Σχέδιο δράσης αειφόρου ενέργειας και κλίματος για το νησί της Ρόδου

Rodiaki NewsRoom

Συζητείται σήμερα στο δημοτικό συμβούλιο

Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας και Κλίματος που εκπονήθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο σε συνεργασία με τον δήμο Ρόδου καλείται να εγκρίνει στη σημερινή του συνεδρίαση το δημοτικό συμβούλιο Ρόδου, προκειμένου στη συνέχεια να υποβληθεί στο Σύμφωνο των Δημάρχων στο οποίο έχει προσχωρήσει ο δήμος μας καθώς και στο Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το θέμα θα εισηγηθεί ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Τηλέμαχος Καμπούρης και το περιεχόμενο της εισήγησής του έχει ως εξής:

«Ο Δήμος Ρόδου προσχώρησε στο Σύμφωνο των Νησιών (ΣτΝ) στις 25/06/2015 δεσμευόμενος να μειώσει τις εκπομπές αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου (ΑΦΘ) σε τοπικό επίπεδο πέρα από τους Ευρωπαϊκούς στόχους. Για επίτευξη αυτού του στόχου προβλεπόταν η εκπόνηση Νησιωτικού Σχεδίου Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΝΣΔΑΕ), εντός ενός χρόνου από την υπογραφή του ΣτΝ, στο οποίο καθορίζονται τα έργα, δράσεις και πολιτικές μέσω των οποίων ο Δήμος αναλαμβάνει δράση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Επίσης, ο Δήμος Ρόδου είχε προσχωρήσει στο Σύμφωνο των Δημάρχων (ΣτΔ) στις 22/01/2010 και είχε, αντιστοίχως με το ΣτΝ, δεσμευτεί να αναπτύξει Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ). Το 2016 αποφασίστηκε η εναρμόνιση της πρωτοβουλίας του ΣτΝ με την πρωτοβουλία του ΣτΔ.

Ο Δήμος Ρόδου σε συνεργασία με το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ, στο οποίο και είναι μέλος, ανέπτυξε το ΝΣΔΑΕ και το μετέτρεψε σε ΣΔΑΕ. Με την με αριθμό 965/2019 απόφαση του ΔΣ Ρόδου εγκρίθηκε το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ) του Δήμου Ρόδου. Κατόπιν υποβλήθηκε στο Σύμφωνο των Δημάρχων (ΣτΔ) και εγκρίθηκε από το Κοινό Ερευνητικό Κέντρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Joint Research Centre-JRC).

Το Σχέδιο Δράσης Αειφόρου Ενεργείας και Κλίματος (ΣΔΑΕΚ) του Δήμου Ρόδου αποτελεί το παραδοτέο A3.D2. του έργου LIFE με ακρωνύμιο “LIFE-IP AdaptInGR” που συμμετέχει ο Δήμος Ρόδου. Το Σχέδιο εκπονήθηκε από το Ε.Μ.Π. σε συνεργασία με το Δήμο Ρόδου. Για τη σύνταξη του ΣΔΑΕΚ, το Ε.Μ.Π. έλαβε υπ’ όψη του το εγκεκριμένο ΣΔΑΕ όπου και συνέθεσε τα επιπλέον κεφάλαια (κεφ. 5-κεφ. 10) που αφορούν στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Στα κεφάλαια αυτά, παρουσιάζεται η ανάλυση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και οι δράσεις του Δήμου για τη θωράκιση της υγείας και διαβίωσης των δημοτών, του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας και της οικονομίας του.

Διερευνήθηκαν τα ακραία κλιματολογικά επεισόδια και τα τυχόν προβλήματα που εμφανίσθηκαν στις υποδομές και στο φυσικό περιβάλλον εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής κατά τη διάρκεια μίας πλήρους τριακονταετίας από το 1971-2000.

Παράλληλα μελετήθηκε η εξέλιξη της κλιματικής αλλαγής με βάση τα διεθνή μελλοντικά σενάρια RCP 4.5 και RCP 8.5 του IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change).

