Αρχαιολογικός χώρος η Σκάλα με πρόταση της αρχαιολογίας

Rodiaki NewsRoom

Δεν πάμε καθόλου καλά, θα νεκρώσουν τα πάντα αν εφαρμοστεί

Του
Νίκου Μελιανού
από τα Πατμιακά Χρονικά

Ένα θέμα το οποίο έχει δημιουργήσει πολύ μεγάλη ταραχή και ίσως δρομολογήσει εξελίξεις στην Πάτμο  με απρόβλεπτες συνέπειες για όλο το νησί είναι αυτό της προτεινόμενης από την εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου που θα περιλαμβάνει όχι μόνο τις ήδη θεσμοθετημένες ζώνες απολύτου προστασίας Καστελιού, Κουμάνας, Άσπρης, αλλά σχεδόν το σύνολο του οικισμού Σκάλας με προοπτική του Κάμπου νεκρώνοντας και παραλύοντας οποιαδήποτε οικοδομική και αναπτυξιακή δραστηριότητα.

Όλα ξεκίνησαν όταν στις 8 Σεπτεμβρίου απεστάλη το υπ. αριθμ. πρωτ. 8773 έγγραφο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου προς το υπουργείο πολιτισμού στις Διευθύνσεις προϊστορικών και κλασσικών Αρχαιοτήτων και Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων με θέμα: Δραστηριότητες εντός του χώρου της προτεινόμενης επέκτασης του αρχαιολογικού χώρου Χώρας νήσου Πάτμου ο οποίος θα περιλάβει τον πυρήνα του οικισμού Σκάλας και τις ζώνες απολύτου προστασίας, Α’ Καστελλιού, Παναγιάς Κουμάνας και Άσπρης.

Άραγε πως τους ήρθε η όρεξη τώρα ξαφνικά; ποιος τους τσίγκλισε; Αυτό πρακτικά σημαίνει πως από τον κεντρικό δρόμο Σκάλας-Χώρας και αριστερά όπως ανεβαίνουμε αλλά κυρίως από δεξιά όλο το τμήμα που πηγαίνει προς Χοχλακά, προτείνεται να γίνει αρχαιολογικός χώρος.

Άραγε που είναι τα κρυμμένα αρχαία; Και σαν μην έφτανε αυτό περιλαμβάνει και τη περιοχή Βλαχοχώρι όπως και την Ζώνη Α’ της προκλασσικής περιόδου (Καστέλλι) που τη κατεβάζει προς τα κάτω, εντάσσοντας όλα τα σπίτια σ’ αυτό το καθεστώς με συνέπεια να μην γίνεται ούτε σήκωμα οικίας, ούτε προσθήκη ορόφου, ούτε τίποτα. Ποιοι όμως ήταν οι λόγοι επέκτασης της ζώνης αρχαιολογικής προστασίας; Ή ποιοι τους το υπέδειξαν; Μήπως έχουμε επανάληψη του ίδιου έργου του παλιού με τις Ζ.Ο.Ε. τις οποίες οριοθέτησε το υπουργείο με προτροπή των άσπονδων φίλων και εκμεταλλευτών του ονόματος της Πάτμου;

Και επειδή την προηγούμενη φορά ο Δήμος πιάστηκε αδιάβαστος, δυστυχώς φοβόμαστε ότι το ίδιο πάει να γίνει και τώρα, ο δήμαρχος ζήτησε από την αρχαιολογική υπηρεσία να έλθει κλιμάκιο στην Πάτμο και να προβεί σε ενημέρωση του δήμου, των μηχανικών και των κατοίκων της Πάτμου. Πριν την άφιξη της αρχαιολογικής υπηρεσίας πραγματοποιήθηκε άτυπη σύγκλιση δημοτικού συμβουλίου παρόντων των μηχανικών για υποβολή προτάσεων ούτως ώστε να είναι έτοιμη στην αντιπαράθεση- έτσι θα την χαρακτηρίζαμε -που επρόκειτο να υπάρξει με την αρχαιολογική υπηρεσία. Είναι δε χαρακτηριστικά αυτά που ακούστηκαν τόσο από τον δήμαρχο όσο και από τους μηχανικούς και δημιουργούνται απορίες για την αρχαιολογία καθώς και για το χρόνο που επελέγη αυτή η δράση καθώς και για τη σκοπιμοτητά της.

Σταχυολογώντας αναφέρουμε:
Χαρακτηρίστηκε αρχαιολογικός χώρος η περιοχή της Σκάλας.
Γιατί; Δεν μπορεί να καθορίζει τις τύχες του νησιού η αρχαιολογία χωρίς εμάς, χωρίς την γνώμη του δήμου όπως είχε γίνει το 2007.
Η θέση της αρχαιολογίας είναι:
Γιατί να κτίζετε; Τι τους ενδιαφέρει; Η Πάτμος θα νεκρωθεί.

