70 χρόνια από την παράδοση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα

Rodiaki NewsRoom

Μετάφραση του Χρήστου Γιαννούτσου από άρθρο της εφημερίδας Griechenland Zeitung
Φοιτητή του τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου στην Κέρκυρα

Σαν σήμερα, πριν από 70 χρόνια το ελληνικό κράτος επέκτεινε για τελευταία φορά την επικράτεια του. Συγκεκριμένα, την 31η Μαρτίου 1947 οι κάτοικοι της Ρόδου έγιναν μάρτυρες της κατάβασης της βρετανικής σημαίας και της έπαρσης της ελληνικής από τη τότε στρατιωτική διοίκηση του νησιού.

Με τη παράδοση της στρατιωτικής διοίκησης από τον Βρετανό διοικητή Α.Σ. Πάρκερ στον αντίστοιχο Έλληνα ομόλογο του, Περικλή Ιωαννίδη, τα νησιά που άνηκαν στους Βρετανούς μέχρι το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου θα παραδίδονταν στην ελληνική στρατιωτική αρχή. Ωστόσο, η επίσημη ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα επετεύχθη σχεδόν ένα χρόνο αργότερα, στις 7 Μαρτίου 1948.

Η αναβολή της ενσωμάτωσης για έναν ολόκληρο χρόνο, οφείλεται δήθεν στον θάνατο του τότε βασιλιά της Ελλάδας, Γεωργίου του Β’, ο οποίος πέθανε μία μέρα μετά την παράδοση του νησιού στην Ελλάδα, την 1η Απριλίου 1947. Ο πραγματικός λόγος, όμως, έγκειται στην θέληση της Αθήνας να κυριαρχήσει στην Ελλάδα στα μέσα του εμφυλίου πολέμου.

Στα προηγούμενα χρόνια πριν την ενσωμάτωση, τα Δωδεκάνησα βρίσκονταν υπό ιταλική κατοχή επί 35 χρόνια. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, το 1912, η Ιταλία προσάρτησε το νησιωτικό σύμπλεγμα ως αποικία. Αυτή η αποικία αναγνωρίστηκε και επίσημα από την Τουρκία με την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης.

Ωστόσο, με αφορμή τη συνθηκολόγηση των Ιταλών κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τα Δωδεκάνησα καταλήφθηκαν από τους Γερμανούς. Ανάμεσα σε όλα αυτά τα γεγονότα, στα πλαίσια του Ναζισμού, ο εβραϊκός πληθυσμός των τότε ιταλοκρατούμενων νησιών της Ρόδου και της Κω εκδιώχθηκε και σε μεγάλο βαθμό εξοντώθηκε από τους Γερμανούς κατακτητές. Τελικά, η Ιταλία παρέδωσε τα νησιά επίσημα στην Ελλάδα στις 10 Φεβρουαρίου 1947 με την υπογραφή της Συνθήκης των Παρισίων.

Χάρη στην Ιταλοκρατία, λοιπόν, το νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων έχει τα εξής τρία ιδιαίτερα χαρακτηριστικά: τα κομψά και παρόμοια με την αρχιτεκτονική της Ανατολικής Μεσογείου ιταλικά διοικητικά κτήρια, το κτηματολόγιο που υφίσταται από το 1930 μέχρι και σήμερα στα Δωδεκάνησα, τη στιγμή που στην υπόλοιπη Ελλάδα το κτηματολόγιο ήταν ακόμα εκκρεμές, καθώς και τη παραμονή 5000 πολιτών τουρκικής καταγωγής στη Ρόδο και στη Κω κατά τη δεκαετία του 1920.

Άλλωστε, ας μη ξεχνάμε πως η συμβιβαστική ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που αναφερόταν ως όρος της Συνθήκης της Λωζάννης στα Δωδεκάνησα δεν είχε κανένα κύρος, διότι το 1923 τα Δωδεκάνησα δεν άνηκαν ακόμα στην Ελλάδα.