Χριστόφορος Κάσδαγλης: «Είναι ανάγκη να κερδηθεί αυτή η μάχη για τη χώρα μας»

Δεν υπάρχει πολυτέλεια να παρακολουθεί κάποιος και να κάνει κριτική, τονίζει ο υποψήφιος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σε συνέντευξή του στη Ροδιακή

Για τον συμπατριώτη μας συγγραφέα και δημοσιογράφο, Χριστόφορο Κάσδαγλη, μπορεί να είναι η πρώτη φορά που πολιτεύεται, στα Δωδεκάνησα με τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., γιατί «ήταν η ώρα της δράσης», όμως, ήταν πάντα Αριστερά, όπως λέει στη συνέντευξή του στη «Ροδιακή», στην οποία αναλύει τις θέσεις του για τα τοπικά προβλήματα, προβάλλοντας, όμως, ότι προέχει να κερδηθεί η μάχη σε κεντρικό επίπεδο για να μετακυληθεί αυτό στην περιφέρεια.

Ο Χριστόφορος Κάσδαγλης, δεν κρύβει τη συγκίνησή του για την ανταπόκριση του κόσμου στο πρόσωπό του, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά και από όλη την Ελλάδα αφού άνθρωποι που τον γνωρίζουν κινητοποιούνται για να στηρίξουν, όπως μπορούν, την υποψηφιότητά του, μέσω των social media που, όπως λέει, είναι ένα προνομιακό πεδίο για τον ίδιο.

«Γενικά, για μένα, ένα από τα στοιχεία που με κάνανε να μ’ αρέσει η ιδέα της καθόδου στα Δωδεκάνησα ήταν και αυτό το στοιχείο της περιπέτειας που στην Αθήνα δεν το ζεις», λέει, ακόμη, και μιλάει για το συναισθηματικό κομμάτι της επιστροφής του, ουσιαστικά, σε έναν κόσμο που, όπως λέει, «οι δεσμοί είναι βαθιοί και ισχυροί αλλά σήμερα αποκτάνε και ένα δεύτερο επίπεδο που έχει μέσα προσμονή, ελπίδα και μια ευθύνη πολύ μεγάλη για μένα».

Ο δημοσιογράφος Χριστόφορος Κά-σδαγλης, μεταξύ άλλων, είναι γνωστός ανά τη χώρα για τη «θρυλική» στήλη «Φαντάρε που πας» στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία», πέρα από άλλες διευθυντικές ή μη θέσεις που κατείχε σε έντυπα πανελλαδικής εμβέλειας, σήμερα είναι τακτικός αρθρογράφος στο εναλλακτικό δημοσιογραφικό site thepressproject.gr και δημιουργός του κοινωνικού πειράματος imerologioanergou.gr.



Από το τελευταίο, άλλωστε, προέκυψε και το ομότιτλο βιβλίο που παρουσίασε πριν λίγους μήνες, με μεγάλη επιτυχία, και στη Ρόδο. Ο συγγραφέας Χριστόφορος Κάσδαγλης έχει γράψει συνολικά επτά βιβλία, ανάμεσά τους και το…σχεδόν καλτ «Η Αριστερά και ο κακός ο λύκος».

Ιδιαίτερα αγαπητός άνθρωπος στη Ρόδο και την Κω ο Χριστόφορος Κάσδαγλης, σε κερδίζει με την απλότητα και την ευγένειά του, το καθαρό βλέμμα αλλά και έναν, σχεδόν εφηβικό, ενθουσιασμό όταν μιλάει για όλα αυτά που πρέπει να αλλάξουν στα Δωδεκάνησα και τη χώρα.

