«Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά», λέγανε οι παλαιότεροι...

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Αγαπητός Ξάνθης
Αρχιτέκτονας-Μεταδιδάκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Μια από τις βασικές λειτουργίες της συνοικίας είναι η καθαριότητα του δημόσιου χώρου της.

Την ευθύνη αυτής της δράσης έχει αναλάβει η τοπική αυτοδιοίκηση, είτε με δικές της δυνάμεις, είτε με σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα.

Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά, λέγανε οι παλαιότεροι.

Πράγματι η πόλη της Ρόδου, έχει διευρυνθεί, έχει επεκταθεί σε βαθμό που υποδομές της να μην ανταποκρίνονται στην πληθυσμιακή αύξηση.

Δεν αναφέρομαι στις μεγάλες υποδομές, αλλά τα βασικά υποστηριχτικά στοιχεία όπως είναι οι κάδοι απορριμμάτων.

Η δυναμική της πόλης από τη δεκαετία του ’90 ωθεί την πόλη να λογίζεται με άλλους αναπτυξιακούς ρυθμούς και δυναμικές. Ο δήμος της Ρόδου προσμετράτε ως νησί και σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ο πληθυσμός του νησιού ανερχόταν σε 115.490 κατοίκους, γεγονός που καθιστούσε τότε τη Ρόδο το τρίτο πολυπληθέστερο ελληνικό νησί.

Είναι μια πρόκληση η αντιμετώπιση των θεμάτων που «ξεφυτρώνουν» συνεχώς ακολουθώντας τις σύγχρονες τάσεις της αστικοποίησης και των χαρακτηριστικών της συμπαγούς πόλης.
Έχουμε μιλήσει για τις «έξυπνες πόλεις», τις «ψηφιακές πόλεις», τις πόλεις που περεχούν πλήθος ευέλικτων υπηρεσιών προς εξυπηρέτηση του πολίτη.

Σε αυτή τη νέα έκφανση της πόλης, η παραδοσιακή ακόμη συλλογή των απορριμμάτων, έστω με την ακολουθία που γίνεται σήμερα, με το διακριτικό διαχωρισμό στην πηγή, μπορεί να θεωρηθεί θετικά μεταβατική έως ότου ο δημότης αλλά και ο δήμος γίνουν κοινωνοί της νέας εποχής.

Η «νέα» οικονομία κτυπάει την πόρτα μας με την παροχή ανακυκλώσιμων αλλά και συμβατών υλικών στην κατεύθυνση της διατηρισιμότητας και της επανάχρησης αυτών των υλικών.

Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει την «κυκλική οικονομία». Η σταδιακή δημιουργία ενός νέου παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου που επιτρέπει τη χρήση των υλικών για πολύ μεγαλύτερο χρόνο με παράλληλη ελαχιστοποίηση της χρήσης φυσικών πόρων.

Είναι η μετάβαση από ένα κάθετο μοντέλο «παραγωγής, κατανάλωσης, απόρριψης» σε ένα κλειστό κυκλικό μοντέλο όπου τα προϊόντα θα μπορούν να αποσυναρμολογούνται και να επαναχρησιμοποιούνται με την ελάχιστη δυνατή μεταποίηση.

Η πόλη του αύριο στην Ευρώπη αλλά και στην Αμερική, ήδη σχεδιάζεται και προωθείται μέσα από προγράμματα «πράσινης οικονομίας» προκρίνοντας τη μείωση ρύπων και ενέργειας από τα καύσιμα, των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, της αύξησης των ΑΠΕ και της «γαλάζιας οικονομίας».

Η κοινωνία μεταμορφώνεται στις ράγες της άλλης ανάπτυξης, της εναλλακτικής καταπολεμώντας την καταστροφική συντελούσα κλιματική αλλαγή των χρόνων μας, παρά την «ουδετερότητα» των ΗΠΑ, για τα δικά της και μόνο συμφέροντα.

Σ’ αυτόν τον μεταβατικό «πράσινο κυκεώνα», η πόλη μας μπορεί να σταθεί όρθια με απλές κινήσεις σ’ ένα λατρεμένο τόπο γεμάτο ήλιο και φως.

Ξεκινώντας μ’ ένα ορθολογιστικό σχέδιο κατανομής των θέσεων αποκομιδής απορριμμάτων ανάλογα με την πυκνότητα του πληθυσμού και τη χρήσης γης της ακτίνας επίδρασης μέσα σ’ ένα γενικότερο σχεδιασμό.

Εξάλλου, η πόλη και σ’ επέκταση το νησί μας, δέχεται εκατοντάδες τουρίστες κάθε χρόνο που σύμφωνα με το πρόσφατο διαφημιστικό σποτάκι της Marketing Greece, το 68% προτιμούν τα «eco friendly καταλύματα» και αποδίδουν σχεδόν 100% το ενδιαφέρον τους στον καθαρό προορισμό.

Συνεπώς η καθαριότητα παίζει μεγάλη σημασία και στον τομέα του τουρισμού, εκτός της υγιεινής των κατοίκων. Η φροντίδα του δημόσιου χώρου είναι επιτακτική ανάγκη συμμετέχοντας όλοι οι διαμένοντες στην πρόκληση.

Ένα κάλεσμα είναι εκ των ων ουκ άνευ για να ξεκινήσει άμεσα μια καμπάνια, για την εκπαίδευση των δημοτών για την προσαρμογή τους στη νέα αντίληψη για την «πράσινη πόλη».

Η περιβαλλοντική εκπαίδευση, δεν είναι μια στείρα διαδικασία, αλλά μια πρόκληση για την ποιοτική αναβάθμιση της ζωής, την εγρήγορση των πολιτών για μια στάση με οικολογικοποιημένη σκέψη, αλλά κυρίως με πνεύμα αλληλεγγύης προς τις επόμενες γενεές.

Η Ρόδος είναι εδώ…