Ουδείς αφορολόγητος

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Λογιστής-Φοροτεχνικός Α΄ Τάξης, Μέλος ελφεε Ρόδου, Γιώργος Περάκης (PgCert)

Η χώρα των φόρων
Η ελληνική δημόσια διοίκησή είναι αξιοσημείωτα ευφυής και ικανή στην δημιουργία ορολογιών και στην εύρεση φορολογική ύλης για την επιβολή και είσπραξη φόρων και εισφορών. Εν τω μεταξύ διατείνεται ότι η χώρα κυμαίνεται κοντά στον μέσο ευρωπαϊκό όρο όσον αφορά το ποσοστό του φόρου εισοδήματος και αυτό θα ήταν αλήθεια αν εξετάζαμε μόνο τον φόρο εισοδήματος μεμονωμένα. Αλλά όπως σε όλα στην χώρα μας υπάρχει ένας αστερίσκος η υποσημείωση ο οποίος συνιστά αν μελετηθεί ολόκληρο τόμο αποκαλύψεων καθώς υπάρχουν ένα σορό άλλες επιβαρύνσεις που δεν λαμβάνονται υπόψιν και εντέχνως δεν ονομάζονται ‘φόρος’ αλλά κάπως αλλιώς. Οπότε και οι εισπράξεις πάνε καλά για αυτούς που πρέπει αλλά και επικοινωνείται ότι ο φόρος εισοδήματος είναι κανονικός.

Η αλήθεια όμως είναι διαφορετική. Ζούμε σε μια χώρα όπου η μεθοδολογία για την υφαρπαγή του εισοδήματος πολιτών και επιχειρήσεων από το κεντρικό κράτος για λογαριασμό δικό του και άλλων συμφερόντων συντεχνιακών είναι το πραγματικό εθνικό διαπραττόμενο άθλημα από την κεντρική διοίκηση. Αδιαφορώντας βέβαια για την ικανότητα του φοροδότη να ανταποκριθεί και να του απομείνει έπειτα μια αξιοπρεπής ικανότητα επιβίωσης.

Καμπύλη φόρων Laffer
Η θεωρία του Laffer εξηγεί το γεγονός του ότι ενώ αυξάνονται οι φόροι αντιθέτως τα φορολογικά έσοδα πέφτουν, είναι δηλαδή η αρνητική σχέση μεταξύ ύψους φορολογικών συντελεστών και φορολογικών εσόδων. Περιγράφει το σημείο ισορροπίας που βρίσκεται μεταξύ, μηδενικού φόρου 0% και πλήρους φόρου 100% ως ένα ζητούμενο σημείο στην καμπύλη μεγιστοποίησης των φορολογικών εσόδων ακριβώς πριν από εκεί όπου η οριακή αύξηση στο ποσοστό του φόρου φέρει αρνητικό πρόσημο στα φορολογικά έσοδα.
Στην χώρα μας η καμπύλη Laffer έχει, κατά την εκτίμηση μας, ξεπεράσει το σημείο καμπής της δεκαετίες πριν την κρίση του 2008. Η οικονομία μας λειτουργεί με ορούς και όρους υπεροφορολόγησης από τότε που διογκωθήκαν και εξακολουθούν να διογκώνονται υπέρμετρα οι δημόσιες δαπάνες.

Θεωρία φθίνουσας απόδοσης
Στην θεωρία της Φθίνουσας απόδοσης μαθαίνουμε ότι πέρα από κάποιο σημείο η προσθήκη συντελεστών παραγωγής έχει αρνητικό αποτέλεσμα στην συνολική παραγωγή. Ανάλογα αν η προσθήκη παραγωγικών συντελεστών αντικατασταθεί με την αύξηση των φορολογικών συντελεστών από την μία πλευρά και την αντικατάσταση με τα φορολογικά έσοδα από την άλλη τότε θα έχουμε άλλη μια θεωρητική επιβεβαίωση της αρνητικής απόδοσης της επίπτωσης της αύξησης των φόρων.

Ανταγωνιστικότητα, ανάπτυξη και φόροι
Ένα κράτος προκειμένου να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες του πρέπει να εισπράττει τα ανάλογα έσοδα. Όταν οι δαπάνες του ,ελαστικές και ανελαστικές δηλαδή αυτές που δεν αποφεύγονται και αυτές που αποφεύγονται/τροποποιούνται, αυξάνονται τότε με κάποιο τρόπο θα πρέπει να αυξηθούν και τα έσοδα για να τις καλύψουν. Σε μια χώρα με αυξανόμενο ΑΕΠ δεν υπάρχει συνήθως πρόβλημα αλλά σε μία χώρα με μειούμενο ΑΕΠ υπάρχει θέμα. Το κράτος αν δεν είναι διατεθειμένο να μειώσει αρκετά τις δαπάνες του τότε θα αναγκαστεί να αυξήσει τους φόρους, όπως συμβαίνει στην χώρα μας δηλαδή. Σε αυτήν την εξίσωση που προκύπτει της δημιουργίας δηλαδή αναγκών εκ μέρους του κράτους και της κάλυψης του από τον ιδιωτικό τομέα παραβλέπεται μια παράμετρος : αυτή της ικανότητας του ιδιωτικού τομέα να καλύπτει διαρκώς αυτήν την ανάγκη.

‘Σ’ αυτήν τη ζωή τίποτε δεν είναι σίγουρο, εκτός από τον θάνατο και τους φόρους.’(Βενιαμίν Φραγκλίνος)
‘Το πρόστιμο είναι ένας φόρος για κάτι κακό που έκανες. Ο φόρος είναι ένα πρόστιμο γιατί τα καταφέρνεις στη ζωή σου.’ (Μαρκ Τουέιν)
‘Ο φορολογούμενος είναι κάποιος που δουλεύει για την κυβέρνηση αλλά δεν χρειάστηκε να περάσει από εξετάσεις για να προσληφθεϊ.’(Ρόναλντ Ρίγκαν)
‘Μία κυβέρνηση που ληστεύει τον Πέτρο για να πληρώσει τον Παύλο μπορεί πάντα να υπολογίζει στην υποστήριξη του Παύλου.’(Τζορτζ Μπέρναρντ Σο)
‘O φόρος εισοδήματος δημιούργησε περισσότερους εγκληματίες από οποιαδήποτε άλλη κυβερνητική πράξη.’(Μπάρι Γκολντγουότερ)

‘Είναι παράδοξη αλήθεια ότι ενώ σήμερα οι φορολογικοί συντελεστές είναι πολύ υψηλοί, εντούτοις τα φορολογικά έσοδα είναι πολύ χαμηλά και ο μόνος σωστός τρόπος για να αυξήσουμε τα έσοδα είναι να μειώσουμε τους συντελεστές.’ (Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι)
‘Η φοροδιαφυγή είναι η μόνη πνευματική αναζήτηση που αμείβεται.’ (Τζον Μέιναρντ Κέινς)
‘Όσο ανέρχεται το επίπεδο της φορολογικής επιβάρυνσης, τόσο κατέρχεται το επίπεδο της φορολογικής ηθικής’(Henrich Popitz)

Στην παγκόσμια έκθεση ανταγωνιστικότητας βρισκόμαστε στην 87η θέση από τις 137 χώρες όμως στους εξής επιμέρους υπο-τομείς 1. Financial market development βρισκόμαστε στην θέση 133/137 και 2. Macroeconomic environment τοποθετούμαστε στην θέση 117/137. Πέσαμε από την 65η θέση το 2007 στην 87η το 2017 απώλεια 25,28% παραδόξως περίπου όσο χάσαμε και από το ΑΕΠ μας τα χρόνια της κρίσης.(https://www.weforum.org/reports/the-global-competitiveness-report-2017-2018).

