Παρουσίαση του βιβλίου από την Αδελφότητα Κρητών Ρόδου «Ψηλορείτης»

Rodiaki NewsRoom

“Ατσιπόπουλο-Άνθρωποι και Τόπος” του Λογοτέχνη-Zωγράφου-Καθηγητή Αιμίλιου Γάσπαρη

Η «Αδελφότητα Κρητών Ρόδου Ψηλορείτης» διοργάνωσε μια πρωτότυπη εκδήλωση, γεμάτη πνεύμα και συναίσθημα, στο Κατάλυμα της Γαλλίας. Ο Πρόεδρος της Αδελφότητας, Λογοτέχνης Γιάννης Νιωτάκης, η Θεατρική Ομάδα της Αδελφότητας και η Ομάδα Ριζίτικου, με την ευρηματική σκηνοθεσία του έγκριτου σκηνοθέτη Γιάννη Φλώρου, και την γεμάτη ευαισθησία μουσική επένδυση του Αιδεσιμολογιότατου π. Εμμανουήλ Σκλιβάκη, παρουσίασαν το βιβλίο του Λογοτέχνη-Ζωγράφου-Καθηγητή Αιμίλιου Γάσπαρη «Ατσιπόπουλο-Άνθρωποι και Τόπος».

Ο Αιμίλιος Γάσπαρης, γεννήθηκε στο Ρέθυμνο πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Πανεπιστημίου Αθηνών και μεταπτυχιακό δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο Κρήτης με ειδίκευση στη Νεοελληνική Φιλολογία. Εργάστηκε στη Μέση Εκπαίδευση, έχει εκδώσει δύο Ποιητικές Συλλογές και το 2015 το λεύκωμα-συλλογή λαογραφικών στοιχείων «Ατσιπόπουλος-Άνθρωποι και Τόπος». Αρθρογραφεί σε ημερήσιες εφημερίδες. Έχει πάρει μαθήματα Ζωγραφικής στο Εργαστήρι του Κωνσταντίνου Λιονή κι έχει πραγματοποιήσει δεκατρείς ατομικές εκθέσεις.

Το Μεσαιωνικό κατάλυμα της Γαλλίας, εντυπωσιακά φωτισμένη με κεριά η φαρδειά του σκάλα, όπου καθισμένοι ανάμεσα στο κοινό, βρισκόταν η Θεατρική Ομάδα του «Ψηλορείτη», Μανώλης Τσιρακάκης, Νικηφόρος Στρατήνης, Φρόσω Κουβίδη, Μαρία Παπαδάκη, Νίκος Κουρουπάκης, Αντώνης Ευαγ. Ξεπαπαδάκης, Στέλιος Μοσχονάς, Μανώλης Καλογεράκης, Γιώργος Ψαρολογάκης και Γιάννης Νιωτάκης ο οποίος είχε και την επιμέλεια των κειμένων.

Αυτή η εντυπωσιακή εικόνα, δημιούργησε ξεχωριστή ατμόσφαιρα, όπως το μοναδικό «Θέατρο Τέχνης – Καρόλου Κουν» και η Θεατρική του Ομάδα του Ψηλορείτη, δεν έχει τίποτε να ζηλέψει από εκείνη την ανεπανάληπτη θεατρική παρουσία. Άλλωστε εμείς οι ‘Έλληνες, είμαστε οι πρώτοι ‘διδάξαντες’ με τις αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες και η Κρήτη φέρνει μέσα στα σπλάχνα της τη θεατρική παράδοση.

O λόγος του Γιάννη Νιωτάκη, μεστός, άμεσος, λιτός, καθοριστικός, πήγαινε στις ‘ρίζες της γενιάς’ καθώς με λιτό λόγο υπογράμμισε: «Το ύψος των δένδρων μετριέται από τις ρίζες τους, γιατί οι ρίζες είναι αυτές που τα στηρίζουν να μένουν όρθια. Όπως τα δέντρα δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς τις ρίζες τους, έτσι και οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να αντλούν δυνάμεις από τις δικές τους ρίζες. Πρέπει να γνωρίζουν τον τόπο που γεννήθηκαν και ανατράφηκαν. Να σέβονται την ιστορία του.

