Αφιέρωμα τιμής στη μνήμη του μεγαλοπρεπούς και Αριστοκράτη Μητροπολίτη Ρόδου Σπυρίδωνα Συνοδινού

Rodiaki NewsRoom

Με την ευκαιρία 30 χρόνων κοίμησής του (29 Απριλίου 1988-Κυριακή 29 Απριλίου 2018)

Γράφει το πνευματικό του παιδί ο πρωτοπρεσβύτερος
Κυριάκος Αναστ. Μανέττας
Κληρικός-Εκπαιδευτικός, εφημέριος ιερού ναϋδρίου Αγίας Ειρήνης-Τριών Ιεραρχών Παν/μίου Αιγαίου

Σήμερα ακριβώς (Κυριακή 29 Απριλίου 2018) συμπληρώνονται 30 χρόνια από την Κοίμηση του μακαριστού Μητροπολίτη Ρόδου-Σύμης, Τήλου, Νισύρου, Χάλκης και Καστελλορίζου υπερτίμπου και εξάρχου πασώντων Κυκλάδων Νήσων Κυρού ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΤΟΥ ΣΥΝΟΔΙΝΟΥ. Πέρασαν κιόλας 30 χρόνια ολάκερα... Ήτανε Παρασκευή τότε η ημέρατης Κοίμησής του στις 7 το απόγευμα στις (29 Απριλίου του 1988). Ελάχιστο δείγμα τιμής και αναγνώρισης οι οφειλόμενες τιμές που πραγματοποιούμαι το διήμερο αυτό στην ιερά του μνήμη και την προσφορά του.

Το άρθρο μου είναι κατάθεση ψυχής σε εκείνον που τόσο αγάπησα και εκείνος τόσο πολύ ήρθε πίστεψε και μου έδωσε την πατρική του αγάπη. Πρώτη στιγμή και τις επίγειας ζωής του και της ουράνιας μετάθεσής του με τον ίδιο ρυθμό την μνήμη και στη γιορτή του (12 Δεκεμβρίου) και την ημερομηνία κοίμησής του και όχι μόνον. Λεπτό της ζωής μου δεν έφυγε από την σκέψη μου, από την προσευχή μου η μορφή του και η παρουσία του.

Ας γυρίσουμε τη σκέψη μας πίσω στη ζωή και την πολυεδρική προσωπικότητα του αείμνηστου Ιεράρχη Σπυρίδωνος Συνοδινού. Γεννημένος στις 23 Δεκεμβρίου του 1907 στο Ληξούρι Κεφαλλονιάς ήτανε ο Σπυρίδωνας ο πρωτότοκος γυιός του Ευάγγελου Συνοδινού και της Μαρίας Μάνεση. Είχε ένα μικρότερο κατά 10 χρόνια αδελφό, τον Αγγελογεράσιμο Συνοδινό, Δικηγόρο στην μόρφωση, που δεν έφτιαξε οικογένεια και παιδιά. Η μητέρα τους πέθανε πολύ νέα στην ηλικία και η δεύτερη μητέρας τους ήταν η Κλεάνθη Κομητοπούλου, που σε βαθύ γήρας μαζί με την θεία του Ελένη Αραβαντινού κοιμήθηκε σε μεγάλη ηλικία και είναι ο τάφος τους στο Παλαιό Κοιμητήριο της Ρόδου στον Άγιο Δημήτριο. Αρκετά καλός και μελετηρός μαθητής, τελείωσε το Δημοτικό, το εξατάξιο τότε Γυμνάσιο και εισήχθηκε σαν υπάλληλος της Αγροτικής Τράπεζας Κεφαλλονιάς, όπου δούλεψε για λίγο χρονικό διάστημα. Η αγάπη του για την εκκλησία ήταν μεγάλο, θείος έρωτας από μικρής ηλικίας.

Γι’ αυτό ο τότε Μητροπολίτης Κεφαλλονιάς και ο Ζακύνθου, τον προώθησαν να εισαχθεί στη Θεολογική Σχολή όπου απεφοίτησε με Άριστα το 1933. Υπήρξε τυχερός γιατί τον ανέλαβε υπό την κηδεμονία του ο διαπρεπής καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών ο Κεφαλλονίτης Αμίλκας Αλεβιζάτος. Μεχρι της τελευταίας του αναπνοής ο μακαριστός Μητροπολίτης Σπυρίδων μνημόνευε και με δέος μιλούσε για τους ευεργέτες του. Η αφοσίωσή του, το ήθος, η συνέπεια, η εργατικότητα, η φιλοτιμία στον Πανεπιστημιακό ναό της Καπνικαρέας στην Ερμού Αθηνών των Εισοδίων της Θεοτόκου, έκαναν τον Σπυρίδωνα, να μαθητεύσει σε μεγάλους καθηγητές της, εποχής εκείνης της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Γίνεται μοναχός στην Άνω Δίβρη Ηλείας, από τον μακαριστό Γέροντά του Ηλείας Αντώνιο, τον Καληκέλαδο και ηρωϊκό Ιεράρχη. Χειροτονείται άμεσα Διάκονος στις (16 Αυγούστου του 1933) παραμένει στον Πανεπιστημιακό ναό Καπνικαρέας και στις 21 Νοεμβρίου του 1938 χειροτονείται Αρχιμανδρίτης. Λειτουργούσε εκεί εκήρυττε μαζί με τον Αμίλκα Αλεβιζάτο και με πρόταση του καθηγητή, γίνεται Γραμματέας της Ιεράς Συνόδου της εκκλησίας της Ελλάδος.

