Το ευρωπαϊκό πολιτικό τοπίο

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Σωτήρης Ντάλης*

Λίγες μέρες πριν τις Ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου, έγκριτοι Ευρωπαίοι αναλυτές μιλούν για μια παράξενη ήττα της Ευρώπης που διαγράφεται στον ορίζοντα.

Όλη αυτήν την περίοδο που υποτίθεται έπρεπε να συζητάμε για το μέλλον της Ευρώπης, «ο ευρωπαϊκός πολιτικός λόγος είναι ανύπαρκτος, ο δε πολιτικός λόγος αρθρώνεται με κλισέ και ατάκες. Στο βάθος του σκηνικού επαναλαμβάνεται η απαγωγή της Ευρώπης. Με άλλον δράστη πιά. Όχι τον εμπαθή Δία αλλά τον απαθή ιδιώτη».

Έχει ενισχυθεί ένας μοιρολατρικός τρόπος σκέψης που θέλει τα κράτη απομονωμένα και προβάλλει την εθνική κυριαρχία και την ταυτότητα ως έννοιες ασύμβατες με το ευρωπαϊκό όραμα.
Ακραίες αντιδραστικές και εθνικιστικές δυνάμεις σε όλες τις χώρες της ΕΕ, ζητούν επιστροφή αρμοδιοτήτων από την ΕΕ στα εθνικά κράτη, ζητούν επιστροφή στην εθνική κυριαρχία.
Αυτό το πρόβλημα μπορεί να ξεπεραστεί μόνο αν δούμε την ΕΕ ως συνολική, αναπτυξιακή, κοινωνική, θεσμική και πολιτική οντότητα.

Μόνο αν δούμε την Ενωμένη Ευρώπη ως πολιτικό εργαλείο δημιουργίας.
Με τις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου κλείνει ένας κύκλος σε μια δύσκολη συζήτηση σε μια «δύσκολη» Ευρώπη. Κορυφώνεται η μεγάλη σύγκρουση στην ΕΕ για το προσφυγικό, όπου από τη μια πλευρά έχουμε εκείνους που υποστηρίζουν μια Ευρώπη φρούριο (Ορμπάν-Σαλβίνι-Λεπέν) και από την άλλη έχουμε τη λογική μιας Ευρώπης φιλελεύθερης με ενισχυμένη προστασία των εξωτερικών συνόρων που την εκφράζουν ο Μακρόν και η Μέρκελ.

Τα μηνύματα λίγο πριν τις ευρωεκλογές είναι ανησυχητικά . Ο Σαλβίνι συντονίζει τη δράση του με τον Ορμπάν που γίνεται δεκτός από τον Τραμπ στις 13 Μαΐου. Η Λεπέν ελπίζει σε πρωτιά και ο Φάραντζ, τον οποίο ο Κάμερον αποκαλούσε «κλόουν» προτού αποδειχτεί ότι ο μεγαλύτερος κλόουν ήταν ο ίδιος, καλπάζει, φιλοδοξώντας να αναστατώσει την Ευρώπη πριν πάρει τη χώρα του και φύγει.
Η Λαϊκιστική Διεθνής ελπίζει να κερδίσει το ένα τρίτο των εδρών και να μπλοκάρει τη λειτουργία των κοινοτικών οργάνων.

Στις 26 Μαΐου οι δυο μεγάλες πολιτικές οικογένειες το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και η Σοσιαλιστική Ομάδα έστω και με απώλειες θα συνεχίσουν να έχουν τον πρώτο λόγο. Θα χρειαστούν όμως τους φιλελευθέρους του ALDE του Γκι Βέρχοφσταντ με τους οποίους συμμάχησε ο Μακρόν.
Σήμερα , η «έλλειψη» της Ευρώπης σημαίνει την «υποχώρηση» της Ευρώπης. Η Ευρώπη «σαν κενός χώρος» είναι η πραγματική παγίδα που η ίδια η Γηραιά Ήπειρος κινδυνεύει να στήσει στον εαυτό της.

Η πρόκληση που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι το αν θα μπορέσει να προσαρμοστεί στις προκλήσεις του 21ου αιώνα και να συνδιαμορφώσει τη νέα ατζέντα της διεθνούς πολιτικής και των διατλαντικών σχέσεων. Ειδικότερα με την ευρωπαϊκή ενοποίηση να έχει μπλοκαριστεί από μια πολυεπίπεδη κρίση οικονομική και προσφυγική στην οποία ήλθε να προστεθεί και η απόφαση της Βρετανίας για αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση,

Όπως φάνηκε στη μέχρι σήμερα πορεία της ευρωπαϊκής ενοποίησης, η Ευρώπη επιβεβαιώνει την αξία της μόνον όταν επιδεικνύει την ικανότητά της να απαντά στις προκλήσεις της Ιστορίας.

* Ο Σωτήρης Ντάλης είναι Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Ευρωπαϊκής Ενοποίησης στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Συντονιστής της Μονάδας Έρευνας για την Ευρωπαϊκή και Διεθνή Πολιτική του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών.