Πεθαίνουν όρθιοι oι φοίνικες της Ρόδου!

Προσπάθειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος Σοβαρό πρόβλημα με τα χιλιάδες φοινικόδεντρα που κοσμούν δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους, έχει παρουσιαστεί και στη Ρόδο, εξαιτίας ενός φονικού εντόμου που τα προσβάλλει και τα οδηγεί σε ολική ξήρανση! Το πρόβλημα επιβεβαιώθηκε και από το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο και ήδη γίνονται προσπάθειες για να αντιμετωπιστεί πριν πάρει μεγάλες διαστάσεις και στη Ρόδο. Ήδη ο προϊστάμενος του τμήματος Φυτικής Ζωϊκής Παραγωγής και Φυτοπροστασίας, κ. Βασίλης Σοφός, απέστειλε σχετική επιστολή σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, προτείνοντας παράλληλα και συγκεκριμένα μέτρα για την λήψη μέτρων, από την πλευρά των φυτωρίων αλλά και των ιδιωτών. Πρόκειται για το έντομο Rhynchophorus ferrugineus το οποίο θεωρείται σήμερα ως ο σημαντικότερος εχθρός των φοινικοειδών. Διαπιστώθηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας σε φοίνικες Washingtonia sp. που εισήχθησαν στο Ηράκλειο της Κρήτης τον Μάιο του 2005 από την Αίγυπτο καθώς και σε φοίνικες του είδους Phoenix canariensis στη χερσόνησο του Ν. Ηρακλείου Κρήτης (, Ιανουάριος 2006). Τα έντομα ωοτοκούν γύρω στα 300 αυγά σε οπές ή πληγές του φοίνικα. Τα αυγά εκκολάπτονται σε 25 ημέρες. Οι προνύμφες εισχωρούν στο εσωτερικό του φοίνικα ανοίγοντας στοές. Η ανάπτυξη των προνυμφών διαρκεί 13 μήνες. Η νύμφωση γίνεται μέσα ή έξω από τον κορμό, μέσα σε κουκούλι που φτιάχνει η προνύμφη από ξερές ίνες του φοίνικα και διαρκεί 1421 ημέρες οπότε γίνεται έξοδος των ακμαίων. Συνεπώς ο βιολογικός κύκλος του εντόμου διαρκεί 4 μήνες περίπου. Στον ίδιο φοίνικα μπορεί να απαντώνται επικαλυπτόμενες γενιές και συνυπάρχουν όλα τα βιολογικά στάδια του εντόμου. Ζημιά Συμπτώματα Η ζημιά προκαλείται κυρίως από τις προνύμφες. Η προσβολή ξεκινά από την κορυφή του φοίνικα, στη βάση των νεαρών φύλλων ή από πληγές στα φύλλα και στον κορμό, όπου τα θηλυκά ωοτοκούν. Οι προνύμφες τρέφονται με μαλακές ίνες. Λίγο πριν την νύμφωση, μετακινούνται προς το εσωτερικό του κορμού ανοίγοντας στοές και μεγάλες κοιλότητες. Οι στοές στο πάνω μέρος του κορμού φτάνουν σε μήκος έως και 1 m. Οι προνύμφες μπορούν να εντοπιστούν σε οποιοδήποτε μέρος του κορμού ακόμα και στην βάση του στο σημείο που αρχίζουν οι ρίζες. Οι έντονα προσβεβλημένοι φοίνικες εμφανίζουν ολική απώλεια των φύλλων και σήψη του κορμού, με συνέπεια τη ξήρανση του δέντρου. Συνήθως η ζημιά που προκαλείται από τις προνύμφες είναι ορατή πολύ μετά την έναρξη της προσβολής. Όταν εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα η ζημιά είναι μη αναστρέψιμη και επιφέρει την ολική ξήρανση του δέντρο. Γενικά τα ακμαία που βρίσκονται σε ένα φοίνικα δεν μετακινούνται σε άλλο όσο βρίσκουν τροφή σ΄ αυτόν . Το ακμαίο δεν πετάει πολύ μέσα στη συστάδα που βρίσκεται αλλά πετάει προς άλλες συστάδες όταν νεκρωθούν όλοι οι φοίνικες της συστάδας του και δεν βρίσκει αρκετή τροφή. Αντιμετώπιση Επιστάμενοι μακροσκοπικοί έλεγχοι σε επιχειρήσεις (εισαγωγείς, ξενοδοχειακές μονάδες) που έχουν εισάγει φοίνικες τα δύο τελευταία έτη ή εμπορεύονται φοινικοειδή καθώς και σε δημόσιους χώρους σε αστικές περιοχές όπου υπάρχουν φοινικοειδή (κήποιπάρκα, βοτανικοί κήποι, δεντροστοιχίες κ.λπ.), σε φοινικοδάση κλπ. από την οικεία Υπηρεσία Γεωργίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης ή την οικεία Δασική Υπηρεσία Ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος καταπολέμησης είναι η κοπή όλων των προσβεβλημένων φοινικόδεντρων από τη βάση και η καταστροφή τους σε αρχικό στάδιο της προσβολής πριν την έξοδο των ακμαίων και την αναπαραγωγή τους. Οι προσβεβλημένοι φοίνικες πρέπει να ανοίγονται στα δύο (στη μέση) και να καταστρέφονται όλα τα βιολογικά στάδια του εντόμου. Πρέπει να γίνεται κάψιμο της κόμης του δέντρου καθώς και τεμαχισμός του κορμού και κάψιμο των τεμαχίων.