Από τη Ρόδο η ενημέρωση των ξένων για τη χούντα!...

Rodiaki NewsRoom

Ξεκίνησε αμέσως μετά την επιβολή της δικτατορίας • Η συμβολή μιας τουρίστριας από τη Δανία

Γράφει ο δημοσιογράφος Γιώργος Ζαχαριάδης

Απρίλιος 1967. Η ξενόδουλη δικτατορία έχει επιβληθεί και οι στρατιωτικοί ελέγχουν τα πάντα στην Ελλάδα. Ο τύπος έχει φιμωθεί και η λογοκρισία στις εφημερίδες είναι αυστηρή. Τίποτα δεν μπορεί να περάσει. Οι τηλεπικοινωνίες ελέγχονται και η πληροφόρηση στα μέσα ενημέρωσης του εξωτερικού είναι αδύνατη.

Οι δημοσιογράφοι- Έλληνες και ξένοι- βρίσκονται κάτω από έναν ασφυκτικό κλοιό. Η χώρα ζει κάτω από ένα στυγνό καθεστώς τρόμου και κανένας δεν μπορεί να ξέρει τι ακριβώς συμβαίνει στη χώρα. Οι συλλήψεις από την Αστυνομία γίνονται κατά εκατοντάδες καθημερινά και όλοι οδηγού-νται στα κρατητήρια της Ασφάλειας ή εξορία στα ξερονήσια.

Εκείνη την περίοδο ο Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (εκτός από «Το Βήμα», «Τα Νέα», την «Ομάδα», τον «Ταχυδρόμο», τον «Οικονομικό Ταχυδρόμο», την «Αρχαιολογία», την «Μόδα» και άλλα έντυπα) είχε και ένα πρακτορείο ειδήσεων. Είχε την ονομασία «Πρακτορείο Ελληνικού Τύπου» (Greek Press Agency) και συνεργαζόταν με μεγάλες εφημερίδες του εξωτερικού και άλλα πρακτορεία, τα οποία ενημέρωνε με καθημερινές ειδήσεις, ρεπορτάζ και φωτογραφίες από την Ελλάδα. Τα γραφεία στεγάζονταν σε κτίριο της πλατείας Καρύτση και το πρακτορείο διηύθυνε ο γνωστός δημοσιογράφος Νίκος Καμπάνης, με συνεργάτες πολλούς δημοσιογράφους που δούλευαν τότε στις εφημερίδες και τα περιοδικά του Συγκροτήματος Λαμπράκη.

Λίγες μέρες μετά την επιβολή της δικτατορίας, μου τηλεφώνησε ο Νίκος Καμπάνης και μου ζήτησε να ανέβω αμέσως από τη Ρόδο στην Αθήνα. Του απάντησα ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει αμέσως, αλλά μετά από μερικές μέρες, γιατί «είχα μια φιλενάδα από τη Δανία και θα πήγαινα στην Αθήνα, μόλις τελείωναν οι διακοπές της και θα έφευγε από τη Ρόδο !..»

Του είπα ακόμη ότι εκείνες τις μέρες γινόταν ο γάμος του συναδέλφου και παιδικού μου φίλου Κώστα Τσαλαχούρη και έπρεπε οπωσδήποτε να παραβρεθώ.

«Παράτα τον γάμο και έλα τώρα στην Αθήνα μαζί με την Δανέζα φιλενάδα σου. Είναι απόλυτη ανάγκη. Όλα τα έξοδα πληρωμένα» ήταν η «διαταγή» του Καμπάνη !.. Δεν είχα πλέον άλλη επιλογή και ζήτησα από τη Δανέζα φιλενάδα μου -Έντιθ Άντερσεν την έλεγαν, καλή της ώρα όπου και να είναι- και την έπεισα ότι θα ήταν ευκαιρία για να δει και την Ακρόπολη των Αθηνών!.. Το δέχτηκε με χαρά και το ίδιο μεσημέρι βρισκόμασταν στην Αθήνα.

