Σε ένα κόσμο για αρτιμελείς...

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η
Νάντια Σαρρή

«Αν νιώθετε ότι είστε σε μια μαύρη τρύπα, μην τα παρατάτε. Υπάρχει τρόπος διαφυγής. Να θυμάστε να κοιτάτε επάνω στα αστέρια και όχι τα πόδια σας». Ο Στίβεν Χόκινγκ με τη ματιά του στραμμένη στ’αστέρια κατάφερε κι αποδόμησε τα στερεότυπα που θέλουν τα άτομα με αναπηρία να μειονεκτούν ή να αποτελούν «βασανισμένες υπάρξεις» που πρέπει να λυπόμαστε και να βοηθάμε.

Σε μια κοινωνία απροσπέλαστη για όσους δεν έχουν τον “ιδανικό τύπο σώματος”
δεν ακολουθούν όλοι την ίδια τροχιά προς τα αστέρια. Βλέπεις οι πόλεις της είναι φτιαγμένες στο πρότυπο του λευκού, ευθυτενούς και αρτιμελούς σώματος.
Έτσι η αναπηρία τοποθετείται όχι σε ένα ανίκανο ή μη λειτουργικό σώμα, αλλά σε ένα απαγορευτικό και καταπιεστικό κοινωνικό περιβάλλον και οι περιορισμοί που επιβάλλονται σε άτομα με αναπηρία δεν αποτελούν φυσιολογική ή αναπόφευκτη συνέπεια της ανικανότητάς τους, αλλά είναι προϊόν ενός κοινωνικού περιβάλλοντος που αδυνατεί να λάβει υπόψη της συγκεκριμένα άτομα.

Τα άτομα που παρεκκλίνουν από το φυσιολογικό, είτε θέτονται υπό έλεγχο μέσα σε ιδρύματα ή στα λίγα τετραγωνικά του σπιτιού τους ή στην καλύτερη των περιπτώσεων υπάρχουν αόρατα μέσα σε γειτονιές, τάξεις και σχολεία. Σε σχολεία που οργανώνουν γιορτές και φιέστες για το σεβασμό στη διαφορετικότητα ή κατά του bullying, ενώ νικητής είναι τελικά αυτός που θα απομνημονεύσει καλύτερα, θα κάτσει στο θρανίο πιο ήσυχα και δεν θα αναπτύξει κριτική σκέψη… Κι όσο για εμάς; Συνηθίσαμε να θεωρούμε δεδομένο το ότι είμαστε υγιείς ή χωρίς αναπηρίες βγάζοντας θεωρίες για το τι είναι φυσιολογικό ή μη φυσιολογικό!

Και τώρα θα κοιτάξεις το ημερολόγιό σου για να δεις αν είναι κάποια η Παγκόσμια Ημέρα για την αναπηρία, αφού οι Παραολυμπιακοί τελείωσαν… Βλέπεις αυτές είναι οι μέρες που τα social media και η πολιτεία με ύφος δακρύβρεχτο και συγκίνηση που ξεχειλίζει μιλούν με θαυμασμό και ευαισθησία για “τους μαχητές της ζωής” .Βέβαια θα μου πεις όταν 2 φορές το χρόνο τους θυμούνται πώς να μην υπερβάλλουν, αφού τις άλλες 363 μέρες του χρόνου οι άνθρωποι αυτοί μένουν στο σκοτάδι και στο περιθώριο.Μιας και η κατά τα άλλα σύγχρονη και ευαισθητοποιημένη κοινωνία μας, δεν είναι προσβάσιμη για τα άτομα με αναπηρία.

Μια τέτοια μέρα λοιπόν ήταν και η χτεσινή που είχα την φαεινή ιδέα να πάω για έναν περίπατο με τον τυφλό μου μαθητή στο κέντρο της Ιαλυσού. Έτσι σε μία διαδρομή μόλις λίγων μέτρων συναντήσαμε στο διάβα μας κλαδιά να προεξέχουν από αυλές σπιτιών , αμάξια και μηχανάκια πάνω στο πεζοδρόμιο… Εντάξει, θα με διακόψεις, εδώ δεν φταίει η κοινωνία μας αλλά μερικοί ανεγκέφαλοι συμπολίτες μας. Αφού λοιπόν προσπεράσαμε αυτά τα εμπόδια, γιατί «ευτυχώς» ο ένας εκ των δύο ήταν βλέποντας, να σου πάνω στον οδηγό τυφλών κι ένα παγκάκι, για να μπορέσει να ξαποστάσει η πλειοψηφία των αρτιμελών συμπολιτών μας.

Κι αν για τους περισσότερους μερικά κλαδιά, ένας «έλα βρε σιγά το πράγμα» που παρκάρει μπροστά σε ράμπες, ένα παγκάκι και μια τρύπα στο πεζοδρόμιο είναι πράγματα αστεία που προσπερνάμε χωρίς να δίνουμε αξία. Για άλλους πάλι είναι ίσως οι λόγοι να μην ξανά βγουν από τα σπίτια τους. Κι αυτό είναι το 90% των ατόμων με αναπηρίες, στην φιλότιμη και φιλόξενη κουλτούρα μας, που δυσκολεύεται να ζήσει με αξιοπρέπεια λόγω υποδομών. Χαιρέτησα τον μαθητή μου γεμάτη απογοήτευση και θυμό, χωρίς να πω κουβέντα… .Ώσπου στο δρόμο για τα σπίτι το μάτι μου πέφτει πάνω σε μια αφίσα μιας Έκθεσης Ζωγραφικής με τίτλο «Αrtiμελείς», απόρροια λογοπαίγνιου.

Γιατί δυστυχώς, όσο δεν θεωρούμε την αναπηρία φυσικό φαινόμενο της ανθρώπινης ύπαρξης , θα ενισχύουμε κι άλλο το γεμάτο υπεροψία αίσθημα της αρτιμελούς μας αυταρέσκειάς και δεν θα μπορέσουμε να χτίσουμε ποτέ σχέσεις πραγματικής ισοτιμίας απαλλαγμένες από ταμπέλες, στίγματα και στο φινάλε από κατεστραμμένες ζωές.

Υ.Γ «Ας προσπαθήσουμε να φτιάξουμε ένα κόσμο στο μπόι των ανθρώπων και των ονείρων μας…» Ν.Μπελογιάννης