COVID-19 και Αερομεταφορές. Πήραμε το μήνυμα;

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Γιάννης Σταυλάς

Όλα ξεκίνησαν στην Κίνα. Η πανδημία της νόσου του κορωνοϊού (COVID-19) εμφανίστηκε τον Δεκέμβριο του 2019. Αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά στην πόλη Ουχάν, πρωτεύουσα της επαρχίας Χουπέι.

Μέχρι τότε πρώτο μέλημα του αεροπορικού κόσμου ήταν η βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των αερομεταφορών. Η λέξη βιωσιμότητα (Aviation sustainability) κυριαρχούσε σε όλες τις συζητήσεις. Είχε προηγηθεί ένα δυνατό χτύπημα από την υπέροχη μικρή σουηδέζα Greta Thunberg στο ποιο θαυμαστό μεταφορικό μέσο όλων των εποχών, το αεροπλάνο.

Τότε αναδύθηκε ο φόβος στους κύκλους των αεροπορικών εταιρειών ότι οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις του αεροπλάνου θα έβαζαν φρένο στην αλματώδη ανάπτυξη. Ξαφνικά, όμως, όλα άλλαξαν. Ο κορωνοϊός σταμάτησε τα πάντα. Καθήλωσε τα αεροπλάνα στις πίστες των αεροδρομίων. Απειλεί την ίδια την ύπαρξη των αεροπορικών εταιρειών. Αναστατώθηκε όλο το σύστημα. Αεροδρόμια, επιχειρήσεις επίγειας εξυπηρέτησης και Έλεγχος Εναέριας Κυκλοφορίας δεν έμειναν ανέπαφα.

Οι επιπτώσεις είναι ανυπολόγιστες. Όπως δείχνουν όλα, βρισκόμαστε μπροστά σε μια οικονομική καταστροφή. Οι αεροπορικές εταιρείες βιώνουν τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία τους. Το χειρότερο σενάριο που ανακοίνωσε η ΙΑΤΑ, με πρόβλεψη απωλειών ύψους 113 δισεκατομμυρίων δολαρίων, έχει ήδη ξεπεραστεί. 420.000 πτήσεις έχουν ακυρωθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου.

Οι θέσεις εργασίας που θα χαθούν θα είναι εκατομμύρια και ήδη η ΙΑΤΑ ζητά, φοροαπαλλαγές, μείωση των χρεώσεων στα αεροδρόμια, αλλαγή στους κανονισμούς για τα slots και κατάργηση των δικαιωμάτων των επιβατών για αποζημιώσεις σε περίπτωση ακυρώσεων. Βρισκόμαστε μπροστά με μια τεράστια κρίση ρευστότητας με το 75% αεροπορικών εταιρειών να έχουν ρευστότητα μόνο για τρεις μήνες που σημαίνει ότι αν η κρίση διαρκέσει, θα έχουμε απανωτές χρεοκοπίες.

Η σωτηρία τους, απ’ ό,τι φαίνεται, εξαρτάται πια από το αν το κράτος αποφασίσει να τις βοηθήσει, ίσως με τη μορφή «λευκού ιππότη» που θα πάρει μερίδιο ξανά στους αερομεταφορείς, ακόμα και με κρατικοποιήσεις (Κώστας Πλιάκος, “CNN Greece”, ΙΑΤΑ, 11:26 Δευτέρα, 23 Μαρτίου 2020).

Αλλά ποιον να πρωτοστηρίξει το κράτος. Δεν υποφέρει μόνο ο τομέας των αερομεταφορών. Τουρισμός, βιομηχανία, Υπηρεσίες, χερσαίες και υδάτινες συγκοινωνίες, όλοι επιζητούν το φιλί της ζωής από το κράτος. Το πρώτο μεγάλο πλήγμα στους αερομεταφορείς της Ευρώπης σημειώθηκε με την κατάρρευση της αεροπορικής εταιρείας Flybe, ενώ μόνο ένα μικρό μέρος της Alitalia πήρε παράταση ζωής με κρατικοποίηση.

Η ελπίδα όλου του κόσμου βασίζεται στη γρήγορη υποχώρηση της πανδημίας και σε κεντρικές παγκόσμιες αποφάσεις για το μέλλον της οικονομίας. Η πρωτοφανής αυτή κατάσταση είναι μεν εφιαλτική, ευτυχώς όμως με ημερομηνία λήξης. Το βέβαιο είναι ότι η επόμενη μέρα θα είναι αρκετά δύσκολη για όλους. Στο χώρο των αερομεταφορών θα συνοδεύεται σε εντονότερο ρυθμό από αντιδράσεις πολιτών για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, με την απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη να προβληματίζει ιδιαίτερα την αεροπορική κοινότητα.

Ο Νόαμ Τσόμσκι, ο γνωστός 91χρονος Αμερικανός γλωσσολόγος και πολιτικός αναλυτής αναφέρει: «Η πανδημία του κορωνοϊού είναι αρκετά σοβαρή, αλλά αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχουν δύο τεράστιες απειλές που αντιμετωπίζουμε, οι οποίες είναι πολύ χειρότερες από οτιδήποτε έχει συμβεί στην ανθρώπινη ιστορία: Η μία είναι ο αυξανόμενος κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου και η άλλη είναι φυσικά η αυξανόμενη απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη».

Ας είμαστε, λοιπόν, προσεκτικοί. Η προειδοποίηση της πανδημίας ήταν σκληρή αλλά συνοδεύεται με αρκετά σημαντικά μηνύματα, που αν τα αγνοήσουμε, ενδέχεται να ζήσουμε χειρότερες καταστάσεις.