Και επισήμως αναγνωρίζονται τα λόπια της Κατταβιάς

Βαρβάρα Μπογδάνου

Λήγει αύριο η προθεσμία για τυχόν υποβολή ενστάσεων

Στο τέλος της βρίσκεται η διαδικασία για την πιστοποίηση ενός ακόμα τοπικού προϊόντος, μετά από πρωτοβουλία της περιφέρειας νοτίου Αιγαίου. Πρόκειται για τα λόπια (φασόλια) Κατταβιάς Ρόδου, τα οποία σύντομα και αν δεν προκύψει κάτι έκτακτο, θα χαρακτηριστούν από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ως «προϊόν γεωγραφικής ένδειξης».

Αύριο λήγει η προθεσμία των δύο μηνών που δόθηκε από το αρμόδιο υπουργείο, για την υποβολή τυχόν ενστάσεων, καθώς το αίτημα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του στο τέλος Μαρτίου.
Κατά της αίτησης καταχώρισης ή τροποποίησης είχαν δικαίωμα να υποβάλλουν ένσταση φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν έννομο συμφέρον και είναι εγκατεστημένα στην Ελληνική επικράτεια στην Διεύθυνση Συστημάτων Ποιότητας, Βιολογικής Παραγωγής και Γεωγραφικών Ενδείξεων, Τμήμα ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ και άλλων Συστημάτων Ποιότητας.

Ενημέρωση για το αν κατατέθηκαν ενστάσεις θα υπάρξει από το υπουργείο μετά το τέλος της προθεσμίας, αν και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι σημειώθηκε ενδιαφέρον από συλλόγους και παραγωγούς άλλων περιοχών της Ελλάδας ώστε να ενημερωθούν για τις ακριβείς ιδιότητες των φασολιών Κατταβιάς.

Αυτό θεωρείται φυσικό καθώς τα φασόλια είναι ένα δημοφιλές και προσιτό οικονομικά προϊόν και για το λόγο αυτό ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος. Λογικό είναι λοιπόν, όσοι ήδη βρίσκονται στο εμπόριο να μη βλέπουν με καλό μάτι την είσοδο στην αγορά και άλλων παραγωγών. Όμως κάθε προϊόν είναι μοναδικό και δεν μπορεί να αποκλειστεί κανείς από την αγορά, ειδικά σε μία εποχή που αναζητείται η εξωστρέφεια και καταβάλλονται προσπάθειες να αναπτυχθεί η επιχειρηματικότητα.

Σημειώνεται ότι η εταιρία B. ATTIΣ ΕΠΕ που ανέλαβε τη σύνταξη του φακέλου της αίτησης προς το υπουργείο, στα στοιχεία τεκμηρίωσης, προσκομίζει δημοσιεύματα της «Ροδιακής» τα οποία αναφέρονται στα λόπια Κατταβιάς.

Σύμφωνα με την έρευνα που έγινε και αποτυπώνεται στην αίτηση διαβάζουμε και τα εξής: «Ο δεσμός του Φασολιού Κατταβιάς /Λόπι Κατταβιάς Ρόδου με την οριοθετημένη ζώνη βασίζεται στα ιδιαίτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά του και στην φήμη του.

Τα εδάφη όπου καλλιεργείται η νάνα ποικιλία ξηρού φασολιού Κατταβιάς Ρόδου / λοπιού Κατταβιάς Ρόδου απέχουν από τη θάλασσα ένα χιλιόμετρο το μέγιστο και είναι αργιλοασβεστώδη. Τα καλύτερα χωράφια για την καλλιέργεια του φασολιού βάσει επιστημονικής βιβλιογραφίας είναι τα αργιλοαμμώδη και τα βαθιά

Όπως προαναφέρθηκε πριν την σπορά πραγματοποιούνται δύο οργώματα του χωραφιού, προκειμένου να βελτιωθεί η ικανότητα των εδαφών της περιοχής (αργιλοασβεστώδη) να συγκρατούν υγρασία και θρεπτικά στοιχεία, ούτως ώστε να μπορεί η καλλιέργεια να ανταπεξέλθει σε περιβάλλον υδατικού stress (άνυδρη καλλιέργεια).

Το κλίμα της οριοθετημένης γεωγραφικής ζώνης χαρακτηρίζεται ως εύκρατο και τυπικό μεσογειακό νησιωτικό κλίμα με ήπιο και σχετικά υγρό χειμώνα και ξηρό καλοκαίρι.

