Ψήφισμα διαμαρτυρίας εκπαιδευτικών κοινωνικών επιστημών Ν. Δωδεκανήσου

Rodiaki NewsRoom

Με αφορμή, όπως επισημαίνουν, τις παντελώς αυθαίρετες αλλαγές στο Ωρολόγιο Πρόγραμμα Μαθημάτων Γυμνασίων και ΓΕΛ σχ. έτους 2020-21 και τον εξοβελισμό των Κοινωνικών Επιστημών από τα νέα ωρολόγια προγράμματα του Λυκείου, εκπαιδευτικοί της Ρόδου εξέδωσαν σχετικό ψήφισμα διαμαρτυρίας στο οποίο αναφέρουν:

«Η Κοινωνιολογία είναι μια «επιστήμη της πραγματικότητας». Αναλύει, κατανοεί, ερμηνεύει και εξηγεί όλων των ειδών τις κοινωνικές σχέσεις (πολιτικές, οικονομικές, πολιτισμικές, ιδεολογικές) και πρακτικές ως προς τις αιτίες τους αλλά και τις επιδράσεις που έχουν στη ζωή των ανθρώπων. Μελετά τα κοινωνικά προβλήματα όπως για παράδειγμα την παραβατικότητα, την ανεργία, τον ρατσισμό, τους κοινωνικούς θεσμούς, όπως είναι η οικογένεια, η θρησκεία, τα ΜΜΕ, τη σχέση ατόμου και ομάδας, τη σχέση των ομάδων μεταξύ τους, τους λόγους των κοινωνικών αλλαγών κ.ά. Γι’ αυτό και ως επιστήμη γίνεται διαφωτιστική, κριτική, χειραφετητική και αποκαλυπτική των κακώς κειμένων άρα και σημαντική για την κοινωνική πράξη σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής.

«Με αυτή την έννοια θα έπρεπε ο κάθε πολίτης να έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει και να διαθέτει «κοινωνιολογική φαντασία» για να μπορεί να συμμετέχει ενεργά και κριτικά, να αμφισβητεί στη βάση επιχειρημάτων και όχι προκαταλήψεων, να έχει πραγματική άποψη και να τοποθετείται στο κοινωνικό γίγνεσθαι: Να είναι Πολίτης σε μια πραγματική δημοκρατία.

Σε μια χώρα ωστόσο όπως η Ελλάδα όπου τα κυρίαρχα συμφέροντα και οι ελίτ, οικονομικές και πολιτικές ηγεμονεύουν από συστάσεως το νεοελληνικού κράτους είναι αναμενόμενο να επιδιώκεται πάση θυσία το εντελώς αντίθετο», τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Σ. Παπαϊωάννου, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Κρήτης.

Οι Κοινωνικές Επιστήμες μετρούν συνεχή παρουσία για 30 και πλέον χρόνια στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση της πατρίδας μας. Στο εξής όμως, μαθήματα όπως Κοινωνιολογία, Σύγχρονος Κόσμος Πολίτης και Δημοκρατία, Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών, Πολιτική Παιδεία, και το επιλεγόμενο Ευρωπαϊκός πολιτισμός, που διδάσκονται από άρτια καταρτισμένους επιστήμονες, Κοινωνιολόγους, Νομικούς και Πολιτικούς Επιστήμονες, σε πολύ μεγάλο ποσοστό κατόχους μεταπτυχιακών και διδακτορικών τίτλων σπουδών, εξαφανίζονται από το Ωρολόγιο πρόγραμμα! Παύουν να αποτελούν ουσιαστικό κι απαραίτητο εφόδιο των μαθητών και μαθητριών στον σύγχρονο και εξαιρετικά πολύπλοκο κόσμο του 21ου αιώνα!

Με το νέο νομοσχέδιο, οι διδασκόμενες ώρες που απομένουν είναι μόλις 2 την εβδομάδα, στο Λύκειο αντί των 16 έως τώρα (μείωση κατά 87,5%!) και συνολικά 4 ώρες στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση (με τις 2 ώρες Κοινωνική και Πολιτική αγωγή στη Γ’ Γυμνασίου) και με ό,τι αυτό συνεπάγεται και για την επαγγελματική και προσωπική ζωή των διδασκόντων τα μαθήματα αυτά. Χιλιάδες καθηγητές, μόνιμοι, αναπληρωτές, ωρομίσθιοι, μπαίνουν στο φάσμα της διαθεσιμότητας και της ανεργίας.