Η αρχαιολογία να ενδιαφέρεται να αξιοποιεί αρχαιολογικούς χώρους όπως το Καστέλλι που δεν έχει κάνει τίποτα μέχρι σήμερα. Η θέση της είναι η Πάτμος να πνιγεί. Ακόμη υπήρξαν αιχμές για συγκεκριμένο οργανισμό που έχει δημιουργήσει πρόβλημα και κατά το παρελθόν στην Πάτμο, αφού στόχος τους είναι να μην κτίζεται το νησί, να γίνει ησυχαστήριο ενώ κάποιοι τολμηροί ότι πίσω απ’ όλα βρίσκεται η Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος που κινεί τα νήματα. Τέλος αποφασίστηκε να απομονωθούν άτομα, υπηρεσίες,  φορείς, οργανισμοί που υπονομεύουν το νησί ειδικά η αρχαιολογία η οποία έχει τάση επεκτακτική στο νησί και το θεωρεί άγνωστο γιατί τσιφλίκι της.

Μετά από μερικές ημέρες σε συνεδρίαση Δ.Σ. παρεβρίσκετο κλιμάκιο της αρχαιολογικής υπηρεσίας στο Δήμο, αποτελούμενο από την προϊστάμενη της Εφορείας Αρχαιοτήτων κ. Μαρία Μιχαηλίδη και της υπαλλήλου Ειρήνης Νικολακοπούλου καθώς και πολιτικοί μηχανικοί και άκουσαν την κ. Μιχαηλίδου να αναφέρει: δεν είναι επέκταση αρχαιολογικού χώρου αλλά νέα οριοθέτηση αρχαιολογικού χώρου, κάνοντας στροφή 180 ή μάλλον 360 μοιρών, λέγοντας ότι κάναμε λάθος διατύπωση και την αναγνωρίζουμε, ενώ συνεχίζοντας ανέφερε πως μόνο στις εκσκαφές θα παρεμβαίνει η αρχαιολογία σε μια φανερή προσπάθεια κατευνασμού της φουρτούνας που προκάλεσε η αρχαιολογία με το έγγραφο και τις τελευταίες ενέργειές της.

Ακολούθως τοποθετήθηκε ο δήμαρχος ο οποίος ζήτησε σε επιτακτικό ύφος να αποδειχθεί από τη αρχαιολογία η ύπαρξη αρχαιολογικών ευρημάτων που να δικαιολογεί αυτή τη συμπεριφορά, αλλιώς να μη οριοθετούν οι νέοι αρχαιολογικοί χώροι στη Σκάλα. Αν υπάρχουν να γίνουν.

Γιατί υπάρχουν φόβοι, συνέχισε, και επιφυλάξεις μεταξύ των κατοίκων για παρεμπόδιση ανάπτυξης του νησιού και των λιμενικών έργων. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία της αρχαιολογίας με τον δήμο πριν από οποιαδήποτε ενέργεια προς το Κ.Α.Σ. γιατί εμείς μένουμε στο νησί ενώ εσείς είστε περαστικοί από την υπηρεσία. Οι κάτοικοι εξαιτίας του προβλήματος που πάτε να δημιουργήσετε πιθανόν να ζητήσουν να απενταχθεί από μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς για να απεμπλακεί από τα γρανάζια της αρχαιολογικής γραφειοκρατίας.

Επίσης τοποθετήθηκε εκ μέρους των μηχανικών η κ. Παναγάκη Ματούλα η οποία μεταξύ άλλων ανέφερε: “Να μην επαναληφθεί το έγκλημα με τις ΖΟΕ του 2007, και ενώ όλοι συμφωνούν για την προστασία του νησιού, τελικό γινόμαστε έρμαια των διαθέσεων του κάθε άσχετου υπαλλήλου” ενώ αίσθηση προκάλεσε η επέμβαση του προέδρου του Δ.Σ. κ. Γαμπιέρη Αντώνη ο οποίος είπε προς το κλιμάκιο:

“Μάλλον κινηθήκατε εσπευσμένα αφού κάποιος σύλλογος, σωματείο ή Μ.Κ.Ο.,-αφήνοντας αιχμές -είναι πίσω από όλα αυτά, αλλά η υπηρεσία πρέπει να σκεφτεί τους κατοίκους του νησιού. Δεν νομίζω ότι τυχαία ήλθε το θέμα να κάνουμε αρχαιολογικό χώρο στη Σκάλα, υπάρχουν ΥΠΟΓΕΙΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ που ασκούν πιέσεις και θα χρησιμοποιήσουμε ένδικα μέσα εναντίον τους”.
Επίσης παρέμβαση σε έντονο ύφος έκανε ο Δ.Σ. Πανάγος Ευγενικός αρχηγός της μείζονος αντιπολίτευσης, αλλά και ο Σπύρος Μαυρωνάς.

Τελικά και μετά από συζητήσεις οι οποίες κράτησαν μέχρι αργά το βράδυ απεφασίσθη:
1) να γίνει ο περιορισμός των αρχαιολογικών χώρων στη Σκάλα στις ήδη ορισθείσες περιοχές, δηλ. Καστέλλι, Κουμάνα, Άσπρη, 2) Να βελτιωθούν τα όποια λάθη έχουν γίνει από την αρχαιολογία σχετικά με τη δόμηση στη Χώρα και 3) πριν προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια ή αλλαγή, η αρχαιολογική υπηρεσία, αυτή να τίθεται σε διαβούλευση και να τυγχάνει της έγκρισης του δήμου.
Ευελπιστούμε ότι αυτή τη φορά δεν θα πιαστούμε αδιάβαστοι.