Άτακτη υποχώρηση ή δυναμική απάντηση;

Φίλιππος Ζάχαρης

Συνηθισμένος ο κόσμος από τις στερήσεις και τη φτώχεια περιχαρακώνεται στα βασικά, αν έχει και τη δυνατότητα να τα καταναλώνει.

Την ίδια στιγμή που ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος φοβάται νέα ύφεση, την ίδια ακριβώς στιγμή επιλέγουν από την κυβέρνηση να καταθέσουν σκληρά νομοσχέδια, που αν μη τι άλλο θα προκαλέσουν νέα έκρηξη φτώχειας.

Οι απεργίες και οι στάσεις εργασίας δίνουν το σύνθημα για μια όντως νέα εποχή μετά τη διακυβέρνηση της χώρας από τη ΝΔ, μια εποχή γνώριμη για όσους έχουν μελετήσει καλά τι σημαίνει για την Ελλάδα όταν κυβερνάται από συντηρητικά κόμματα.

Όχι ότι η διακυβέρνηση της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ ήταν κάτι το ξεχωριστό, απλώς επιβεβαιώθηκε για μία ακόμα φορά ότι τα κόμματα ξεπουλούν τις όποιες υποτιθέμενες ιδέες όταν βρεθούν στην εξουσία. Υιοθετώντας αυτή τη λογική, οι κυβερνήσεις της τελευταίας δεκαετίας αδυνατούν όχι μόνο να λύσουν το οικονομικό πρόβλημα, αλλά να πάρουν τα στοιχειώδη μέτρα για δώσουν μερικές ανάσες στους πολίτες. Τι σημαίνει ανάσα και πώς δίδεται; Το ξέρουν αυτό πολύ καλά τα κυβερνητικά επιτελεία των τελευταίων ετών, όταν υπέγραφαν τα μνημόνια αλλά και τα μέτρα διάλυσης του κοινωνικο-οικονομικού ιστού.

Το ξέρουν και βάσει αυτού συνεχίζουν να πορεύονται στην κατεύθυνση της λιτότητας, μια λέξη που τόσο απεχθάνονται στη φρασεολογία τους αλλά που στην πράξη αυτήν εφαρμόζουν. Η οικονομική μιζέρια της Ελλάδας κάνει παντού την εμφάνισή της και τα λεγόμενα περί ανάκαμψης είναι το λιγότερο αστειότητες ή ανοησίες.

Το βλέπει κανείς από την έλλειψη κονδυλίων για τη συντήρηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, μέχρι την έλλειψη προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία όπου η κατάσταση εξακολουθεί να είναι απελπιστική. Αποδείξεις για τη μεγάλη κρίση που μαστίζει τη χώρα είναι και οι άνεργοι, οι άστεγοι αλλά και τα χιλιάδες νοικοκυριά με μηδενικό εισόδημα.

Απόδειξη επίσης είναι οι χιλιάδες πολίτες που καταφεύγουν στις περίφημες πλέον «ρυθμίσεις» για να δίνουν λίγα-λίγα τα χρωστούμενα, όταν στην πραγματικότητα δεν θα έπρεπε να δώσουν ούτε ένα ευρώ μετά την κλοπή των τελευταίων χρόνων.

Ο κόσμος όμως, όπως είπα, είναι πια συνηθισμένος από τις στερήσεις και τα χαράτσια, σε μια εποχή όπου όχι απλώς δεν έχει αλλάξει τίποτε αλλά που η εκμετάλλευση-ειδικά η εργασιακή-δίνει και παίρνει. Ο θάνατός σου-η ζωή μου, με λίγα λόγια, και αν εξαιρέσει κανείς την αλληλεγγύη που επιδείχθηκε τα δύο πρώτα χρόνια της κρίσης, όλα φαντάζουν από απαισιόδοξα έως θολά.

Το ζητούμενο βέβαια από πλευράς κυβέρνησης εξακολουθεί να είναι η ανάπτυξη και μάλιστα μία ανάπτυξη που μόνο οι κυβερνώντες βλέπουν κάθε φορά. Το τροπάρι είναι γνωστό και οι πολίτες έχουν βαρεθεί να το ακούν. Μετά τη βαρεμάρα όμως δεν ακολουθεί κάτι άλλο από πλευράς αντίδρασης γιατί είτε έχει παύσει η δύναμη και η αντίσταση στον κόσμο, είτε έχει επικρατήσει η λογική του «να βολευτώ εγώ και ας χαθεί ο κόσμος όλος...».

Ποια είναι λοιπόν η προοπτική της Ελλάδας πέρα από τις όποιες στρατηγικές κινήσεις δημιουργίας συμμαχιών (βλ. Ισραήλ, Αίγυπτος) και προσπάθειας εμφάνισης της χώρας ως λειτουργικού μεσογειακού κόμβου στις μεταφορές και την ενέργεια; Οι πολίτες είναι αυτοί που στο τέλος δεν πρόκειται να βγουν κερδισμένοι από τα φιλόδοξα αναπτυξιακά σχέδια των εναλλασσόμενων κυβερνήσεων. Αυτοί είναι που δεν πρόκειται να δρέψουν καρπούς από τις μεγάλες συμφωνίες και σχέδια.

Μιλούν βέβαια κάποιοι για δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας, κάτι που δεν έχουμε δει τα τελευταία χρόνια. Τουναντίον αυτό που διαφαίνεται καθαρά είναι η συνεχής πτώση του τζίρου στα εμπορικά καταστήματα, που κλείνουν το ένα μετά το άλλο. Εκτός και αν με την ανάπτυξη οι κυβερνώντες εννοούν ότι μακροπρόθεσμα θα δημιουργηθούν αυτές οι περιβόητες θέσεις εργασίας. Όμως και αυτό το έχουμε ξανακούσει στο παρελθόν. Και θέσεις εργασίας δεν δημιουργήθηκαν ποτέ.

Βέβαια υπάρχει και η λογική της περιστασιακής απασχόλησης ή οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Η λογική του να κυνηγάς για τρίμηνα το ψωμί σου και μετά να μην έχεις να φας. Το ξέρει αυτό ο κόσμος και για τον λόγο αυτό έχει πάψει να ελπίζει. Το πρόβλημα είναι όμως ότι με αυτή τη στάση, η κατάσταση περιπλέκεται. Γιατί άλλο η άτακτη υποχώρηση και άλλο δυναμική απάντηση.