμός των εισπράξεων από τους αρχαιολογικούς χώρους.

Το ζήτημα αυτό, της απαξίωσης δηλαδή του τόπου μας, από τις εκάστοτε κυβερνήσεις, δεν είναι σημερινό.
Αντιστοιχεί σε μια λογική ενός αθηνοκεντρικού κράτους, που βλέπει τη Ρόδο και τα νησιά μας, ως τόπους από τους οποίους μπορεί να «αρπάζει» ετησίως ασύλληπτα ποσά συγκριτικά με άλλες περιοχές της χώρας τα οποία αντιστοιχούν:
-Στα έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους.
- Στα έσοδα από τα ενοίκια του ΤΑΠΑ
- Στα έσοδα από τους φόρους αεροδρομίων (Ρόδου, Κω και Καρπάθου) που ξεπερνούν συνολικά τα 70 εκατομμύρια ετησίως

Στην φορολογία εισοδήματος που συγκριτικά με άλλες περιοχές είναι αυξημένη εξαιτίας των 3 εκατομμυρίων επισκεπτών στα νησιά μας.
Στα έσοδα από τις πωλήσεις των ακινήτων του δημοσίου, όπου το 2011 καταργήθηκε το αυτονόητο δικαίωμα του νομού μας, να εισπράττει το 65% των εσόδων από την αξιοποίηση αυτών.

Ούτε... τα τείχη της Παλιάς Πόλης δεν ξεχορταριάζουν
Ενδεικτικό στοιχείο για το... πόσο ανταποδοτικά λειτουργεί το υπουργείο Πολιτισμού έναντι της Ρόδου, είναι η εικόνα που παρουσιάζει τόσο η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου όσο και οι υπόλοιποι αρχαιολογικοί χώροι του νησιού μας, όπου... εδώ και χρόνια ούτε... τα τείχη δεν μπορούν να ξεχορταριάσουν.

Ουσιαστικά, ο υπουργός Πολιτισμού κος Μπαλτάς, επισήμανε χθες ότι απαντώντας στον κ. Κόνσολα, παραδέχθηκε ότι η Πολιτεία εδώ και χρόνια ακολουθεί την ίδια τακτική ενώ ταυτόχρονα προεξόφλησε ότι τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει γιατί έτσι όπως άφησε να εννοηθεί θα αδικηθούν άλλες περιοχές της χώρας που έχουν πολύ μικρότερη εισπραξιμότητα.

Τι... Τσέπωσε το ΤΑΠΑ
Ο υπουργός αποκάλυψε επίσης ότι τα δύο τελευταία χρόνια εισπράχθηκαν στη Ρόδο από αρχαιολογικούς χώρους:
Το 2014 ποσό της τάξης των 6,8 εκατομμυρίων ευρώ
Το 2015 ποσό της τάξης του 6,1 ευρώ
Το ΤΑΠΑ διαθέτει στη Ρόδο επίσης 219 ακίνητα (163 οικίες και 50 καταστήματα) από τα οποία εισέπραξε:
Το 2014 351.000 ευρώ και
Το 2015 454.000 ευρώ.

Πάγια τακτική του... αθηναϊκού κράτους
Αντίστοιχη επιχειρηματολογία, είχε χρησιμοποιηθεί όταν και οι προηγούμενες κυβερνήσεις, είχαν «αρπάξει» από τον ειδικό λογαριασμό που διέθετε ο αερολιμένας Ρόδου «ΔΙΑΓΟΡΑΣ» στην Τράπεζα της Ελλάδος, ποσό της τάξης των 40 εκατομμυρίων ευρώ, τα οποία όπως αποκάλυψε τότε η ΡΟΔΙΑΚΗ, χρησιμοποιήθηκαν για τις απαλλοτριώσεις οικοπεδικών εκτάσεων στη Χίο για την επέκταση του αεροδρομίου του νησιού. Για την ιστορία και μόνο, ελάχιστοι ήταν τότε οι τοπικοί φορείς που είχαν αντιδράσει στην αποκάλυψη αυτή της «Ροδιακής», μαζί με τον αείμνηστο ροδίτη βουλευτή Αναστάσιο Καραμάριο.

Αποκαλυπτικά στοιχεία από την ερώτηση του Μ. Κόνσολα
Σημαντικές αποκαλύψεις έγιναν προχθές στη Βουλή κατά τη διάρκεια της συζήτησης ανάμεσα στον Υπουργό Πολιτισμού, κ. Αριστείδη Μπαλτά, και το Βουλευτή Δωδεκανήσου, κ. Μάνο Κόνσολα, σχετικά με την Επίκαιρη Ερώτηση που είχε καταθέσει ο Βουλευτής για το ζήτημα της ανταποδοτικότητας των πόρων που εισπράττει το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων από τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου.

