Λέρος: Η «Μέκκα» των ναυαγίων αποκαλύπτεται

Rodiaki NewsRoom

Το νησί εξελίσσεται σε κορυφαίο προορισμό καταδυτικού τουρισμού διαθέτοντας τα περισσότερα πολεμικά ναυάγια, μετά τη Νορμανδία.

Τα τελευταία χρόνια η Λέρος εξελίσσεται σε κορυφαίο προορισμό καταδυτικού τουρισμού, με ναυάγια που αποτελούν συναρπαστικούς μάρτυρες της νεότερης ιστορίας, και κουφάρια στον βυθό που έχουν γίνει ένα με το θαλάσσιο περιβάλλον.
Οι ξένοι λάτρεις της κατάδυσης, κυρίως από χώρες με σχετική κουλτούρα (Ολλανδία, Γερμανία, Βέλγιο κ.α), αποτελούν βασικούς επισκέπτες στο νησί, που συνήθως συνδυάζουν το αγαπημένο τους χόμπι με τις καλοκαιρινές τους διακοπές. Ωστόσο και οι Έλληνες fan, πληθαίνουν με τον καιρό.

Κατά κοινή ομολογία, η κατάδυση αποτελεί μια πρωτόγνωρη εμπειρία, που προσφέρει αισθήματα χαλάρωσης και ηρεμίας, αλλά και μιας αλλιώτικης επαφής με τη θάλασσα και τις απίστευτες ομορφιές του υποθαλάσσιου κόσμου. Αν βρεθείτε στην όμορφη Λέρο, θα πρέπει να ζήσετε τη μοναδική αυτή εμπειρία και θα σας εξηγήσουμε πώς.

«Μέκκα των ναυαγίων»
Πώς όμως βρέθηκαν τόσα πολλά πολεμικά ναυάγια στον βυθό της Λέρου; Την περίοδο της ιταλικής κατοχής των Δωδεκανήσων (1912-1943), η Ρώμη επέδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το νησί, τόσο λόγω της γεωγραφικής του θέσης -στην «καρδιά» του Αιγαίου Πελάγους- όσο λόγω του μεγαλύτερου φυσικού λιμανιού -στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου- που διαθέτει (Λακκιού).

Ο Μουσολίνι θεωρούσε τη Λέρο «κλειδί» στους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς του, μ’ αποτέλεσμα να τη μετατρέψει σε μια μεγάλη υπερσύγχρονη -για την εποχή- αεροναυτική βάση, με στόχο να βάλει τέλος στα σχέδια της Αγγλίας για διείσδυση της στη Μέση Ανατολή.

Παραμονές του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου το μεγαλύτερο μέρος του νησιού, είχε μετατραπεί σε μία μεγάλη αεροναυτική βάση, με υπόγειες και επίγειες εγκαταστάσεις (διοικητήρια, κοιτώνες στρατιωτών, υπόγειες στοές για φύλαξη πυρομαχικών, δεξαμενές καυσίμων, υπόστεγα για υδροπλάνα, ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα αλλά και πυροβολαρχίες σε στρατηγικής σημασίας θέσεις σε όλο το νησί κ.α.).

Η μάχη της Λέρου
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών (1943), οι Γερμανοί, που έχουν ήδη καταλάβει τη Ρόδο και την Κω, στράφηκαν εναντίον της Λέρου, την οποία υπερασπίζονταν Ιταλοί και Άγγλοι. Με μία ειδική επιχείρηση, που περιελάβανε αρχικά συνεχή βομβαρδισμό από αέρα και κορυφώθηκε με απόβαση χερσαίων δυνάμεων, οι Γερμανοί κατέλαβαν στις 16/10/1941 -και μετά από τετραήμερη μάχη- το νησί, με απώλειες και για τα δύο στρατόπεδα.

Από τις γερμανικές επιθέσεις βυθίστηκαν το ελληνικό αντιτορπιλικό «Βασίλισσα Όλγα» και το βρετανικό αντιτορπιλικό «Intrepid» που είχαν αναζητήσει καταφύγιο στο λιμάνι του Λακκιού. Ήταν η τελευταία νίκη των δυνάμεων του Άξονα και η τελευταία ήττα των Συμμάχων.

Τα πολλά πολεμικά ναυάγια στον βυθό του νησιού, αεροσκάφη και πλοία, αποτελούν συναρπαστικούς μάρτυρες της «Μάχης της Λέρου» και κομμάτι της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ανεξάντλητο θαλάσσιο μουσείο που μεταφέρει τους divers επισκέπτες, πίσω στον χρόνο και στην ιστορία.

Τα επισκέψιμα ναυάγια
Θα πρέπει να γνωρίζετε πως η κατάδυση επιτρέπεται μόνο σε ειδικά οριοθετημένες περιοχές γύρω από το νησί. Τον περασμένο Μάρτιο το υπουργείο Πολιτισμού, απέδωσε εννέα συνολικά ναυάγια πλοίων και αεροπλάνων, για οργανωμένες και καθοδηγούμενες καταδύσεις στην Λέρο και στη γειτονική Τέλενδο. Από αυτά, τα επτά αφορούν τα πολεμικά γεγονότα του 1943 στο νησί και τα υπόλοιπα δύο τα νεότερα χρόνια.

Συγκεκριμένα:
• Αντιτορπιλικό «ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΟΛΓΑ»
Βυθίστηκε την 26η Σεπτεμβρίου 1943 στο Λακκί της Λέρου, κατόπιν αεροπορικής επιδρομής της Luftawafe. Ανώτατο βάθος 40 μέτρα. Πολεμικό πλοίο.

