Οικογενειακή διαμεσολάβηση: ένα δώρο για τα παιδιά της οικογένειας

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η Καλλιόπη Παπαπαύλου-Βαρδέλλη, Δικηγόρος-Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια*

Όταν το διαζύγιο έρχεται σε μια οικογένεια φέρνει αναπόφευκτα ένα κύμα συνεπειών για όλα ανεξαιρέτως τα μέλη της.

Τις περισσότερες φορές έντονα αρνητικά συναισθήματα απογοήτευσης, θυμού ή ματαίωσης θ’ αναδυθούν όχι μόνο για τα δύο άμεσα εμπλεκόμενα μέρη.

Οι πρώην σύζυγοι βρίσκουν συνήθως τους εαυτούς τους σε μια «εμπόλεμη κατάσταση», η οποία αναπόφευκτα θα συμπαρασύρει όλα τα μέλη της οικογένειας. Την ίδια στιγμή με τη λήξη του γάμου οι δυο γονείς θ΄ αποχωριστούν μοιραία τον ρόλο του συζύγου. Τι γίνεται όμως με τον ρόλο του γονέα τον οποίο θα συνεχίσουν να υπηρετούν με μεγαλύτερες πλέον προκλήσεις λόγω της νέας κατάστασης;

Η καθημερινότητα των παιδιών αλλάζει. Οι πρώην σύζυγοι θα κληθούν ως γονείς να επιλύσουν ζητήματα σε σχέση με τα παιδιά τους, που ούτως ή άλλως θα υπήρχαν και χωρίς το διαζύγιο. Καθημερινά θέματα, όπως σε ποιο σχολείο θα φοιτήσουν τα παιδιά, οι εξωσχολικές δραστηριότητες που θ’ ακολουθήσουν, πώς θα περάσουν τις διακοπές τους, η διαχείριση των ζητημάτων υγείας τους κι άλλα πολλά που έχουν να κάνουν με τη ζωή αλλά και το χτίσιμο του μέλλοντος των παιδιών θα γίνουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης.

Για το μόνο ζήτημα που οι γονείς δεν πρόκειται σε καμιά περίπτωση να διαφωνήσουν είναι η αδιαμφισβήτητη ανάγκη των παιδιών για συναισθηματική ασφάλεια, η ανάγκη να εισπράττουν την αγάπη και των δυο γονιών τους αλλά και το δικαίωμα ν’ αγαπούν και τους δύο γονείς χωρίς διακρίσεις και χωρίς να χρειάζεται ν’ απολογηθούν για την αγάπη τους αυτή.

Αυτή την ανάγκη έρχεται, μεταξύ άλλων να υπηρετήσει η οικογενειακή διαμεσολάβηση, η εναλλακτική μέθοδος επίλυσης διαφορών εκτός δικαστηρίων, η οποία έχει ήδη ενταχθεί και εξελίσσεται δυναμικά στην ελληνική πραγματικότητα ιδίως μετά την ισχύ του νέου Νόμου 4512/18.

Στη διαμεσολάβηση τα μέρη προσέρχονται με τη θέλησή τους σ’ ένα απολύτως εμπιστευτικό πλαίσιο, προκειμένου να ρυθμίσουν από κοινού προσωπικές και περιουσιακές διαφορές και να καταλήξουν σε μια βιώσιμη συμφωνία με τη βοήθεια ενός τρίτου, ουδέτερου εκπαιδευμένου γι’ αυτό προσώπου, του Διαμεσολαβητή.

Ειδικότερα, σ’ ό,τι αφορά τα παιδιά: ζητήματα επιμέλειας, η κατοικία τους, η διατροφή τους, η καθημερινότητά τους, καθώς και οποιοδήποτε επιπλέον ζήτημα μπορεί να προβλέψουν οι γονείς ότι θα προκύψει, ρυθμίζονται πλέον με γρήγορο, εμπιστευτικό και αποτελεσματικό τρόπο με στόχο, μια αμοιβαία αποδεκτή λύση χωρίς νικητές και ηττημένους.

Με βασικό γνώμονα το συμφέρον των παιδιών οι γονείς μέσω της διαδικασίας της διαμεσολάβησης χτίζουν από κοινού τόσο την πορεία της σχέσης τους με τα παιδιά αλλά και τη μεταξύ τους σχέση σε μια νέα βάση με κύριο αντικείμενο την επικοινωνία για τα ζητήματα που αφορούν την επιμέλεια των παιδιών τους. «Εργάζονται» μαζί, ο ένας δίπλα στον άλλο κι όχι απέναντι, με στόχο να καταλήξουν σε συμφωνία για τα ζητήματα που αφορούν την οικογένεια που πλέον αποκτά μια άλλη μορφή.

Η συμφωνία που καταλήγουν τα μέρη στα πλαίσια της διαμεσολάβησης, η οποία έχει ισχύ δικαστικής απόφασης ως προς την εκτέλεση, είναι μια συμφωνία βιώσιμη ακριβώς για τον λόγο ότι δεν επιβάλλεται από κανέναν τρίτο.

Ο διαμεσολαβητής δεν λαμβάνει αποφάσεις για την οικογένεια. Βοηθά τα μέρη να ξεπεράσουν τυχόν άκαμπτες θέσεις τους και ν’ αναζητήσουν τα συμφέροντα και τις πραγματικές ανάγκες όλων μέσα από τον διάλογο. Στη διαμεσολάβηση τα μέρη διατηρούν τον έλεγχο της διαφοράς τους και καθορίζουν το αποτέλεσμα. Για τον λόγο αυτό και οι γονείς διατηρούν μια υγιή σχέση μετά το διαζύγιο από την οποία μόνο όφελος έχουν να λάβουν τα παιδιά της οικογένειας.

Εντέλει η επιλογή της διαμεσολάβησης με στόχο να υπάρξει μια συναινετική, μακριά από τις δικαστικές αίθουσες, λύση για ζητήματα που αφορούν το διαζύγιο, θα μπορούσε χωρίς υπερβολή να χαρακτηρισθεί ως ένα δώρο που οι γονείς προσφέρουν στα παιδιά τους.

Άλλωστε, οι διαφωνίες είναι μέρος της ζωής μας, το ζήτημα είναι ο τρόπος που επιλέγουμε να τις επιλύσουμε.

* Η Καλλιόπη Παπαπαύλου-Βαρδέλλη είναι ιδρυτικό μέλος της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας Προώθησης Μεθόδων Εναλλακτικής Επίλυσης Διαφορών “Επίλυσις - Διαμεσολάβηση Ρόδου”.