Δύο εξόριστοι Ιρανοί αποτυπώνουν το δράμα που ζει ένας πληθυσμός

Ο Μοχάμεντ Ρεζά Χεϊνταρί είναι πρώην πρεσβευτής του Ιράν στη Νορβηγία. Αυτομόλησε όταν του ζήτησαν από την Τεχεράνη να αλλοιώσει τις ψήφους στην πρεσβεία του Όσλο. Από τις 650, οι 540 (ποσοστό 83%) ήταν υπέρ του ηγέτη της αντιπολίτευσης Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί

Ο Μοχάμεντ Ρεζά Χεϊνταρί είναι πρώην πρεσβευτής του Ιράν στη Νορβηγία. Αυτομόλησε όταν του ζήτησαν από την Τεχεράνη να αλλοιώσει τις ψήφους στην πρεσβεία του Όσλο. Από τις 650, οι 540 (ποσοστό 83%) ήταν υπέρ του ηγέτη της αντιπολίτευσης Μιρ Χοσεΐν Μουσαβί.

«Η λαϊκή βούληση ήταν σαφής», είπε στη Μάργκαρετ Κόκερ της Γουόλ Στριτ Τζέρναλ. Αλλά χάρις στη βία και τη νοθεία, ο πρόεδρος Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ έφτασε στο απίστευτο 62,63%.

Στις 15 του περυσινού Ιουνίου, τρεις ημέρες αφού ανακοινώθηκε αυτό το αποτέλεσμα στην Τεχεράνη, ο Ρότζερ Κόεν των Νιου Γιορκ Τάιμς συναντήθηκε στο κέντρο της ιρανικής πρωτεύουσας με μια γυναίκα που την έλεγαν Νεγκάρ Αζιζμοραντί. Οι δύο τους βρέθηκαν στο μέσον μιας μεγάλης διαδήλωσης: πάνω από δύο εκατομμύρια άνθρωποι είχαν ξεχυθεί στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για την κλοπή της ψήφου τους. «Πού είναι το 63%;» έγραφε ένα πανώ. «Η νοθεία είναι τεράστια», γύρισε κι είπε η γυναίκα στον αμερικανό αρθρογράφο. Χαμογέλασε κι εξαφανίστηκε.

Από τότε πέρασαν εννιά μήνες, διάστημα αρκετό για να γίνουν δολοφονίες και μαζικές συλλήψεις στη Μέση Ανατολή, για να γεννηθούν και να πεθάνουν ελπίδες, για να βγουν διάφοροι και να πουν ότι τελικά τα πλήθη στην Τεχεράνη ίσως να ήταν μικρότερα απ'ό,τι είχε μεταδοθεί κι ίσως τελικά η νίκη του Αχμαντινετζάντ να ήταν αυθεντική.

Μερικές φορές, όμως, πρέπει να μυρίζεις την αλήθεια, γράφει ο Κόεν. Να την αναπνέεις. Κάτι σάπιο υπήρχε πέρυσι στο βασίλειο του Ιράν. Κι εξακολουθεί να είναι σάπιο. Τα πλήθη μπορεί να διαλύθηκαν, αλλά δεν άλλαξαν. Και η αλήθεια; Θα πρέπει να την αναζητήσει κανείς σε ανθρώπους όπως ο Μοχάμεντ Ρεζά Χεϊνταρί και η Νεγκάρ Αζιζμοραντί.

Η τελευταία είναι σήμερα 32 ετών και ασχολείται με τον κινηματογράφο. Μισεί το καθεστώς. Αλλά δεν θέλει φυσικά να επιτεθεί στη χώρα της η Δύση, δεν θέλει να ξαναζήσει έναν πόλεμο όπως εκείνος ανάμεσα στο Ιράν και το Ιράκ που σημάδεψε τα νιάτα της. Τις προάλλες τηλεφώνησε στον αμερικανό αρθρογράφο από μια πόλη της κεντρικής Τουρκίας. Ζει εκεί προσωρινά, καθώς η αίτησή της για χορήγηση πολιτικού ασύλου εξετάζεται από μια υπηρεσία των Ηνωμένων Εθνών. Και η ιστορία της είναι η εξής:

Στις 17 Ιουλίου του 2009, ενώ λάμβανε μέρος σε μια αντικυβερνητική διαδήλωση, άνδρες της ασφάλειας τη συνέλαβαν, έβαλαν το κεφάλι της σε έναν υπόνομο, άρπαξαν την τσάντα και τη φωτογραφική της μηχανή και της έσπασαν το χέρι. «Ηξερα ότι θα επέστρεφαν», είπε. Κατάφερε λοιπόν να ανανεώσει το διαβατήριό της και να πετάξει στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί αποφάσισε να ζητήσει άσυλο στη Βρετανία. Οι γονείς της της δάνεισαν χρήματα κι εκείνη πλήρωσε 10.000 δολάρια για ένα πλαστό ιταλικό διαβατήριο. Ενας έμπορος ανθρώπων της είπε ότι θα μεταβεί πρώτα στο Ναϊρόμπι, κι από εκεί στο Λονδίνο. Ετσι θα έμοιαζε με τουρίστα.

Κι έτσι η Νεγκάρ πήγε στην Αφρική, πέρασε τέσσερις ημέρες στο Ναϊρόμπι και συνελήφθη στο αεροδρόμιο. Την απείλησαν ότι θα την εξέδιδαν στο Ιράν. «Όχι, θα με σκοτώσουν», τους είπε. Κι έτσι την έβαλαν σε ένα αεροπλάνο και την έστειλαν πίσω στην Κωνσταντινούπολη μέσω Ντουμπάι. Στην Κωνσταντινούπολη την κράτησαν πέντε εβδομάδες. Και ο όρος για να αφεθεί ελεύθερη ήταν να μεταβεί στην κεντρική Τουρκία και να περιμένει το αποτέλεσμα της αίτησής της για χορήγηση ασύλου.

Η καρδιά της βρίσκεται στο Ιράν. Αλλά αυτό πολύ θέλει είναι να μεταβεί στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Εκεί μπορώ να ζω όπως θέλω», λέει.

(Πηγή: New York Times)