Η κυκλική οικονομία, τα «πράσινα» ξενοδοχεία και η μετατροπή της Ελλάδας σε covid resilient τουριστικό προορισμό

Rodiaki NewsRoom

Συνέντευξη στη Μαρία Ακριβού στο fortunegreece.com

Ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία και αυτό ακούει στο όνομα «κυκλικός τουρισμός».

Η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά και των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της εστίασης, η μετατροπή των υποδομών των ξενοδοχείων και των τουριστικών καταλυμάτων σε «πράσινα» και η κατάρτιση μιας εθνικής στρατηγικής για τον τουρισμό που θα μετατρέψει την Ελλάδα σε covid resilient προορισμό αποτελούν βασική προτεραιότητα για να διατηρήσει η χώρα μας το συγκριτικό της πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών.

Ο Γιώργος Κρεμλής, Διευθυντής ε.τ. Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Σύμβουλος Κυκλικής Οικονομίας και Νησιωτικότητας, Σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε θέματα Περιβάλλοντος μιλά στο fortunegreece.com για τις δράσεις και τα χρηματοδοτικά προγράμματα που θα ενισχύσουν την «κυκλική επιχειρηματικότητα», θα δημιουργήσουν «πράσινες» θέσεις εργασίας και θα προωθήσουν την οικοκαινοτομία, εστιάζει στις αλλαγές που έρχονται στον κλάδο του τουρισμού και στις επενδύσεις που πρέπει να προβούν οι επιχειρηματίες προκειμένου να εξασφαλίσουν την ανάπτυξη και τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους τα επόμενα χρόνια.

Κύριε Κρεμλή, στους κόλπους της ΕΕ είναι έντονη η συζήτηση που διεξάγεται για την κυκλική οικονομία αλλά και τα οφέλη που θα προκύψουν από την υιοθέτηση του συγκεκριμένου οικονομικού μοντέλου. Στην Ελλάδα πού βρισκόμαστε; Σε τι βαθμό έχουν κατανοήσει, τόσο οι πολίτες, όσο και οι ίδιες οι επιχειρήσεις τη σημασία της;

Η κυκλική οικονομία είναι το νέο οικονομικό μοντέλο αλλά και το όχημα-εργαλείο εφαρμογής της Πράσινης Συμφωνίας και του Νόμου για το κλίμα, που είναι δεσμευτικά για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη-μέλη της.

Έχει αναδειχθεί ως εθνική προτεραιότητα, τόσο από το Εθνικό μας Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, όσο και από τον Οδικό Χάρτη Κυκλικής Οικονομίας, την επικαιροποιημένη δηλαδή εθνική στρατηγική κυκλικής οικονομίας που ενσωματώνει το δεύτερο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η στρατηγική αυτή θα εγκριθεί το φθινόπωρο με Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου.
Η κυκλική οικονομία αναδεικνύεται επίσης και στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που τη χρηματοδοτεί με μια σειρά από άξονές του, όπως για παράδειγμα τη χωριστή διαλογή στην πηγή των ανακυκλωσίμων, τα βιοαπόβλητα και την παραγωγή από αυτά βιοαερίου και βιοκαυσίμων, την προώθηση των ΑΠΕ, την απανθρακοποίηση των νησιών, την επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων λυμμάτων και την αξιοποίηση της λυματολάσπης.

Το νεο ΕΣΠΑ όπως και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης θα χρηματοδοτήσουν με τη σειρά τους κατά προτεραιότητα έργα κυκλικής οικονομίας. Έργα κυκλικής οικονομίας υποστηρίζονται και από το πρόγραμμα Τρίτσης καθώς και από το πράσινο Ταμείο.

