Πόσες «Λύπες» κουβαλάμε;

Μαρία Καρίκη

Ο ανθρώπινος ψυχισμός θα δοκιμαστεί, θα ζοριστεί, θα δυσανασχετήσει κάθε φορά που έρχονται δυσκολίες, απογοητεύσεις και δυσάρεστα γεγονότα. Είναι η φύση μας να αγωνιζόμαστε για την εσωτερική μας ισορροπία που βάλλεται εν δυνάμει από παντού. Είναι ένα είδος επιβίωσης μπροστά στην αβεβαιότητα και την αμφιβολία που εύκολα μπορούν να ανατρέψουν όσα με τόσο κόπο «χτίζουμε».

Ωστόσο, δεν ωφελεί να κρυβόμαστε, να αποφεύγουμε ή να γινόμαστε υπερβολικά προσεκτικοί. Αρκεί να φροντίζουμε να δυναμώνουμε τον εαυτό μας με τέτοιο τρόπο και συστηματικά, ώστε να μπορεί να σταθεί «όρθιος», ακέραιος σε όποιο αναπάντεχο χτύπημα.
Μαζεύουμε κατά καιρούς λύπες, στεναχώριες, άγχη και πολλά αναπάντητα, βασανιστικά «γιατί» : γιατί προδώθηκα, γιατί εξαπατήθηκα, γιατί αδικήθηκα, γιατί δεν αγαπήθηκα, γιατί δεν τόλμησα, γιατί φοβήθηκα, γιατί παραμέλησα, γιατί πίστεψα… Ερωτήματα που όσο βαθιά κι αν «σκάψεις» αισθάνεσαι ότι μπερδεύεσαι όλο και περισσότερο! Κι επειδή πονάς, προσπαθείς να ξεχάσεις, χωρίς μεγάλη επιτυχία.

Εύχεσαι μέσα σου να είχες προβλέψει κάποιες εκβάσεις, να είχες προλάβει το «κακό». Άλλοτε τα βάζεις με τον εαυτό σου κι άλλοτε με το ψέμα που συνάντησες και εμπιστεύθηκες. Ώσπου συνειδητοποιείς ότι το παρελθόν σου δεν μπορείς να το αλλάξεις. Αυτό είναι! Καλό ή κακό. Σου αρέσει, δεν σου αρέσει.

Πείθεις τον εαυτό σου να προσπεράσει και να προχωρήσει. Να μη μένεις άλλο στάσιμος, σχεδόν εμμονικός…
Δεν είναι εύκολο να αποδεχτείς τις (εκ των υστέρων πάντα) λάθος επιλογές και αποφάσεις σου. Θυμώνεις γιατί ταλαιπωρήθηκες, γιατί έχασες χρόνο, δυνάμεις, πολύτιμα ψυχικά αποθέματα. Για πόσο, όμως, ακόμα θα αυτοτιμωρείσαι; Θα αυτομαστιγώνεσαι; Για πόσο ακόμα θα απαιτείς να είχες την προνοητικότητα να καταλάβεις, να αντιληφθείς; Όλα είναι εμπειρίες. Όλα είναι «μαθήματα».

Δεν μπορείς να αποποιηθείς τη διαδρομή σου, όποια κι αν είναι αυτή. Δεν μπορείς να περιμένεις να μην κάνεις λάθη…
Ακόμα κι αν πληγώνεσαι, δεν μπορείς να σταματήσεις να είσαι μέσα σε ανθρώπινες σχέσεις. Κάποιες λειτουργούν αποσυμπιεστικά και λυτρωτικά. Κάποιες άλλες αποτελούν πηγή μόνιμου άγχους και τοξικότητας. Παλεύεις μέχρι εκεί που νιώθεις ότι πια δεν έχει νόημα. Τότε διακόπτεις, αποστασιοποιείσαι και προχωράς.

Ο χρόνος βοηθάει να επαναπροσδιορίσεις, να δεις πιο καθαρά, πιο βαθιά. Και είναι τότε που οι «λύπες» γίνονται παρακαταθήκη σοφίας, δίχτυ αυτοπροστασίας, φίλτρο αναγνώρισης παρόμοιων καταστάσεων.
Και που ξέρεις, μπορεί να φτάσεις κάποια μέρα να νιώθεις περήφανος για τις «λύπες» σου, γιατί σε έκαναν αυτό που είσαι σήμερα. Ανθρώπινο, τρωτό, ώριμο, προσγειωμένο… Φυσικά και θα μπορέσεις και πάλι να χαρείς, να ενθουσιαστείς, να γελάσεις. Απλά γίνεσαι πιο επιλεκτικός με τους γύρω σου, πιο διερευνητικός. Και πάλι χωρίς απόλυτες εγγυήσεις.
Έτσι, είναι οι ανθρώπινες σχέσεις: ρευστές, ευάλωτες, υπό συνεχή διαμόρφωση και συμμεταβολή.

Υπάρχει, παρόλα αυτά, ο κίνδυνος να παραδοθείς άνευ όρων στις στενάχωρες μνήμες που κουβαλάς και να γίνεις σκληρός, εκδικητικός, συμπλεγματικός, μελαγχολικός. Να εγκλωβιστείς σε όσα σε στοιχειώνουν και να μείνεις καθηλωμένος συναισθηματικά και ψυχολογικά. Θυμάσαι και ξαναθυμάσαι τα ίδια και τα ίδια. Αρνείσαι να προχωρήσεις γιατί νιώθεις ότι δεν μπορείς να συγχωρήσεις. Και υποφέρεις… Και βασανίζεσαι μέσα σε ένα παρελθόν που ζεις και ξαναζείς.
Ένας φαύλος κύκλος ματαιότητας και πόνου. Δεν είναι, ωστόσο, μόνο ο πόνος που πυροδοτεί την προσκόλληση στο παρελθόν, αλλά και η ζωή που δεν ζεις, οι ευκαιρίες που χάνεις, οι καινούριοι άνθρωποι που φοβάσαι να βάλεις στη ζωή σου… Τι μένει άραγε στο τέλος; Τι βαραίνει περισσότερο; Ο πόνος μιας κακής ανάμνησης ή ο πόνος μιας «αβίωτης» ζωής;;;