Mέγας Αλέξανδρος και Ρόδος

Γράφει η Μαίρη Παπανδρέου

O Μέγας Αλέξανδρος, έτρεφε βαθειά εκτίμηση για τη Ρόδο. Οι Ροδίτες, του είχαν χαρίσει μία χρυσοποίκιλτη ζώνη και δεν την αποχωριζόταν ποτέ. Επίσης είχε ζητήσει, να κατατεθεί η «Διαθήκη» του, «στην πλέον ευνομούμενη Πολιτεία – τη Ρόδο».

H Ρόδος, τον τίμησε και τον τιμά μέχρι σήμερα, τόσο με τις θαυμάσιες ιστορικές έρευνες/εκδόσεις του Αντιπρύτανη του Πανεπιστημίου Αιγαίου-Καθηγητή Ιστορίας Σπύρου Συρόπουλου, όπως και με την εντυπωσιακή έκθεση ζωγραφικής του μεγάλου μας Ζωγράφου Βαρλάμη, που είχε φιλοξενηθεί στο Παλάτι των Ιπποτών το 2000, κι εκτέθηκαν περισσότερα από 600 διαφορετικά πορτρέτα του Αλέξανδρου. Αξιόλογη και η «Αλεξανδρινή Εφημερίδα των παίδων», έκδοση του 1999, από την «Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου», το Υπουργείο Πολιτισμού, τον Δήμο Ροδίων και Εκδότη το «Κέντρο Τέχνης Βεργίνας», με εκτενές αφιέρωμα στον Μέγα Αλέξανδρο.

Ο «Όρκος του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Ώπη», είναι πάντα επίκαιρος, ιδιαίτερα σήμερα, με το ‘πνεύμα διχασμού’ που δυστυχώς επικρατεί τόσο στο πολιτικό όσο και στο κοινωνικό επίπεδο. Αξίζει να τον ξαναδιαβάσομε προσεκτικά, καθώς με άμεσο τρόπο αποδίδει το οικουμενικό και το ενωτικό πνεύμα, που έχομε απόλυτη ανάγκη. Ο Μακεδόνας Στρατηλάτης είπε στο στράτευμά του: «Σας εύχομαι, τώρα που τελείωσαν οι πόλεμοι, να ευτυχήσετε με την ειρήνη. Όλοι οι θνητοί από δω και πέρα να ζήσουν σαν ένας λαός, όπου θα κυβερνούν οι άριστοι, ανεξάρτητα φυλής. Δεν ξεχωρίζω τους ανθρώπους, όπως κάνουν οι στενοκέφαλοι, σε Έλληνες και βαρβάρους,. Δεν με ενδιαφέρει η καταγωγή των πολιτών, ούτε η ράτσα που γεννήθηκαν. Τους καταμερίζω μ’ ένα μόνο κριτήριο: την αρετή.

Για μένα κάθε καλός ξένος είναι Έλληνας και κάθε κακός Έλληνας είναι χειρότερος από βάρβαρο. Αν ποτέ σας παρουσιαστούν διαφορές, δε θα καταφεύγετε ποτέ στα όπλα, παρά θα τις λύνετε ειρηνικά. Τον Θεό δεν πρέπει να τον νομίζετε αυταρχικό Κυβερνήτη, αλλά σαν κοινό Πατέρα όλων, ώστε η διαγωγή σας να μοιάζει με την συζωή που κάνουν τα αδέλφια στην οικογένεια. Από μέρους μου σας θεωρώ όλους ίσους, λευκούς ή μελαψούς και θα ήθελα να μην είστε απλοί μόνον υπήκοοι της Κοινοπολιτείας μου, αλλά όλοι μέτοχοι, όλοι συνέταιροι όσο περνάει από το χέρι μου, θα προσπαθήσω να συντελεστών αυτά που υπόσχομαι. Τον όρκο που δώσατε με την σπονδή απόψε, κρατείστε τον σαν συμβόλαιο αγάπης.»

