Ζει μεταξύ Ρόδου και Λονδίνου και κάνει αυτό που θέλει!

Pοδούλα Λουλουδάκη

Ο Μιχάλης Ρίζος, μιλώντας για τη δική του πορεία απευθύνεται σε όσους θα φύγουν στο εξωτερικό, φοιτητές ή … μετανάστες

Μια νηφάλια ματιά, αυτό έχει ο Μιχάλης Ρίζος και βλέμμα καθαρό, ευθύ που πιάνει αμέσως τα πάντα γύρω, αντιλαμβάνεται τις ευκαιρίες και δεν φοβάται ν΄ αρχίσει πάλι απ΄ την αρχή, προκειμένου να πάει παρακάτω. Γιατί μερικές φορές, χρειάζεται να κάνεις πίσω για να πάρεις φόρα!

Ένας νεαρός Ροδίτης που πήγε το 2000 για σπουδές στην Αγγλία, και έμεινε εκεί χωρίς να αισθάνεται μετανάστης, αλλά πολίτης του κόσμου! Ήταν χαρούμενος μ΄ αυτό που έκανε, κι ακόμα κι αν δεν το είχε επιλέξει ακριβώς, τη δουλειά την έκανε πολύ καλά, κάποιος το πρόσεχε αυτό και τελικά έφτανε να κάνει τη δουλειά που ήθελε! Γιατί έτσι απλά είναι τα πράγματα, πάντα κάποιος το προσέχει!

Ο Μιχάλης Ρίζος, που μοιράζει τώρα πια το χρόνο του μεταξύ Λονδίνου και Ρόδου, φανερώνει σήμερα τον τρόπο που λειτουργεί, και απ΄ την πλευρά του βετεράνου στην προσπάθεια που τη συνεχίζει ωστόσο με την ίδια ένταση και πάθος, δίνει πληροφορίες οι οποίες είναι χρήσιμες και διδακτικές!

Φύγατε απ’ την αρχή στην Αγγλία για τις σπουδές σας, τι σπουδές κάνατε;
Σπούδασα βιοϊατρική, με ειδίκευση στη Βιοχημεία στο πανεπιστήμιο του Hull, στο Γιόρκσαϊρ, στο Κίνγκστον.

Ξέρατε ήδη καλά αγγλικά πριν πάτε εκεί;
Ναι, είχα IELTS, δηλαδή το πτυχίο που ζητούν μέχρι και σήμερα τα βρετανικά πανεπιστήμια. Έδωσα εξετάσεις στη Χημεία, τη Φυσική, τη Βιολογία και εξετάσεις στην αγγλική γλώσσα. Με δέχτηκαν τρία πανεπιστήμια και επέλεξα αυτό.

Πού μείνατε;
Έμεινα σε εστία το πρώτο διάστημα. Κάθε φοιτητής στην Αγγλία έχει την επιλογή να μείνει σε εστία του πανεπιστημίου, πληρώνοντας εκτός από τα δίδακτρα βέβαια και την εστία. Με δεδομένο όμως ότι τουλάχιστον τη δική μου εποχή, το 2000, αν και είναι το ίδιο και σήμερα, έδινες 3.000 ευρώ για ένα μέσο ενοίκιο και για τους λογαριασμούς του σπιτιού, η επιλογή της εστίας ήταν η καλύτερη. Όπως επίσης και το να μείνεις σε πόλη εκτός του Λονδίνου.

Τα δίδακτρα για τα αγγλικά πανεπιστήμια τότε ήταν περισσότερα ή σήμερα;
Τα δίδακτρα σήμερα, από την πληροφόρηση που έχω, είναι αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τότε. Και βεβαίως δεν έχει ξεκαθαρίσει αυτή τη στιγμή πώς θα διαμορφωθούν μετά το Brexit.

Πώς τους δέχονται τους μη Άγγλους φοιτητές;
Ένιωσα να έχω την ίδια αντιμετώπιση με τους Άγγλους φοιτητές και μάλιστα στο δικό μου πανεπιστήμιο έτυχα πολύ θερμής υποδοχής, τόσο εγώ, όσο και όλοι οι προερχόμενοι από μεσογειακές χώρες. Μάλιστα, ειδικά για εμάς στις πρώτες τέσσερις μέρες οργάνωσαν στο πανεπιστήμιο Mediterranean πάρτι, ενώ αντίστοιχες εκδηλώσεις έκαναν και για τους προερχόμενους από άλλα σημεία του κόσμου. Τελικά αυτό το πάρτι εμείς οι μεσογειακοί το επαναλαμβάναμε μόνοι μας, κάθε μήνα!

Εργαζόσασταν ως φοιτητής στην Αγγλία;
Ναι, δούλευα. Δούλευα κι από τα μαθητικά μου χρόνια, τα καλοκαίρια στην Παλιά Πόλη. Μου άρεσε. Δούλευα σε μαγαζί με ρολόγια, κοντά στο θείο μου. Η δουλειά στην Παλιά Πόλη για μένα ήταν ένα ακόμη πανεπιστήμιο. Με βοήθησε πολύ με τα αγγλικά μου, κατάλαβα την έννοια της πολυπολιτισμικότητας, και ψήθηκα από νωρίς στη δουλειά. Προτείνω στα παιδιά που προετοιμάζονται για το εξωτερικό και φτιάχνουν τα βιογραφικά τους, να περιλαμβάνουν οπωσδήποτε την οποιαδήποτε εργασιακή εμπειρία έχουν και να είναι βέβαιοι ότι αυτή θα εκτιμηθεί, ακόμα κι αν φαινομενικά είναι άσχετη με το αντικείμενο των σπουδών τους.

Πώς λοιπόν πρέπει να φτιάχνει κάποιος το βιογραφικό του για να εισαχθεί σε πανεπιστήμιο ή για να βρει δουλειά;
Αν για παράδειγμα κάποιος δούλευε ως πωλητής σ’ ένα κατάστημα πρέπει να το αναφέρει οπωσδήποτε! Ο υποψήφιος εργοδότης θα μετρήσει τις δεξιότητες που μπορεί να έχει αποκτήσει κάποιος απ΄ αυτή τη δουλειά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση γνωρίζει από εξυπηρέτηση πελατών, οργάνωση, έχει διαπραγματευτική ικανότητα, ιδιαίτερα αν είναι από τη Ρόδο, και απευθύνεται σ΄ ένα πολυπολιτισμικό κοινό, βάζει και εκπληρώνει στόχους, δουλεύει υπό πίεση, τον διακρίνει υπευθυνότητα… Όλα τα παραπάνω είναι δεξιότητες που μπορεί να εκτιμηθούν και να φανούν χρήσιμες για οποιαδήποτε δουλειά αναζητεί ο ενδιαφερόμενος και ο εργοδότης. Γενικά στο εξωτερικό θέλουν να δουν πολλά περισσότερα από ένα πτυχίο, θέλουν να δουν τη «μεγάλη σου εικόνα» αν μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτός ο όρος. Δηλαδή δεξιότητες που έχεις αποκτήσει από άλλες δραστηριότητες όπως ο αθλητισμός, κι άλλα ενδιαφέροντα. Αν ήσουν για παράδειγμα αθλητής έχεις πειθαρχία, κι αυτό είναι σημαντικό. Τα ίδια ισχύουν κι αν θέλεις να εισαχθείς σε κάποιο πανεπιστήμιο. Με χαρά θα μπορούσα να βοηθήσω κάποιον που θα μου το ζητούσε, για τη συμπλήρωση του βιογραφικού του.

Εσείς δουλεύατε, άλλοι Έλληνες φοιτητές δούλευαν γενικά εκείνα τα χρόνια που στην Ελλάδα υπήρχε ευμάρεια;
Στην Αγγλία αναγκάστηκα να δουλέψω γιατί δεν ήθελα να επιβαρύνω περισσότερο τον οικογενειακό προϋπολογισμό, μιας και έχω άλλα τρία αδέλφια. Την εποχή που ήμουνα εγώ φοιτητής στην Αγγλία δεν συνηθιζόταν να δουλεύουν οι Έλληνες φοιτητές παράλληλα με τις σπουδές τους, ενώ για τους Άγγλους παρότι έμεναν στην πατρίδα τους, αλλά και για φοιτητές από άλλες χώρες, το να δουλεύουν παράλληλα ήταν αυτονόητο για να συμπληρώνουν το εισόδημά τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι εγώ τουλάχιστον δεν ήξερα Άγγλο φοιτητή που να μην εργάζεται ταυτόχρονα, έστω τα Σαββατοκύριακα για το χαρτζιλίκι του.