Αποκαλύφθηκε ότι το ΤΑΠΑ εισέπραξε την τελευταία μόνο διετία 13 εκ. Ευρώ από τους αρχαιολογικούς χώρους της Ρόδου. Όπως επισήμανε ο κ. Κόνσολας, δεν υπήρξε ούτε καν η ελάχιστη ανταποδοτικότητα και η επιστροφή μέρους αυτών των χρημάτων με έργα ανάδειξης και συντήρησης στη Μεσαιωνική Πόλη αλλά και στους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού.

Ο Μάνος Κόνσολας αποκάλυψε, επίσης, ότι οι εισπράξεις από το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου υπερβαίνουν το 1 εκ. Ευρώ σε ετήσια βάση και τα έσοδα από το Αρχαιολογικό Μουσείο τις 400.000 ευρώ.

Ο Βουλευτής Δωδεκανήσου μίλησε, επίσης, για χαμηλά ή χαριστικά μισθώματα στα 241 ακίνητα της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου που διαχειρίζεται το ΤΑΠΑ.
Με βάση στοιχεία του 2013, που αποκάλυψε ο Βουλευτής, το ΤΑΠΑ εισέπραξε από τη διαχείριση αυτών των ακινήτων μόλις 363.371 ευρώ για 241 ακίνητα.

Ο Υπουργός Πολιτισμού, κ. Μπαλτάς, επιβεβαίωσε τα σχετικά στοιχεία, αντιτείνοντας ότι το 2015 τα έσοδα αυξήθηκαν στα 450.000 ευρώ, ποσό, όμως, που θεωρείται πολύ μικρό αν σκεφθεί κανείς ότι μιλάμε για 241 ακίνητα.

Ο Μάνος Κόνσολας ζήτησε από τον Υπουργό Πολιτισμού να επισκεφθεί άμεσα τη Ρόδο, προκειμένου να διαπιστώσει ο ίδιος την εικόνα εγκατάλειψης των αρχαιολογικών χώρων και των μνημείων αλλά και την κατάσταση φθοράς στην οποία έχει παραδοθεί η Μεσαιωνική Πόλη.

Κατέθεσε, επίσης, πρόταση για τη διαμόρφωση μιας τριμερούς προγραμματικής σύμβασης ανάμεσα στο Υπουργείο Πολιτισμού, το Δήμο Ρόδου και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου και την υλοποίηση των απαραίτητων έργων για τη συντήρηση και ανάδειξη αυτού του ζωντανού μνημείου.

Ο Υπουργός Πολιτισμού κ. Μπαλτάς δεν τοποθετήθηκε στην πρόταση του κ. Κόνσολα, δεσμεύθηκε, όμως, να επισκεφθεί άμεσα τη Ρόδο προκειμένου να ενημερωθεί για την κατάσταση στη Μεσαιωνική Πόλη και στους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού.

Σε δήλωσή του, ο Μάνος Κόνσολας, αμέσως μετά το τέλος της συζήτησης στη Βουλή επισημαίνει:
«Η Πολιτεία, διαχρονικά, χρησιμοποιεί τη Ρόδο για να την «αρμέγει», εισπράττει τεράστια έσοδα από τους αρχαιολογικούς χώρους του νησιού και δεν διαθέτει ούτε τα ελάχιστα από αυτά για τη συντήρηση των μνημείων.
Μόνο τα δύο τελευταία χρόνια εισέπραξε 13 εκατομμύρια ευρώ από τους αρχαιολογικούς χώρους της Ρόδου.

Αν μόνο ένα μέρος από αυτά είχε διατεθεί για τη συντήρηση και ανάδειξη των μνημείων του νησιού, θα είχαμε μια άλλη εικόνα. Αν μόνο ένα μέρος από αυτά είχε διατεθεί για να χρηματοδοτηθεί μια προγραμματική σύμβαση για τη Μεσαιωνική Πόλη, θα είχαμε αντιμετωπίσει το πρόβλημα της φθοράς του χρόνου σε αυτό το ζωντανό μνημείο.

Ανοίγει, όμως, και ένα τεράστιο θέμα για τα ακίνητα, που διαχειρίζεται το ΤΑΠΑ, στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Δεν είναι δυνατόν 241 ακίνητα να αποφέρουν μόνο 450.000 ευρώ σε ετήσια βάση.
Αν το διαιρέσουμε προκύπτει ένας μέσος όρος 1867 ευρώ το χρόνο από κάθε ακίνητο στη Μεσαιωνική Πόλη, δηλαδή 155 ευρώ το μήνα.

Το ζήτημα δεν έκλεισε για μένα. Θα επανέλθω ζητώντας αναλυτικά στοιχεία για τα μισθωτήρια συμβόλαια αλλά και για το χαμηλό δείκτη αξιοποίησης αυτών των ακινήτων.
Και θα επαναφέρω την πρότασή μου για τριμερή προγραμματική σύμβαση για τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου ανάμεσα στο Υπουργείο Πολιτισμού, το Δήμο Ρόδου και την Περιφέρεια».