Το νέο βιβλίο του Κώστα Σκανδαλίδη: Παπά-Στέργος Μανώλακας

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Δανιήλ Σπάρταλης

Ἕνα νέο πνευματικὸ δημιούργημα τοῦ πολυγραφότατου Κώστα Σκανδαλίδη ποὺ κυριολεκτικὰ σὲ καθηλώνει.

Σχεδὸν νὰ τὸ ρουφήξεις ἀπὸ τὴν πρώτη του κιόλας σελίδα ἀπνευστὶ ὥς τὴν τελευταία. Καὶ σὰν φτάσεις σ' αὐτή, τὴν τελευταία, νὰ διερωτιέσαι ἂν τὸ χόρτασες ἢ θὰ πρέπει νὰ τὸ ξαναγευθεῖς διαβάζοντάς το, πάλι, ἀπὸ τὴν ἀρχή...

Κι' αὐτό, γιατί εὔκολα σπρώχνεσαι ἀπὸ ἐκεῖνες τὶς χαριτωμένες λεπτομέρειες ποὺ τὸ καθιστοῦν τόσον ἀναγνωστικὰ εὔγεστο, τόσο πολὺ ἀπολαυστικό!

Ναί! Ἕνα περιεκτικὸ πολὺ πλούσιο κι' ὄμορφο καλογραμμένο ἐντρύφημα εἶναι τὸ "πορτρέτο" αὐτὸ τοῦ Σκανδαλίδη. Ἕνας ὁλοκά-θαρος ἀποκαλυπτικὸς καθρέπτης ἑνὸς ἐμβληματικοῦ ἀνθρώπου... Ἑνὸς γέρο-παπᾶ, τοῦ δικοῦ μας καιροῦ καὶ τοῦ δικοῦ μας ἀπο-κλειστικὰ τόπου...

Τοῦ δικοῦ μας πνευματικοῦ "ἀμπελώνα"... Σὰν νὰ εἶναι ἕνα -ἄς μοῦ ἐπιτραπεῖ ἡ λέξη- ἰδιότυπο "μαγειρεῖο" τῆς παραδοσιακῆς ἑλληνικῆς καὶ ροδίτικης Παράδοσης...

Καὶ πόσον ἄξιος καπάτσος κι' ἐπιτυχημένος αὐτὸς ὁ ἰδιαίτερος... " chef " !... Ἀρχιμάστορας τῆς ντοπιολαλιᾶς καὶ τῆς διήγησης. Ἀπέριττη ἡ ἀφήγηση τοῦ ζωντανοῦ λόγου τοῦ παπᾶ-Στέργου ποὺ συναρπάζει τὸν ἀναγνώ-στη...

Πῶς ἀλλιῶς νὰ χαρακτηρίσει κανεὶς τὸν ὑπερενενηκοντούτη πρεσβύτη, ἀπ' τὶς Καλυθιές, ποὺ μὲ τόση ἁπλότητα καὶ ἀκρίβεια στὴν ἐμφάνιση καὶ ζηλευτή λεπτομέρεια, μὰ προπαντὸς ἀγάπη, μᾶς τὸν ἀποκαλύπτει ὁ συγγραφέας;

Αὐτούσιος, ἀκέραιος ὁ "ἀπατός" του...Ἀληθινός, ἁγνὸς δίχως φτιασίδια, εἰλικρινής, ταπεινός...Εὐγνώμων στοὺς εὐεργέτες του, ποὺ δὲν τοὺς ξεχνᾶ στὰ βαθιὰ γεράματα...Οὔτε στὴν φτώχεια τῆς βιο-τικῆς ἀνάγκης τῆς οἰκογένειας, μήτε στὴν "πενία" τῆς πνευματικῆς γνώσης ὅταν καλεῖται νὰ ὑπηρετήσει τὴν Ἐκκλησία. Κανέναν δὲν ξεχνᾶ.

Ἕναν-ἕναν τούς θυμᾶται καὶ τοὺς μνημονεύει ποὺ τοῦ πλάτυναν τὸν νοῦν...Αὐτοῦ τοῦ φτωχοῦ ὀλιγογράμματου σκαφτιᾶ τῆς γῆς, γιὰ νὰ μεταμορφωθεῖ σὲ ἕναν ἐνεργὸ καὶ ὑπεύθυνο ἐργάτη τοῦ Λόγου καὶ τοῦ Εὐαγγελίου Του! Κι' ἔτσι νὰ μετατραπεῖ σ' ἕναν ἀπορ-ροφητικὸ δέκτη αὐτοῦ τοῦ πλούσιου ἐκκλησιαστικοῦ πνευματικοῦ ἀποθησαυρίσματος...Πού σὰν ἁπλώθηκε μέσα του κι ἑκατονταπλα-σιάστηκε, ἄνοιξε τὰ χείλη τῆς καρδιᾶς του γιὰ νὰ ἀνταποδώσει, ὡς "ἀντίδωρο", τὴν ἀγάπη ποὺ αὐτὸς πρωτογεύτηκε στοὺς γύρω του...

Δωρικός, ὀστεώδης, ὀλιγόλογος, ντόμπρος μὰ συγχρόνως ἀν-θρώπινος. Διασκεδαστικός, χιουμορίστας...Νὰ ξέρει πότε πρέπει νὰ ὁμιλεῖ καὶ πότε εἶναι ἡ σειρὰ τοῦ ἄλλου...Νὰ σηκώνεται στοὺς γάμους τῶν παιδιῶν, νὰ σέρνει, "κάβος", τὰ πρῶτα βήματα τοῦ χοροῦ...Νὰ διηγεῖται καὶ νὰ διασκεδάζει μὲ τὰ διάφορα "χωρατά"...

Πού κατορθώνει, μὲ τὸ ἐλάχιστο φῶς τῶν φυσικῶν του ματιῶν, ν' ἀνοίγει τὰ ἄλλα, τῆς ψυχῆς, γιὰ νὰ πεῖ...Νὰ καταγραφοῦν στὸ "κασετόφωνο" τὰ σώψυχα τοῦ δικοῦ του κόσμου...Καὶ τί κόσμος μὰ τὴν ἀλήθεια!

Πόσον δεμένος ὁ ἴδιος μὲ τὸ παχὺ χῶμα τοῦ χωριοῦ του, ποὺ μαζὶ μὲ τὴν μυρωδιὰ καὶ τὴν ὑγρασία τῆς πέτρας καὶ τοῦ δικοῦ του ἱδρώτα τὸν ἔκαμνε ἀκούραστο ἐργάτη τῆς μάνας γῆς...Ξυπόλυτος, μουσκεμένος στὸν ἱδρώτα...

"Ὅπως ἐκεῖνοι οἱ φτωχοὶ ψαράδες, οἱ ἀγράμματοι...Ἐκεῖ πέρα στὰ μέρη τῆς Γαλιλαίας..." πού τοῦ ὑπενθύ-μισε κι' ὁ Δεσπότης του ὁ Σπυρίδων...Καὶ ὁ Χριστός του, τοῦ κάθε χωριανοῦ ὁ Χριστός, ἐκεῖ δίπλα!...Πάντοτε "παρών"! Ἐδῶ στὰ δικά του χώματα, στὴν σκληρὴ πέτρα τῆς δούλεψης...

Ἀνατόμος ὁ Κώστας Σκανδαλίδης...Συγγραφέας προσεκτικὸς καὶ λεπτομερὴς ποὺ μὲ τὴν "κρυφή" παλιὰ καὶ "ὑποβόσκουσα" δημοσιογραφική του παρόρμηση ἁρπάζει τὸ νυστέρι καὶ ψάχνει...Ψάχνει νὰ πιάσει τὴν ἀρχή...

Πῶς; Γιατί αὐτὸς ὁ ξερακιανός, ἄγνωστος στὸν πολὺ κόσμο γέρο-παπάς, ἀκτινοβολεῖ τόσον στὰ 98 του;

Θέλει νὰ κάνει τὸν παπά-Στέργο νὰ γυρίσει πίσω, νὰ θυμηθεῖ... Νὰ ψαύσει τὸ παρελθόν, τὰ παλιά...Τὴν ἄγραφη ἱστορία του...Τὴν ἱστορία τοῦ τόπου μας.

Τόσοι πέρασαν. Τόσοι βίασαν αὐτὸ τὸ κομμάτι τῆς γῆς καὶ τις ψυχὲς τῶν ἀνθρώπων του...Νὰ σκύψει κι' ἄλλο...Νὰ ἱστορήσει τὰ κατάβαθα τοῦ νοῦ καὶ τῆς ψυχῆς...Νὰ μιλήσει μ' ἐκείνη τὴν ἀπαράμιλλη ὄμορφη ντόμπρα γλώσσα καὶ προφορὰ κι' ἔτσι νὰ παραμείνει στὸν ἀναγνώστη ἡ γλυκιὰ γεύση αὐτῆς τῆς πνευματικῆς πανδαισίας...

Ἕνα βιβλίο, φίλε ἀναγνώστη, ποὺ οἱ σελίδες του εἶναι ἕνα εὐχάριστο καὶ ἀπολαυστικὸ μά, γιὰ τοὺς παλιούς, ἕνα νοσταλγικὸ ἀφήγημα...Μία δροσερὴ ὄαση στὴν ἐρημιὰ καὶ τὴν κάψα τῆς ἐκβαρβάρωσης ποὺ ἀπειλεῖ τὸν κόσμο μας. Καὶ πόσον, ἀκόμη, ὁ ἀγαπητικὸς οἰκογενειακὸς κύκλος τοῦ παπᾶ-Στέργου, μὲ τὴν συμμετοχή του στὴν πραγματοποίηση αὐτοῦ τοῦ πονήματος, μὲ τὶς δικές τους μνῆμες ὁ καθένας, συνετέλεσε στὸ νὰ καταστεῖ αὐτὸ τὸ ἀνάγνωσμα ἕνα εὐχάριστο πνευματικὸ ἐντρύφημα.

Κοντολογίς, μία δροσερὴ αὔρα τὸ βιβλίο αὐτὸ πού μᾶς χάρισε ἡ λαϊκὴ σοφία μιᾶς ἁγνῆς καρδιᾶς καὶ ὁ ζῆλος τοῦ ταλαντούχου φίλου συγγραφέα.