Την ώρα που σήμερα, η διαμόρφωση ελεύθερου και υπεύθυνου πολίτη σε μια δημοκρατική πολιτεία ,μέσα από την διδασκαλία των Κοινωνικών Επιστημών αποτελεί, απαραίτητη προϋπόθεση στη διαμόρφωση της εκπαιδευτικής πολιτικής και αναπόσπαστο κομμάτι της σε όλα τα κράτη του σύγχρονου, δυτικού κόσμου και τους Διεθνείς Οργανισμούς, σε Γαλλία, Ιταλία, Σουηδία, Φινλανδία, Ολλανδία κα αλλά και επιταγή του Συμβουλίου της Ευρώπης, επιταγή της UNESCO, επιταγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιταγή του Συντάγματος της Ελληνικής Δημοκρατίας (άρθρο 16), το Υπουργείο Παιδείας τοποθετείται διαμετρικά αντίθετα!

Χωρίς προηγούμενη ενημέρωση, χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, χωρίς να λάβει υπόψη του τις ουσιαστικές, βάσιμες και πολύ εγκαίρως διατυπωθείσες αντιρρήσεις των θιγόμενων εκπαιδευτικών, σε όλους τους τόνους και όπως αυτές διατυπώθηκαν και στην επίσημη Διαβούλευση για το νέο Νόμο, στερώντας στην Πανελλήνια Ένωση Εκπαιδευτικών Κοινωνικών Επιστημών το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα προηγούμενης ακρόασης στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων του Ελληνικού Κοινοβουλίου…

Με αυτά ως δεδομένα, τα ερωτήματα που τίθενται είναι πολλά! Παραθέτουμε κάποια από αυτά:
Ερώτημα 1ο: Γιατί, ενώ οι πάντες διαπιστώνουν την έλλειψη εκπαιδευτικού προσωπικού στα σχολεία, επιχειρείται να εμφανιστούν ξαφνικά χιλιάδες εκπαιδευτικοί ως πλεονάζοντες, ανά την επικράτεια; Γιατί χιλιάδες μάχιμοι και εξαιρετικά καταρτισμένοι, στην πλειονότητά τους, εκπαιδευτικοί οδηγούνται βίαια στην επιστημονική τους απαξίωση, τη διαθεσιμότητα και την εργασιακή ανασφάλεια;

Ερώτημα 2ο: Γιατί επιχειρείται η εκδίωξη των συγκεκριμένων εκπαιδευτικών ειδικοτήτων από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση;
Εδώ και πολλές δεκαετίες τα μαθήματα (Κοινωνιολογία,, Δίκαιο, Πολιτική θεωρία και επιστήμη), οι κοινωνικές επιστήμες δηλαδή, είναι συστατικό μέρος των αναλυτικών προγραμμάτων, και αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όλων των ευρωπαϊκών χωρών δίχως να αμφισβητείται η θέση και η αξία τους.

Όταν λοιπόν οι ιθύνοντες του Υπουργείου Παιδείας σε τακτική βάση επικαλούνται, τα δεδομένα από άλλες χώρες, κάθε φορά που θέλουν να παρουσιάσουν τις επιλογές τους ως αναγκαίες και επιτακτικές, γιατί δεν ισχύει το παράδειγμα των άλλων προηγμένων εκπαιδευτικών συστημάτων και για τις κοινωνικές επιστήμες;

Πού, ακριβώς, διαφωνεί το Υπουργείο Παιδείας και με ποια επιστημονική αιτιολογία; Κάνουν άραγε λάθος οι Διεθνείς Οργανισμοί και τα σύγχρονα κράτη του δυτικού κόσμου επιμένοντας στην εντατική και αυτοτελή, στις περισσότερες χώρες, διδασκαλία των Κοινωνικών Επιστημών, σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης τους;

Ερώτημα 3ο: Γιατί επιχειρείται να εξοβελιστούν από την εκπαιδευτική διαδικασία, καίρια ζητήματα που απασχολούν τις σημερινές κοινωνίες (όπως ανεργία, φτώχεια, εγκληματικότητα, μετανάστευση, πολιτική αλλοτρίωση, δικαιώματα, ζητήματα ισότητας και ελευθερίας, προκαταλήψεις, ρατσισμός);
Γιατί εξοβελίζεται η εξέταση μιας σειράς σημαντικών θεμάτων όπως εμφάνιση ιδεολογικών ρευμάτων, Δίκαιο και ηθική, κοινωνική διάρθρωση, συνταγματικότητα νόμων, πολιτικά συστήματα και δημοκρατία, εργασιακές σχέσεις, εξέλιξη της ευρωπαϊκής ενοποίησης, παγκοσμιοποίηση, διεθνείς σχέσεις, κοινωνικές και οικονομικές διεργασίες/μεταβολές;