Οι βροχοπτώσεις πριν την σπορά, τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο, καθώς και μετέπειτα μετά την σπορά, βοηθούν τα εδάφη να διατηρήσουν την απαιτούμενη υγρασία, προκειμένου τα φασόλια Κατταβιάς Ρόδου / λόπια Κατταβιάς Ρόδου να καλλιεργηθούν σε συνθήκες υδατικού stress - άνυδρη καλλιέργεια.

Το ιδιαίτερο αυτό μικροκλίμα της περιοχής της Κατταβιάς είναι ιδανικό για την καλλιέργεια της νάνας ποικιλίας ξηρού φασολιού λόγω του ότι το φασόλι είναι φυτό, θερμόφιλο, ηλιόφιλο και απαιτητικό σε εδαφική υγρασία

Η συγκεκριμένη ποικιλία καλλιεργείται τουλάχιστον από το έτος 1932 επί Ιταλικής Διοίκησης των Δωδεκανήσων.Οι ντόπιοι παραγωγοί συνεχίζουν μέχρι και σήμερα να εφαρμόζουν παραδοσιακές τεχνικές στην καλλιέργεια του φασολιού Κατταβιάς Ρόδου / λοπιού Κατταβιάς Ρόδου, οι οποίες μεταφέρθηκαν από γενιά σε γενιά. Λόγω της αστάθειας που χαρακτηρίζει τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής και ιδίως, το βροχομετρικό ύψος και τις θερμοκρασίες, μόνον οι γεωργοί που διαθέτουν τοπική εμπειρία είναι σε θέση να προσδιορίσουν το κατάλληλο χρονικό σημείο για τη σπορά, την συγκομιδή και την ξήρανση

Το τελικό προϊόν αποκτά τις ιδιαίτερες ιδιότητές του χάρη στον συνδυασμό της αργιλοασβεστώδους σύστασης των εδαφών, της άνυδρης καλλιέργειας, των χαρακτηριστικών του κλίματος που επικρατεί κατά την περίοδο της ωρίμανσης και των τεχνικών παραγωγής που διατηρούν από πατέρα σε γιο εδώ και έναν αιώνα οι ντόπιοι παραγωγοί.

Η νόστιμη γεύση του προϊόντος (ήπια γλυκιά γεύση) οφείλεται στην υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, στην επιλεχθείσα από τους ντόπιους παραγωγούς νάνα ποικιλία ξηρού φασολιού που έχει προσαρμοστεί στην περιοχή και στην άνυδρη καλλιέργεια. Οι αυξημένοι υδατάνθρακες , προσδίδουν την ήπια γλυκιά γεύση στα παραγόμενα φασόλια. Επιπρόσθετα, ο γενότυπος της ποικιλίας και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες κατά την περίοδο της ανάπτυξης του φυτού και της ωρίμανσης του σπόρου επηρεάζουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του σπόρου.

Τα φασόλια Κατταβιάς Ρόδου / λόπια Κατταβιάς Ρόδου χαρακτηρίζονται από τους καταναλωτές ως καλόβραστα, λόγω του μικρού χρόνου μαγειρέματός τους.Το ποιοτικό αυτό χαρακτηριστικό έχει μεγάλη σημασία για τους καταναλωτές και αποδίδεται στον λεπτό φλοιό των σπερμάτων και στην υψηλή περιεκτικότητά τους σε υδατάνθρακες.

Από επιστημονικές μελέτες έχει διαπιστωθεί ότι η αυξημένη περιεκτικότητα των σπερμάτων φασολιού σε υδατάνθρακες μειώνει τον χρόνο μαγειρέματος, γιατί ευνοεί την απορρόφηση νερού κατά το βράσιμο και μειώνει τη συγκόλληση των σπερμάτων μεταξύ τους.Ο μικρός χρόνος μαγειρέματος των φασολιών Κατταβιάς Ρόδου / λοπιών Κατταβιάς Ρόδου προκύπτει και από το σχετικό τεστ βραστικότητας που διενεργήθηκε.

Η φήμη του προϊόντος συνδέεται αφενός, με τα ιδιότυπα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, τα οποία μπορούν να αποδοθούν στις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης γεωγραφικής περιοχής και αφετέρου, με τον ιστορικό δεσμό του προϊόντος με την οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή.