Λουκάς Χαραλάμπου: Μια παθιασμένη ποιητική φωνή με καταγωγή από τον Μονόλιθο

Rodiaki NewsRoom

Με το τέλος της σχολικής χρονιάς 2019 να πλησιάζει και το ποίημά του με τον τίτλο «May Your Pen Grace the Page» να αποτελεί βασικό κείμενο στο Craft of Writing, την τρίτη ενότητα του μαθήματος των Αγγλικών της Γ΄Λυκείου και την εθνική περιοδεία «Welcome to Paradox Tour» να ξεκινά τον επόμενο μήνα, φαίνεται πως και αυτή η χρονιά θα είναι πολύ σημαντική για τον ομογενή ποιητή Λουκά Χαραλάμπου (Luka “Lesson” Haralampou).

Από τις πρώτες κιόλας κουβέντες αυτής της συνέντευξης ήταν ολοφάνερη η επιρροή της ελληνικής καταγωγής του Λουκά. Η μητέρα του Χριστίνα (Μπατούνα) από το Αίγιο, μετανάστευσε στην Αυστραλία τη δεκαετία του 1950, ενώ ο παππούς του από την πατρική πλευρά, Χαράλαμπος, υπήρξε ένας πρωτοπόρος μετανάστης που έφτασε στην Αυστραλία από τον Μονόλιθο της Ρόδου στα χρόνια πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παντρεύτηκε την Αναστασία και εγκαταστάθηκε στο Μπρίσμπαν, όπου γεννήθηκε ο πατέρας του Φίλιππος. Σύμφωνα με τον Λουκά, «η ελληνική κοινότητα του Μπρίσμπαν βρισκόταν στο προάστιο του West End και η οικογένειά μας ήταν μία από τις πρώτες ελληνικές οικογένειες που εγκαταστάθηκαν εκεί».

Σε μια από τις ειρωνείες της ζωής, ο Λουκάς επισκέπτεται κάθε χρόνο το χωριό του παππού του Χαράλαμπου για τη Βδομάδα Ποίησης, στην οποία συμμετέχουν ποιητές από όλο τον κόσμο. Κάθε φορά, αναρωτιέται τι θα σκεφτόταν ο παππούς του γι’ αυτό.

«Αμφιβάλλω ότι θα μπορούσε να συλλάβει αυτόν τον πλήρη κύκλο της ζωής με εμένα να διδάσκω στον τόπο που εκείνος άφησε πολύ καιρό πριν, και να το κάνω κάθε χρόνο».

Γέννημα–θρέμμα ελληνικού νοικοκυριού, ο Λουκάς εξηγεί πώς η ελληνική κοινότητα του Μπρίσμπαν όντας πολύ μικρή σε σχέση με αυτές της Μελβούρνης και του Σίδνεϊ είχε το πλεονέκτημα να είναι πολύ κλειστή και ζεστή και το μειονέκτημα της διατήρησης μιας τυποποιημένης και προβλέψιμης ελληνικής ταυτότητας. «Ήταν σαν μια χρονοκάψουλα όπου τα μέλη της κοινότητας πρόβαλαν την Ελλάδα που είχαν αφήσει πίσω, ο ένας στο πρόσωπο του άλλου».

Οι σπουδές του στην Ανθρωπολογία και τη μελέτη των Αυτοχθόνων και η μετέπειτα μετάβασή του στη Μελβούρνη για μεταπτυχιακά στο Πανεπιστήμιο Monash, αποτέλεσαν ορόσημο στη ζωή του Λούκα.
Το 2010, ξεκίνησε την καριέρα του ως διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Monash με αντικείμενό του την αρνητική επίδραση της αποικιακής ιστορίας της Αυστραλίας.

Ζώντας πλέον σε μια πόλη με τόσο μεγάλη ελληνική κοινότητα όπως η Μελβούρνη, η αλληλεπίδρασή του και οι εμπειρίες του με τα άλλα μέλη της κοινότητας, επηρέασαν σημαντικά την άποψή του για την πραγματική ελληνική ταυτότητα. «Να είσαι Έλληνας δεν σημαίνει μόνο να φοράς ελληνική ποδοσφαιρική φανέλα και να ακούς συνέχεια Σφακιανάκη. Στη Μελβούρνη, μπορούσες να είσαι χορτοφάγος και Έλληνας ή ποιητής και Έλληνας. Να ακούς heavy metal μουσική και να είσαι Έλληνας. Για πρώτη φορά στη ζωή μου ένιωσα ότι μπορούσα να είμαι Έλληνας και να είμαι απλά ο εαυτός μου. Θυμάμαι την πρώτη φορά που είδα τα ξαδέρφια μου να παίζουν κρίκετ –οι Έλληνες πράγματι παίζουν κρίκετ (γέλια)- μια εικόνα που είχα μόνο από τα ντόπια παιδιά αυστραλιανής καταγωγής στο Μπρίσμπαν!»

Εμπνευσμένος από την ανάγκη του για ελευθερία του λόγου και τις ομιλίες του όπου εξέφραζε τις πολιτικές του ανησυχίες, καθώς διένυε μια δύσκολη περίοδο στην προσωπική του ζωή, βρήκε την εκφραστική διέξοδο που αναζητούσε στην ποίηση. «Σίγουρα με πέρασε απέναντι σε μια δύσκολη περίοδο» λέει, και ήταν τότε που συνειδητοποίησε την αυτοπεποίθηση και την ικανοποίηση που έβρισκε στο γράψιμο και την παρουσίαση ποιημάτων.

Η απόφασή του να εγκαταλείψει τη διδασκαλία και να στραφεί στην ποίηση, όπως ήταν αναμενόμενο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο περιβάλλον του που θεωρούσε ότι κάτι τέτοιο ήταν άκρως επικίνδυνο καθώς σύμφωνα με τη στερεότυπη αντίληψη κανείς σώφρων δεν εγκαταλείπει τα σίγουρα για να ακολουθήσει μια καριέρα στην ποίηση.

Αναλογιζόμενος εκείνη την περίοδο της ζωής του, ο Λουκάς πιστεύει ότι «Η λογική μπορεί να έμπαινε στη μέση, αλλά για την καρδιά ήταν μονόδρομος. Αυτός ήμουν. Όπως ένας δρομέας των Ολυμπιακών Αγώνων προπονείται καθημερινά, έτσι κι εγώ ως ποιητής, έγραφα κάθε μέρα. Αυτό ήθελα να κάνω στη ζωή μου».

Την εποχή εκείνη, όμως, η ποίηση είχε σχετικά μικρή απήχηση και ακόμη μικρότερο κοινό. Βρισκόταν ακόμη σε εξέλιξη για να μεταμορφωθεί στο πολιτιστικό και καλλιτεχνικό τοπίο που είναι σήμερα. Σήμερα, υπάρχει μια ισχυρή κοινότητα η οποία αναγνωρίζει αυτήν την ιδιαίτερη μορφή ποίησης και έκφρασης. Πολλοί είναι οι ποιητές που έχουν δημιουργήσει ένα καλλιτεχνικό ρεύμα και ο ανοιχτός διαγωνισμός ποίησης του Bankstown αποτελεί το μεγαλύτερο γεγονός του είδους του στο νότιο ημισφαίριο.

Ερωτηθείς αν θεωρεί τον εαυτό του «πρωτοπόρο» στην τέχνη της ποίησης επί σκηνής (performance poetry), ο Λουκάς απαντά με ταπεινοφροσύνη ότι πήρε για πρώτη φορά μέρος σε διαγωνισμό ποίησης επί σκηνής το 2007 και από τότε χρειάστηκε να περάσουν πέντε ολόκληρα χρόνια μέχρι να πάρει την απόφαση να εγκαταλείψει τελικά την «πρωινή δουλειά» του για να συνεχίσει αυτή τη σταδιοδρομία, ενώ υπήρχαν και τόσοι άλλοι που εργάζονταν πολύ σκληρά τότε.

Αυτό που τον διέκρινε από τους υπόλοιπους καλλιτέχνες ήταν, ενδεχομένως, η βαθιά πίστη του στην εκπαίδευση μέσω της διασκέδασης (eduntainment) που ωθεί τους ανθρώπους να προβληματίζονται για διάφορα θέματα και εμπνέει άλλους.

«Μπορεί να μη πουλάω πολλά βιβλία ή έργα μου, αλλά ο στόχος μου είναι να χρησιμοποιήσω την ποίηση επί σκηνής ως μέσο για να ανοίξω το δρόμο και σε άλλους που έχουν την έμπνευση ώστε να μπορέσουν να εκφραστούν κι αυτοί».

Αυτό που συνειδητοποίησε επίσης ο Λουκάς είναι η παγκόσμια απήχηση της ποίησης επί σκηνής, καθώς πάρα πολλά θέματα και μηνύματα μπορούν να αγγίξουν το κοινό διαφορετικών χωρών. «Το ποίημά μου, Yiayia, μπορεί να έχει εμπνευστεί από τη δική μου γιαγιά και να αποτυπώνει μια ελληνική εμπειρία, αλλά έχω παρουσιάσει το ποίημα στην Κίνα και την Νότια Αφρική και τα μέλη του αντίστοιχου ακροατηρίου με πλησίασαν για να μου πουν πως η γιαγιά τους είναι ακριβώς το ίδιο».

Μια από τις πρόσφατες ξεχωριστές στιγμές για τον Λουκά ήταν όταν του ανατέθηκε να παρουσιαστεί με τη συμφωνική ορχήστρα του Κουίνσλαντ στο Μπρίσμπαν. Σε συνεργασία με τον Γκόρντον Χάμιλτον, ο Λουκάς έγραψε ένα ποίημα διάρκειας είκοσι λεπτών, μια ανάκριση του κυβερνήτη Lachlan Macquarie, όπου κάθε λέξη έπρεπε να είναι απολύτως συγχρονισμένη με τη μουσική.

Όπως εξηγεί ο Λουκάς, η επιλογή του θέματος είναι πολύ σημαντική. «Ο Macquarie μπορεί να είναι μια διάσημη προσωπικότητα της σύγχρονης ιστορίας της Αυστραλίας, υπήρξε όμως και αυτός που διέταξε τη σφαγή των Αβοριγίνων στο Appin το 1816». Αυτό, πάντως, που έκανε τη συγκεκριμένη παράσταση ιδιαίτερα ξεχωριστή για τον Λουκά, ήταν η παρουσία της οικογένειάς του στο κοινό, κάτι που τον έκανε όπως λέει να αισθανθεί «σαν την επιστροφή του ασώτου…».

Μία σημαντική εξέλιξη στο έργο του Λουκά είναι προφανώς το ποίημά του με τον τίτλο «May Your Pen Grace the Page»,το οποίο συμπεριλαμβάνεται στην τρίτη ενότητα του μαθήματος των Αγγλικών της Γ΄Λυκείου The Craft of Writing. Θυμάται πώς πληροφορήθηκε τη σχετική απόφαση του NESA. «Δεν είχα ιδέα ότι το ποίημά μου είχε συμπεριληφθεί ως βασικό κείμενο στην ενότητα του Craft of Writing. Το πληροφορήθηκα από φίλους εκπαιδευτικούς που μου τηλεφωνούσαν και με ρωτούσαν. «Ξέρεις ότι το ποίημά σου…» κι εγώ δεν είχα κυριολεκτικά ιδέα (γέλια).

Σοβαρά, είναι υπέροχο να έχουμε ένα ποίημα παράστασης στο πρόγραμμα σπουδών των τελειοφοίτων του Λυκείου. Οι μαθητές της Β’ Γυμνασίου γράφουν και εκτελούν ποίηση ως μέρος της προετοιμασίας τους για το απολυτήριο του Λυκείου αργότερα, κι αυτό αντικατοπτρίζει τη σημασία που έχει η ποίηση επί σκηνής για την «αυτό-έκφραση» των μαθητών».

Όπως όλοι οι καλλιτέχνες, έτσι και ο Λουκάς εξελίσσεται συνεχώς και προκαλεί τον εαυτό του, καθώς απολαμβάνει να ξεπερνά τα καλλιτεχνικά του όρια. Έχει αρχίσει τώρα να περιλαμβάνει μουσική στην ποίησή του ενώ στα άμεσα σχέδιά του είναι η δημιουργία ενός άλμπουμ το οποίο θα έχει περισσότερη μουσική από ό,τι οι προηγούμενες δουλειές του.

«Ως καλλιτέχνης, αποφεύγω να χαρακτηρίσω τη δουλειά μου ως «καθαρή» ποίηση ή «ραπ». Μοιάζει πολύ φυσικό να γράφεις κάτι σαν ποίημα και μετά να το παρουσιάζεις. Έτσι, το να μπορείς να το τραγουδάς και να το επενδύεις με μουσική έρχεται σαν φυσική εξέλιξη».

Ο Λουκάς έχει ήδη ξεκινήσει να περιοδεύει σε ολόκληρη τη χώρα με το τελευταίο του single και ένα συνοδευτικό βίντεο που έχει τίτλο “Welcome to Paradox”. Ξεκινώντας από το Melbourne’s Mechanics Institute στο Brunswick, επισκέφθηκε το Μπρίσμπαν, το Byron Bay και το Gold Coast. Επόμενη στάση του το Σίδνεϊ, όπου θα δώσει δύο παραστάσεις στις 14 και 23 Αυγούστου.

Πηγή: neoskosmos.com