Κομισιόν: σχέδια δράσεων, έρευνα και χρηματοδότηση κατά του κορωνοϊού

Φίλιππος Ζάχαρης

Η πανδημία του κορωνοϊού εξακολουθεί να ταρακουνά ολόκληρο τον πλανήτη.

Οι κατά τόπους εθνικές κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν λάβει ήδη δραστικά μέτρα με περιορισμούς κυκλοφορίας και σχέδια καταπολέμησης της διασποράς του κορωνοϊού, μέτρα που σιγά – σιγά αναμένεται τις επόμενες ημέρες σταδιακά να αρθούν. Ποιες είναι όμως οι πρωτοβουλίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και πόσα χρήματα έχουν δοθεί για ερευνητικές δράσεις και έργα;

Σχέδιο δράσης ERAvsCorona
Στις 7 Απριλίου 2020, οι υπουργοί έρευνας και καινοτομίας από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ υποστήριξαν 10 δράσεις προτεραιότητας του σχεδίου δράσης ERAvsCorona. Στηριζόμενο στους γενικούς στόχους και στα εργαλεία του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας (ΕΧΕ), το σχέδιο δράσης καλύπτει βραχυπρόθεσμες δράσεις που βασίζονται στον στενό συντονισμό, τη συνεργασία, την ανταλλαγή δεδομένων και τις κοινές χρηματοδοτικές προσπάθειες της Επιτροπής και των κρατών-μελών.

Το σχέδιο δράσης επικεντρώνεται στις βασικές αρχές του Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας, οι οποίες τώρα θα αξιοποιηθούν στο μέγιστο δυνατό βαθμό για να βοηθήσουν τους ερευνητές και τα κράτη-μέλη της ΕΕ να επιτύχουν στον αγώνα τους κατά της πανδημίας του κορωνοϊού.

Πέραν της ευρωπαϊκής πλατφόρμας δεδομένων COVID-19 που εγκαινιάστηκε, οι υπόλοιπες δράσεις επικεντρώνονται στον συντονισμό της χρηματοδότησης, στην επέκταση των μεγάλων κλινικών δοκιμών σε ολόκληρη την ΕΕ, στην αύξηση της στήριξης σε καινοτόμες επιχειρήσεις, στη στήριξη ενός πανευρωπαϊκού μαραθωνίου ανάπτυξης εφαρμογών (Hackathon) στα τέλη Απριλίου, για να κινητοποιηθούν οι Ευρωπαίοι παραγωγοί καινοτομίας και η κοινωνία των πολιτών.

Κατά τους προσεχείς μήνες, το κοινό σχέδιο που απαριθμεί τις δράσεις προτεραιότητας θα επικαιροποιείται τακτικά και θα συνδιαμορφώνεται από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τις εθνικές κυβερνήσεις.

Δράση για ανάπτυξη εμβολίων – ερευνητικά έργα
Η ΕΕ έχει αναλάβει αποφασιστική δράση για την καταπολέμηση της πανδημίας του κορωνοϊού. Η Επιτροπή διαθέτει επίσης εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε μέτρα έρευνας και καινοτομίας για την ανάπτυξη εμβολίων, νέων θεραπειών, διαγνωστικών εξετάσεων και ιατρικών συστημάτων για την πρόληψη της εξάπλωσης του κορωνοϊού.

Δίνοντας συνέχεια στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις που είχαν ξεκινήσει πριν από την έξαρση του κορωνοϊού (μέσω του ΠΠ7 και του προγράμματος Ορίζων 2020), μεταξύ άλλων στους τομείς της επιτήρησης και της ετοιμότητας, η ΕΕ κινητοποίησε 48,2 εκατ. ευρώ για 18 επιλεγέντα ερευνητικά έργα στους τομείς των ταχέων διαγνωστικών δοκιμών κοντά στους ασθενείς, των νέων θεραπειών, των νέων εμβολίων καθώς και στην επιδημιολογία και στην ανάπτυξη μοντέλων για τη βελτίωση της ετοιμότητας και της απόκρισης σε εξάρσεις νόσων.
Στα έργα συμμετέχουν 151 ερευνητικές ομάδες από όλο τον κόσμο.

Χρηματοδότηση
Επιπλέον, η ΕΕ κινητοποίησε δημόσια και ιδιωτική χρηματοδότηση ύψους έως 90 εκατ. ευρώ μέσω της Πρωτοβουλίας για Καινοτόμα Φάρμακα, και προσέφερε οικονομική στήριξη 80 εκατ. ευρώ στην καινοτόμο εταιρεία CureVac για να επεκτείνει τις εργασίες της για την ανάπτυξη και την παραγωγή εμβολίου κατά του κορωνοϊού.

Επιπλέον, μια πρόσφατη πρόσκληση υποβολής προτάσεων του μέσου Accelerator του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας ύψους 164 εκατ. ευρώ προσέλκυσε σημαντικό αριθμών νεοφυών επιχειρήσεων και ΜΜΕ με καινοτομίες που θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στην καταπολέμηση της πανδημίας.

Ταυτόχρονα, πάνω από 50 εν εξελίξει ή ολοκληρωμένα έργα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της πανδημίας του κορωνοϊού χάρη στην παροχή γνώσεων από διάφορους επιστημονικούς τομείς (ιολογία, επιδημιολογία, ανοσολογία, δημόσια υγεία, ιατροτεχνολογικά προϊόντα, κοινωνική συμπεριφορά, διαχείριση κρίσεων).

Για να ενισχύσει την παγκόσμια συνεργασία, η ΕΕ συντονίζει διεθνείς πρωτοβουλίες στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Συνεργασίας Έρευνας για την Ετοιμότητα για τα Λοιμώδη Νοσήματα (GloPID-R), που συγκεντρώνει 29 φορείς χρηματοδότησης από 5 ηπείρους και τον ΠΟΥ.

Προσφέρει επίσης 20 εκατ. ευρώ στον Συνασπισμό για Καινοτομίες Επιδημιολογικής Ετοιμότητας (CEPI).

Τέλος, η Σύμπραξη Ευρωπαϊκών και Αναπτυσσόμενων Χωρών για τις Κλινικές Δοκιμές (EDCTP) χρηματοδοτεί τρεις προσκλήσεις υποβολής προτάσεων ύψους 28 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του προγράμματος Ορίζων 2020 για τη στήριξη της έρευνας για τον κορωνοϊό και την ενίσχυση των ικανοτήτων έρευνας στην υποσαχάρια Αφρική.