Κηδεύτηκε χθες ο Αντώνης Πάχος

Σε κλίμα βαρύτατου πένθους, από την Ιερό Ναό Ευαγγελισμού της Ρόδου.

Σε κλίμα βαρύτατου πένθους κηδεύτηκε χθες από τον Ιερό Ναό Ευαγγελισμού ο Αντώνης Πάχος που απεβίωσε το Σάββατο στις 2 τα ξημερώματα σε ηλικία 84 ετών. Ήταν ο φωτογράφος της Δωδεκανήσου που για 7 ολόκληρες δεκαετίες κατέγραψε μέσα από τον φακό της φωτογραφικής του μηχανής τη νεότερη ιστορία της Ρόδου. Ο Αντώνης Πάχος, που γεννήθηκε στις 24 Μαρτίου 1926, κατάγονταν από τη Σύμη. Τιμήθηκε από το σύνολο των φορέων του νησιού μας, κυρίως όμως αγκαλιάστηκε από τον κόσμο, τους Ροδίτες και τους Δωδεκανήσιους, που αναγνώρισαν στο πρόσωπό του την σημαντική προσφορά του έργου του. Την λύπη τους και τα θερμά συλλυπητήρια προς την οικογένειά του εξέφρασε χθες ο πρόεδρος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Πελοποννήσου, Ηπείρου και Νήσων κ. Απόστολος Βουλδης και όλος ο δημοσιογραφικός κόσμος της περιοχής μας, με τον οποίο ο Αντώνης Πάχος, ο δικός μας Αντώνης, διατηρούσε άριστη συνεργασία για πολλές δεκαετίες. Ο Αντώνης Πάχος δεν ήταν απλά ένας επαγγελματίας φωτογράφος. Ήταν ένας άνθρωπος που κυκλοφορούσε πάντα κρατώντας στα χέρια του μια φωτογραφική μηχανή. Επέλεξε να είναι αυτή η ζωή του. Και δεν έλλειψε από πουθενά για περισσότερα από 70 χρόνια που ξεκίνησε να κάνει αυτήν τη δουλειά. Ακόμα και πρόσφατα, στις εορταστικές εκδηλώσεις της 7ης Μαρτίου, που στη Ρόδο βρέθηκε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης κ. Πάγκαλος, ο Αντώνης Πάχος, παρά τα προβλήματα υγείας που αντιμετώπιζε το τελευταίο διάστημα, ήταν εκεί. Κρατώντας στα χέρια του την φωτογραφική του μηχανή. Στην συνέντευξη τύπου, να περιμένει υπομονετικά, όπως έκανε πάντοτε. «Έφυγε» αθόρυβα, όπως είχε συνηθίσει να ζει και στην προσωπική του ζωή, λίγες μέρες μετά, έτσι όπως είχε εκμυστηρευτεί ο ίδιος σε μια συνέντευξή του στην συνάδελφο Ιουστίνη Φραγκούλη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων ότι θα ήθελε: Σχεδόν κρατώντας την φωτογραφική του μηχανή στα χέρια. Στο έργο του. Στο χόμπι του. Στο επάγγελμα που τόσο αγάπησε. Ένα εκπληκτικό κείμενο – αφιέρωμα που είχε γραφτεί από την Ιουστίνη Φραγκούλη πριν από 2 περίπου χρόνια επιλέγει να δημοσιεύσει σήμερα η «Ροδιακή». Αποχαιρετώντας, έτσι, τον θρυλικό φωτογράφο του τόπου μας: «Κυρτωμένος από τα χρόνια, αλλά με τη ζωντάνια του αιώνιου έφηβου, ο Αντώνης Πάχος, o παλαιότερος φωτογράφος της Δωδεκανήσου με το τεράστιο υλικό, που καλύπτει την περίοδο από την ιταλική Κατοχή, τον Β\' Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις μέρες μας, αποτελεί μια ζωντανή κιβωτό ιστορικής μνήμης. Από τον προπάππο του μέχρι τον παππού και τον πατέρα του, ολόκληρη η οικογένεια, με καταγωγή από τη Σύμη, ασχολήθηκε με το εμπόριο. Ο πατέρας του, σε κάποιο από τα ταξίδια του στη Σμύρνη ερωτεύθηκε το φωτογραφικό φακό. Έτσι, αγόρασε την πρώτη φωτογραφική μηχανή της Δωδεκανήσου κι έγινε ο φωτογράφος των νυφών. «Ήμουνα παιδάκι 10 χρονών, όπου φωτογραφίζαμε, καταστολισμένες, τις υποψήφιες νύφες για τους μετανάστες γαμπρούς στην Αμέρικα. Κυριολεκτικά ονειρευόμουνα τη μέρα, που θα μπορούσα κι εγώ να φωτογραφίσω», λέει ο Αντώνης Πάχος και τα μάτια του \"βυθίζονται\" στο υπέροχο παρελθόν της νιότης του. Παρ\' ότι έπαιζε βιολί από τα μικράτα του, η φωτογραφία τον συνεπήρε σαν μια τέχνη του μέλλοντος. Το 1926, χρονιά της γέννησής του, ο πατέρας του άνοιξε το πρώτο επίσημο φωτογραφείο στη Σύμη και το 1928 που ήρθε το ηλεκτρικό ρεύμα, άρχισε να βγάζει πορτρέτα τα οποία μεγέθυναν οι συγγενείς για να δοθούν ως δώρα αβροφροσύνης στα νέα ζευγάρια. Κάθε καινούργιο ζευγάρι είχε απαρεγκλίτως για στολίδι στους τοίχους τα πορτρέτα των πεθερικών από τα σόγια. Αυτή την τέχνη ακολούθησε ο μικρός Αντώνης. Ο ίδιος ήταν παρών σε όλα τα κοινωνικά γεγονότα του νησιού του κι αργότερα, όταν πάτησε η \"γερμανική μπότα\" στον τόπο, η οικογένειά του μπήκε στο στόχαστρο των Ιταλών και των Γερμανών. «Με την κήρυξη του πολέμου, με πλησίασε ένας σύνδεσμος, για να μου προτείνει να βοηθήσω την αντίσταση», θυμάται ο φωτογράφος. «Αξιοποιώντας το γεγονός ότι είχα το ελεύθερο να μπαίνω στις μονάδες τους και να επισκέπτομαι τα φυλάκιά τους για να τους βγάλω σε αναμνηστικές πόζες, τραβούσα με τρόπο φωτογραφίες που έδειχναν τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, τον βαρύ οπλισμό, τα οχήματά τους. Επίσης, πολύτιμες πληροφορίες μού πρόσφεραν οι ίδιοι οι Ιταλοί, χωρίς να το υποψιάζονται. Τις έβρισκα στα δικά τους φιλμ που μου έδιναν για εμφάνιση και στο φόντο συχνά φαίνονταν πράγματα χρήσιμα στους Συμμάχους», προσθέτει. Το 1946, μετά την παράδοση της Δωδεκανήσου στους Συμμάχους, εγκαθίσταται στη Ρόδο, όπου δουλεύει ως βοηθός του φωτογράφου Π. Σακελλαρίδη. Από το 1948 με την ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα, ο Αντώνης Πάχος θα δράσει στη Ρόδο, όπου έχει ήδη ανοίξει το πρώτο του φωτογραφείο στην πλατεία Κύπρου. Έγινε ο επίσημος φωτογράφος των διοικητών σε όλα τα συμβάντα. Από το φακό του πέρασαν οι πρωταγωνιστές της δημιουργίας του κράτους του Ισραήλ μέχρι οι πρωθυπουργοί της σύγχρονης Ελλάδας. Η μνήμη του στέκεται στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, στον οποίο δίδαξε, όπως αναφέρει, για λίγες ώρες την τέχνη της φωτογραφίας: «Παρ\' όλο που με \"κάρφωσαν\" ότι ήμουν αριστερός, ο τότε πρωθυπουργός είπε πως δεν τον απασχολούσαν τα φρονήματά μου, αλλά το γεγονός πως ήμουν καλός φωτογράφος. Έτσι, γίναμε φίλοι, κάλυπτα τις εμφανίσεις του σε όλη τη Δωδεκάνησο. Του έμαθα τα μυστικά του φακού μου», λέει. Ο Αντώνης Πάχος, παράλληλα, υπήρξε από τους πρώτους Έλληνες παπαράτσι, καθώς η Ρόδος αποτέλεσε \"αγκυροβόλιο\" πολλών μελών του διεθνούς \"τζετ σετ\" στα χρόνια του 1960-1970. «Φωτογράφισα τον Ωνάση με τις παρέες του, τη Μαρία Κάλλας, που είχε αριστοκρατική όψη. Αργότερα έφερε με το γιοτ την Τζάκυ, την οποία επίσης φωτογράφισα. Ζήτησα από τον Τσόρτσιλ να του βγάλω μια φωτογραφία, εκείνος δέχτηκε κι εγώ του τράβηξα ολόκληρο 36άρι. Είχα γνωρίσει από κοντά τον Αλέξανδρο και τη Χριστίνα, καλά και ταπεινά παιδιά. Πάντως, ήταν ωραίος ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ένας πραγματικός μάγκας». Ο Αντώνης Πάχος δεν σταμάτησε ποτέ να εξελίσσεται ως φωτογράφος. Το 1962-63 πήρε μαθήματα φωτογραφίας στην Πράγα και αργότερα η ΕΡΤ τον έστειλε για μαθήματα κινηματογραφίας στο τηλεοπτικό κανάλι RAI της Ιταλίας. Από τη χειροκίνητη μηχανή και το σκοτεινό θάλαμο, πέρασε στην έγχρωμη φωτογραφία και σήμερα κατέχει τη λειτουργία της ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής. Οι 300.000 φωτογραφίες του που έχουν διασωθεί, στολίζουν μνήμες από ιδιωτικές στιγμές, αλλά και μεγάλα ιστορικά γεγονότα της Δωδεκανήσου. Έχει \"φυλακίσει\" στιγμές και Ιστορία σε μια απίστευτη συλλογή αρχείου, η οποία έχει αξιοποιηθεί, καθώς η Νομαρχία Δωδεκανήσου έχει εκδώσει ένα καλαίσθητο φωτογραφικό άλμπουμ με τίτλο «Η Ρόδος με το Φακό του Αντώνη Πάχου». Η Πολιτεία τον τίμησε ως αντιστασιακό. Έχει βραβευθεί επίσης από το Δήμο Ρόδου με το Αργυρό Μετάλλιο της πόλης, καθώς και από το Δήμο Αθηναίων. Το όνειρό του είναι να δημιουργήσει μουσείο φωτογραφίας στο σπίτι του, στην κοσμοπολίτικη Ρόδο. «Όσο μπορώ και κινούμαι -γιατί είμαι ανάπηρος- θα φωτογραφίζω. Ακόμη κι αύριο αν αποδημήσω, θέλω να \'ναι μετά από μια τελευταία φωτογράφηση», δήλωσε τότε ο παλαίμαχος τεχνίτης της εικόνας.