Παρ’ ότι έχει διδάξει μαθήματα δημοσιογραφίας στην Πάντειο, επιλέξαμε να τον αντιμετωπίσουμε ως υποψήφιο εκπρόσωπό μας στη νέα Βουλή και αφού ζήτησε…δύσκολες ερωτήσεις, ε, σε κάποιες περιπτώσεις του κάναμε το χατίρι…



Είναι η πρώτη φορά που πολιτεύεστε; Πώς το αποφασίσατε;
«Η πρώτη φορά που κατεβαίνω στις εκλογές, πράγματι. Είναι η κρισιμότητα των περιστάσεων, είναι η ανάγκη και να κερδηθεί αυτή η μάχη, στην Ελλάδα, στα Δωδεκάνησα, παντού, και η επόμενη μέρα που θα ‘ναι κρίσιμη, και νομίζω ότι θα χρειαστεί συστράτευση δυνάμεων που ξεπερνάνε το κλασικό κομματικό δυναμικό. Θα πρέπει να υπάρχει, όσο γίνεται, πιο ευρεία και επαρκής παρουσία και στο Κοινοβούλιο και σε οποιαδήποτε άλλα επίπεδα του Κράτους. Οπότε, χρειαζόταν μια συστράτευση μεγαλύτερη από το συνηθισμένο και δεν υπήρχε η πολυτέλεια να κάτσει κανένας απ’ έξω και να πει σας παρακολουθώ και να κάνει κριτική, όπως κάνω συνήθως εγώ από τη δημοσιογραφική μου θέση. Ήταν η ώρα της δράσης».



Επειδή όλα αυτά τα χρόνια δεν ζείτε εδώ, θα μπορούσε κάποιος να ρωτήσει πως βιώνετε εσείς τα προβλήματα της περιοχής και διεκδικείτε τώρα την ψήφο του Δωδεκανησιακού λαού…
«Καταρχήν, δεν…χτύπησα την πόρτα και μπήκα μέσα. Με κάποια κριτήρια επιλέγηκα, και σε τοπικό επίπεδο και σε κεντρικό. Προφανώς, οι δεσμοί μου με το νησί είναι γνωστοί-πολλές φορές έχετε γράψει κι εσείς γι’ αυτά τα πράγματα-αλλά και, προφανώς, υπάρχουν κενά στη δικιά μου τη βιωματική σχέση, υπό την έννοια των καθημερινών προβλημάτων, αλλά, όπως είπα και πριν, και αυτή είναι η κεντρική ιδέα, προφανώς, αυτή η μάχη, υπερβαίνει κατά πολύ το οποιοδήποτε μέρος, το οποιοδήποτε πρόσωπο, αν θέλετε.

Είναι μια μάχη που θα δοθεί συνολικά, που θα παίξει ρόλο και η παραμικρή λεπτομέρεια αλλά που, εν τέλει, θα κριθεί ως συνολική μάχη, πανεθνική, και από εκεί θα απορρέουν μετά όλες οι ωφέλειες που μπορεί να υπάρχουν, για τα Δωδεκάνησα και άλλα μέρη της Ελλάδας.

Ειδικά στα Δωδεκάνησα, προφανώς υπήρχε ανάγκη στήριξης του ψηφοδελτίου, ο στόχος να καταλάβει ο ΣΥΡΙΖΑ την πρώτη θέση παραμένει ανοιχτός και εφικτός και, αν θέλετε, και ο στόχος να πλησιάσει ή και να ξεπεράσει τον εθνικό μέσο όρο στο ποσοστό του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., κάτι που ακόμα δεν έχει συμβεί».

Από τη μέχρι τώρα επαφή σας με τον κόσμο, είτε με πολίτες είτε με εκπροσώπους των φορέων, ποια είναι τα συμπεράσματά σας για τα προβλήματα που απασχολούν την τοπική κοινωνία;
«Επειδή έχει τύχει να δουλέψω για ένα διάστημα στη Ρόδο, σε μία εποχή ιδιαίτερης ακμής, όπως ήταν το ’89-’90, εδώ και πολύ καιρό έχω παρατηρήσει μία προϊούσα παρακμή το οποίο προκύπτει και από τις κουβέντες αλλά το βλέπεις διάχυτο σε πολλά επίπεδα, και στα media που είναι ο δικός μου ο χώρος αλλά και γενικότερα.