Να αγαπούν τους ανθρώπους του και να τιμούν τους προγόνους τους, που με τους αγώνες τους και τις θυσίες τους χάρισαν την ελευθερία που απολαμβάνουν σήμερα. Τούτα τα λόγια σταχυολογούμε από τον πρόλογο του βιβλίου «Ατσιπόπουλο – τόπος και άνθρωποι» του Αιμίλιου Γάσπαρη, για να επισημάνουμε τη σπουδαιότητά του, ευρύτερα για τον τόπο, το Ρέθυμνο, την Κρήτη, έχει η εργασία αυτή». «Ο Αιμίλιος Γάσπαρης, ο Ρεθυμνιώτης Καθηγητής, λογοτέχνης και ζωγράφος, αποδεικνύεται πολύτιμος παρατηρητής και καταγραφέας του λαογραφικού πλούτου της ιδιαίτερης πατρίδας του, Ατσιπόπουλο», «ένα χωριό με μεγάλη ιστορία, που ανάγεται στους Βυζαντινούς χρόνους, στην Ενετοκρατία και στην Τουρκοκρατία».

Ενδιαφέρουσα και συγκινητική η αφήγηση της «εύρεσης της Εικόνας της Κοίμησης της Θεοτόκου στο παρθένο δάσος με τις βελανιδιές και άγριες ελιές», που έγινε η αιτία «να χτιστεί το χωριό τους γύρω από τον ιερό αυτό χώρο», «Κτίσανε ένα εκκλησάκι πρώτα και μετά αρχίσανε να φτιάχνουν τα σπίτια τους ταπεινά και φτωχικά».Περίγραψε τις εργασίες των γυναικών και των ανδρών του χωριού, τις συνήθειές τους, τη λυτή μαγειρική τους, αλλά και την νοστιμιά τους.

«Τα χωράφια τα οργώνανε με το αλέτρι. Κάθε σπίτι είχε το ζευγάρι του…» περιγράφει και τις εργασίες που σήμερα είναι άγνωστες για τους πολλούς, όπως, «λίχνισμα ε τα θρινάκια», τις φροντίδες των χωρικών που ο «καθένας είχε το αμπέλι του», η παρασκευή και η αποθήκευση της τσικουδιάς που «χώρος εργασίας, γινόταν χώρος διασκέδασης. Λέγονταν ιστορίες και αστεία και ο μεζές στης ρακής ήταν καρύδια, στραγάλια, ρόδια και ξερά σύκα», υποδεικνύοντας ότι η ευτυχία είναι λιτοδίαιτη.

«Οι ελιές και το λάδι είχαν ιδιαίτερη αξία για την οικογένεια της Κρήτης», περιγράφει την «περιποίηση των δέντρων που άρχιζε με το όργωμα, τη λίπανση και το κλάδεμα». Η αναφορά του ελαιοτριβείου εντυπωσιακή, επειδή απολύτως τίποτε δεν χάνεται από τον πολύτιμο καρπό της ελιάς. Περιγράφει το κυνήγι που επιδίδονταν οι χωρικοί, επειδή «είχανε λίγα πρόβατα και κατσίκες και το γάλα που βγάνανε το κάνανε μυζήθρα και τυρί».