Η αγάπη του στον Άγιο Γεράσιμο και όσιο Παναγή Μπασιά στην Κεφαλλονιά, η οξυδέρκειά του, η συστηματική και έντιμος εργατικότητά του, αξιοποιήθηκαν και ο γέροντας Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης Γεννάδιος Αλεξιάδης ζήτησε βοηθό στην Θεσσαλονίκη, για να προεδρεύει της Συνόδου ασθένοντος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, με την γνώμη πολλών Αρχιερέων και την προώθηση από τον καθηγητή και κηδεμόνα του Αμίλκα Αλιβιζάτο.

Χειροτονείται στις (18-11-1945) σε ηλικία 37 χρονών βοηθός επίσκοπος Απαμείας του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Γενναδίου Αλεξιάδη. Βιβλία, άρθρα, εγκυκλοπαίδειες έχουνε γράψει για το όλο έργο και την προσφορά του Απαμεία Σπυρίδωνα Συνοδινού. Και μόνο τον ναό του Πολιούχου της Θεσσαλονίκης Αγίου Δημητρίου, που εκ των ερειπίων του σεισμού και της φωτιάς από το 1919 ήταν κατεστραμμένος, ανοικοδόμησε και εγκαινίασε. Το 1950 είναι αρκετό για να καταλάβουμε την αξία και την μεγάλη του προσφορά στην εκκλησία και το έθνος. Τα εγκαίνια του Αγίου Δημητρίου με 25 Αρχιερείς τους Βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη, η μεγαλοπρέπεια, το βυζαντινό ύφος θα παραμείνει αιώνια αξέχαστο.

Παραμένει εκεί μέχρι που κοιμήθηκε ο Γέροντάς του Θεσσαλονίκης Γεννάδιος. Στις 25 Ιανουαρίου του 1951 παμψηφεί επί Πατριάρχου Κων/πόλεως Αθηναγόρα Σπύρου, εκλέγεται Μητροπολίτης Ρόδου, Σύμης, Χάλκης, Τήλου, Νισύρου και Καστελλορίζου ο Σπυρίδωνας Συνοδινός.

Η πολύχρονη εκκλησιαστική του πείρα, η αγάπη του για την εκκλησία, η οξυδέρκειά του, η ρητορική του δεινότητα, έρωτας για τις ακολουθίες, η ποιμαντική του μέριμνα και για τα 6 νησιά που είχε, τον ανέδειξαν μία σπάνια πνευματική προσωπικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας και όχι μόνον. Εργάστηκε σκληρά στις ανοικοδομήσεις Ιερών ναών και μονών στις χειροτονίες κληρικών, έχοντας για πρότυπο όλων τον αδαμάντινο Πρωτοσύγκελλό του επί 30 χρόνια (1951-1982) Αλέξανδρο Θεοδωρακόπουλο, που κοιμήθηκε ενωρίς στις 31 Ιανουαρίου του 1982 σε ηλικία 59 χρονών.

Αξιοποίησε τους παλαιούς κληρικούς, της ανάστατης εκκλησιαστικής περιόδου, των προκατόχωντον Αποστόλου ρύφωνος και Τιμοθέου Ευαγγελίδη. Είχε στενή συνεργασία με την Πάτμο τον Άγιο Γέροντα Αμφιλόχιο Μακρή και την αγία Ηγουμένη Μητρός Αγαπημένου Ευστοχία Γούναρη. Τα ιερά ιδρύματα ορφανοτροφείο Θηλών, Αρρένων, Κολυμπίων που προήδευε, τα είχε υπό την προστασία χρυσή εποχή πνευματικής και φωτόριοσωτηρίας ψυχής η Αγία Ειρήνη η Ορφανοτρόφος με επικεφαλή την αξέχαστη Γερόντισσα Αδελφή Εμμέλεια Νικολαΐδου και τις υπάρχουσες Μοναχές ολίγες σήμερα και δεκάδες στην ουράνια Βασιλεία του Θεού. Χριστιανικοί κύκλοι γυναικών, ανδρών, κατηχητικά σχολεία, κήρυγμα από λαϊκούς Θεολόγους, οπως ο αείμνηστος Εμμανουήλ Μπακίρης, Νικόλαος Αρβανίτης, Πουζουκάκης Κανάρης, Ηλίας Κουντούρης, Χαράλαμπος Μελεούνης, Ιωάννης Λογοθέτης, Νικόλαος Φωτίου, Νίκος Ματσίγκος, Γεώργιος Μπάρδος και πολλοί άλλοι παλαιότεροι και νεώτεροι περιφερόταν στα νησιά και την ύπαιθρο με αυτοκίνητο της Μητροπόλεως Ρόδου.