Είχα την ευκαιρία να το δω κατάφατσα πριν από τρεις μήνες όταν κάναμε μία πολύ σπουδαία-από άποψη προσέλευσης, ομιλιών κτλ.- παρουσίαση του τελευταίου μου βιβλίου, «Το Ημερολόγιο ενός Ανέργου». Εκεί, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου που ήταν συνδιοργανωτής στην εκδήλωση, ο Σάββας ο Χατζησάββας, έκανε μία πάρα πολύ εύστοχη παρουσίαση των προβλημάτων της ανεργίας στον τόπο. Αυτό, πριν από 25 χρόνια, θα φάνταζε σαν ανέκδοτο, ότι μπορεί στη Ρόδο και τα Δωδεκάνησα να υπάρχουν τέτοια προβλήματα.

Φυσικά, δεν είναι μόνο η κρίση που παίζει αυτό το ρόλο. Είναι και οι εξελίξεις στον τουριστικό τομέα, παρά τη φοβερή προπαγάνδα που κάνει η κυβέρνηση για το τουριστικό θαύμα. Η πραγματικότητα λέει άλλα: Ότι μπορεί κάποιοι εκ των αριθμών να ευημερούν, δηλαδή η προσέλευση τουριστών, αλλά η κατάσταση στην πραγματικότητα από ποιοτική άποψη και από άποψη προοπτικής, είναι φθίνουσα. Το all-inclusive είναι από τους βασικούς παράγοντες που παίζουν ρόλο.

Γενικά, η λογική της υποδούλωσης και της προσαρμογής του τουρισμού στους tour-operators και στα διεθνή πρότυπα, δημιουργεί πολύ σοβαρά προβλήματα γιατί, στην ουσία, η Ελλάδα και τα Δωδεκάνησα χάνουν το συγκριτικό τους πλεονέκτημα, πάνε σε άλλες χώρες…Τώρα μιλάμε για έναν μαζικό τουρισμό ο οποίος, στην ουσία, είναι ένα μοντελάκι της παγκοσμιοποίησης, μία ομοιομορφία είτε είσαι εδώ είτε εσύ σε κάποιο νησί του Ινδικού ωκεανού, είναι ίδιες παροχές, ίδια λογική κτλ.




Ένας φτηνιάρικος τουρισμός ο οποίος απέχει πάρα πολύ από αυτό που έκανε τη Ρόδο και τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα πάρα πολύ σπουδαία σαν τουριστικό προορισμό. Οι ιδιαιτερότητες, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, οι ομορφιές, η σχέση με τους κατοίκους, η σχέση με τις τοπικές κοινωνίες. Αυτό όλο φθίνει, έχει καταστραφεί, είναι μονοσήμαντος ο τουρισμός, ωφελεί μόνο μεγάλα συγκροτήματα τους tour-operators, οι τοπικές κοινωνίες μένουν έξω από το παιχνίδι, τα μικρά καταλύματα έχουν πρόβλημα… αυτό πρέπει να αντιστρέψουμε, να δούμε άλλα μέτρα φυσικά».

Εκτός, όμως, από την ανεργία, υπάρχουν και άλλα προβλήματα, διαχρονικά, όπως το συγκοινωνιακό, ο τομέας της παροχής υπηρεσιών υγείας... Εσείς, εάν σας στείλει ο Δωδεκανησιακός λαός στην καινούργια Βουλή, τι θα προτάξετε και θα αναδείξετε;
«Νομίζω ότι τα θέματα που απασχολούν τον κάθε τόπο, αυτή τη στιγμή, είναι τα ίδια για όλη την Ελλάδα. Δηλαδή, το κύριο πράγμα είναι να λύσουμε την ιστορία με τα μνημόνια, με τη λιτότητα και με την απαξίωση όλων των δημόσιων δομών και έπονται όλα τ’ άλλα.

Φυσικά, πολλές φορές, λύσεις στα άλλα θέματα θα βοηθήσουν και θα υποκαταστήσουν προβλήματα που υπάρχουν με τα μνημόνια. Αλλά δεν παύει, αυτή τη στιγμή, η μάχη να είναι κεντρική και να έχει έναν πανεθνικό χαρακτήρα. Είναι πολύ χαρακτηριστική η φετινή μάχη και είναι θα έλεγα-χωρίς να υποτιμώ φυσικά τα τοπικά, νομίζω ότι το καταλαβαίνει ο ελληνικός λαός πάρα πολύ καλά, ότι είναι μία μάχη οριακή, καθοριστική και έχει να κάνει κυρίως σε δύο επίπεδα:

Πρώτον τα μνημόνια, δεύτερον το να απαλλαγεί η χώρα απ ‘αυτό το πολιτικό σύστημα. Όχι από τη συγκεκριμένη κυβέρνηση, από συγκεκριμένα άτομα. Από το πολιτικό σύστημα που μετά τον πόλεμο, στην ουσία, κυριαρχεί στα πράγματα.

Σε τοπικό επίπεδο, υπάρχουν δύο επίπεδα που μπορεί να μιλήσει κανείς: Υπάρχουν τα προβλήματα που απορρέουν από τα μνημόνια, τα οποία έχουν σχέση, κυρίως, με τη δημόσια σφαίρα. Δηλαδή, η κατάρρευση της Υγείας, της Παιδείας, της Κοινωνικής Πρόνοιας, που ξεκινάει από αυτή τη λογική των πρωτογενών πλεονασμάτων, της εσωτερικής υποτίμησης κτλ. Το δεύτερο επίπεδο είναι τα προβλήματα που απορρέουν από το νησιωτικό χαρακτήρα της περιοχής.

Ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει αυτό το πράγμα, είναι απομόνωση, είναι συγκοινωνιακή δυσκολία κτλ.
Εδώ θα ήθελα να πω, είναι ένα κομμάτι που το ξέρω καλά και από τη δουλειά μου, χωρίς να λέω ότι είναι πανάκεια και μπορεί να λύσει όλα τα προβλήματα, νομίζω ότι έχει υποτιμηθεί πάρα πολύ ή έχει με στρεβλό τρόπο αξιοποιηθεί η τεχνολογία που είναι κάτι πάρα πολύ σημαντικό.

Δεν λέω ότι όλα μπορούν να γίνουν με τεχνολογικό τρόπο αλλά πιστεύω ότι σίγουρα το να γλυτώσεις ανθρώπους από πολλές μετακινήσεις, είτε πρόκειται για συναλλαγές με το δημόσιο, ακόμα-ακόμα το να δυναμώσει η τηλεϊατρική, η τηλεκπαίδευση κτλ., είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ανακούφισης της περιοχής…

Προφανώς το συγκοινωνιακό, δεν το συζητάω. Νομίζω ότι δεν είναι λύση η ιδιωτικοποίηση των αεροδρομίων, θα αυξήσει το κόστος το οποίο είναι, ήδη, πάρα πολύ μεγάλο, και αν η Ρόδος έχει μία ευκαιρία με τις low cost εταιρίες να έχει πιο φθηνό κόστος, στα υπόλοιπα νησιά είναι πολύ πιο δύσκολα τα πράγματα. Και εκεί θα πρέπει να υπάρχει επιδότηση από το Συγκοινωνιών και άλλα μέτρα που να διευκολύνουν.

Αλλά θα επιμείνω ότι χρειάζονται πιο συνολικές λύσεις. …Επομένως, αυτό που ισχυρίζομαι εγώ είναι ότι χρειάζεται μία επέμβαση των κλασικών συνταγών που ακολουθούνται για το θέμα της νησιωτικότητας. Πρέπει να σκύψουμε πολύ περισσότερο στο πως άλλες χώρες ευρωπαϊκές, με πολύ μικρότερο πρόβλημα, έχουν θεσμικά ενισχύσει τις περιοχές που έχουν αντίστοιχα προβλήματα».

