Το μουσείο ανοίγει, οι θησαυροί αποκαλύπτονται

Rodiaki NewsRoom

Της Μαίρης Αδαμοπούλου από τα ΝΕΑ

Εντυπωσιακά ευρήματα, όπως ο Ερμής Εύμηλος, από την ιστορία 7.000 χρόνων του νησιού αναμένουν τους επισκέπτες, οι οποίοι μετρούν ημέρες για την πλήρη λειτουργία του μουσείου ύστερα από καθυστερήσεις χρόνων.

Κρύβει το μοναδικό μέχρι σήμερα γνωστό στον κόσμο εργαστήριο χρωμάτων αιγυπτιακού μπλε. Τα πλουσια κτερίσματα από τους δύο θολωτούς τάφους του νησιού, τους μοναδικούς που έχουν αποκαλυφθεί στο Αιγαίο, εκτός εκείνων της Μυκόνου. Τα πρωτότυπα γλυπτά που βγήκαν από το χέρι των γιων του Πραξιτέλη, του Κηφισόδοτου του νεότερου και του Τιμάρχου. Και βεβαίως ιατρικά εργαλεία και φαρμακοδοχεία από το εμβληματικό ιερό του Ασκληπιού στην πατρίδα οτυ πατέρα της ιατρικής, του Ιπποκράτη.

Είναι μόνο μια μικρή πρόγευση από τους 1.500 και πλέον θησαυρούς που χωράνε στα 600 τ.μ. των εκθεσιακών χώρων του διατηρητέου κτιρίου (συνολική έκταση 1.000 τ.μ.), που χτίστηκε το 1936 επί ιταλοκρατίας ως μουσείο στην πλατεία Ελευθερίας, στην καρδιά της πόλης της Κω. Μουσείο που ωστόσο έχασε για πέμπτη σεζόν το στοίχημα να αποκαλύψει τα πολύτιμα εκθέματά του στους επισκέπτες του, καθώς η γραφειοκρατία και τα προβλήματα στο κτιριακό μέρος του έργου ανακαίνισης και επανέκθεσης (κόστισε 2,3 εκατ. ευρώ με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ0 προκάλεσαν σοβαρή καθυστέρηση στην ολοκλήρωσή του.

Ως αποτέλεσμα, μόλις στα τέλη Ιουνίου κατάφερε να υποδεχθεί μόνο στο ισόγειό του με ελεύθερη είσοδο όσους επέλεξαν να το επισκεφθούν από τους σχεδόν ένα εκατ. τουρίστες (λιγότεροι κατά 20% συγκριτικά με το 2015 βάσει των στοιχείων του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων) που έφτασαν φέτος το καλοκαίρι στο νησί, το οποίο πέρυσι βρέθηκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας λόγω της προσφυγικής κρίσης.

Πλέον ο χρόνο ςμετράει αντίστροφα, όπως μας λέει η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου Μάνια Μιχαηλίδου και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κω βρίσκεται στην τελική ευθεία για να λειτουργήσει πλήρως υποδεχόμενο το κοινό για πρώτη φορά και στους δύο ορόφους του, καθώς έως τα τέλη του 2011 οπότε και έκλεισε για να ανακαινιστεί λειτουργούσε μόνο το ισόγειο.

ΟΙ ΠΡΩΤΙΕΣ. Τι θα δούμε λοιπόν στις υπερσύγχρονες προθήκες και μπροστά από τους τοίχους που έχουν “αλλού το φθινοπωρινό χρώμα των απέναντι βουνών της Αλικαρνασσού, αλλού το χονδροκόκκινο και αλλού το μπλε της θάλασσας την ώρα του σούρουπου” πως μας περιγράφει η αρχαιολόγος Σταματία Μαρκέτου, που επιμελήθηκε και υλοποίησε τη μουσειολογική μελέτη;

Οι πρωτιές είναι πολλές. Για πρώτη φορά τον εντυπωσιακό Ερμή Εύμηλο, εκείνον δηλαδή με τα πολλά πρόβατα (δεδομένου ότι και η Κως κατά μία εκδοχή έχει πάρει το όνομά της από την καρική λέξη κοίον που σημαίνει πρόβατο, καθώς φημιζόταν για την εκτροφή του είδους), που υποδέχεται τους επισκέπτες και είναι ορατός ακόμη και στους περαστικούς,κάποτε συγκάτοικος με τους Ασκληπιό, Υγεία, Αρτεμις και Διόνυσο στη ρωμαϊκή έπαυλη 500 τ.μ., γνωστή ως “οικία της Αρπαγής της Ευρώπης”.

