To ΔΝΤ ζητά να καταργηθούν οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ

Θέμα κατάργησης των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν στα Δωδεκάνησα και στα άλλα νησιά του Αιγαίου, θέτει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) πράγμα που είχε ξαναθέσει! Ευθέως μάλιστα οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ (όπισθεν των οποίων κρύβονται οι γνωστοί “μανδαρίνοι” του υπουργείου Οικονομικών) κάνουν ιδιαίτερη αναφορά στο θέμα. Γεγονός που προκαλεί εύλογες ανησυχίες και προβληματισμούς. Με δεδομένο μάλιστα, ότι τα τελευταία 3 χρόνια το θέμα κατάργησης των μειωμένων συντελεστών έχει τεθεί αρκετές φορές, εύλογο είναι το κλίμα ανησυχίας που υπάρχει για την τύχη τους. Από κυβερνητικές πηγές πάντως, επισημαίνεται ότι δεν υπάρχει τέτοια ζήτημα, κανένας όμως δεν μπορεί να παραγνωρίσει το τί θα γίνει. Οι συντάκτες της έκθεσης του ΔΝΤ παραθέτουν στη συνέχεια μια σειρά επιστημονικών μελετών μέσω των οποίων επιχειρήθηκε να μετρηθεί το εύρος της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα. Ειδικότερα: -Σύμφωνα με τους Schneider και Buehan η σκιώδης οικονομία την περίοδο 1999 – 2010 ήταν περίπου 27% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος όρος στις χώρες του ΟΟΣΑ είναι 20,2%. Βασικοί παράγοντες που εξηγούν αυτό το υψηλό ποσοστό σύμφωνα με τους δύο επιστήμονες, είναι το εύρος της αυταπασχόλησης, το υψηλό φορολογικό βάρος μέσω της έμμεσης φορολογίας, η υψηλή ανεργία και η μειωμένη φορολογική συνείδηση. -Με βάση τη μελέτη των Artavani και συνεργατών του που βασίζεται στον υπολογισμό του αδήλωτου εισοδήματος μέσω των τραπεζικών δανείων που έχουν χορηγηθεί, το μη δηλωθέν εισόδημα στην Ελλάδα ξεπερνά τα 28 δισ. ετησίως. Με βάση αυτή τη μελέτη τα επαγγέλματα που εμφανίζουν υψηλή φοροδιαφυγή στην Ελλάδα είναι γιατροί, δικηγόροι, λογιστές, καθηγητές που παραδίδουν ιδιαίτερα μαθήματα και οι μηχανικοί. -Με βάση τη μελέτη του Παπαγεωργίου και συνεργατών του παρά τους υψηλούς ονομαστικούς συντελεστές φορολόγησης, οι πραγματικοί φορολογικοί συντελεστές στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλότεροι σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες, γεγονός που δείχνει το υψηλό επίπεδο φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής. Στη συνέχεια οι συντάκτες της έκθεσης του ΔΝΤ αναφέρουν πεδία τα οποία ευνοούν την φοροδιαφυγή και την φοροαποφυγή στην Ελλάδα. Σημειώνουν ότι: -υπάρχουν πολλές φοροαπαλλαγές οι οποίες διαβρώνουν την φορολογική βάση. Αναφέρουν ως παραδείγματα τέτοιου είδους φοροαπαλλαγών τους χαμηλούς συντελεστές ΦΠΑ που ισχύουν στα νησιά του Αιγαίου, το προνομιακό στάτους που έχουν οι συνταξιούχοι και οι ανάπηροι στην φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων (πρόκειται για δυο φοροαπαλλαγές που έχουν καταστρατηγηθεί κατά κόρον) και τις φοροαπαλλαγές από την φορολογία εισοδήματος επιχειρήσεων οι οποίες έχουν πάρα πολλά στοιχεία διακρίσεων και γενναιοδωρίας (π.χ. παροχή φοροαπαλλαγών προς τις επιχειρήσεις ως μέσο κρατικής επιδότησης. -το νομικό πλαίσιο επιτρέπει αντιφατικότητες, γκρίζες ζώνες και «ερμηνείες» των φορολογικών νόμων που πολύ συχνά καταστρατηγούνται για να μειώσουν τους καταβαλλόμενους φόρους. Για παράδειγμα, οι ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολούμενων είναι πολύ χαμηλότερες σε σχέση με αυτές που καταβάλλουν οι μισθωτοί καθώς το ύψος των εισφορών των πρώτων δεν εξαρτάται από το ύψος του εισοδήματος αλλά από τα έτη υπηρεσίας. Έτσι, συμφέρει να είναι κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας και όχι μισθωτός με ό,τι αυτό σημαίνει για την φοροδιαφυγή. ʼλλο παράδειγμα που αναφέρεται είναι ότι αγοράζονται προϊόντα από τα νησιά του Αιγαίου που ισχύει ο χαμηλός συντελεστής τα οποία καταναλώνονται όμως στην ηπειρωτική χώρα με αποτέλεσμα να χάνει έσοδα το δημόσιο. οι εμπειρογνώμονες του ΔΝΤ αναλύουν τις προοπτικές για τις μεταρρυθμίσεις στον φορολογικό μηχανισμό οι οποίες όπως αναφέρουν θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα εξής: -απλοποίηση του φορολογικού συστήματος. Αναφέρουν τα επόμενα στάδια της φορολογικής μεταρρύθμισης όπως την θέσπιση του ενιαίου φόρου ακινήτων έως το τέλος του 2013, ενώ εμμέσως πλην σαφώς προαναγγέλλουν την «απλοποίηση» του συστήματος ΦΠΑ προκειμένου να μειωθούν οι «ευκαιρίες» για την μη καταβολή του φόρου μέσω της μεταφοράς σε χαμηλότερους συντελεστές. Πρόκειται για διατύπωση που αφορά και τους μειωμένους συντελεστές ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου. -απλοποίηση των φορολογικών διαδικασιών. Επίκειται η θεσμοθέτηση φορολογικών διαδικασιών -ενίσχυση της αυτονομίας της φορολογικής διοίκησης - καλύτερες αμοιβές για τους ελεγκτές -πολιτική βούληση για την επιτυχία των μεταρρυθμίσεων -αντιμετώπιση των αντιστάσεων στις μεταρρυθμίσεις -επικέντρωση των μεταρρυθμίσεων σε κλάδους της φορολογικής διοίκησης που έχουν προοπτικές για μεγάλη αύξηση των φορολογικών εσόδων -μείωση του συνολικού προσωπικού αλλά με αύξηση της ποιότητάς του -μείωση των φορολογικών συντελεστών σε συνδυασμό με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης -καταπολέμηση της διαφθοράς στην φορολογική διοίκηση