«Περιπλανήσεις στη μοναξιά» από τον σύλλογο “Θάλεια”

Rodiaki NewsRoom

Σε κλίμα θετικής ενέργειας, πραγματοποιήθηκε η κοινωνική εκδήλωση με θέμα «Περιπλανήσεις στη μοναξιά…», από τον Δωδεκανησιακό Σύλλογο Αυτοάνοσων Νοσημάτων Αρθρίτιδας & Λύκου «ΘΑΛΕΙΑ», το Σάββατο 16 Νοεμβρίου 2019 και ώρα 18:30, στη νέα πτέρυγα του Νεστορίδειου Μελάθρου Ρόδου, ο οποίος σε ανακοίνωσή του αναφέρει τα εξής:

«Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή του ιατρού-συγγραφέα Τίμου Μικρόπουλου νευρολόγου-νευροφυσιολόγου και του ποιητή Σουλεϊμαν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ, τη μουσική συμμετοχή του κιθαρίστα Γιώργου Κατσιμπράκη και τελούσε υπό την αιγίδα του Ιατρικού Συλλόγου Ρόδου και είχε τη στήριξη του Δήμου Ρόδου.

Η πρόεδρος του Δωδεκανησιακού Συλλόγου «ΘΑΛΕΙΑ» Θάλεια Γεωργά, στην έναρξη της εκδήλωσης, ευχαρίστησε τους παρευρισκομένους και τους συμμετέχοντες για την παρουσία τους και αναφέρθηκε στα λόγια του Blaise Pascal, Γάλλου μαθηματικού, φυσικού, συγγραφέα και φιλόσοφου…
«Όλα τα προβλήματα της ανθρωπότητας πηγάζουν από την ανικανότητα του ανθρώπου να καθίσει ήσυχα σε ένα δωμάτιο μόνος του»! Η μοναξιά είναι ένα νόμισμα με δύο όψεις. Όταν το έχεις στα χέρια σου μην παίζεις κορώνα ή γράμματα, σπαταλώντας την ώρα σου και αφήνοντας την τύχη σου στον αέρα.

Στη συνέχεια ο λόγος δόθηκε στον ιατρό-συγγραφέα Τίμο Μικρόπουλο, ο οποίος οδηγώντας μας στις «Περιπλανήσεις στη μοναξιά», μίλησε στο κοινό για τις έννοιες της μοναξιάς και της μοναχικότητας.
«Η μοναξιά είναι ένα θέμα περί του οποίου όλοι έχουν ιδία εμπειρία. Ωστόσο, οφείλουμε να τολμήσουμε να πάμε ένα βήμα πέρα από το σύνηθες: στην Αλήθεια της μοναξιάς.

Η μοναξιά είναι μια εγωική και εγωιστική, εγωπαθητική απόφαση. Το Εγώ μας, μια λέξη που έχει λανθασμένα αποκτήσει αρνητικό πρόσημο, δεν είναι καθαυτό παθολογικό. Εξάλλου, είμαστε ατομικές υπάρξεις. Εγωισμός ή εγωπάθεια είναι η λανθασμένη εκπροσώπηση του Εγώ μας. Ο εγωισμός, αυτό που οδηγεί σε εγωπάθεια, έχει πολλές όψεις και, επίσης, προσαρμόζεται και καμουφλάρεται.
Στο μυαλό μας ο εγωισμός συνδέεται με εγωιστικές πράξεις, με ενεργητικές πράξεις. Αντίθετα, θεωρούμε τη μοναξιά σαν μια παθητική έλλειψη πράξεων ή το αποτέλεσμα καταστάσεων που οδηγούν σε αίσθημα απομόνωσης. Ωστόσο, όλες αυτές οι συμπεριφορές, τελικά, διαχωρίζουν ένα άτομο από τους άλλους, από το σύνολο των ανθρώπων στο οποίο ζει.

Σε όλα αυτά υπάρχει και το στοιχείο της σύγκρισης με την παρελθούσα ζωή μας, την ιδεώδη ζωή του ιδεώδη εαυτού μας ή με τη ζωή του άλλου.
Βασικό αντίδοτο στη μοναξιά δύναται να προκύψει από την καλλιέργεια ουσιαστικής αυτογνωσίας. Γιατί άραγε προέτρεπαν σε αυτήν στην αρχαία Ελλάδα με το «γνώθι σαυτόν», γιατί αναφέρονται σε αυτήν οι Πατέρες της Εκκλησίας, οι περισσότερες θρησκείες της Ανατολής και της Δύσης, καθώς και τόσα συστήματα ψυχανάλυσης, επιστήμονες, σοφοί και φιλόσοφοι; Και γιατί είναι στάση αλλά και πορεία ζωής, πορεία χωρίς τέλος;
Αφενός γιατί δεν είναι γνώση που μπορεί να αποκτηθεί ή να εμπεδωθεί σε μικρό χρονικό διάστημα. Αφετέρου, επειδή είναι μια πορεία από τη Γη στον Ουρανό.

