Μειώθηκαν δραματικά οι δείκτες γονιμότητας και γεννητικότητας

Rodiaki NewsRoom

Μεγάλη επιτυχία σημείωσε η επιστημονική εκδήλωση-παρουσίαση που έγινε στο νησί μας από το «Κέντρο Γονιμότητας Κρήτης», υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου και του Δήμου Ρόδου.

Με δεδομένο ότι τα τελευταία 30 έτη οι δείκτες γονιμότητας και γεννητικότητας στην Ελλάδα έχουν μειωθεί δραματικά, γεγονός που οδηγεί σε ταχεία μείωση του πληθυσμού της, η εκδήλωση παρουσίασε μεγάλο ενδιαφέρον τόσο από πολίτες όσο και από επιστημονικό προσωπικό (γιατρούς κ.α.).
Ομιλητές ήταν ο Γυναικολόγος Δρ. Ματθαίος Φραϊδάκης, εξειδικευμένος στην ιατρική υποβοηθούμενη αναπαραγωγή με θέμα "Νεότερες τεχνικές στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή" και η εμβρυολόγος κα Αλίκη Ανυφαντάκη.

Και οι δύο επιστήμονες εδρεύουν στην Κρήτη (Κέντρο Γονιμότητας Κρήτης) και με τις ομιλίες τους ενημέρωσαν για τις νέες μεθόδους που μπορούν να αντιμετωπιστούν για την αύξηση της γονιμότητας.

Σύγχρονες Τεχνικές στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσίασε η ομιλία του Δρ. Ματθαίου Φραϊδάκη, η οποία έχει ως εξής:
Στη διαδικασία της εμφύτευσης υπάρχουν δύο παράμετροι:
μητέρα και έμβρυο

Οι επαναλαμβανόμενες αποτυχίες εμφύτευσης (RIF) μπορεί να οφείλονται:
Από τη πλευρά της μητέρας σε:
• κακής ποιότητα ωάρια
• ανωμαλίες στη μήτρα ( ινομυώματα , πολύποδες , κ.λ.π )
• ανωμαλίες στις σάλπιγγες (υδροσάλπιγγες)
• μη δεκτικό ενδομήτριο
• παθολογική κατάσταση της μητέρας (ενδοκρινολογικά προβλήματα –θυρεοειδής, διαβήτης-, θρομβοφιλία, ανοσολογικά προβλήματα)

Από τη πλευρά του εμβρύου σε :
• ανωμαλίες που προκύπτουν από την κακή ποιότητα ωαρίων λόγω ηλικίας της μητέρας ή από ανωμαλίες του σπέρματος. Είναι διαχειρήσιμες εφόσον μεταφέρονται βλαστοκύστες με υγιές γενετικό υπόβαθρο.
Παρόλο που δίνονται λύσεις σε αυτά τα προβλήματα, πολλά ζευγάρια εξακολουθούν να μην έχουν επιτυχείς προσπάθειες IVF

Οι «επικουρικές» θεραπείες που εφαρμόζονται στις περιπτώσεις RIF στοχεύουν
• Στην καλύτερη ποιότητα ωαρίων
• Στην επίλυση προβλημάτων απόκρισης ενδομητρίου
• Στη βελτίωση εμβρυικών παραγόντων

“ Θεραπείες “ των ωαρίων
• Αυξητική ορμόνη: αυξάνει τη δράση της FSH ενεργοποιώντας τη τοπική σύνθεση του IGF-1 (insulin-like growth factor-I)
• Ανδρογόνα: αυξάνουν τη ανάπτυξη των ωοθυλακίων και τον αριθμό των υποδοχέων της FSH στα κοκκιώδη κύτταρα.
- Διαδερμική τεστοστερόνη (testosterone gel) DHEA (dehydroepiandrosterone): αυξάνει τον αριθμό των ωαρίων, την ποιότητα των εμβρύων, αυξάνει τα ποσοστά κύησης, μειώνει τον αριθμό της ανευπλοειδίας
- Αναστολείς αρωματάσης: αυξάνει τα ποσοστά κύησης σε γυναίκες με μειωμένα αποθέματα ωαρίων
- Κορτικοειδή για φτωχή ωοθηκική απόκριση: αυξάνουν την αυξητική ορμόνη και την έκκριση του IGF-1

Θεραπείες για βελτίωση ενδομητρίου
• Sildenafil: ισχυρός αναστολέας της ειδικής για cGMP- φωσφοδιεστεράση τύπου 5

• Χαμηλή δόση ασπιρίνης: αντι-φλεγμονώδη, αγγειοδιασταλτική και αντιπηκτική δράση
• Χαμηλού μοριακού βάρους ηπαρίνη: χρησιμοποιείται για επαναλαμβανόμενες αποβολές που οφείλονται σε αντι-φωσφολιπιδικό σύνδρομο
• Κορτικοστεροειδή: μειώνουν τον αριθμό των κυττάρων (ΝΚ) και καταστέλλουν τη φλεγμονώδη αντίδραση στη μήτρα

• Granulocyte colony-stimulating factor (G-CSF): επάγει την εξαρτώμενη από cAMP φθαρτοποίηση των κυττάρων στρώματος του ενδομητρίου
• Τραυματισμός ενδομητρίου: θεωρείται ότι αυξάνει τις πιθανότητες εμφύτευσης και τη φθαρτοποίηση. Κατά την επούλωση ανιχνεύονται παράγοντες (leukemia inhibitory factor, interleukin-11, heparin-binding epidermal growth factor (EGF)-like growth factor).

