Γήπεδο «Διαγόρας» της Ρόδου: Το στάδιο που πληγώνουμε…

Rodiaki NewsRoom

Τα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς

Γράφει ο Κυριάκος Μιχ. Χονδρός

Η προστασία των πολιτισμικών αγαθών με χωρική υπόσταση, δηλαδή ακίνητων μνημείων και χώρων (αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών τόπων, νεότερων αρχιτεκτονικών μνημείων, ιστορικών κέντρων πόλεων, τοπίων) αποτελεί αν όχι καθήκον, αλλά μέριμνα των πολιτών ως προς τη διαφύλαξη και προστασία τους. Αλλά και ακόμα η παιδεία μας δεν μας επιτρέπει να τα διαφυλάξουμε, τουλάχιστον ας μην τα καταστρέφουμε.

Αφορμή παίρνουμε από ορισμένα ακίνητα τα οποία κληρονομήσαμε από κατοχικές περιόδους και που αποτελούν τη ταυτότητα αυτού του τόπου, όπου κάποιοι άγνωστοι τα μολύνουν, γράφοντας διάφορα ανόητα συνθήματα ή μουτζουρώνουν αναίτια αυτά.

Το ενδιαφέρον για την προστασία των ακίνητων μνημείων σε καιρό ειρήνης, εκδηλώνεται για πρώτη φορά τη δεκαετία του 1930 κυρίως σε διεθνή συνέδρια αρχιτεκτονικής. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο παρατηρείται μία συστηματική και συνεχώς εξελισσόμενη τάση για τη διεθνοποίηση της προστασίας.

Η UNESCO, αυτός ο οργανισμός που χαρακτήρισε τη Μεσαιωνική Πόλη Μνημείο Παγκόσμια Πολιτιστικής Κληρονομιάς, υιοθέτησε μια σειρά συστάσεων δεσμευτικών και μη δεσμευτικών που αφορά επί μέρους ζητήματα στα ακίνητα μνημεία και στους χώρους.

Οι τοπικές αρχές, οι αρχιτέκτονες και άλλοι εμπλεκόμενοι φορείς, προσπάθησαν να ενημερώσουν και να ευαισθητοποιήσουν το κοινό για τη σημασία και την αξία που έχουν τα μνημεία μας. Συγχρόνως υπήρχαν και συστάσεις που αφορούσαν την ανησυχία και τον προβληματισμό για τους κινδύνους που διατρέχουν τα απειλούμενα μνημεία από το χρόνο αλλά και από τον ίδιο τον άνθρωπο.

Και καλά, υπήρχε και υπάρχει ο κίνδυνος από την απρογραμμάτιστη ανάπτυξη του κάθε αστικού κέντρου, και, η κατασκευή ακόμα έργων υποδομών, αλλά να υπάρχουν συμπολίτες μας να προκαλούν φθορές, για ασήμαντους λόγους;

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα: Το Στάδιο Ρόδου ή Στάδιο Διαγόρας, κατασκευάστηκε κατά την Ιταλική φασιστική κατοχή, όπως και τόσα άλλα έργα. Σήμερα ονομάζεται Δημοτικό Στάδιο Ρόδου «Διαγόρας» ενώ η αρχική ιταλική ονομασία του ήταν Arena Del Sole (σημαίνει ηλιόλουστη αρένα). Κατασκευάστηκε το 1932 με αρχιτέκτονα τον Ammando Bernabiti.

Σ’ αυτά εργάστηκαν Ρόδιοι και Δωδεκανήσιοι εργάτες άλλοτε χωρίς αμοιβή και άλλοτε για ένα κομμάτι ψωμί. Όταν ολοκληρώθηκε πάλι οι Ροδίτες αγωνίστηκαν σε διάφορα αθλήματα με διπλή σημασία, να νικήσουν ως αθλητές και να νικήσουν ως Έλληνες τον κατοχικό στρατό.

Πόσο αίμα χύθηκε, πόσος ιδρώτας κύλησε, πόση αγωνία κορυφώθηκε, πόσος κόσμος έκλαψε; Ας αναλογιστούμε…

Μετά το τέλος του πολέμου έλαβε το όνομα του αρχαίου Ολυμπιονίκη Διαγόρα.

Και πέρασαν τόσες γενιές, οι οποίες σεβάστηκαν τα αθλήματα, τους αθλητές, το σύνολο του σταδίου.
Και σήμερα, τα τελευταία χρόνια κάποιοι ανεγκέφαλοι με σπρέι μουντζουρώνουν συχνά αυτό που δεν τους ανήκει.

Παρακολουθούμε εδώ και καιρό, να το καθαρίζουν, να το βάφουν να το συντηρούν, και κάποιοι άγνωστοι σε μας, γράφουν ανοησίες καταστρέφοντας τη δημοτική περιουσία. Για να φύγει η μπογιά θα πρέπει πάλι να βαφτεί ο τοίχος και το κόστος το καταβάλλει ο ροδιακός λαός.

Έτσι οι τοίχοι του σταδίου, έχουν τα αποτυπώματα της απύθμενης βλακείας που δέρνει ελάχιστους ευτυχώς. Αλλά όπως έλεγε ο αείμνηστος Γκρινιάρης, στην ταβέρνα του “η βλακεία δεν πολεμιέται”.

Το θέμα είναι βέβαια, θέμα Παιδείας και ξεκινά από την αισθητική, αυτή που προσδιορίζει τη στάση μας απέναντι στα κοινά. Γι’ αυτό και το λέρωμα στους τοίχους του σταδίου, αλλά και σε άλλα κτήρια με ιστορική και αισθητική αξία, χαρακτηρίζει αυτόν που δεν έχει σεβασμό προς κάθε δημοτικό, δημόσιο και ιδιωτικό κτήριο.

Σημείωση: Έχουμε εκατοντάδες αθλητικούς συλλόγους, εκατοντάδες άξιους αθλητές, τις επιτυχίες των οποίων πληροφορούμαστε και καμαρώνουμε. Δεν είδαμε όμως μια -έστω και μια μικρή- ανακοίνωση που να καταδικάζει αυτές τις πράξεις!