Δηλαδή, γνωρίζοντας τον εαυτό σου, γνωρίζεις και αναγνωρίζεις τον πραγματικό, βαθύτερο, αληθινότερο και ουσιαστικότερο εαυτό σου. Και γνωρίζεις και συνειδητοποιείς ότι υπάρχεις εσύ, υπάρχουν τα γύρω από εσένα, υπάρχουν και τα πέρα από εσένα - αυτά που σου είναι ορατά και αυτά που σου είναι αόρατα. Μαθαίνεις, λοιπόν, ότι αυτός ο βαθύτερος εαυτός σου δεν είναι αποκομμένος ούτε από το κοινωνικό όλο, ούτε το κοσμικό, συμπαντικό Όλον. Εσύ είσαι ή ήσουν αποκομμένος μέχρι να το ανακαλύψεις, όχι ο εαυτός σου. Το Εγώ ούτε αυθύπαρκτο γεννήθηκε ούτε αυθύπαρκτο προορίστηκε να είναι. Μπορεί «μόνος να γεννιέσαι και να πεθαίνεις», αλλά όχι μοναχός.
Στο Βασίλειο του Σύμπαντος υπάρχει και ο θησαυρός της Γης, με τους αναρίθμητους θησαυρούς της στο ανθρώπινο, το ζωικό, το φυτικό, το ορυκτό βασίλειο. Πώς, λοιπόν, εσύ άνθρωπε μπορείς να αποκόπτεσαι εγωιστικά από όλους αυτούς τους θησαυρούς και να μπαίνεις στη σπηλιά της μοναξιάς;

Πώς δεν αναγνωρίζεις ότι είναι εγωπαθής συμπεριφορά του Εγώ σου; «Παθής» γιατί έχει πάθος και πάσχει. Πάσχει γιατί λειτουργεί πάρα φύση. Φύση είναι το Όλο και εντός της φύσης μας είναι η επαφή έως και σύνδεση, καθώς και η υπηρεσία μας, ως προς -φορά προς το Όλον- όπως και να το ορίζουμε και περιορίζουμε το Όλον στην κατανόησή μας. Γιατί όταν το Όλον το ορίζουμε, του θέτουμε και όρια. Και με τα όρια το περιορίζουμε. Το περιορίζουμε στον εαυτό μας, στους συγγενείς μας, στους γείτονες μας, στους συντοπίτες μας, στους συμπολίτες μας, στους συνανθρώπους μας, τους ομοεθνείς, τους ομόθρησκους κ.λπ. Και αν, αφού το περιορίσουμε, κάποτε, δεν μας καλύπτουν τα όρια που θέσαμε αλλά και δεν δεχόμαστε να προσαρμοστούμε, τότε νιώθουμε μοναξιά!

Άνθρωποι που διά της αυτογνωσίας καταλύουν την εγωπάθειά τους και αναγνωρίζουν τον κόσμο γύρω τους, δύνανται να γνωρίζουν τη θέση της ατομικότητάς τους μέσα σε ένα όποιο κοινωνικό σύνολο που είναι μέρος του Όλου, αλλά και τη δυνατότητα παροχής αυτής της ατομικότητας μέσα σε ένα Όλον. Οπότε δεν έχουν διάθεση για μοναξιά, έχουν διάθεση για την επανατοποθέτησή τους με όποιες και όσες δυνάμεις -σωματικές ή ψυχοπνευματικές- μέσα στο Όλον.
Και εδώ έρχεται η έννοια της μοναχικότητας. Μοναχικότητα -πέραν κάποιας προδιάθεσης που μπορεί να έχεις ως εσωστρεφής χαρακτήρας - έχεις/ βιώνεις κατά την κάθε προετοιμασία σου για κάθε εξόρμηση στη ζωή και στο σύνολο, κατά τη συγκρότηση ή ανασυγκρότησή σου.
Μοναχική η πορεία του αθλητή, του καλλιτέχνη, του ποιητή, του ερευνητή, του όποιου φοιτητή, που προετοιμάζεται κάποια στιγμή να παρουσιάσει το έργο του και μοιραστεί με εμάς συγκινήσεις.

Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητο η μοναχικότητα να συνοδεύεται και από αίσθημα μοναξιάς, μόνο και μόνο επειδή το άτομο δεν είναι ήδη στο σημείο που θα ήθελε να είναι, με την προσοχή αυτών που θα επιθυμούσε.
Η μοναχικότητα είναι, λοιπόν, πηγή δημιουργικής σύνδεσης με τους άλλους, η μοναξιά εγωιστική απομόνωση από τους άλλους. Η μοναχικότητα σε συνδέει με τον εαυτό σου, η μοναξιά σε απομονώνει από τον εαυτό σου. Η μοναχικότητα είναι ευκαιρία για δημιουργία: για έργο για τον Δήμο, για το σύνολο.

Η μοναξιά είναι εγωιστική συναισθηματική αντίδραση όπου, επειδή δεν γίνεται το δικό μας θέλω, εγωιστικά στερούμε τους άλλους -με την απομόνωσή μας- του όποιου κέρδους/οφέλους θα είχαν από την παρουσία μας.
Συμπερασματικά, μοναξιά είναι μια μοναχικότητα που φέρει τη μάσκα της άγνοιας του εαυτού και του Όλου, του εαυτού ως εξαρχής συνδεδεμένου μέρους ενός όλου. Όταν διά της αυτογνωστικής διαδικασίας σταθμίσει κανείς τη σημασία της ύπαρξής του για έστω και έναν άνθρωπο ή για ένα δημιούργημα που αφορά το σύνολο, τότε η αφιέρωση σε έναν στόχο που είναι ουσιαστικός, προσωπικός και κοινωνικός, προβάλλει ως αντίδοτο στη μοναξιά».

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την ομιλία του ποιητή Σουλεϊμαν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτή, ποιητικά αποσπάσματα των Τάσου Λειβαδίτη, Ζωή Καρέλλη, Κώστα Καρυωτάκη, Γιώργου Σεφέρη, Οδυσσέα Ελύτη, Κική Δημουλά, Γιάννη Ρίτσου, Ρίλκε και Ρεμπώ, ανάμεσα στα οποία ανέφερε…

«Όλοι εμείς που γοητευόμαστε από την τέχνη του λόγου και καταφεύγουμε συχνά τα βράδια στην συντροφικότητα της ποίησης, αποδεχόμενοι την μαγεία της, στην προσπάθειά μας να ταυτιστούμε με όλα εκείνα τα συναισθήματα και τελικά να μεταμορφωθούμε μαζί της, δεν παύουμε να διανύουμε αυτή τη δύσκολη οδό της μοναξιάς και της ατομικότητας. Προσωπικά, πιστεύω πως η ποίηση, με κάθε νέο ποιητή, με κάθε νέο ποίημα είναι μια διαρκής απόκλιση από την εκάστοτε επικρατούσα ευθεία. Σ’ αυτό τον ελιγμό, που είναι ελιγμός ενός μοναχικού ατόμου, η κοινωνία συχνά είναι αδύνατον να προσαρμοστεί μαζί του. Εκεί που νομίζει ότι η ποίηση συμπορεύεται δίπλα της, εκείνη έχει ήδη ελιχθεί και αποκλίνει. ¨
Δίπλα στην κοινωνία απομένει μόνο το φιδοπουκάμισο της ποίησης¨ μας λέει ο Νίκος Φωκάς και αυτό είναι το άλλοθι με το οποίο η κοινωνία συμβαδίζει προς την πραγματικότητα και την φαντασία.»

Ο ποιητής, με την μουσική συνοδεία του κιθαρίστα Γιώργου Κατσιμπράκη, απήγγειλε το ποίημά του με τίτλο Ραψωδία σε mi ύφεση, από τη συλλογή ¨Νυχτερινές ηχορρυθμίες¨, εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 1995.

Φέγγει φέγγει η Δημιουργία
Γιατί η νύχτα υφαίνει τον έρωτα
υφαίνει κι ορισμένους κόμπους πανικού
με το υφάδι της γνώσης.

Κι όταν κάποτε
η απελπισία τρυπά το μυοκάρδι μας
κι η νύχτα ακουμπά στην άλλη νύχτα
δίχως ποτέ να ξημερώσει
υφαίνει και το θάνατο.
Τα βράδια το σπίτι μια γλυκιά φυλακή
ορίζει τη γεωγραφία του κορμιού
με τους δυσεύρετους χάρτες των ονείρων
χαρίζοντας πόντους στην αισιοδοξία μας.

Κι ως η γραφίδα της ομορφιάς διχάζεται
στα ευγενή δάχτυλα μικρών ποιητριών,
στάζοντας ολόγυρα στίχους αντίθετους
με ηδονής κανονισμούς και ευτυχίας δέσμες,
η ποίηση σκέφτομαι είναι μια πένθιμη μουσική
που ξαγρυπνά θυμίζοντας τ΄ ανεκλπήρωτα χάδια
όσα δεν έστερξε η σύντομη ζωή μας.