• Ενδομητρική χορήγηση hCG πριν την εμβρυομεταφορά
• Ενδομητρική χορήγηση αυτόλογων μονοπύρηνων κυττάρων περιφερικού αίματος
• IVIg: ενίσχυση κυτταρικής ανοσίας σε περιπτώσεις μειωμένου δείκτη διέγερσης της μητέρας ως προς τα πατρικά κύτταρα

Αντιοξειδωτικά
Χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση της ποιότητας των γαμετών και της απόκρισης του ενδομητρίου
• Pentoxifylline: Χρησιμοποιείται σε ασθενείς με ενδομητρίωση
• L-αργινίνη: Αυξάνει την αγγείωση βοηθώντας την επιλογή και ωρίμανση ωοθηλακίων
• Μελατονίνη: ενισχύει την ποιότητα των ωαρίων παρέχοντας υψηλής ποιότητας έβρυα
• Μυο-ινοσιτόλη: μέλος του συμπλέγματος βιταμίνης Β, ενισχύει την ποιότητα των ωαρίων
• Συνένζυμο Q10: λιποφιλικό μόριο με αντι-οξειδωτικές ιδιότητες απαραίτητες για την εξουδετέρωση των ROS που παράγονται κατά την ωρίμανση των ωαρίων

Λιποπρωτεΐνες και υπογονιμότητα
• Γενετικές μεταλλάξεις που επηρεάζουν τη λειτουργία των λιποπρωτεϊνών συνδέονται άμεσα με την ανδρική και γυναικεία υπογονιμότητα
• Οι λιποπρωτεΐνες εμπλέκονται στη πρόσληψη, την κινητοποίηση και τη σύνθεση της χοληστερόλης
• Η χοληστερόλη αποτελεί το βασικό υπόστρωμα για τη σύνθεση στεροειδών ορμονών και μεμβρανών.

Παραδείγματα λιποπρωτεϊνών:
• Apolipoprotein E (ApoE): μέλος των VLDL (very-low-density lipoprotein), HDL (high-density lipoprotein), LDL (low-density lipoprotein) που εμπλέκεται στην πρόσληψη της χοληστερόλης. Ο γονότυπος ε3/ε3 συνδέεται με αυξημένη παραγωγική ικανότητα, ενώ το γονότυπος ε2/ε2 με χαμηλή παραγωγικότητα στις γυναίκες και υπογονιμότητα στον άνδρα.

• SR-BI (Scavenger Receptor Class B Type I): πολυμορφισμοί SCARB1 συνδέονται με τις RIF. Παρατηρούνται χαμηλά επίπεδα προγεστερόνης και υψηλά επίπεδα οιστραδιόλης που συνοδεύονται από μικρό αριθμό ωαρίων και χαμηλή ικανότητα γονιμοποίησης

• HSL (Hormone-Sensitive Lipase): συνδέεται με ολιγοσπερμία και μειωμένη κινητικότητα σπέρματος
• HMGCoA Reductase, Lanosterol, Desmosterol, 7-Dehydrocholesterol ……
Πολλές έρευνες εστιάζονται στην ανάλυση των πολυμορφισμών αυτών των λιποπρωτεϊνών και τη σύνδεσή τους με την υπογονιμότητα.Έρευνες στο Παν/μιο Κρήτης δείχνουν ότι ο μεταφορέας των λιπαρών οξέων μακράς αλύσου L-καρνιτίνη σταματάει την ανάπτυξη του εμβρύου στο στάδιο του μοριδίου δημιουργώντας μια κατάσταση υπογονιμότητας σε γυναίκες που κάνουν χρήση τέτοιων σκευασμάτων.

