Σάμος και τουρισμός και ακτοπλοΐα

Η Σάμος, νησί του Κεντρικού Αιγαίου βρίσκεται βόρεια του Αρχιπελάγους της Δωδεκανήσου κοντά στις ακτές της Μικράς Ασίας. Εχει έκταση 475 τετρ. χιλίομετρα και πληθυσμό 40.000 κατοίκους. Η φύση του νησιού είναι καταπράσινη, μια και το σύνολο του είναι γεμάτο πεύκα, έλατα, λεύκες, καστανιές,φτέρες, θάμνους και αρωματικά φυτά, ενώ στην παράκτια ζώνη σχηματίζονται κόλποι με αμουδερές παραλίες δίπλα στο δάσος. Η Σάμος είναι ένα από τα πιο πράσινα νησιά της Ελλάδας το μοναδικό περιβάλλον της είναι το κύριο τουριστικό της θέλγητρο. Ο επισκέπτης στη Σάμο θα δει πλούσιο περιβάλλον, πιο συγκεκριμένα βιοτόπους, σπηλιές, ορύγματα με πιο χαρακτηριστικό το Ευαλίνιο και ωραιότατες παραλίες. Τα ψηλά βουνά αποτελούν μοναδική αφορμή για ορειβασία και περπάτημα. Φέτος το Φεβρουάριο είναι χιονισμένα. Η ψηλότερη κορυφή του Κέρκη είναι 1.434 μέτρα ενώ της ʼμπελου ή Καρβούνη είναι 1.150 μέτρα. Αυτές τις μέρες οι κορυφές τους είναι χιονισμένες. Ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας του νησιού διατηρείται σε ικανοποιητικό βαθμό σε χωριά αλλά στο Πυθαγόρειο, στο Κοκάρι αλλά και άλλους ορεινούς οικισμούς. Η παράδοση του νησιού είναι πλούσια. Μουσικά και άλλα έθιμα διατηρούνται ακόμη. Αξιόλογα είναι τα ντόπια προϊόντα του νησιού, κρασί, τυρί και πήλινα. Η τουριστική ανάπτυξη στο νησί εντάθηκε από τη δεκαετία του 80. Τα ξενοδοχεία είναι 182 με 9.214 κλίνες ενώ οι κλίνες των ενοικιαζομένων δωματίων είναι 5.343 σε 389 μονάδες. Η ποιότητα των καταλυμάτων είναι υψηλή μια και τα περισσότερα κατασκευάσθηκαν μετά το 1990. Η τουριστική περίοδος κυμαίνεται από τα μέσα Μαΐου ως το Σεπτέμβριο. Σάμος τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα με την ακτοπλοϊκή της σύνδεση με τον Πειραιά. Μέχρι και το καλοκαίρι του 2011 το νησί εξυπηρετείτο καθημερινώς από το υπερσύγχρονο Ε/Γ –Ο/Γ ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ, της HELLENIC SEAWAYS, και από το Ε/Γ –Ο/Γ της ΝΕΛ, ΘΕΟΦΙΛΟΣ. Το 2012, η αντικατάσταση του ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ από το παλαιότερο συμβατικό Ε/Γ –Ο/Γ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ, της ΑΝΕΚ, ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων τόσο από τους Σαμιώτες όσο και από τους Ικαριώτες, αφού θεωρούσαν ότι υποβαθμιζόταν η σύνδεση τους με τον Πειραιά. Ωστόσο η κρίση, το μειωμένο μεταφορικό έργο και οι υψηλές τιμές των καυσίμων οδήγησε τη HELLENIC SEAWAYS να επαναφέρει το ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ αλλά περισσότερο σε ρόλο … «ταχυπλόου» παρά συμβατικού, καθώς πραγματοποιούσε μόνο τέσσερα δρομολόγια εβδομαδιαίως και αυτά κατά τη διάρκεια του Ιουλίου και του Αυγούστου. Έτσι το περσινό καλοκαίρι εξυπηρετούσαν τη Σαμο-ικαρία τα Ε/Γ –Ο/Γ ΝΗΣΟΣ ΜΥΚΟΝΟΣ, ΙΕΡΑΠΕΤΡΑ και τα πλοία της ΝΕΛ, Ε/Γ –Ο/Γ ΜΥΤΙΛΗΝΗ και ΘΕΟΦΙΛΟΣ. Τα δύο τελευταία πλοία ανέλαβαν και το δύσκολο έργο της σύνδεσης της Σάμου και της Ικαρίας με τη Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα με την Καβάλα και την Θεσσαλονίκη. Ο φετινός χειμώνας βρίσκει τη γραμμή Πειραιά –Ικαρία –Σάμου να θυμίζει άγονη γραμμή, αφού τα δρομολόγια από και προς τον Πειραιά καλύπτονται από το Ε/Γ –Ο/Γ ΜΥΤΙΛΗΝΗ κι έχουν περιορισθεί σε τρία εβδομαδιαίως ενώ για την Βόρεια Ελλάδα μόλις σ’ ένα. Η Σάμος, μετά απο μια πρώτη περίοδο ανάπτυξης στο παρελθόν παρουσιάζει σήμερα έντονα συμπτώματα κρίσης που αποδεικνύονται από την απότομη μεγάλη μείωση των αφίξεων των επισκεπτών του νησιού και στην οικονομική αποδοτικότητα του τουρισμού. Πολλές ελλείψεις εντοπίζονται στις υποδομές του νησιού και ειδικότερα της πρωτεύουσας. Όπως αναφέραμε και νωρίτερα τα προβλήματα αυτά είναι έντονα και ζωτικής σημασίας για τη Σάμο όπως το θέμα των συγκοινωνιών που έχει δημιουργήσει πολύ αρνητικό κλίμα στη ζωή των Σαμίων καθώς υπάρχουν έντονες διαμαρτυρίες και δυσαρέσκεια για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται το νησί στο θέμα αυτό. Το πρώτο και κύριο μέλημα λοιπόν θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών. Όσον αφορά τώρα το τουριστικό προϊόν που προσφέρει η Σάμος, αυτό είναι προσκολλημένο στο παρελθόν χωρίς να υφίσταται την απαραίτητη ανανέωση. Ευτυχώς κάποιες προσπάθειες εναλλακτικού τουρισμού ανθούν αποσπασματικά όμως. Χρειάζεται να δοθούν κίνητρα στους ξενοδόχους για αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών τους και των εγκαταστάσεών τους ώστε να μπορούν να παρέχουν και επιπλέον δραστηριότητες οι οποίες θα σχετίζονται με τις διάφορες μορφές τουρισμού. Πρέπει να σημειωθεί ότι όποτε γίνονται προσπάθειες για νέες επενδύσεις στον τουρισμό αυτές διακόπτονται από ντόπιους, επιχειρηματίες και όχι μόνο. Η κατασκευή σύγχρονων αθλητικών εγκαταστάσεων και συνεδριακών κέντρων είναι προς αυτή την κατεύθυνση. Η εποχικότητα δυστυχώς εξαρτάται απο πολλούς παράγοντες που την καθορίζουν και έτσι είναι δύσκολο να αντιμετωπισθεί, μπορούν όμως να γίνουν κάποια πράγματα. Το φαινόμενο της εποχικότητας του τουρισμού μπορεί να αρχίσει να μειώνεται με την προσέγγιση νέων αγορών και την προσπάθεια επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου στο βαθμό του δυνατού για αρχή με ταυτόχρονη προσπάθεια απεξάρτησης από τους Tour Operators. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι να αναδειχτούν και να προβληθούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του νησιού και να αξιοποιηθεί η μεγάλη πολιτιστική του παράδοση διατηρώντας παράλληλα την ταυτότητά του. Η τέχνη της ναυπηγικής και η οποία τείνει να χαθεί είναι αντιπροσωπευτική του νησιού και του χαρακτήρα του και δεν πρέπει να αφήσουμε να χαθεί όπως επίσης και η αμπελοκαλλιέργεια και καπνοκαλλιέργεια που έκαναν περισσότερο γνωστό το νησί και στο εξωτερικό. Το περιβάλλον της Σάμου η φύση της περιλαμβάνει σπάνια χλωρίδα και πανίδα η οποία θα πρέπει να προστατευτεί όπως και να γίνει μελέτη στις αντοχές της βιωσιμότητας των φυσικών πόρων και της φέρουσας ικανότητας. Σχετικά με τον τουρισμό υπήρξε οργανισμός τουρισμού και μετά από την κατάργηση του άρχισε πάλι να λειτούργει νέος φορέας. Παράλληλα, η σωστή διαφήμιση και ενημέρωση εκπαίδευση αλλά και παρακολούθηση του τουρισμού και των διακυμάνσεών του θα φέρουν θετικά αποτελέσματα. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει οι ιθύνοντες να αντιμετωπίσουν το θέμα πολύ σοβαρά και να συνεργαστούν προς τον κοινό στόχο. Η Σάμος είναι είναι νησί με πολλές αναξιοποίητες δυνατότητες και πολλά νησιά στην Ελλάδα έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ - ΦΩΤΙΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΡΛΗΣ