Δέκα χρόνια από την αναγέννηση των Πηγών της Καλλιθέας

Rodiaki NewsRoom

Όταν διεκδικήσαμε και πετύχαμε αυτό που φαινόταν ακατόρθωτο

Γράφει ο Γιάννης Ιατρίδης

“Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει την ιστορία ενός άφθαστου μεγαλείου και το άδηλο μέλλον των θερμοπηγών Καλλιθέας; Μια ιστορία που σημάδεψε δύο διαφορετικές εποχές, την προπολεμική και την μεταπελευθερωτική.

Κανείς δεν αγνοεί αυτή την τόσο χαρούμενη, αλλά και τόσο λυπητερή ιστορία που συνδέεται άρρηκτα με τη ζωή του τόπου μας!
Η Καλλιθέα του 1933, δεν είναι αυτή που βλέπουμε σήμερα. Είναι το λείψανό της, το φάντασμά της!”
(δημοσίευμα μεταξύ των πολλών άλλων της εποχής εκείνης – του αείμνηστου Γ. Βούη – φίλου της Καλλιθέας, που μαζί με τον επίσης αείμνηστο Γ. Μαγριπλή – πρωτοστάτησαν στην αποκατάσταση του μνημείου – στην εφημερίδα Δράση στις 21/6/1999)

“Λίγοι θα πίστευαν - γνωρίζοντας την παρακμή και την καταστροφή των ιαματικών πηγών της Καλλιθέας της Ρόδου, ότι το σπουδαίο αυτό συγκρότημα- διακοσμημένο με μια λαμπρή αρχιτεκτονική-επιστρέφει στη ζωή!
Αυτό το καλοκαίρι του 2007, η Καλλιθέα που κουβαλάει από μόνη της ένα μύθο, είναι έτοιμη να ενσωματωθεί στην ευημερία του νησιού.”
(Δημοσίευμα εφημερίδας ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ – 5/8/2007)

Πέρασαν ήδη δέκα χρόνια αφότου και πάλι αυτό το καταπληκτικό μνημείο - στο οποίο η αρχιτεκτονική σμιλεύει το περιβάλλον - και με την παλαιά του αίγλη αποτελεί και πάλι σημαντικό κεφάλαιο για την οικονομία, τον πολιτισμό, τον τουρισμό!

Και δεν εξαλείφθηκε μόνο η ντροπή της εγκατάλειψης, αλλά ταυτόχρονα επετεύχθη η ΚΥΡΙΟΤΗΤΑ του συνολικού χώρου των 63 στρεμμάτων, ώστε το μέλλον και η προοπτική του να εξαρτάται κυρίως από τις πρωτοβουλίες και τις ενέργειες του Δήμου Ρόδου ο οποίος έχει μια σημαντική προσθήκη στην περιουσία του αλλά και υπεραξία στο κύρος και τη λειτουργία του.
Για εμάς, τον Δήμο Καλλιθέας, εμένα και τους συνεργάτες μου, οι δεκαετείς και αγωνιώδεις προσπάθειες συνέθεσαν ένα συγκλονιστικό οδοιπορικό, κόντρα στον αδηφάγο χρόνο, κόντρα στο γεμάτο αγκυλώσεις Κράτος.

ΧΡΕΙΑΣΤΗΚΕ να επιστρατεύσουμε πολλά στοιχεία και να χρησιμοποιήσουμε ατελείωτη πειθώ για να αποδεικνύουμε συνεχώς τη σημασία του μνημείου και να επιμένουμε την ανάγκη αναστήλωσής του.
ΑΠΑΙΤΗΘΗΚΕ συστράτευση των τοπικών Αρχών και Υπηρεσιών για να ισχυροποιήσουμε τις θέσεις μας και τα επιχειρήματά μας.

ΥΠΟΧΡΕΩΘΗΚΑΜΕ πολλές φορές να παρακάμψουμε μικρότητες, υστερόβουλες α-ντιδράσεις και άλλες αναιτιολόγητες συμπεριφορές που προκαλούσαν καθυστερήσεις και αποπροσανατολισμό.
ΠΡΟΣΔΩΣΑΜΕ περιεχόμενο - ιδεολογικό και πολιτικό - στον αγώνα μας αυτό, γιατί ακριβώς είχαμε την αίσθηση - την πεποίθηση - ότι εκφράζαμε την αγανάκτηση αφενός και την προσδοκία αφετέρου του Ροδιακού λαού.
Η αποκατάσταση εκείνου του εκτρώματος, δημιουργήματος του χρόνου και της αδιαφορίας έγινε για μας αυτοσκοπός έστω και αν απέβαινε σε βάρος άλλων αναγκών των τριών κοινοτήτων του Δήμου.
Ήταν μια συνολική ομόθυμη και ολόψυχη απόφαση! Η Καλλιθέα – έγινε αυτοσκοπός - μια - οικονομική - πολιτιστική - κοινωνική επένδυση!

Θα προσπαθήσω με αδρές γραμμές, να συμπυκνώσω τον χρόνο και να ταξιδέψουμε μαζί ξανά στο παρελθόν, σε αυτό το δεκαετές πρόσφατο παρελθόν για να αξιολογήσουμε όλα τα γεγονότα και να αντλήσουμε χρήσιμα συμπεράσματα.

Το ΟΦΕΙΛΩ στους συνεργάτες μου - δημοτικά και τοπικά συμβούλια της περιόδου αυτής. Στα υπηρεσιακά στελέχη του δήμου που υπερέβαλαν εαυτούς για να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις αυτές. Γιατί όντως η Καλλιθέα - από μόνη της - ήταν μια πρόκληση για όλους μας.

A. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟ
2000 - Ύστερα από επίμονες προσπάθειες παραχωρείται - επιτέλους - στο δήμο για χρήση 25ετίας.
2004 - Η χρήση μετατρέπεται σε επ’ αόριστο
2009 - Κατατίθεται πλήρης - τεκμηριωμένος - φάκελος στο Υπουργείο Τουρισμού.
2011 - Η Βουλή των Ελλήνων - με απόφασή της - παραχωρεί οριστικά στον Δήμο την ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ.

B. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ – ΜΕΛΕΤΕΣ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ
2001 - Υδρογεωλογική μελέτη από ΙΓΜΕ
2008 - Μελέτη από το ΕΜΠ - για την αναγνώριση των ιαματικών πηγών.
2008 - Ερευνητική προμελέτη - γνωμάτευση για τις αντενδείξεις του φυσικού πόρου της πηγής - από την ιατρική σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου.
2008 - Έρευνα κλίματος και βιοκλίματος των ιαματικών πηγών και της ευρύτερης περιοχής (από το τμήμα Γεωλογικών Σπουδών του ΕΜΠ).
Τέλος - Ερευνητική αναγνωριστική προμελέτη για η σύγχρονη ανάπτυξη των πηγών.

Γ. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΤΗΡΙΑΚΗ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
1999 - Εγκαθίσταται η πρώτη εργολαβία από τον ΕΟΤ και αφορούσε την κεντρική είσοδο (προϋπολογισμός 1.000.000 δρχ.).
1999 - Επικαιροποιούνται με πόρους του Δήμου οι μελέτες που είχε εκπονήσει η κοινότητα Κοσκινού.
1999 - Εγκρίνεται η μελέτη εφαρμογής Β΄ φάσης αναστήλωσης και ανακαίνισης νοτίου συγκροτήματος της μεγάλης ροτόντας.

2001 - Εγκαθίσταται η δεύτερη εργολαβία του ΕΟΤ που αφορούσε τον τρούλλο (το έργο ολοκληρώθηκε λόγω διακοπής για τεχνικά προβλήματα το 2007).
2003 - Εγκρίνεται η δημοπράτηση Β΄ φάσης της αναστήλωσης της μεγάλης ροτόντας (προϋπολογισμό 5.5000.000 ευρώ – χρηματοδότηση Γ’ ΚΠΕ).

2005 - Αναστήλωση της σπηλιάς (όπου λειτουργεί το εστιατόριο / με μελέτη που συνέταξαν οι ΤΥ του Δήμου . Το έργο χρηματοδοτήθηκε από ίδιους πόρους ).
2006 - Συμπληρώθηκε και αποκαταστάθηκε ο κήπος ( ίδιοι πόροι ).
2007 - Με μελέτη των Τ.Υ και χρηματοδότηση του Δήμου διαμορφώθηκε και δεντροφυτεύτηκε ο εξωτερικός χώρος στάθμευσης.