Η φορολογία έχει σχέση και με τους δύο αυτούς υπο-τομείς και από την θέση που καταλαμβάνει η χώρα μας καταλαβαίνουμε ότι μάλλον δεν τα πάμε και πολύ καλά στο πεδίο της ανταγωνιστικότητας λόγω και των φόρων. Ευτυχώς που άλλοι παράγοντες ανεβάζουν το γενικό επίπεδο της χώρας στην εν λόγω έκθεση. Και οι δύο υπο-τομείς είναι οι χειρότερες επιδόσεις/θέσεις της χώρας μας και έχουν και οι δύο σχέση με τα οικονομικά.

Η κεκαλυμμένη υπό πολλές άλλες ονομασίες υπεροφορολόγηση ήδη υπάρχει από την δεκαετία του 80’ και στραγγίζει την οικονομία αενάως. Εκτός των άμεσων και έμμεσων φόρων υπάρχουν δεκάδες άλλες υποχρεώσεις που καλούμαστε να πληρώσουμε που ούτε τις γνωρίζουμε πολλές φορές. Οι μικρές και μεγάλες υποχρεώσεις που μας επιβάλει το κράτος με φανερούς και κρυφούς τρόπους μας μειώνουν το διαθέσιμο εισόδημα προς κατανάλωση και αποταμίευση και κατ’ επέκταση και την ποιότητα ζωής μας.
Η αύξηση των φορολογικών συντελεστών λειτουργεί ως αντικίνητρο στην επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη και τελικώς καθιστά μια χώρα λιγότερο ανταγωνιστική έως παράδειγμα προς αποφυγή.

Ενσωματωμένοι και μη ενσωματωμένοι, άμεσοι και έμμεσοι φόροι
Οι φόροι είναι είτε άμεσοι αυτοί δηλαδή που επιβάλλονται άμεσα σε έναν υπόχρεο φυσικό η νομικό πρόσωπο είτε έμμεσοι αυτοί δηλαδή που εισπράττονται και επιβάλλονται στις συναλλαγές του κοινού. Παράδειγμα άμεσου φόρου είναι ο φόρος εισοδήματος και έμμεσου ο ΦΠΑ που πληρώνεται με την αγορά ενός προϊόντος που τον ενσωματώνει.
Εδώ όμως υπάρχει ένα δεδομένο που δεν έχουμε αναλογιστεί τόσα χρόνια και αρχίζουμε να συνειδητοποιούμε ως κοινωνία μόλις πρόσφατα. Το γεγονός ότι σε πολλά προϊόντα που αγοράζουμε και υπηρεσίες από τον ιδιωτικό τομέα και σε πολλές συναλλαγές μας με το δημόσιο πληρώναμε και συνεχίζουμε να πληρώνουμε ακόμα φόρους υπερ. τρίτων που επιβάλλονται από συγκεκριμένες ομάδες συμφερόντων και συντεχνίες όπου με δόλιο τρόπο τους έκρυψαν ενσωματώνοντας τους πολλές φορές στην τιμή αγοράς η μετονομάζοντας τους με διάφορους όρους.

Η εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ εκτός των άλλων έχει εντοπίσει και έχει τονίσει ότι είναι επιτακτική ανάγκη να καταργηθούν άμεσα όλοι οι εναπομείναντες φόροι υπερ. τρίτων. Η χώρα μας έχει καταδικαστεί άλλωστε για αυτό.( απόφαση ευρωπαϊκού δικαστηρίου C-426/98)
Ένας λόγος που τα ασφαλιστικά ταμεία και ειδικά τα επικουρικά είχαν ταμειακό πρόβλημα ήταν το ότι πολλά από τα ποσά που εισέπρατταν καταργήθηκαν. Ακόμα και τώρα αν αναλυθεί το ποσοστό ασφαλιστικών εισφορών που πληρώνουν οι επιχειρήσεις θα διαπιστωθεί από πόσα μικρότερα ποσοστά αποτελείται τα οποία συντελούν στο συνολικό υψηλό ποσοστό που φθάνει και ξεπερνάει σε πολλές περιπτώσεις το 50% του μικτού μισθού.