Για παράδειγμα, πρόσφατα καταργήθηκε ο ΔΗ.ΦΟ.ΔΩ., που θεωρήθηκε μία “βόμβα” στα τοπικά μας πράγματα, ένα τέλος εποχής. Ο Δήμος της Ρόδου ψάχνει να αντικαταστήσει τις απώλειες, από την άλλη μικρονήσια χάνουν το 50% των εσόδων τους και στον αντίποδα ο επιχειρηματικός κόσμος πανηγυρίζει…
«Νομίζω ότι, οτιδήποτε ευνοεί τη λογική του ατομικού οφέλους και υποβιβάζει την κοινωνική δυναμική και τις κοινωνικές λύσεις και, ιδίως όταν μιλάμε σε περιφερειακή βάση, είναι λάθος. Η άποψη η δικιά μου είναι ότι πρέπει να ενισχυθεί οπωσδήποτε η τοπική Αυτοδιοίκηση».

Επειδή έχει γίνει πολύς λόγος γι’ αυτό, πώς θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο με μία κυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α.;
«Οι φόροι θα είναι πιο ανταποδοτικοί, η αποκέντρωση, γενικά, του Κράτους θα είναι πιο ισχυρή και αυτό δεν είναι μόνο θέμα ύπαρξης αποκεντρωμένων οργάνων που ενδεχομένως θα εκλέγονται κτλ., είναι και θέμα αποκέντρωσης πόρων, αρμοδιοτήτων κτλ. Επομένως, θα υπάρχει μία συνολική λύση σ’ αυτό το πράγμα.

Εδώ να πούμε ότι αντίστοιχο πρόβλημα είναι το ΦΠΑ, που για μένα είναι δίδυμο πρόβλημα για τα νησιά. Το πως θα αποτραπεί οποιαδήποτε κατεύθυνση αύξησης του ΦΠΑ. Το ΦΠΑ είναι επίσης ένα πολύ μεγάλο ζήτημα. Εδώ να πω ότι πιθανόν να μην το έχουμε επαρκώς αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Για μένα, ο ΦΠΑ είναι ως έμμεσος φόρος, ο υπ’ αριθμόν ταξικός φόρος στην Ελλάδα. Ο φόρος, δηλαδή, που κατεξοχήν χτυπάει τον άνεργο, χτυπάει τον φτωχό, τον μικροσυνταξιούχο, χτυπάει τον άνεργο κτλ. Διότι, μπορεί να μην έχει έσοδα αλλά πληρώνει φόρο.

Εκεί, λοιπόν, χρειάζεται μία συνολική αναμόρφωση της οπτικής γωνίας γι’ αυτό το πράγμα. Χρειάζεται να ξαναδεί κανένας όλο το φάσμα των προϊόντων που είναι στην πολύ χαμηλή κλίμακα, γιατί εκεί πρέπει να πέσει το μεγαλύτερο βάρος της αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης αλλά φυσικά, σε καμιά περίπτωση, να αυξηθεί ο κατώτερος συντελεστής που αφορά τα νησιά. Χρειάζεται, λοιπόν, μία συνολικότερη, συναρτημένη, αντιμετώπιση αυτών των δύο πραγμάτων».

Παρά το γεγονός ότι θέσεις όπως οι παραπάνω αλλά και εξαγγελίες του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι προς την κατεύθυνση της ανακούφισης του λαού, ωστόσο, μία μερίδα του, μοιάζει να «τρομάζει» ενώ, κάποιοι, καταλογίζουν στο κόμμα διγλωσσία, πολυφωνία κτλ.
«Αυτή η τρομολαγνία γύρω από το ευρώ, γύρω από τη χρεοκοπία κτλ. νομίζω ότι, πια, σαν καρικατούρα περισσότερο ακούγεται. Όλο και περισσότερο βλέπει κανείς στην Ευρώπη και διεθνώς, ότι η συζήτηση για την ανάγκη αναζήτησης ενός συμβιβασμού, για μια άρση της λιτότητας φουντώνει.

Φυσικά, θα αντιμετωπίσουμε έναν εκβιασμό και μία μπλόφα, όπως το αντιμετωπίζουμε ήδη. Εγώ νομίζω ότι, ήδη, η ελίτ ήδη με το ΣΥΡΙΖΑ διαπραγματεύτηκε γι’ αυτό μπλοφάρει. Ξέρουμε ήδη, το βλέπουμε από δημοσιεύματα, το βλέπουμε από κινήσεις που γίνονται, από ειδικούς από τις μεγάλες εφημερίδες τις οικονομικές κτλ., ότι η συζήτηση για έναν συμβιβασμό και για μία άρση της πολιτικής λιτότητας έχει κυριαρχήσει σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Βεβαίως, βλέπω και εγώ κάποιους φοβισμένους ανθρώπους αλλά φοβάται, πια, γι’ αυτά, αυτός που θέλει να είναι φοβισμένος και ψάχνει να βρει ένα άλλοθι για να ψηφίσει την παράταξη των πολιτικών που ακλουθούμε. Τώρα, ποιος μπορεί να ‘ναι αυτός;

Υπάρχουν κομμάτια της κοινωνίας, μικρά ευτυχώς, τα οποία έχουν πειστεί, ας πούμε, ότι είναι καλύτερα να συντηρήσουν τη σχετική τους θέση, έστω και αν υφίστανται κάποιες απώλειες μ’ αυτές τις πολιτικές, εις βάρος των φτωχών, των ανέργων, παρά να επιχειρηθεί μια λύση του προβλήματος για όλους. Αυτή είναι μια κοντόφθαλμη αντίληψη και νομίζω ότι είναι μία αντίληψη η οποία θα ηττηθεί στις εκλογές που έρχονται».

Επειδή ακούστηκαν πολλά για “μαγειρέματα” στο ψηφοδέλτιο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α στα Δωδεκάνησα. Θα ήθελα ένα σχόλιο γι’ αυτό αλλά και για το γεγονός ότι δεν προταθήκατε από την τοπική οργάνωση.
«Κοιτάξτε, καταρχήν, εγώ δεν συμμετείχα στη διαδικασία, άρα δεν είμαι ο κατάλληλος να ερωτηθώ. Δηλαδή…δεν επέλεξα εγώ τον εαυτό μου. Θέλω να πω ότι δεν έχω ούτε την εμπλοκή ούτε και την πλήρη εικόνα.

Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι ένα δημοκρατικό κόμμα και δεν ορίζει, όπως είδαμε την κα Ιατρίδη που κάποια στιγμή βγήκε ο κ. Σαμαράς και ανακοίνωσε την υποψηφιότητά της στα Δωδεκάνησα. Στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. αυτό δεν μπορεί να γίνει. Δεν μπορεί να βγει ο κ. Τσίπρας και ν’ ανακοινώσει έναν υποψήφιο χωρίς διαδικασίες. Αυτό είναι μία μεγάλη διαφορά.

Είναι επώδυνες αυτές οι διαδικασίες αλλά γι’ αυτό είναι και πιο ουσιαστικές. Αυτό είναι το ένα. Το δεύτερο είναι ότι υπήρχε μία σύνθετη ανάγκη, αυτή τη φορά, σε όλη την Ελλάδα από τη μια μεριά να λειτουργήσει το τοπικό κριτήριο πάρα πολύ έντονα-και έτσι έγινε-δηλαδή, με πολύ αυστηρές και ουσιαστικές διαδικασίες, ν’ αναδειχθούν οι προτάσεις από όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας. Από την άλλη, βάσει του καταστατικού, παγίως-δεν ήταν κάτι καινούργιο αυτό-υπήρχε ένα ποσοστό υποψηφίων που ορίστηκε σε συνεργασία με την Επιτροπή ψηφοδελτίου και με την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., καλύπτοντας ανάγκες διεύρυνσης, ανάγκες ευρύτερης εκπροσώπησης κτλ.

Εγώ, ως γνωστόν, δεν είμαι μέλος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., ανήκω στην Αριστερά πάρα πολλά χρόνια-αυτό νομίζω δεν αμφισβητείται-κάνω πολύ αυστηρή κριτική, πολύ συχνά, στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., λόγω της δουλειάς μου γιατί αρθρογραφώ σε συστηματική βάση αλλά ακριβώς η αφορμή και η ιδέα ήταν να μεγαλώσει, να ωριμάσει ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., να γίνει πιο δυνατός κτλ…Δεν συμμερίζομαι τα δημοσιεύματα που λέγανε “πάγωσε ο κόσμος” κτλ.

Δεν νομίζω ότι είναι “παγωμένοι” οι φίλοι του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στα Δωδεκάνησα, νομίζω ότι, ίσα-ίσα, είναι μάχιμοι. Ενδεχομένως, το ψηφοδέλτιο θα μπορούσε να είναι και λίγο πιο ευρύ, καλό θα ήταν κατά τη γνώμη μου. Αλλά, τα πρόσωπα, συμπεριλαμβανομένου και του δικού μου, δεν είναι και καθοριστικά σ’ αυτή τη μάχη. Νομίζω ότι, όλα αυτά που σας είπα μέχρι τώρα το δείχνουν αυτό. Η κρισιμότητα υπερβαίνει πρόσωπα, τοπικισμούς, επιμέρους απόψεις κτλ.

Και επειδή μου είπατε νωρίτερα, διγλωσσία δεν νομίζω ότι υπάρχει. Αυτό φάνηκε πάρα πολύ καθαρά σε πάρα πολλά πράγματα. Ας πούμε, λέγανε τόσο καιρό “άλλα λέει ο Τσίπρας στην Ελλάδα άλλα λέει στο εξωτερικό”. Σας θυμίζω, στις ευρωεκλογές, συμμετείχε σε ένα debate που το άκουσε όλη η Ευρώπη και έλεγε αυτά που λέει και σε εμάς και, μάλιστα, με πολύ επιτυχημένο τρόπο. Θέμα διγλωσσίας δεν υφίσταται.

Θέμα πολυφωνίας: Βεβαίως, και υπάρχει πολυφωνία, αυτή είναι η δύναμή μας. Θα σας θυμίσω ότι η Κοινοβουλευτική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ τα προηγούμενα δυόμιση χρόνια, παρ’ ότι λένε πολυγλωσσία και συνιστώσες, ήταν σαφέστατα η πιο συμπαγής και η πιο αποτελεσματική κοινοβουλευτική ομάδα. Και αυτό δείχνει ότι ωριμάζει ο χώρος και χωρίς να αναιρείται αυτό από τις επιμέρους απόψεις, είτε προσώπων είτε συνιστωσών, την ίδια ώρα βαθαίνει η ομοιογένεια των απόψεων.

Στην προοπτική της εξουσίας προφανώς θα χρειαστούν και άλλου επιπέδου αποτελεσματικότητες απ‘ ότι χρειάζονταν τα προηγούμενα χρόνια, όταν ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. ήταν ένα μικρό κόμμα. Αλλά, αυτό νομίζω το βλέπουμε συνέχεια, και τοπικά μπορείτε να το δείτε και εθνικά.

Βεβαίως, υπάρχει διάλογος, συζήτηση, κόντρες-μα είναι χαρακτηριστικό του χώρου αυτού και συστατικό της δύναμής του- αλλά την ώρα της δράσης υπάρχει μία υπέρβαση όλων των δυσκολιών που δεν θα τη δείτε στα άλλα κόμματα».