Ο αείμνηστος Αρχιμανδρίτης Κλεόβουλος Παπαϊωάννου, ο πατήρ Βασίλειος Μαντικός, ο άγιος πατήρ Σάββας Ζαράρης, Παπαγιάννης Κων/δης και πολλοί άλλοι κήρυττα, εξομολογούσαν και πολλοί κληρικοί επιμορφώθηκαν στο φροντιστήριο, που ίδρυσε για τον σκοπό αυτό. Οι Μεγαλοπρεπείς λιτανείες, πανηγύρεις, προσκλήσεις Πατριαρχών, Αρχιεπισκόπων, Αρχιερέων, Ηγουμένών ήταν η χαρά του να φιλοξενεί.

Τον προσκαλούσαν σε πανηγύρεις το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε ατέλειωτες αποστολές εκπροσωπήσεις, συνέδρια, παγκόσμια συμβούλια εκκλησιών, 3 Πανορθόδοξες Διασκέψεις, 1961, 1963, 1964 έγιναν στην Ρόδο με παγκόσμια προβολή τον Καθεδρικό ναό του Ευαγγελισμού τον έκανε υπόδειγμα ναού από Καθολικό σε Ορθόδοξο, καλώντας τον μεγάλο αγιογράφο Φώτη Κόντογλου, τον μαθητή Γιάννη Τερζή που τον αγιογράφησαν. Ίδρυσε σχολή Βυζαντινής Μουσικής ευτύχησε να έχει επί των ημερών του μοναδικές μορφές αγνών κληρικών και ιεροψαλτών. Με ήθος, αγάπη και σεβασμό.

Στα νησιά και παλαιότερα με πρωτόγονα μέσα, τα επισκέπτονταν ανελλιπώς, την Παναγία την Σπηλιανή, τον Άγιο Νικήτα φέρνοντας το λείψανό του από την Μονή Ιβήρων, την αγιοκατάταξη και την επίσημη καθιέρωση της εορτής του Κωνσταντίνου Υδραίου σε πολιούχο Ρόδου το 1956 σε εκείνον οφείλονται. Η ίδρυση του Ευαγούς Ιδρύματος υποτροφιών δεκάδες φοιτητές βοήθησε να σπουδάσουν από δωρεές και χρήματα που ο ίδιος ο Σπυρίδωνας Συνοδινός δεν έπαιρνε από Ιεροπραξίες, τελετές και μυστήρια, Αυστηρός εκεί που έπρεπε, ευγενής και εν γνώμων και σε μια σταγόνα νερού να του πρόσφερες. Μισούσε την αγνωμοσύνη την γνωστή μας Αχαριστία.

Ο Αχάριστος έλεγε είναι ο πιο αμαρτωλός και από την πορνεία και τα δαιμόνια. Ποτέ δεν ξεχνούσε αυτούς που τον βοήθησαν και τον ανέδειξαν. Άρχοντας, αριστοκράτης στην εμφάνιση και στον ντύσιμο. Κουρέλια να έβαζε πάνω του, έλαμπαν από την αξία της προσωπικότητάς του και της πολυεδρικής ακτινοβολίας του. Τιμήθηκε όσο κανείς, από Πατριαρχεία, Βασιλείς, Αρχηγούς Κρατών, συλλόγων, από Δήμους, δύο φορές το χρυσό μετάλλιο της Ρόδου. Μετά από 38 ολόκληρα χρόνια πλούσιους και δυναμικης παρουσίας στα εκκλησιαστικά δρώμενα αφήνοντας, κατοικία, γραφεία, εκκλησιαστική παρακαταθήκη ανεπανάληπτες.

Την Παρασκευή (29 Απριλίου του 1988) σε ηλικία 80 ετών κοιμήθηκε στις 7 το απόγευμα στην Μητροπολιτική του κατοικία με ανακοπή καρδιάς μετά από ολιγοήμερη αδιαθεσίας. Θεράποντες ιατροί του τότε οι αείμνηστοι καρδιολόγοι πρώην Δήμαρχος Ρόδου Σταύρος Αυγουστάκης και Κυριάκος Παπασάββας, ο λαός της Δωδεκανήσου και Ρόδου.