Προσπαθώντας να σταχυολογήσουμε τις σημαντικότερες επιβαρύνσεις στο διαθέσιμο εισόδημα μας θα ξεχωρίσουμε τις παρακάτω:
Φόρος Εισοδήματος, ειδική εισφορά αλληλεγγύης, προκαταβολή φόρου εισοδήματος, παρακρατούμενοι φόροι, φόρος μισθωτών υπηρεσιών, δημοτικό τέλος, τέλος παρεπιδημούντων, τέλος χαρτοσήμου, τέλος ακίνητης περιουσίας, ειδικός φόρος ακινήτων, ΕΝΦΙΑ, συμπληρωματικός φόρος ΕΝΦΙΑ, ΦΠΑ, τέλος κινητής τηλεφωνίας και συνδρομητών, φόρος ασφαλίστρων, τέλος πλαστικής σακούλας, φόρος διαμονής, τέλος διαφήμισης, εισφορά δακοκτονίας, ΕΛΓΑ, Φόρος πλοίων, κατ’ αποκοπή φόροι, τέλος ταξινόμησης, τέλος κυκλοφορίας, τέλος μεταβίβασης αδείας, μεγαρόσημα, χαρτόσημα, παράβολο αίτησης, τέλος επιτηδεύματος, ειδικό τέλος για άσκηση αντιρρήσεων, φόρος καταθέσεων, φόρος στις συμβάσεις δανείων, εισφορές ασφάλισης εργοδότη και εργαζόμενου, πάγιο τέλος, ειδικός φόρος κατανάλωσης, κ.α.

Το αξιοσημείωτο είναι οι ευφάνταστες και πολλές διαφορετικές ονομασίες που έχουν δοθεί από την δημόσια διοίκησή για την είσπραξη όλων αυτών των χρημάτων. Φόρος, εισφορά, τέλος, παράβολο, χαρτόσημο, μεγαρόσημο, κατ΄ αποκοπή φόρος, κρατήσεις, ειδικός φόρος, συμπληρωματικός φόρος, κτλ.
Όλες αυτές οι χρηματικές ροές προς το δημόσιο επιβαρύνουν την τιμή των προϊόντων και υπηρεσιών και το κόστος των συναλλαγών με το δημόσιο που ήδη μας παίρνει σαν ποσοστό του εισοδήματος μας ,μεγάλο μέρος, αυξάνεται αν προστεθούν και όλα αυτά τα επιμέρους έξοδα συνολικά, ειδικά με τους λογαριασμούς ΔΕΚΟ που περιέχουν τόσες επιβαρύνσεις.

Τα τελευταία χρόνια μπαίνει και ΦΠΑ στα τέλη, δηλαδή και φόρος στον φόρο. Η φορολογική διοίκησή διαπράττει και μία άλλη αδικία εις βάρος των επιχειρήσεων και των μισθωτών, η αδικία αφορά την μη έκπτωση από το καθαρό εισόδημα των φόρων που πληρώνονται όπως γίνεται στα φορολογικά συστήματα του εξωτερικού. Θα έπρεπε ο φόρος εισοδήματος και άλλοι φόροι που δεν εκπίπτουν να εκπίπτουν. Το ίδιο συμβαίνει και με τα πρόστιμα και προσαυξήσεις που πληρώνονται, δεν εκπίπτουν φορολογικά από τα έξοδα των επιχειρήσεων και πολιτών. Το λογικό είναι η έκπτωση όλων των εξόδων που πραγματοποιούνται. Επίσης η καταστροφή εις βάρος των επιχειρήσεων ολοκληρώνεται με την μη ύπαρξη αφορολόγητου για τις επιχειρήσεις, την προκαταβολή 100% που απαιτείται επί πιθανολογούμενων κερδών της επόμενης χρήσης και την επιβολή ασφαλιστικών εισφορών επι των κερδών.