Με την ανακάλυψη του τύμβου της Αμφιπόλης, ο Μέγας Αλέξανδρος απασχολεί και πάλι ολόκληρη την υφήλιο και χρήσιμο είναι, να ξαναθυμηθούμε τις σημαντικότερες χρονολογίες, που άπτονται της ζωής του. * 357 π.Χ. ο Φίλιππος παντρεύτηκε την Ολυμπιάδα, αδελφή του βασιλιά της Ηπείρου Αλέξανδρου. * 356 π.Χ. Γεννήθηκε ο Αλέξανδρος πιθανόν 22 ή 23 Ιουλίου με το σημερινό μας ημερολόγιο. * 354 π.Χ. Γεννήθηκε η αδελφή του , η Κλεοπάτρα. * 351 π.Χ. Ο Φίλιππος απέκτησε τον γιό του Αρριδαίο, από την Θεσσαλή εταίρα Φιλίνη. * 350 π.Χ. Παιδαγωγοί του Αλέξανδρου ορίζονται ο Λεωνίδας από την Ήπειρο και ο Λυσίμαχος από την Ακαρνανία. * 343 π.Χ. Δάσκαλός του επιλέγεται ο Αριστοτέλης, ο οποίος μένει μαζί του επί 3 χρόνια στο Νυμφαίο της Μιέζας, κοντά στη σημερινή Νάουσα. * 340 π.Χ. ο Αλέξανδρος περατώνει τις σπουδές του και παίρνει μέρος στην πολιορκία της Περίνθου, κοντά στο Βυζάντιο, και ορίζεται αντιβασιλιάς απ’ τον Φίλιππο. * 339 π.Χ. Κατά την απουσία του Φιλίππου, ο Αλέξανδρος νίκησε τους Μάρδους, (κατοικούσαν βορειοανατολικά της Μακεδονίας). * 338 π.Χ. Ο Αλέξανδρος πρωταγωνιστεί στη Μάχη της Χαιρώνειας και επισκέπτεται ως επικεφαλής την ηττημένη Αθήνα. * 337 π.Χ. Ο Φίλιππος παντρεύεται την Κλεοπάτρα, ανιψιά του στρατηγού Άτταλου. Ο Αλέξανδρος και η Ολυμπιάδα φεύγουν δυσαρεστημένοι για την Ήπειρο. * 336 π.\Χ.

Η αδελφή του Αλέξανδρου Κλεοπάτρα, παντρεύεται το θείο της βασιλιά της Ηπείρου. Στις τελετές του γάμου, δολοφονείται ο Φίλιππος από τον σωματοφύλακά του Παυσανία και ο Αλέξανδρος ανεβαίνει στο θρόνο της Μακεδονίας. * 335 π.Χ. Ο Αλέξανδρος, εξασφαλίζει τα βόρεια σύνορα της Μακεδονίας, με τις νικηφόρες εκστρατείες εναντίον των Τριβαλλών, των Γετών (Κελτών), που κατοικούσαν βόρεια του ποταμού Ίστρου (Δούναβη). Νικάει τους Ταύλαντες και τους Ιλλυρίους. Αντιμετωπίζει αποτελεσματικά την εξέγερση στη Θήβα και την καταστρέφει παραδειγματικά, αφήνοντας μόνον τα ιερά και το σπίτι του ποιητή Πίνδαρου. Εκτός της Σπάρτης, ολόκληρη η Ελλάδα υποτάσσεται στον Αλέξανδρο. * 334 π.Χ. Ξεκινά την εκστρατεία εναντίον των Περσών και περνά με το στράτευμά του στην Ασία. Αρχές Ιουνίου, στο Γρανικό Ποταμό, κατατροπώνει τους σατράπες του Δαρείου και καταλαμβάνει την Αιολίδα, την Ιωνία και την Καρία, και πολιορκεί την Μίλητο και την Αλικαρνασσό. * 333 π.Χ. καταλαμβάνει το εσωτερικό της Μ. Ασίας.

Στο Γόρδιο λύνει τον «Γόρδιο Δεσμό», νικά το Δαρείο στην Ισσό, και παντρεύεται την Περσίδα Βαρσίνη, χήρα του Μέμνονα – μισθοφόρου στρατηγού του Δαρείου. Καταλαμβάνει την Συρία και τη Φοινίκη και πολιορκεί την Τύρο. * 332 π.Χ. τον Ιούλιο κυριεύει την Τύρο, εκπορθεί τη Γάζα, καταλαμβάνει την Αίγυπτο και ανακυρήσσεται Φαραώ στη Μέμφιδα, ιδρύει στο Δέλτα του Νείλου την Αλεξάνδρεια και διασχίζει την έρημο, όπου επισκέπτεται το Μαντείο του Άμμωνα στην Όαση Σίβα, μυείται στα Μυστήρια και του προφητεύεται η χρονολογία του θανάτου του, όπως και του Ηφαιστίονα. * 331 π.Χ. ο Αλέξανδρος φεύγει από την Αίγυπτο, διασχίζει την έρημο της Συρίας, περνά τον Ευφράτη και τον Τίγρη.