Η Θεσσαλονίκη που λάτρεψε, τα Επτάνησα ιδιαίτερα η Κεφαλλονιά, η πατρίδα του, το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχασε ένα μεγάλο ανάστημα μιας μεγάλης μορφής, σε μια εποχή, που δεν ξανάρχεται. Θέλω με συγκίνηση στα μάτια μέσα από αυτά που έγραψα να τον ευχαριστήσω όπως από μικρό παιδί μέχρι σήμερα λεπτό δεν σταμάτησα.

1) Γιατί με ανέδειξε, με μόρφωσε, με αγάπησε.
2) Γιατί έμεινα μόνος και 30 χρόνια διεξάχθηκαν ότι τίποτα δεν πάει χαμένο στη ζωή, όταν γίνεται από ανιδιοτέλεια και αγάπη.
3) Γιατί πρόλαβε να με χειροτονήσει διάκονο στις (31 Ιανουαρίου 1988) ημέρα επετείιου Κοίμησης του λατρεμένου του Πρωτοσύγκελου Αλεξάνδρου Θεοδωρακοπούλου και ιερέα το Μέγα Σάββατο στην Ευαγγελισμό της Ρόδου (9 Απριλίου 1988). Μετά από ακριβώς 20 ημέρες, αφού με στεφάνωσε το γάμο μου και με χειροτόνησε, έφυγε ήρεμος, ότι ετέλεσε το έργο του.

4) Τον ευγνωμονώ αιώνια γιατί 30 χρόνια ζει στην σκέψη μας, στη ζωή μας στην καθημερνινότητά μας. Γιατί μου υποσχέθηκεν. Δεν θα σε εγκαταλείπω ποτέ παιδί μου. Και τήρησε αυτή την υπόσχεσή του όπως και εγώ ότι δεν θα επιτρέψω να ξεχαστείς ποτέ. Ούτε εσύ, ούτε ο Πρωτοσύγκελος Αλέξανδρος Θεοδωρακόπουλος.

5) Τέλος Δεσπότη μου, πατέρα μου αληθινέ σε ευχαριστώ που από εσένα διδάχτηκα ότι οι ψυχές δεν πεθαίνουν ποτέ, όσο οι ζωντανοί συνεχώς που επικαλούνται. Και ευχαριστώ τον Θεό και όσους στα 30 χρόνια της δικής σου απουσίας και της δικής μου Ιερατικής διακονίας, στάθηκα στα πόδια μου, χωρίς παρακάλια, χωρίς κολακείες και παράνομες εκδουλεύσεις.
Μπορεί να πόνεσα φρικτά και είναι αλήθεια. Μπορεί να έμεινα απέραντες νυχιές και ημέρες μοναχός και άγρυπνος. Όμως η Θεϊκή παρουσία και τη δική του ενίσχυση με κράτησε. Γι’ αυτό έκανα αυτές τις εκδηλώσεις για σένα. Γι΄ αυτούς που 30 χρόνια, άλλοι στον ουρανό καιε δώ στη γή τους ευχαριστώ που ήτανε και είναι δίπλα μου.

Ο ευλογημένος, λαός της Ρόδου, ο συμπατριώτες μου. Η κατά Θεού ευλογημένη οικογένειά μου. Η πρεσβυτέρα του Μαργαρίτα Παναγή-μανέττα και τα 4καλά παιδιά μου, ο Αναστάσης, η Ανδριάννα, η Μαρία και ο Σπυρίδωνας. Ιδιαιτέρως ο Σπυρίδωνάς μου, που πήρε το όνομά σου μετά την Κοίμησή σου 10 χρόνια. Για να είναι σ’ αυτό, που ακολουθεί με τη χάρη του Θεού υπερήφανος για το όνομα που φέρει του Αγίου Σπυρίδωνος και το δικό σου. Ότι τον βάπτισε ένας άδικα φυλακισμένος Πατριάρχης Ιεροσολύμων ο Ειρηναίος Σκοπελίτης. Για να θυμάται πάντοτε ότι ο πατέρας του δεν συμβιβάστηκε, δεν υποχώρησε, δεν προσκύνησε, γιατί τα υπόλοιπα είναι περιττά. Δεσπότης μου ετοιμάζω και το βιβλίο, που πιστεύω θα μας δικαιώσει όλους στην μνήμη σου. Πατέρα μου, προστάτη μου βακτηρία των πονεμένων χρόνων της παιδικής μου ηλικίας και της ορφάνειας μου. Σε ευχαριστώ Αιωνία σου η μνήμη. Η ευχή σου μαζί μας. Αξέχαστος πάντοτε. Αμήν.