Η σημασία της 31ης Μαρτίου 1947, μέσα από τον τύπο της εποχής

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Εμμανουήλ Ν. Κολεζάκης

Στην ζωή και σε κάθε πορεία υπάρχουν πάντα κάποιες ημερομηνίες ορόσημα.

Πόσο μάλλον σε ένα απελευθερωτικό αγώνα, μακραίωνο, όπως της Δωδεκανήσου.

Σίγουρα η κορυφαία ημερομηνία είναι η 7η Μαρτίου, εις ανάμνηση, της 7ης Μαρτίου 1948, όμως κοντά αν όχι ισότιμα, μεταξύ των άλλων είναι η 31η Μαρτίου, εις ανάμνηση της 31ης Μαρτίου 1947.

Τα γεγονότα και την σημασία της ημέρας μέσα από τον τοπικό και όχι μόνο τύπο, θα προσπαθήσουμε να δούμε στην συνέχεια.
Σύμφωνα με τον Χ.Ι.Παπαχριστοδούλου, μετά την επίσκεψη Δαμασκηνού το 1945 και την Αγγλική κατοχή τέλειωσε η πρώτη φάση της απελευθέρωσης των Δωδεκανήσων και από την 31η Μαρτίου αρχίζει η 2η με την παράδοση της εξουσίας στην Ελληνική Στρατιωτική Διοίκηση.

Από τις 29 Μαρτίου 1947 όλα είναι έτοιμα για την μεταβίβαση της εξουσίας στις ελληνικές στρατιωτικές αρχές. Ο Αντιναύαρχος Ιωαννίδης έχει έρθει με αεροπλάνο της ΤΑΕ, στο αεροδρόμιο Καλάθου, όπου τον υποδέχθηκαν οι Αρχές με τη μουσική του Διαγόρα.

Κατά την πορεία προς την Πόλη, ο συγκεντρωμένος λαός φωνάζει «Χριστός Ανέστη», το Πάσχα έρχεται σε δύο εβδομάδες (13 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1947).
Η επίσημη υποδοχή των Αρχών, με τα Σχολεία και τα πλήθη λαού, έγινε στην είσοδο της πόλης, στην πλατεία «επτά χουρμαδιές».
Στις 30 του μήνα αποβιβάστηκαν 400 χωροφύλακες για ν΄αναλάβουν την τήρηση της τάξης, τους οποίους ο λαός υποδέχθηκε με τον ίδιο τρόπο.

Την ίδια μέρα κανονίστηκε το πρόγραμμα της τελετής της 31ης.
Ώρα 12:00 μ.μ. Φτάνει το αυτοκίνητο των επισήμων, με το Βρετανό διοικητή Πάρκερ, που είχε δίπλα του τον Ναύαρχο Ιωαννίδη. Παίρνουν θέση μπρος στο μικρόφωνο, ο ένας απέναντι στον άλλον και την στιγμή που τα τιμητικά αποσπάσματα παρουσίαζαν όπλα, οι σάλπιγγες σήμαναν προσοχή. Βρετανός αξιωματικός δίνει το σύνθημα υποστολής της Αγγλικής σημαίας, ενώ η μουσική ανακρούει τον αγγλικό ύμνο.

Ο Ταξίαρχος τότε αποτεινόμενος προς στον Ναύαρχο Ιωαννίδη και σφίγγοντας το χέρι του λέει: «Παραδίδων εις υμάς την διοίκησιν της Δωδεκανήσου, σας συγχαίρω και σας ευχαριστώ».
Αμέσως, ένας Άγγλος αξιωματικός, διάβασε στο μικρόφωνο την ακόλουθη προκήρυξη του Πάρκερ: «Κατόπιν αποφάσεως των Συμμάχων, όπως παραδοθεί η Στρατιωτική Διοίκησις Δωδεκανήσου, εγώ ο Ταξίαρχος Πάρκερ προκηρύσσω:

Άρθρο μόνον
Παραδίδω την Στρατιωτική Διοίκησιν εις τον Έλληνα Στρατιωτικόν Διοικητήν».
Αμέσως ο αρχηγός του γραφείου του Ναυάρχου Ιωαννίδη, μέσα σε βαθειάν συγκίνηση, διάβασε την ακόλουθη προκήρυξη: «Έχων υπ’ οψιν απόφασιν συμμάχων, όπως παραδώσουν την Διοίκησιν Δωδεκανήσου

Προκηρύσσω
Αναλαμβάνω από τις 12ης ώρας σήμερον, την Στρατιωτικήν Διοίκησιν Δωδεκανήσου».
Οι εκδηλώσεις ήταν διαφορετικές από αυτές του 1945, και η διαφορά ήταν ότι έβλεπαν να παίρνουν σάρκα και οστά το όνειρο αιώνων.