Εσείς τι δουλειά κάνατε;
Από το δεύτερο έτος ξεκίνησα να βοηθάω, επί πληρωμή, στην εστία. Αργότερα, επειδή έδειξα ενδιαφέρον για τη δουλειά αυτή ανέλαβα υπεύθυνος εστίας, κάτι που μου έδωσε μεγάλη ευθύνη, αλλά και πολλές δεξιότητες. Έτσι μου παρείχαν δωρεάν διαμονή και είχα και το γραφείο μου! Τα δύο τελευταία χρόνια των σπουδών μου εργάστηκα στο χώρο της υγείας και συγκεκριμένα στη φροντίδα ανθρώπων με αναπηρία ή χρόνιες παθήσεις.

Τελειώνοντας τις σπουδές σας είχατε σκοπό να επιστρέψετε στη Ρόδο;
Όχι μόνιμα γιατί είχα διάφορες ευκαιρίες. Θα μπορούσα να κάνω το διδακτορικό μου, παράλληλα με τη δουλειά. Είχα δύο προτάσεις σε κλινικές. Αποφάσισα όμως να επιστρέψω, να κάνω το στρατιωτικό μου και να γυρίσω στην Αγγλία. Τελειώνοντας τη στρατιωτική μου θητεία ωστόσο είχα πρόταση στη Ρόδο από την κλινική Euromedica που μόλις ξεκινούσε τη λειτουργία της. Το θεώρησα «καλή επαγγελματική πρόταση» γιατί θα έκανα αυτό που σπούδασα και θα ήμουν και στον τόπο μου. Τελικώς εργάστηκα 5 χρόνια, αρχικά ως βιοχημικός, κι έπειτα ως προϊστάμενος του Μικροβιολογικού Εργαστηρίου, οπότε είχα κάθε λόγο να χαίρομαι που ήμουν εδώ. Ήταν μια πολύτιμη εμπειρία.

Φύγατε ωστόσο πάλι από τη Ρόδο, γιατί;
Παραιτήθηκα από την κλινική επειδή ήθελα να εξελιχθώ περισσότερο και οι συνθήκες όπως έχουν διαμορφωθεί στην Ελλάδα με «βοήθησαν» να πάρω ευκολότερα την απόφαση να ξαναφύγω στην Αγγλία. Έφυγα στις αρχές του 2014 και με βοήθησε γι αυτό μια τυχαία συνάντηση στο μαγαζί με τα ρολόγια που είχα ξεκινήσει πάλι να δουλεύω, στην Παλιά Πόλη. Γνώρισα στο μαγαζί, ένα ζευγάρι γιατρών-ερευνητών στο Λονδίνο, που έκαναν τις διακοπές τους στη Ρόδο οι οποίοι διέκριναν από την πρώτη επαφή, αλλά και μετά, από την πλούσια αλληλογραφία που είχαμε ότι μπορώ με τον ενθουσιασμό που έχω, να εργαστώ στην κλινική τους. Έτσι μου έδωσαν την ευκαιρία και μετακόμισα αυτή τη φορά στο Λονδίνο.

Ήταν τα πράγματα όπως τα θέλατε;
Ξεκίνησα να δουλεύω στην κλινική τους ως βιοχημικός δηλαδή να κάνω τη δουλειά μου και παράλληλα για να συμπληρώσω το εισόδημά μου, εργάστηκα για μερικούς μήνες σε εταιρεία, ως σύμβουλος υγείας, στην κατεύθυνση του συμβούλου διακοπής καπνίσματος. Σύντομα σ΄ αυτή την εταιρεία, η οποία συνεργαζόταν με το αντίστοιχο ΕΣΥ της Αγγλίας, άνοιξε θέση υπευθύνου φορητής εργαστηριακής διαγνωστικής μονάδας την οποία και πήρα. Κι έτσι ξεκίνησα και στη δεύτερή μου δουλειά να κάνω το επάγγελμά μου. Παράλληλα έριχνα πολύ διάβασμα και παρακολουθούσα μαθήματα, συνέδρια, σεμινάρια και οτιδήποτε είχε σχέση με το αντικείμενό μου. Εντέλει, κατέληξα να μου προσφερθεί δουλειά, αρχικά προσωρινή στο πανεπιστήμιο το οποίο σπούδαζα. Μου πρόσφεραν εργασία στη διδασκαλία της βιοχημείας του πρώτου έτους. Στο μεταξύ, συνέχιζα τη συνεργασία μου με την ιδιωτική κλινική και τη δουλειά μου ως βιοχημικός στην άλλη εταιρεία.

