Γιατί οι γεωτρήσεις δεν πρέπει να λειτουργούν 24 ώρες το 24ωρο

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο γεωλόγος-γεωτεχνικός (B.Sc Athens)
Ιωάννης Κυπραίος

Η Ρόδος υδρεύεται από ένα σημαντικό αριθμό γεωτρήσεων, που εκμεταλλεύονται το υπόγειο νερό. Το νερό αυτό όχι μόνο δεν είναι ανεξάντλητο, αλλά επηρεάζεται και από διάφορους παράγοντες, οι οποίοι αν δεν ληφθούν σοβαρά υπόψην μπορεί να προκαλέσουν μείωση της απόδοσης ή ακόμα και αχρήστευση του υδροληπτικού έργου της γεώτρησης.

Ένας απ’ αυτούς είναι και η λειτουργία της γεώτρησης επί 24 ώρες το 24ωρο, φαινόμενο που παρατηρείται αρκετά συχνά και ιδιαίτερα την καλοκαιρινή περίοδο. Βεβαίως, η προφανής δικαιολογία είναι η ανεπάρκεια νερού για τις αυξημένες υδρευτικές ανάγκες, όμως η πρακτική αυτή έχει αρνητικές μεσο- πρόθεσμες επιπτώσεις στην απόδοση της γεώτρησης.

Το νερό που δέχεται μια περιοχή με κάθε μορφή υετού (βροχές, χαλάζι, χιόνι κλπ), κατεισδύει στα υδροφόρα στρώματα, αποθηκεύεται και στη συνέχεια με κάποιο τεχνικό έργο (γεώτρηση, πηγάδι κλπ) αντλείται για οποιαδήποτε χρήση. Είναι σημαντικό το ισοζύγιο (κατεισδύοντος νερού και άντλησης) να βρίσκεται πάντα σε ισορροπία, ώστε να μη διαταράσσεται η σωστή λειτουργία της γεώτρησης και ο κύκλος του νερού. Γι’ αυτό, σε κάθε έργο γεώτρησης ή πηγαδιού ο Γεωλόγος προσδιορίζει την παροχή λειτουργίας και τις ώρες άντλησης ανά 24ωρο, που συνήθως δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 12-14 ώρες.

Τι συμβαίνει όμως με τη συνεχή 24ωρη άντληση; Το νερό που φιλοξενείται στα υπόγεια υδροφόρα στρώματα κινείται συνεχώς μέσα από τους πόρους ή τις διακλάσεις των πετρωμάτων και μέσω αυτών ρέει προς την γεώτρηση, απ’ όπου αντλείται. Το νερό αυτό όμως, συμπεριφέρεται και σαν «λιπαντικό» προκειμένου οι δίοδοι μεταφοράς του προς το τεχνικό έργο να είναι πάντα ανοικτοί. Με τη συνεχή άντληση η στάθμη του νερού κατεβαίνει και παραμένει κατεβασμένη. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τα ανώτερα υδροφόρα στρώματα να στερούνται του «λιπαντικού» τους και σταδιακά να στερεοποιούνται με επακόλουθο το μπλοκάρισμα των διόδων προς τη γεώτρηση και τη μείωση έως μηδενισμό της παροχής. Η επαναφορά επομένως της στάθμης του νερού στο φυσιολογικό επίπεδο ηρεμίας είναι επιβεβλημένος παράγοντας προκειμένου να μην αλλοιώνονται τα υδραυλικά χαρακτηριστικά του έργου. Πρακτικά, συνιστάται η διακοπή της άντλησης για τουλάχιστον 8 ώρες αθροιστικά το 24ωρο.