Την σημασία της ιστορικής ημέρας αποθανάτισε, ο Δήμος Ρόδου με μια πλάκα που έστησε στο δεξιό μέρος της αψίδας του Διοικητηρίου, μπροστά από τον βωμό «της πατρίδας»,-αριστερά είναι για την απελευθέρωση του 1945:
«Την μεσημβρία της 31ης Μαρτίου 1947, ο αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης παρέλαβεν από τον Βρετανόν ταξίαρχο A.S.Parker την στρατιωτική Διοίκησιν Δωδεκανήσου και ύψωσε την Ελληνική σημαίαν. Ο Δήμος Ρόδου ανατίθησιν».

Η ημερομηνία της 31ης Μαρτίου αποκτά μείζονα σημασία, γιατί έξι (6) ημέρες νωρίτερα ήταν ο εορτασμός της Εθνικής Παλιγγενεσίας του 1821 και ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου, ενώ σε δύο εβδομάδες το «Άγιον Πάσχα», (13 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1947), η Ανάσταση του Δωδεκανησιακού λαού. Οι καμπάνες σήμαναν Ανάσταση με διπλό χαρμόσυνο άγγελμα.
Βλέπουμε σε εφημερίδες, που κυκλοφορούν εκείνες τις μέρες, του Μαρτίου του 1947, να αναφέρονται στον ήρωα της Δωδεκανήσου, τον Ανθυπολοχαγό Αλέξανδρο Διάκο.

Οι εφημερίδες όχι μόνο οι τοπικές, αλλά και πανελλαδικής κυκλοφορίας, της 25ης Μαρτίου, 1947, αναφέρονται στο γεγονός και γράφουν: «Ετελείωσεν. Η Δωδεκάνησος είναι Ελευθέρα και Ελληνική. Ιδού το διαλαλούν οι Σύμμαχοι αυτοί τους οποίους είχαμε αποθεώσει το πρωί εκείνο της 9ης Μαΐου 1945 και οι οποίοι τώρα μας αποχαιρετούν, και μας εύχονται, σαν φίλοι και σαν παλιοί συναγωνισταί. Το διαλαλούν οι καμπάνες όλες, καθώς αχολογούν, γεμίζοντας από χαρά τα στήθη των Δωδεκανησίων, αυτών που εστάθησαν οι πιο τυχεροί, στο διάστημα έξι σκοτεινών αιώνων...»

H 31η Μαρτίου, ήταν, όπως προκύπτει από δημοσιεύματα, εφημερίδων της εποχής (Εφημερίδα «ΧΡΟΝΟΣ», 10 ΜΑΡΤΙΟΥ 1947), μία συμφωνία μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας-Αγγλίας για να περιέλθουν νωρίτερα τα Δωδεκάνησα στην μητέρα Ελλάδα. Έτσι έγινε πρώτα η Στρατιωτική Ένωση και κατόπιν η Πολιτική. Και αυτό έγινε γιατί καθυστερούσε η επικύρωση της συνθήκης με την Ιταλία. Πράγματι 22/10/1947 επικυρώθηκε η συνθήκη από την Ιταλία, 28/10/1947 από την Ελληνική Βουλή, 9/1/1948 αναγράφηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (έγινε Νόμος του κράτους) και την Κυριακή 7/3/1948 η τυπική Ένωσης και ο εορτασμός.

Επίσης, συνέτεινε στο να μη γίνει η 31η Μαρτίου η Εθνική Εορτή των Δωδεκανήσων, η απουσία της βασιλικής αντιπροσωπείας, λόγω του θανάτου του Γεωργίου του Β’.

Έτσι, επικυρώθηκε με Β.Δ. η 7η Μαρτίου ως Εθνική Εορτή των Δωδεκανήσων.