Ερώτημα 4ο: Γιατί δεν πρέπει οι μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης να γνωρίσουν ή να έρθουν σε επαφή με τον στοχασμό, την πολιτική και οικονομική σκέψη μεγάλων διανοητών της ευρωπαϊκής ηπείρου; Διανοητές που καθόρισαν με τις ιδέες τους την ιστορική πορεία και την κοινωνικοπολιτική διαμόρφωση του ευρωπαϊκού χώρου (Machiavelli, T. Hobbes, Rousseau, J. Locke, Montesquieu, A. Smith, D. Ricardo, J.S. Mill, J.M. Keynes, Kant, Hegel, Marx, A. Comte, E. Durkheim, M. Weber και άλλοι πολλοί); Ο ορθός Λόγος, η πολιτική και ηθική συγκρότηση του σύγχρονου ανθρώπου θεμελιώνεται (και) σ’ αυτή τη γενιά σπουδαίων στοχαστών. Οι μαθητές μας τους γνωρίζουν μέσα από τη μελέτη αυτών των μαθημάτων που θέλει το Υπουργείο Παιδείας να καταργήσει!

Ερώτημα 5ο: Στη βάση ποιας παιδαγωγικής, επιστημονικής και λογικής αρχής ανατίθεται κατ’ αποκλειστικότητα η διδασκαλία μιας ολόκληρης ομάδας προσανατολισμού (ομάδα ανθρωπιστικών σπουδών) στη Β΄ και Γ’ τάξη του Λυκείου σε έναν μόνον εκπαιδευτικό κλάδο; Άραγε, οι μαθητές αυτής της ομάδας χρειάζονται μόνον τη φιλολογική εξειδίκευση ή μήπως και την ευρυμάθεια;

Πέρα από τα μορφωτικά δικαιώματα, οι μαθητές αυτής της ομάδας δεν πρέπει να αποκτήσουν γνώσεις, αναλυτικά εργαλεία και βασικές μεθοδολογικές παραδοχές από άλλους επιστημονικούς κλάδους, που θα τους επιτρέψουν την επαφή και την καλύτερη προσαρμογή τους στα δεδομένα και τις απαιτήσεις των σχολών και τμημάτων κοινωνικών επιστημών;

Γιατί παραβλέπεται το γεγονός ότι η πλειονότητα των σχολών του 1ου επιστημονικού πεδίου, (το 75% ) ανήκουν στις Κοινωνικές Επιστήμες και άρα θα έπρεπε για τις συγκεκριμένες αυτές να είναι προαπαιτούμενο για την παρακολούθηση των σπουδών τους;

Σε καμία περίπτωση, δεν αντιπαρατιθέμεθα σε οποιοδήποτε άλλο επιστημονικό γνωστικό αντικείμενο. Κι αυτό γιατί πιστεύουμε πως χαρακτηριστικό της δημοκρατικής παιδείας είναι ο πλουραλισμός, η κοινωνική αλληλεγγύη, η επιμονή στις αξίες του ανθρωπισμού. Όμως, δεν υφίσταται δημοκρατική παιδεία χωρίς τις Κοινωνικές Επιστήμες.

Το σύγχρονο δημοκρατικό σχολείο στην Ελλάδα οφείλει κατ’ ουσίαν να είναι δημοκρατικό, διαπλάθοντας, όπως και το Σύνταγμα επιτάσσει, ελεύθερους, ευαισθητοποιημένους και υπεύθυνους πολίτες που θα σκέφτονται κριτικά, θα αμφισβητούν τα κακώς κείμενα και θα ενδιαφέρονται για το κοινό καλό και τον συνάνθρωπο.

Δημοκρατικό Σχολείο χωρίς τις Κοινωνικές Επιστήμες είναι αδιανόητο.
Εμμένουμε σθεναρά στα αιτήματα της Πανελλήνιας Ένωσης Εκπαιδευτικών Κοινωνικών Επιστημών (Π.Ε.Ε.Κ.Ε) και ζητάμε:
-Παραμονή του μαθήματος της Κοινωνιολογίας ως πανελλαδικώς εξεταζόμενο για τις Σχολές των Κοινωνικών Επιστημών (με επιλογή των Λατινικών για τους μαθητές και τις μαθήτριες που ενδιαφέρονται για τις σχετικές με το μάθημα αυτό Σχολές).

-Ανάπτυξη των Κοινωνικών, Πολιτικών Επιστημών σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
-Διατήρηση όλων των υπαρχόντων μαθημάτων στο Λύκειο.
-Ανάπτυξη των Κοινωνικών Επιστημών στα ΕΠΑΛ και την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση (Κοινωνιολογία των Επαγγελμάτων, Συμβουλευτική Εργασίας).

Υπογράφουν οι εκπαιδευτικοί κλάδου ΠΕ78 Νομού Δωδεκανήσου:
Γεργατσούλη Βασιλεία
Καραβίτη Φλωργιάννα
Λαγκάνη Αναστασία
Μπάκα Μαρία
Παπαδημητράκη Ευδοκία
Παρασκευά Σταυρούλα
Τσατσά Ζέφη».