Ντεμπούτο κάνουν και τα περίφημα γλυπτά των δύο κεφαλών ακι ενός κορμού Νίκης από τον βωμό του Ασκληπιείου που αποδίδονται στους γιους οτυ Πραξιτέλη, τον Τίμαρχο και τον Κηφισόδοτο τον νεότερο και δεν είχαν εκτεθεί ποτέ έως τώρα στην Κω. Στις πρωτιές περιλαμβάνετια και το εντυπωσιακό ανάγλυφο των Χαρίτων που είχε αναθέσει ο ευσεβής Πειθάνωρ στο τέμενος των Νυμφών, γύρω στα 400-380 π.Χ.

Για πρώτη φορά δικό της χώρο και μάλιστα κυρίαρχο εντός του μουσείου καταλαμβάνουν η θρησκεία και τα ιερά του νησιού: από το αγροτικό ιερό στην περιοχή Ηρακλής με τα αφιερώματα βοοειδών πάνω σε τροχούς της μυκηναϊκής εποχής έως το φημισμένο ιερό του Ασκληπιού-το οποίο διέφερε σημαντικά από εκείνο της Επιδαύρου καθώς στην Κω αναπτύχθηκε ιδιαίτερα η επιστημονική ιατρική, χάρη και στη σχολή που είχε ιδρύσει στο νησί ο Ιπποκράτης-αλλά και το ιερό της Δήμητρας στην Κέφαλο με το άγαλμα της μούσας της Ιστορίας, Κλειώς.

Η πλούσια ιστορία του νησιού που φτάνει τα 7.000 χρόνια συνεχίζει να ξεδιπλώνεται και στον όροφο, που όμως προαναφέρθηκε είναι για πρώτη φορά προσβάσιμος στο κοινό, με θέα προς τα παράλια της Αλικαρνασσού, στην απέναντι μικρσιατική ακτή. Και το νήμα (βάσει της μελέτης που συνυπογράφουν η αρχιτέκτων Ελένη Ρούσσου και ο μουσειολόγος Σάββας Καζάνη) αρχίζει να ξετυλίγεται από τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης της 5ης χιλιετίας π.Χ. για να οδηγήσει στα πολύτιμα χρυσά κοσμήματα της μυκηναϊκής Κω.

Η Γεωμετρική Εποχή “μιλά” μέσα από τα κτερίσματα καθώς δεν έχουν εντοπιστεί οικισμοί της περιόδου και η καθημερινότητα των ανθρώπων της εποχής αποκαλύπτεται μόνο μέσα από αγγεία που έχουν ίχνη φωτιάς στη βάση τους-άρα είχαν μαγειρική χρήση-και εν συνεχεία χρησιμοποιήθηκαν για την ταφή παιδιών.

Σε περίοπτη θέση στον όροφο του με νέο πρόσωπο Αρχαιολογικού Μουσείου της Κω βρίσκονται οι περίφημοι αμφορείς, που φορτωμένοι με το κρασί του νησιού ταξίδευαν από την Κριμαία έως την Κύπρο και τη Συροπαλαιστίνη. Ανάλογη θέση έχουν ο μεγάλος κρατήρας, οι κύλικες αλλά και τα χρυσά διακοσμητικά από τοςυ δύο θολωτούς τάφους, που παρόμοιοί του στο Αιχαίο υπάρχουν μόνο στη Μύκονο.

Μια βόλτα στην αρχαία αγορά μας επιτρέπει να δούμε όχι μόνο το μοναδικό παγκοσμίως εργαστήριο χρωμάτων αιγυπτιακού μπλε και άλλων χρωστικών-εκτίθενται και μερικές από τις μπλε μπαλίτσες-αλλά και τα γυάλινα πολυτελή σκεύη, τη μαρμάρινη προτομή του αυτοκράτορα Καλιγούλα και τα χάλκινα ειδώλια οτυ Αρη και της Ισιδος, ενδεικτικά του τι παράγονταν στα εργαστήρια και τι πωλούνται στα καταστήματα.