Repair...Ρόδος!

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η Αμαλία Μουστάκη, Εκπαιδευτικός

Το άρθρο 96 του Αστικού Κώδικα αναφέρει ρητά πως η κοινή χρήση χώρων αποτελεί ιδιόρρυθμο δικαίωμα που απορρέει από την προσωπικότητα του ατόμου. Το ίδιο άρθρο εγγυάται την απόλαυση των χώρων αυτών από όλους.

Ταυτόχρονα, τη σημασία της ύπαρξης και της αυξημένης προστασίας κοινόχρηστων χώρων πρασίνου (πάρκα, πεζόδρομοι, παιδικές χαρές) αναδεικνύει και η απόφαση του ΣτΕ 2242/94, όπου αυτοί αναφέρονται ως υποκατάστατα του φυσικού περιβάλλοντος στο πλαίσιο του αστικού χώρου, τους οποίους η διοίκηση οφείλει να διαφυλάξει, να διασφαλίσει και να αναδείξει. Να διαφυλάξει, να διασφαλίσει και να αναδείξει! Μια βόλτα εντός και εκτός των τειχών της πόλης μας, αποδεικνύει οτι καμία από αυτές τις υποχρεώσεις δεν εκπληρώνεται.

Μιας πόλης, που ήδη από την αρχαιότητα, ευτύχησε να αποκτήσει ένα εξαιρετικό ρυμοτομικό σχέδιο (Ιπποδάμειο) με άνετους δημόσιους κοινόχρηστους χώρους, πλατείες, πάρκα και δασύλλια, ύδρευση και ένα πρωτοποριακό σύστημα αποχέτευσης.

Ήταν αυτά τα στοιχεία που ανέδειξαν, και στη σύγχρονη εποχή, τη Ρόδο σε υπόδειγμα πόλης σε ομορφιά και λειτουργικότητα, και σε συνδυασμό με το φυσικό της κάλλος τη μετέτρεψαν σε διεθνή τουριστικό προορισμό. Προϊόντος, όμως, του χρόνου οι αρχές της ισόρροπης πολεοδομικής και περιβαλλοντικής ανάπτυξης δεν παρέμειναν προτεραιότητα.

Αποτέλεσμα οι κτηριακές υποδομές να υπερισχύσουν των κοινοχρήστων χώρων και του πράσινου και έτσι σταδιακά να αλλοιωθεί η φυσιογνωμία της πόλης.

Στο Νιοχώρι, για παράδειγμα, ήδη από τη δεκαετία του '60, η τεράστια έκταση του Δήμου στη «Λίμνη ή κάμπο της ΑΟΝ», όπου υπήρχαν 2 γήπεδα ποδοσφαίρου, μικρό δασύλλιο με αρμυρίκια, παρτέρια με φυτά και το κλαμπ των ναυτών του αμερικάνικου πλοίου «Κούριερ», πουλήθηκε από τον Δήμο σε ιδιώτη για να αναγερθεί το ξενοδοχείο “Grand Hotel” με τα γύρω καταστήματά του.

Καμία πρόβλεψη δεν υπήρξε, για κοινόχρηστο χώρο ή πράσινο. Ολόκληρη η έκταση οικοδομήθηκε χωρίς ούτε ένα τετραγωνικό μέτρο για ελεύθερο δημόσιο χώρο. Το ίδιο συνέβη και με τα κτήματα της εκκλησίας των Ιταλών Santa Maria, που έγιναν οικόπεδα και ανεγέρθηκαν αρκετά ξενοδοχεία, αλλά και με όλες τις άλλες γειτονιές της πόλης, τα Μαράσια της Αγίας Αναστασίας, του Αγίου Ιωάννη, της Μητρόπολης, όπου οι λιγοστοί χώροι πράσινου είτε οικοπεδοποιήθηκαν είτε αφέθηκαν στην εγκατάλειψη.

Στο κέντρο π.χ. της πόλης, στον πανέμορφο Κήπο της "Έπαυλης", όπου σήμερα στεγάζεται η Δημοτική Βιβλιοθήκη, ο επισκέπτης το μόνο που μπορεί να "θαυμάσει είναι σπασμένα ή «χορταριασμένα» παγκάκια, αδιάβατα δρομάκια λόγω των μεγάλων χόρτων, σωρούς ξερών κλαδιών (με υπαρκτό τον κίνδυνο πυρκαγιάς), ξεχειλισμένα καλαθάκια σκουπιδιών και τμήματα απροσπέλαστα λόγω της πυκνής βλάστησης.

Όλα αυτά συνθέτουν μια κατάσταση που πέρα από το αισθητικό της κομμάτι, δημιουργεί κινδύνους (ατυχήματα, ποντίκια κ.λπ.). Παρόμοια εικόνα και σε άλλες γειτονιές της πόλης, αλλά και ολόκληρου του νησιού. Εικόνα που επιδεινώνεται, αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι πολλοί δημόσιοι χώροι έχουν μετατραπεί σε μικρές χωματερές ή τόπους μεταφόρτωσης σκουπιδιών. Ότι οι υποδομές φύλαξης, όπου υπάρχουν (π.χ. Επισκοπείο- Μητροπολιτική Κατοικία), σε πολλά σημεία έχουν καταρρεύσει και χρήζουν επιδιόρθωσης. Ότι πλατείες και μικρά πάρκα έχουν μετατραπεί σε πάρκινγκ αυτοκινήτων.

Ότι οι λιγοστές παιδικές χαρές βρίσκονται σε κακά χάλια γιατί μάλλον η λέξη συντήρηση είναι άγνωστη στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου. Αν συμφωνούμε όλοι πως η ζωή στις πόλεις μας μπορεί και πρέπει να καταστεί και να παραμείνει βιώσιμη, ανθρώπινη και οικολογικά ισόρροπη, ας ελπίσουμε πως η αναστροφή της φθίνουσας πορείας που διαγράφει τα τελευταία χρόνια η πόλη της Ρόδου θα αποτελέσει προτεραιότητα της νέας δημοτικής αρχής και ότι θα δοθεί έμφαση σε έργα που δε θα βελτιώσουν μόνο την ποιότητα των τουριστών, αλλά πρωτίστως την ποιότητα ζωής των ίδιων των κατοίκων.