Εξετάσθηκαν οι κλιματικοί κίνδυνοι, η εξέλιξη της επικινδυνότητας τους και η αναμενόμενη αλλαγή της έντασης και της συχνότητας τους για το Δήμο για μία μελλοντική τριακονταετία και συγκεκριμένα για το διάστημα 2031-2060. Αντίστοιχα, μελετήθηκε η τρωτότητα του Δήμου απέναντι στους κινδύνους και ο αναμενόμενος αντίκτυπος σε κάθε ένα από τους προαναφερόμενους τομείς.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της μελέτης, αναμένεται να αυξηθούν οι καύσωνες και το φαινόμενο της ξηρασίας ευνοώντας τη συχνότερη εμφάνιση πυρκαγιών και της λειψυδρίας. Παράλληλα ενώ μειώνεται ο ετήσιος αριθμός των ημερών με βροχόπτωση εντείνονται τα πλημμυρικά φαινόμενα. Η Ρόδος έχει πληγεί σημαντικά τόσο από πυρκαγιές όσο και από πλημμύρες. Αρκετές περιοχές στο βόρειο τμήμα του νησιού χαρακτηρίζονται ήδη ως ζώνες υψηλού πλημμυρικού κινδύνου. Με την συνεχή ισχυροποίηση της κλιματικής αλλαγής οι κίνδυνοι αυτοί αναμένεται να αυξηθούν.

Το φαινόμενο της διάβρωσης των ακτών είναι μία απειλή για το παράκτιο και θαλάσσιο περιβάλλον που προέρχεται κυρίως από ανθρωπογενείς παράγοντες (π.χ. υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων, αστικοποίηση, ρύπανση) αλλά οφείλεται επίσης στους ισχυρούς άνεμους και τις καταιγίδες του Αιγαίου καθώς και στο γεωμορφολογικό υπόστρωμα της ακτογραμμής.

Η Ρόδος χαρακτηρίζεται από χαμηλή και μέτρια διάβρωση αλλά σε κάποιες ακτές όπως η ΒΔ ακτή, η διάβρωση είναι πολύ υψηλή. Η άνοδος της στάθμης της θάλασσας ως αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής ενδέχεται να εντείνει αυτό το φαινόμενο.

Με βάση την ανάλυση του αντικτύπου της κλιματικής αλλαγής διαμορφώθηκε το Σχέδιο Προσαρμογής με μία σειρά από δράσεις που θα βοηθήσουν την πρόληψη των καταστροφών και θα ενισχύσουν την ικανότητα προσαρμογής και ανθεκτικότητας του νησιού στους κλιματικούς κινδύνους. έμφαση δίνεται στην παρακολούθηση κατάλληλων δεικτών για την έγκαιρη κινητοποίηση έναντι των κινδύνων ενισχύοντας τις υποδομές με ‘ευφυή συστήματα’. Μεταξύ των προτεινόμενων δράσεων είναι:

• Αντιπλημμυρικά έργα
• Ανάπτυξη συστήματος έγκαιρης ενημέρωσης σε περίπτωση πυρκαγιάς

• Μελέτη αποκατάστασης και ήπιων τεχνικών προστασίας στην παράκτια ζώνη
• Εξασφάλιση πόσιμου νερού για τους ευάλωτους οικισμούς στη λειψυδρία

• Βελτίωση των συνθηκών θερμικής άνεσης στους κοινόχρηστους χώρους με την προσθήκη σκίασης και ψυχρών υλικών

• Συλλογή βρόχινου νερού
• Ανάπτυξη πλατφόρμας «έξυπνης Πόλης»

Με την πρόοδο της τεχνολογίας της πληροφορίας και επικοινωνίας, η έννοια της «έξυπνης πόλης» θα βοηθήσει ιδιαίτερα στη λήψη κατάλληλων δεδομένων για την πρόγνωση των κινδύνων. έτσι θα είναι δυνατή η άμεση προειδοποίηση για την αποτροπή ή και τον μετριασμό των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν οι κλιματικοί κίνδυνοι στη ζωή των δημοτών και στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον.

Οι προτεινόμενες δράσεις συμπεριλαμβάνουν μία σημαντική δέσμη δράσεων για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των δημοτών και τη συμμετοχή τους στην προσπάθεια προσαρμογής και περιορισμού της κλιματικής αλλαγής.

Τέλος, δίνεται ο προϋπολογισμός των δράσεων και παρουσιάζονται η οργανωτική δομή και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα βοηθήσουν τον Δήμο στην υλοποίησή τους.

Προκειμένου ο Δήμος Ρόδου να υποβάλλει το ΣΔΑΕΚ στο Σύμφωνο των Δημάρχων (ΣτΔ) και το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (JRC), καλείται το Δημοτικό Συμβούλιο να αποφασίσει για την έγκριση του ΣΔΑΕΚ και την υλοποίηση των απαραίτητων ενεργειών αναφορικά με την υποβολή του».