Αρχές Οκτωβρίου, στα Γαυγάμηλα συνέτριψε το στρατό του Δαρείου και μπαίνει στη Βαβυλώνα θριαμβευτής. * 330 π.Χ. πυρπολεί τα Ανάκτορα της Περσέπολης και καταλαμβάνει το Εκβάτανα. Ο Δαρείος δολοφονείται απ’ τον σατράπη της Βακτριανής Βήσσο. Κατακτά την Υρκανία, την Παρθία, την Άρια, τη Δραγγιανή, την Αραχώσια και τη Γεδρωσία. Εκτελούνται ο Φιλώτας και ο Παρμενίωνας. * 329 π.Χ. ο Αλέξανδρος περνά την οροσειρά του Ινδοκούχ και κατακτά τη Βακτριανή. Περνά τον ποταμό Ώξο (Αμού Ντάρια) και καταστέλλει την επανάσταση της Σαγδιανής. * 328 π.Χ. καταβάλλει τη δεύτερη επανάσταση στης Σογδιανή, σκοτώνει τον Κλείτο, συλλαμβάνει και φυλακίζει τον Φιλόσοφο Καλλισθένη ως ηθικό αυτουργό της επανάστασης των «Βασιλικών Παίδων» και παντρεύεται τη Ρωξάνη. * 327 π.Χ. την Άνοιξη ξεκινά την εκστρατεία της Ινδίας και ο στρατός του μπαίνει στην Κοιλάδα του Κωφήνα, υποτάσσει την «Επί τάδε Ινδού» χώρα, συμμαχεί με τον Ταξίλη και εισβάλλει στην κοιλάδα του Ινδού. * 326 π.Χ.

Ο Αλέξανδρος περνάει τον Ινδό ποταμό, στον Ύδασπη νικά τους πολεμικούς ελέφαντες του Πώρου (Παουράβα). Φτάνει στον Ύφαση, περνώντας από τον Ακεσίνη και τον Υδραώτη. Το καταπονημένο στράτευμα, εξαναγκάζει τον Αλέξανδρο να αρχίσει την επιστροφή, ακολουθώντας τον ρου του Ύφαση προς τον Ινδικό Ωκεανό, αντιμετωπίζοντας νικηφόρα τους Μαλλούς. * 325 π.Χ. Φτάνει στα Πάταλα, στο στόμιο του Ινδού - στον Ινδικό Ωκεανό - και οδεύει προς την έρημο της Γεδρωσίας. Ο Νέαρχος ως επικεφαλής του στόλου, προσπαθεί να βρει θαλάσσια έξοδο προς την Περσία. * 324 π.Χ.

Ο Αλέξανδρος επιστρέφει στην Περσέπολη και στα Σούσα. Πανηγυρίζει τους γάμους του με την μεγαλύτερη κόρη του Δαρείου, την Στάτειρα, και την Παρύσατη κόρη του Ώχου, μαζί με 10.000 Μακεδόνες αξιωματικούς, στρατιώτες και με Περσίδες. Εκδηλώνεται η «Στάση της Ώπης» και πεθαίνει ο καλύτερος φίλος του, Ηφαιστίονας. * 328 π.Χ. Ο Αλέξανδρος προετοιμάζεται για την μεγάλη εκστρατεία προς τη Δύση και ο στόλος του σχεδιάζει τον περίπλου της Αραβίας, για να βρει τη ρότα προς την Ερυθρά Θάλασσα. Ο Αλέξανδρος, πεθαίνει στη Βαβυλώνα μέσα Ιουνίου, μετά από ολιγοήμεροι ασθένεια.

Πολλές ιστορίες και παραδόσεις για τον Αλέξανδρο, έχουν φτάσει μέχρι εμάς. Περιμένομε μ’ ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των επιστημονικών ερευνών για τον Τύμβο της Αμφίπολης, και ‘θλιβόμαστε’ για τις ‘κενόδοξες’ θέσεις που εκφράζονται από μερικούς ‘ειδήμονες’……