Όλα αυτά θα ενισχύσουν την «κυκλική επιχειρηματικότητα», θα δημιουργήσουν πράσινες θέσεις εργασίας και θα προωθήσουν την οικοκαινοτομία. Η κυκλική οικονομία κυριαρχεί ως θέμα στα ΜΜΕ, σε συνέδρια και εκδηλώσεις και έχει δημιουργήσει ιδανικές συνθήκες ευαισθητοποίησης της ακαδημαϊκής και επιχειρηματικής κοινότητας και της κοινωνίας των πολιτών, με, μεταξύ άλλων, ΚοινΣΕπ και Ενεργειακές Κοινότητες που πολλαπλασιάζονται και αναδεικνύουν και την κοινωνική της διάσταση.

Τέλη Σεπτεμβρίου με αρχές Οκτωβρίου θα έχουμε και την εθνική στρατηγική για την κυκλική οικονομία. Δώστε μας κάποια στοιχεία αναφορικά με το τι θα περιλαμβάνει;

Η εθνική στρατηγική ακολουθεί μια ολιστική προσέγγιση καλύπτοντας την κυκλική οικονομία στο ευρύτερο δυνατό φάσμα της. Δεν περιορίζεται μόνο στην κυκλική διαχείριση των αποβλήτων και των αστικών λυμμάτων με φιλόδοξους στόχους ανακύκλωσης και αξιοποίησής τους, αλλά προωθεί και νέα κυκλικά πρότυπα παραγωγής και κατανάλωσης.

Χρησιμοποιεί οικονομικά εργαλεία, προωθεί την αρχή «πληρώνω όσο πετάω» και βέβαια εισάγει την εγγυοδοσία (DRS) στις συσκευασίες πλαστικού, αλουμινίου και μιας χρήσης γυαλιού. Αναφέρεται επίσης στην απαγόρευση των μιας χρήσης πλαστικών και στα βιοδιασπώμενα υποκατάστατά τους, καθώς και στα βιοπλαστικά.

Τέλος, αναφέρεται στα χρηματοδοτικά εργαλεία που θα την υποστηρίξουν.

Πώς συνδέεται η κυκλική οικονομία με τον τουρισμό; Έχουμε εικόνα του περιβαλλοντικού αποτυπώματος που αφήνουν ξενοδοχεία και εστιατόρια; Ποιος είναι ο στόχος για τα επόμενα χρόνια και τι είδους επενδύσεις απαιτούνται;

Η κυκλική οικονομία ενσωματώνεται σε όλες τις πολιτικές της ΕΕ αλλά και στις εθνικές πολιτικές για να τις καταστήσει κυκλικές. Ο κυκλικός τουρισμός είναι κεφαλαιώδους σημασίας.

Τόσο η πολιτική τουρισμού όσο και όλες οι τουριστικές δραστηριότητες και κυρίως τα ξενοδοχεία θα πρέπει να εισαγάγουν κυκλικά πρότυπα.

Το περιβαλλοντικό, κλιματικό -λόγω μεταφορών- αλλά και ενεργειακό αποτύπωμα των ξενοδοχείων και ειδικά των “all inclusive” είναι υψηλό. Οι τουριστικές επιχειρήσεις θα πρέπει να λειτουργούν με πρότυπα περιβαλλοντικής και κοινωνικής διακυβέρνησης -ESG – που πρέπει να είναι κυκλικά (CESG) και να επεκτείνουν την κυκλικότητα σε όλη την αλυσίδα των δραστηριοτήτων, προϊόντων και υπηρεσιών – ανάντι και κατάντι- τόσο στους προμηθευτές τους όσο και στους πελάτες τους.

Τα ξενοδοχεία πρέπει να μπουν στη λογική του “prosumer” – από το producer και consumer – για να γίνουν ενεργειακά αυτόνομα με ΑΠΕ και να μπορούν να διαθέτουν το πλεόνασμα της ενέργειας που παράγουν στο δίκτυο ή σε άλλους καταναλωτές.

Θα πρέπει να διαχειρίζονται σε χωριστά ρεύματα τα απόβλητα που παράγουν και ιδίως τα απόβλητα τροφίμων σε ειδικό press container που θα αξιοποιείται από συμβεβλημένη εταιρεία διαχείρισης βιοαποβλήτων ή από την ίδια την ξενοδοχειακή μονάδα για παραγωγή καλής ποιότητας compost. Τέλος, θα πρέπει ο στόλος των οχημάτων τους να γίνει ηλεκτρικός, κάτι που προοδευτικά πρέπει να υιοθετήσουν και οι εταιρίες ενοικίασης αυτοκινήτων.