Η συνάντηση με τον Νίκο Καμπάνη έγινε αμέσως σε μια ταβέρνα της Πλάκας με φόντο την Ακρόπολη. Και εκεί ο Καμπάνης μας έσκασε το μυστικό. « Επειδή δεν μπορούμε, λόγω της λογοκρισίας να ενημερώσουμε τα ξένα πρακτορεία και τις εφημερίδες με τις οποίες συνεργάζεται το πρακτορείο, έχουμε γράψει μια επιστολή στην οποία εξηγούμε αναλυτικά την πολιτική κατάσταση που επικρατεί τώρα στην Ελλάδα με την επιβολή της δικτατορίας», μας έλεγε χαμηλόφωνα (μη τυχόν και μας ακούσει κανένας διπλανός) πότε στα ελληνικά και πότε στ΄αγγλικά για να καταλαβαίνει και η κοπέλα. Και συνέχισε: «Εάν θέλει η κοπέλα να πάρει μαζί της, φεύγοντας από την Ελλάδα, τις επιστολές και να τις ταχυδρομήσει από τη Δανία γιατί αυτό δεν μπορεί να γίνει από την Ελλάδα,!..»

Η Έντιθ άκουσε με πολλή προσοχή όσα έλεγε ο Καμπάνης. Δεν έφερε καμιά απολύτως αντίρρηση, γιατί είχε αντιληφθεί το τι τραβούσε η Ελλάδα εκείνες τις μέρες. Και μάλιστα το θεώρησε και πολύ τιμητικό, δεδομένου ότι η Δανία και γενικά όλες οι σκανδιναβικές χώρες, από την πρώτη στιγμή, είχαν ταχθεί εναντίον του στρατιωτικού καθεστώτος στην Ελλάδα.

Από την ταβέρνα φύγαμε κατευθείαν για τα γραφεία του πρακτορείου, όπου η Δανέζα παρέλαβε τις επιστολές με τις διευθύνσεις των ξένων πρακτορείων και εφημερίδων για να τις ταχυδρομήσει από την πατρίδα μας. Μάλιστα, ο Καμπάνης της έδωσε και 20 δολάρια για τα ταχυδρομικά τέλη τα οποία αρνήθηκε να πάρει η ‘Εντιθ, γιατί –όπως μας είπε-ήθελε και αυτή να συμβάλει στον αντιδικτατορικό αγώνα !..

Επιστρέψαμε στη Ρόδο –χωρίς φυσικά η κοπέλα να δει από κοντά την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα- και την άλλη μέρα η Δανέζα με τις επιστολές στη βαλίτσα της, έφυγε αεροπορικώς για την Κοπεγχάγη.
Είχαμε συνεννοηθεί ότι μόλις θα ταχυδρομούσε τις επιστολές να μου έγραφε συνθηματικά ότι «το ταξίδι ήταν υπέροχο» (the journey was magnificent). Λίγες μέρες αργότερα μάθαμε ότι ο ξένος Τύπος είχε εκτενή ρεπορτάζ για την κατάσταση στην Ελλάδα, χωρίς φυσικά να αναφέρει την πηγή των πληροφοριών του!.. Ήταν ένα δυνατό χαστούκι στο χουντικό καθεστώς !

Η ενέργεια της Δανέζας ήταν μια σημα-ντική βοήθεια στη συμβολή του Συγκροτήματος Λαμπράκη στην ενημέρωση της κοινής γνώμης του εξωτερικού για τη δραματική κατάσταση που είχε περιέλθει η Ελλάδα μετά την επιβολή της στρατιωτικής δικτατορίας.

Ένα μήνα αργότερα – το Μάιο του 1967- και πάλι από τη Ρόδο, δημοσιογράφοι από το Συγκρότημα αποκάλυψαν την υπόθεση της δολοφονίας του Νικηφόρου Μανδηλαρά και έτσι κατόρθωσαν να χάλασαν τα σχέδια των χουντικών που προσπάθησαν να κρύψουν το τραγικό γεγονός !..