• Γερμανικό αποβατικό τύπου «Η»
Βυθίστηκε στις 12/11/1943, στα Β.Α. της βραχονησίδας Στρογγυλή στη Λέρο κατόπιν κανονιοβολισμού από την πυροβολαρχία PL 888 του υψώματος Μπλεφούτι. Βυθίστηκε Β.Α. της βραχονησίδας Στρογγυλή. Το ναυάγιο βρίσκεται σε βάθος από 12 ως 20 μέτρα.

• Γερμανικό αεροσκάφος Junkers 52/Βάθος 51 μέτρα
Κατέπεσε από συμμαχικά πυρά στις 13/11/1943. Είναι τρικινητήριο με μήκος ατράκτου 18,90 μέτρα και άνοιγμα φτερών 29 μέτρα. Το αεροπλάνο μετέφερε Γερμανούς αλεξιπτωτιστές και χτυπήθηκε μετά τη ρίψη τους στο ύψωμα Ράχης. Προσθαλασσώθηκε Β.Α. της Λέρου.

• Γερμανικό αεροσκάφος Arado Ar 196 /Βάθος 20 μ.
Βρίσκεται ανατολικά του ακρωτηρίου Μαύρος Κάβος και μεταφέρθηκε στο σημείο παρασυρόμενο από δίχτυα αλιευτικού σκάφους. Πολεμικό αεροσκάφος.

• Γερμανικό αεροσκάφος Heinkel 111/ Βάθος 16 μ.
Βρίσκεται βυθισμένο Β.Δ. του κόλπου Μπλεφούτι. Μεταφέρθηκε παρασυρόμενο από δίχτυα αλιευτικού σκάφους.

• Φορτηγό πλοίο Β.Δ. του ακρωτηρίου Κοραή/βάθος 43 μ.
Βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο 1943, από τορπίλη γερμανικού αεροσκάφους στον όρμο Παρθένι, βόρεια της Λέρου.

• Ιταλική φορτηγίδα/Βάθος 41 μ.
Πρόκειται για σκάφος καθέλκυσης μεταλλικού ανθυποβρυχιακού δικτύου προστασίας του λιμένα Λακκιού. Βυθίστηκε τον Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο του 1943.

• Επιβατηγό ΠΑΝΟΡΜΙΤΗΣ, Τέλενδος/Βάθος 40 μ.
Βυθίστηκε την 26η Ιανουαρίου 1966, ταξιδεύοντας από τη Λέρο στην Κάλυμνο, κατόπιν πυρκαγιάς και πρόσκρουσης στα βράχια της ακτής.

• Αμερικάνικο αποβατηγό/ Βάθος 40 μ.
Τα στοιχεία ταυτοποίησής του δεν είναι γνωστά, ούτε και οι συνθήκες βύθισής του στην περιοχή του Λακκιού. Είναι αμερικανικής κατασκευής και προφανώς αποτελεί τμήμα της βοήθειας του δόγματος Τρούμαν στη μεταπολεμική Ελλάδα.

Βουτιά στην ιστορία
Στην Αγία Μαρίνα της Λέρου, λειτουργεί το οργανωμένο καταδυτικό κέντρο «Υδρόβιος», που είναι από τα πρώτα στην Ελλάδα που κάνει πράξη την εμπειρία του καταδυτικού τουρισμού. «Ψυχή» του είναι ο εκπαιδευτής Κώστας Κουβάς, ο οποίος έχει ερευνήσει τα ναυάγια και μπορεί να σας ενημερώσει για την ιστορία και την κατάστασή τους στον βυθό.

Ο ίδιος και οι επαγγελματίες συνεργάτες του, μπορούν να σας προσφέρουν μια μοναδική εμπειρία κατάδυσης σε κάποιο από τα πολεμικά -και όχι μόνο- ναυάγια του νησιού, ανάλογα με την εμπειρία σας. Οι καταδύσεις είναι απολύτως ασφαλείς και μπορούν να τις ακολουθήσουν άτομα κάθε ηλικίας. Δεν απαιτούν μυϊκή δύναμη, καθώς η υποβρύχια κολύμβηση είναι χαλαρή. Ωστόσο επιβάλλεται η καλή φυσική κατάσταση.

Αρχάριοι στην κατάδυση;
Αν πάλι είστε εντελώς αρχάριοι, κανένα απολύτως πρόβλημα. Θα παρακολουθήσετε μία σύντομη αλλά αναλυτική εκπαίδευση, στο καταδυτικό κέντρο «Υδρόβιος» στην Αγία Μαρίνα, που περιλαμβάνει βασική εισαγωγή στη θεωρία της αυτόνομης κατάδυσης, ενημέρωση για τον εξοπλισμό και τη λειτουργία του και κάποιες ασκήσεις τις οποίες στη συνέχεια θα εφαρμόσετε πρακτικά σε ρηχά νερά με άριστες θαλάσσιες συνθήκες. Στο στάδιο αυτό, θα αντιληφθείτε πώς είναι να κινείστε κάτω από την επιφάνεια του νερού, με τη χρήση μιας αυτόνομης συσκευής αέρα, απολαμβάνοντας την έλλειψη βαρύτητας και το θαλάσσιο περιβάλλον.

Να θυμάστε πως η Λέρος διαθέτει από τα πλουσιότερα λιβάδια Ποσειδωνίας, το χορτάρι της θάλασσας δηλαδή, στη Μεσόγειο και πως τα γαλανά νερά της, με τη μεγάλη ορατότητα και τα δεκάδες είδη ψαριών, είναι ιδανικά για παρατήρηση αλλά και φωτογράφιση

Πηγή: nea24.gr