Πώς τα καταφέρνατε και με τα τρία;
Ξέρω ότι ακούγεται εξωπραγματικό, αλλά δεν ήθελα να μου φύγει καμιά ευκαιρία. Η αλήθεια είναι όμως πως για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα δεν είχα καθόλου προσωπική ζωή.

Και είχατε και νέες, ευχάριστες εξελίξεις από τη δουλειά στο πανεπιστήμιο!
Στο πανεπιστήμιο βλέποντας τη δουλειά μου, αποφάσισαν και μου έδωσαν περισσότερες μέρες την εβδομάδα. Δηλαδή μου πρόσφεραν μόνιμη θέση την οποία και δέχτηκα. Κράτησα λοιπόν ως κύρια εργασία το πανεπιστήμιο και συνέχισα με τα άλλα ως επιστημονικός συνεργάτης. Τώρα επισκέπτομαι τη Ρόδο συχνά γιατί η δουλειά μου στο πανεπιστήμιο χρειάζεται τη φυσική παρουσία, αλλά μπορώ για κάποια χρονικά διαστήματα, μιας και ζούμε στην εποχή του internet, να δουλεύω εξ αποστάσεως. Οπότε να ΄μαστε εδώ και κυρίως του καλοκαιρινούς μήνες.

Δύσκολο κι αυτό που κάνετε τώρα, να μοιράζετε το χρόνο σας σε δύο χώρες!
Πηγαινοέρχομαι και μ΄ αρέσει. Άλλες φορές περνάω μήνες στο Λονδίνο, και άλλες μήνες στη Ρόδο. Μοιράζω τη ζωή μου ανάμεσα στις δύο χώρες. Ωστόσο, κι όταν είμαι εδώ και είμαι κυρίως τους καλοκαιρινούς μήνες, πάλι πρέπει να πηγαίνω συχνά για λίγο.

Πείτε μου κάτι για τους νέους που φεύγουν, για τους φοιτητές, για τους… μετανάστες;
Ποτέ δεν πρέπει να χάνει κάποιος τον ενθουσιασμό του και να σταματάει να πιστεύει στα όνειρά του. Όπου και να βρίσκεται, ό,τι δουλειά και να κάνει, να δίνει το εκατό τοις εκατό του εαυτού του, όσο δύσκολες και να είναι οι συνθήκες γιατί μόνο όταν είμαστε αισιόδοξοι και θετικοί θα δούμε την ευκαιρία που παρουσιάζεται μπρος μας και θα την αρπάξουμε. Ένα δεύτερο που θα είχα να πω σε όποιον σκέφτεται να φύγει στο εξωτερικό για τον οποιοδήποτε λόγο είτε βιοποριστικό είτε για σπουδές, είναι να μην αισθάνεται μετανάστης, αλλά πολίτης του κόσμου. Όπου βρισκόμαστε να γινόμαστε ένα με τον τόπο, να μπαίνουμε βαθιά στη ζωή και στην κουλτούρα. Να κουβαλάμε μέσα μας την πατρίδα μας και τις αξίες μας και να τα χρησιμοποιούμε ως μοχλό για να πάμε πιο μπροστά. Είναι λάθος να μας καταπνίγει η προσκόλληση στο παρελθόν και η νοσταλγία. Να είμαστε ανοιχτοί απέναντι σε ανθρώπους και πολιτισμούς. Και δεν είναι απαραίτητο να ξεκινάμε από τη δουλειά που σπουδάσαμε. Σημασία έχει να μην σταματάμε να αγωνιζόμαστε και να είμαστε ανοιχτοί σε ευκαιρίες που θα μας βγάλουν σε καινούργια μονοπάτια. Τέλειο δεν υπάρχει πουθενά, εύκολο και ιδανικό δεν είναι τίποτα. Τα πάντα είναι θέμα προτεραιοτήτων και διάθεσης για δουλειά. Σκληρή δουλειά και δημιουργία.

Είναι καλύτερα εκεί; Πού καταλήξατε;
Θέλω να πω απαντώντας σ΄ αυτό που με ρωτάτε ότι ζώντας στην Αγγλία και τα τελευταία χρόνια μάλιστα στο Λονδίνο, ως σκληρά εργαζόμενος, εκτίμησα τη Ρόδο και τα καλά της, ακόμα περισσότερο. Για όσους λοιπόν σκέφτονται πόσο καλά είναι εκεί, έχω να τους πω πως όλα είναι σχετικά!