Η αισιοδοξία να μην αποδειχθεί συγκυριακή, αλλά βιώσιμη
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 113 ΦΟΡΕΣ
Γράφει ο
Ανδρέας Παπαθεοδώρου
Καθηγητής και αναπληρωτής πρόεδρος στο Τμήμα Οικονομίας και Διοίκησης Τουρισμού του Πανεπιστημίου Αιγαίου
Τα τελευταία χρόνια αυξάνονται οι αναφορές στις δυνατότητες του τουριστικού τομέα να αποτελέσει τον βασικό πυλώνα εξόδου της ελληνικής οικονομίας από την κρίση. Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, η πορεία του εισερχόμενου τουρισμού σε όρους αφίξεων είναι εντυπωσιακή, σημειώνοντας αύξηση της τάξης περίπου του 65% από το 2010 στο 2016.
Ωστόσο προβληματισμός προκύπτει σε όρους κατά κεφαλήν τουριστικής προσόδου, καθώς την αντίστοιχη περίοδο σημειώνεται πτώση της τάξης του 30% σε όρους δολαρίου. Οι λόγοι που μπορούν να εξηγήσουν αυτή την αμφίσημη εικόνα είναι αρκετοί. Ωστόσο, για να είμαστε αισιόδοξοι για την πορεία του ελληνικού τουρισμού, θα πρέπει να καταγράφεται ανοδική πορεία τόσο σε όρους αφίξεων όσο και προσόδου. Ευτυχώς οι πρώτες εκτιμήσεις για το 2017 είναι ελπιδοφόρες και ως προς τα δύο μεγέθη, με θετικές επιπτώσεις σε όρους εθνικού εισοδήματος και απασχόλησης.
Από την άλλη πλευρά, βέβαια τα στοιχεία για τον ημεδαπό τουρισμό εξακολουθούν να μην εμπνέουν αισιοδοξία, κυρίως λόγω του αρνητικού αντικτύπου που εξακολουθεί να έχει η οικονομική κρίση στην καταναλωτική δαπάνη. Επομένως για τα προσεχή χρόνια η συμβολή του τουρισμού στην εθνική οικονομία θα στηριχθεί κυρίως στον εισερχόμενο παρά στον ημεδαπό τουρισμό.
Σε αυτό το πλαίσιο απαιτείται μια ουσιαστική κεφαλαιοποίηση της φετινής θετικής εικόνας μέσα από μια συνεχή βελτίωση της εικόνας του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Η προ μηνών δημοσιοποιηθείσα έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ δείχνει βελτίωση ανταγωνιστικότητας, καθώς η χώρα μας λαμβάνει την 24η θέση, δηλαδή επτά θέσεις υψηλότερα σε σχέση με το 2015.
Ωστόσο είναι σαφές ότι υπάρχουν πολλά που πρέπει ακόμα να γίνουν, κυρίως σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά το ανθρώπινο δυναμικό, όπου τόσο η πρόσφατη επανίδρυση προπτυχιακών τμημάτων τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, όσο και η σχεδιαζόμενη αναβάθμιση των Ανωτέρων Σχολών Τουριστικής Εκπαίδευσης στη Ρόδο και την Κρήτη είναι θετικές εξελίξεις. Το δεύτερο αφορά τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος και την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων στον τουρισμό, ξεκινώντας φυσικά με την άμεση έναρξη εργασιών σε προγραμματισμένες επενδύσεις, όπως είναι αυτή του Ελληνικού.
Μόνο μέσα από μια τέτοια πορεία η αισιοδοξία μας για τον τουρισμό δεν θα αποδειχθεί συγκυριακή, αλλά βιώσιμη σε μεσομακροπρόθεσμη βάση.
(Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο “Εθνος”).