Δ. ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΛΗΡΕΣΤΕΡΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ
2001 – Σύμβαση με το Υπουργείο Γεωργίας για την περίφραξη – δένδρο φύτευση – καθαρισμό του αλσυλλίου. Το έργο εντάχθηκε στο πρόγραμμα THEOGAN με προϋπολογισμό 2.500.000 ευρώ. Ολοκληρώθηκε - με περικοπές - λόγω ενστάσεων στο Κεντρικό αρχαιολογικό συμβούλιο.
2002 – Οικονομική προμελέτη αξιοποίηση των λουτρών.
2008 – Υπογραφή ιδιωτικού συμφωνητικού μεταξύ της εταιρείας του Δήμου (είχε συσταθεί για τη διαχείριση του Μνημείου) και μελετητικού γραφείου για την εκπόνηση μελετών αναφορικά με:

• Περιβάλλοντα χώρο σιντριβανιού.
• Υπαίθριο θέατρο.
• Τον χώρο στάθμευσης.

2008 – Συγκέντρωση – με την ευγενή υποστήριξη του αείμνηστου Αντώνη Μαϊλη – όλων των ιστορικών στοιχείων της Καλλιθέας από το ΑΖRIEL PRINTING PRESS 1939 - JERUSALEM και εκτυπώθηκε πολυτελές λεύκωμα σε 4 γλώσσες (αγγλικά – ιταλικά – γερμανικά – ελληνικά).

Σήμερα, η παρηκμασμένη - πριν από λίγα χρόνια - Καλλιθέα λειτουργεί και πάλι προσθέτοντας ένα κοσμοπολιτισμό στον τουρισμό και δίνοντας την αίσθηση της δικαίωσης στους Ροδίτες που – μαζί μας – αναζήτησαν, διεκδίκησαν και πέτυχαν κάτι που φαινόταν ακατόρθωτο.
Εκείνο το στοιχειωμένο κουφάρι έχει μετατραπεί και πάλι σε μια κοιτίδα πολιτισμού και ψυχαγωγίας.

Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία ! Ήταν ένα αυτοδιοικητικό στοίχημα. Για μένα - για μας- για όλους εμάς – αυτό το ταξίδι – ήταν μια μικρή Οδύσσεια – και θα παραμείνει ανεξίτηλα χαραγμένο στο μυαλό μας.
Δέκα χρόνια πολυμέτωπος αγώνας. Άλλα δέκα προσφοράς στην τοπική οικονομία. Και αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω από καρδιάς:

• Τους συνεργάτες μου – μέλη δημοτικών συμβουλίων των περιόδων 1999-2007, οπότε και υλοποιήθηκε η αποκατάσταση.
Χωρίς τη δική τους συναίνεση, χωρίς την ανοχή τους αλλά και την υποστήριξή τους δεν θα γινόταν τίποτα.

• Τους τεχνικούς και υπηρεσιακούς παράγοντες του Δήμου που είχαν μικρή ή μεγαλύτερη συμμετοχή στο ταξίδι αυτό.
• Τους τοπικούς βουλευτές – αλλά και κυβερνητικά στελέχη των περιόδων αυτών – που στήριξαν και προωθήσαν τις θέσεις μας.

• Τους νομάρχες – περιφερειάρχη που συ στρατευθήκαν μαζί μας.
• Τους συναδέλφους Δήμαρχους – κυρίως μέλη του περιφερειακού συμβουλίου – που υιοθέτησαν τον αγώνα μας.
• Τις Υπηρεσίες της Αρχαιολογίας – του Δασαρχείου της πολεοδομίας, της περιφέρειας που συνεργάστηκαν μαζί μας.

• Τα ΜΜΕ (έντυπα και ηλεκτρονικά) που κατέγραψαν την προσπάθεια – υποστήριξαν και συντάχθηκαν μαζί μας .
• Τους απλούς πολίτες – τους απλούς ανώνυμους πολίτες που πρόσθεσαν τη φωνή και τον προβληματισμό τους για να ενισχύεται η αντοχή μας και να θωρακίζεται η υπομονή μας, όταν δοκιμαζόταν στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και στην αδιαφορία της Κεντρικής Διοίκησης.

Και στο τέλος
• ΕΙΜΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑΤΙ ΠΕΤΥΧΑΜΕ ΤΟ ΑΚΑΤΟΡΘΩΤΟ
• ΕΙΜΑΙ ΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑΤΙ ΚΕΡΔΙΣΑΜΕ ΤΟ ΣΤΟΙΧΗΜΑ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗΣ
• ΕΙΜΑΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΟΣ ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ, ΟΙ ΡΟΔΙΤΕΣ ΚΑΙ ΡΟΔΙΤΙΣΣΕΣ ΧΑΙΡΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΑΠΟΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΠΛΕΟΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΥΠΕΡΟΧΟ ΜΝΗΜΕΙΟ.