Πώς μπαίνουν στην τουριστική εξίσωση τα «πράσινα» ξενοδοχεία; Ποια η συμβολή του Κράτους στην ενεργειακή αναβάθμιση παλαιότερων υποδομών;

O αναπτυξιακός νόμος μπορεί να χρηματοδοτήσει εκτός των άλλων και την αναβάθμισή τους σε «κυκλικά ξενοδοχεία» πράγμα που θα έχει θετικό αντίκτυπο και στη «δημόσια εικόνα» τους αλλά και στις τιμές τους. Επιπροσθέτως, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ για τον τουρισμό» θα επεκταθεί προσεχώς, τόσο στα ξενοδοχεία, όσο και στα τουριστικά καταλύμματα, με στόχο ακριβώς την ανάπτυξη «πράσινων» ξενοδοχείων.

Η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου υπογραμμίζοντας πως, εάν δεν ληφθούν άμεσα δραστικά μέτρα για το περιβάλλον, η κατάσταση σε μία δεκαετία από τώρα θα είναι μη αναστρέψιμη. Τι θα σημάνει στην πράξη μία ενδεχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας της γης; Πώς απειλείται η Ελλάδα που περιβάλλεται από θάλασσα;

Αύξηση της θερμοκρασίας πάνω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου θα έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες, μεταξύ των οποίων και αύξηση της στάθμης των θαλασσών. Η χώρα μας, λόγω της τεράστιας ακτογραμμής της και του μεγάλου νησιωτικού της χώρου, θα είναι ακόμη πιο ευάλωτη. Σχέδια προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και ανθεκτικότητας θα πρέπει να εκπονηθούν ειδικότερα για τα νησιά μας και τους παράκτιους δήμους μας.

Η Ελλάδα πέρασε με επιτυχία το τεστ διαχείρισης του κορωνοϊού, κάτι που αναγνωρίστηκε και διεθνώς. Ωστόσο, όπως έχετε και ο ίδιος επισημάνει, στόχος, από εδώ και πέρα, είναι να μετατραπεί η χώρα σε covid resilient προορισμό. Με ποιον τρόπο θα γίνει αυτό;

Προστασία του κλίματος και του περιβάλλοντος, δημόσια υγεία και ποιότητα ζωής είναι κρίκοι της ίδιας αλυσίδας και είναι αλληλένδετοι. Η κλιματική αλλαγή και η περιβαλλοντική υποβάθμιση δημιουργούν ή ενισχύουν τις πανδημίες, κάτι που έχει τεκμηριωθεί και επιστημονικά.

Η χώρα μας αντιμετώπισε με επιτυχία την πανδημία και έχει βάλει τον πήχυ ψηλά πρωταγωνιστώντας σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο σε θέματα προστασίας του κλίματος και του περιβάλλοντος. Εκπέμπει έτσι ένα μήνυμα σιγουριάς και αξιοπιστίας και με την πρωτοβουλία της για το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού που λειτουργεί από 1/7 δίνει το παράδειγμα για ένα covid resilient τουρισμό που συμπληρώνεται από αντίστοιχες πρωτοβουλίες τύπου CESG στα ξενοδοχεία μας, ώστε ως ειδικότεροι τελικοί προορισμοί να δώσουν το μήνυμα και της δικής τους covid resilience.

H σημειολογία εν προκειμένω έχει ιδιαίτερη σημασία, όπως και η εκπαίδευση του προσωπικού των ξενοδοχείων αλλά και η ψηφιοποίηση υπηρεσιών, λχ. καταλόγων των εστιατορίων αλλά και της χρησιμοποίησης ειδικών Apps και βέβαια της αποδοχής γενικότερα – ακόμη και στα ταξί – των πιστωτικών καρτών.