Συμπληρώματα και εναλλακτική ιατρική
Φυτικά κινέζικα προϊόντα: κάποια ειδικά φυτικά προϊόντα θεωρείται ότι βελτιώνουν την ποιότητα των ωαρίων, αυξάνουν την αιμάτωση του ενδομητρίου και βοηθούν την ανάπτυξη του εμβρύου
Βελονισμός: σύνηθες στην αντιμετώπιση της υπογονιμότητας, θεωρείται ότι αυξάνει τα ποσοστά επιτυχίας της IVF

Βελτίωση εμβρυικών παραγόντων
• Υποβοηθούμενη εκκόλαψη: τεχνητή διάτρηση της zona pellucida
Προ-εμφυτευτική γενετική διάγνωση: έλεγχος χρωμοσωμικών ανωμαλιών και επιλογή υγιών εμβρύων για μεταφορά

Μη γραμμική μικροσκοπία: μη παρεμβατική απεικόνιση για την αξιολόγηση της ποιότητας των εμβρύων
Η επιτυχία της κάθε μιας από τις προτεινόμενες παρεμβάσεις εξαρτάται από τη σωστή αξιολόγηση της κάθε γυναίκας , άρα η εξατομικευμένη θεραπεία είναι αποτελεσματικότερη.
Η μετα-ανάλυση των αποτελεσμάτων σε όλες τις εφαρμοζόμενες θεραπείες δεν δείχνουν στατιστικά σημαντικές διαφορές…..

Δυνατότητα αναζωογόνησης ωοθηκών-μήτρας
Τα βλαστικά κύτταρα μπορούν κάτω από το κατάλληλο βιολογικό ερέθισμα να μεταμορφωθούν σε οποιοδήποτε τύπο κυττάρων στο ανθρώπινο σώμα, συμπεριλαμβανομένων και των ωαρίων. Η παρουσία βλαστικών κυττάρων στις ωοθήκες και η μετατροπή τους σε ώριμα ωοκύτταρα (ωάρια) έχει αποδειχθεί σε ποντίκια από ερευνητές του Χάρβαρντ.

Επίσης, τα βλαστικά κύτταρα έχει αποδειχθεί ότι υπάρχουν στις ανθρώπινες ωοθήκες γεγονός που το καθιστά πιθανό να μπορούν να μετατραπούν σε ωάρια με τη βοήθεια των αυξητικών παραγόντων που περιέχονται στα λευκά κύτταρα και αιμοπετάλια των γυναικών.

Ποιες είναι υποψήφιες για αυτή τη διαδικασία;
Κάθε υγιής γυναίκα που ανήκει σε μία ή περισσότερες από τις τέσσερις παρακάτω κατηγορίες :
Γυναίκες ηλικίας κάτω των 50 ετών σε εμμηνόπαυση ή προεμμηνοπαυσιακή φάση
Υπογόνιμες γυναίκες ηλικίας άνω των 35 με χαμηλό αριθμό αποθεματικών ωαρίων χαμηλά επίπεδα ορμονών (χαμηλή AntiMullerian-ΑΜΗ)
Γυναίκες κάτω των 35 ετών με χαμηλό αριθμό αποθεματικών ωαρίων χαμηλά επίπεδα AΜΗ και υψηλή FSH
Οι γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια (POF – Υψηλή FSH )

Η διαδικασία της ωοθηκικής αναζωογόνησης περιλαμβάνει δύο στάδια.
Αρχικά γίνεται η προετοιμασία του PRP σας. Αυτό ξεκινά με αιμοληψία, προκειμένου να αποκτηθεί μια ικανοποιητική ποσότητα αίματος όπου φυγοκεντρείται

Το επόμενο μέρος της ωοθηκικής αναζωογόνησης είναι η έγχυση του παρασκευάσματος στις ωοθήκες με διακολπικό υπερηχογράφημα – καθοδηγούμενη έγχυση που πραγματοποιείται με αναισθησία.
• Επίσης είναι δυνατό να γίνει έγχυση μέσα στη μητρική κοιλότητα του ίδιου παρασκευάσματος (PRP), ώστε να βοηθηθεί η πάχυνση του ενδομητρίου και η εμφύτευση των εμβρύων σε περιπτώσεις αποτυχημένων προσπαθειών εξωσωματικής γονιμοποίησης ή επανειλημμένων αποβολών.
• Σαφώς και χρειάζονται παραπάνω δοκιμές και μελέτες ώστε να επιβεβαιωθεί η αποδοτικότητα της μεθόδου αυτής σε μεγαλύτερο αριθμό γυναικών.

Διατήρηση – Βελτίωση της σεξουαλικής ζωής
Όλες οι γυναίκες στην εμμηνόπαυση έχουν ατροφία κόλπου, λίγες όμως αναζητούν βοήθεια από το γιατρό τους. Τώρα ένα λέιζερ αντιμετωπίζει ανώδυνα τη ξηρότητα, τη χαλάρωση και την ακράτεια μόνο με 3 συνεδρίες.
Η μέθοδος είναι πρωτοποριακή γιατί προσφέρει ανώδυνα λύσεις σε όλα τα παραπάνω χωρίς να προκαλεί επιπλοκές.

Το λέιζερ εισάγεται στον κόλπο χωρίς τοπική αναισθησία και δημιουργεί ένα ανεπαίσθητο ερεθισμό χάρη σε μια κεφαλή που περιστρέφεται σε συγκεκριμένη γωνία. Η επούλωση είναι πολύ γρήγορη και τα αποτελέσματα εντυπωσιακά.
Η γυναίκα μπορεί να συνεχίσει τις καθημερινές δραστηριότητές της αμέσως μετά.