Επεξήγησε: «Η ακροθαλασσιά στο Ατσιπόπουλο είναι άγρια κι η σχέση των χωρικών με τη θάλασσα δεν ήταν καλή. Δεν υπήρχαν πολλοί ψαράδες ούτε καΐκια και βάρκες με δίχτυα. Τα σύνεργά τους ήταν το καμάκι, ο κύρτος, τα αγκίστρια κι ο πεζόβολος. Ρίχνανε και δυναμίτες παράνομα». Περιγράφει πως επεξεργάζονταν «τα μαλλιά που βγάζανε από τα πρόβατα» κι ακόμα:

«Τα περισσότερα σπίτια είχανε μουριές κι έτσι κάνανε μετάξι», όμως δεν τους έλλειπε και «το λινάρι για τα λινά ρούχα». Λεπτομερής κι ενδιαφέρουσα η περιγραφή του αργαλειού και των πλούσιων υφαντών. Πολυτάλαντοι οι Ατσιπόπουλοι, «ειδικοί μαστόροι φτάχνανε τσουκάλια, λαήνια, φλασκιά και λεκάνες», «στο χωριό ήτανε και δυο τρία σιδηρουργεία που κάνανε τις σκαλίδες,, τα πέταλα, τα σκεπάρνια, τα μανάρια, τους χαλκάδες».

Μια αυτάρκης κοινωνία, που θάπρεπε να τη ζηλεύουν σήμερα ‘μεγάλες πολιτείες’… «Ήτανε κι οι παπουτσήδες, πέντε-έξι για τα στιβάνια, οι ράφτες για τις βράκες των ανδρών κι οι φραγκοραφτάδες». «Ήτανε κι οι πελεκάνοι» που «πελεκούσανε» τις πέτρες για τα κτήρια». Κι ο Λογοτέχνης Γιάννης Νιωτάκης, παρατηρεί: «…η ζωή ενός τόπου είναι οι άνθρωποί του…» κι εμείς οι αναγνώστες, θαυμάζομε την ποιότητα και την αυτάρκεια αυτών των Κρητικών, απ’ όπου δεν λείπει ούτε η «μαμή», τα τρικούβερτα γαμήλια γλέντια, οι Προστάτες Άγιοι του χωριού «Άη Λευτέρης, Παναγιά & Άη Χαράλαμπο». Τα ήθη και έθιμα και οι διασκεδάσεις με το «τίποτε», μας κάνουν να ζηλεύομε, που σήμερα το γέλιο γίνεται όλο και πιο σπάνιο, και «δημιουργούσαν φιλίες που κρατούσαν μια ζωή».

«Το βιβλίο του Αιμίλιου Γάσπαρη ολοκληρώνεται με τους θρύλους και παραδόσεις που υπάρχουν στο χωριό», και «χαρακτηρίζεται από την αγάπη του για τον τόπο που τον γέννησε», εμείς θα συμπληρώναμε ότι ο συγγραφέας ξεχωρίζει και για την αγάπη του για τη Ρόδο – καθώς η έκθεση ζωγραφικής του έχει θέμα: «Ροδίτικες Συνθέσεις» – και όλες του οι καλλιτεχνικές του εκφράσεις αποκαλύπτουν τον πλούτο του εσωτερικού κόσμου.

Ο συγγραφέας και ζωγράφος Αιμίλιος Γάσπαρης έκδηλα συγκινημένος, ευχαρίστησε την Αδελφότητα «Ψηλορείτης», υπογραμμίζοντας «τη συμβολή των μελών της Θεατρικής Ομάδας και του Ριζίτικου Τραγουδιού, για την εντυπωσιακή, συγκινητική και πρωτότυπη παρουσίαση, που καταγράφηκε σαν ένα παραμύθι που έπαιρνε σάρκα και οστά μέσα στον πανέμορφο χώρο της Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου».

Στην εκδήλωση της Αδελφότητας Κρητών Ρόδου, ήταν παρόντα τα μέλη του Δ.Σ. του Συλλόγου Ποντίων Ρόδου «ο Διγενής», με την πρόεδρό του κα. Φωτεινή Ελευθεριάδου, που μαζί με την Αδελφότητα Κρητών Ρόδου, στήριζαν και την έκθεση Ζωγραφικής του Αιμίλιου Γάσπαρη. Με παραδειγματική Κρητική φιλοξενία, προσφέρθηκε ρακή και Κρητικά εδέσματα, μαζί με τόση αγάπη, έτσι που κανένας δεν έδειχνε διάθεση να φύγει.
μ.κ.π.