Παραολυμπιακοί αγώνες

Rodiaki NewsRoom

Ένα σπουδαίο αθλητικό γεγονός που ξεκίνησε από ένα γιατρό και τη θεραπευτική αγωγή στους αναπήρους του Β’ Παγκοσμίου πολέμου

Γράφει ο Κ. Καλημερίδης
Υποστράτηγος ε.α.

Οι Παραολυμπιακοί Αγώνες ή όπως κοινά λέγεται Παραολυμπιάδα είναι οι αντίστοιχοι Ολυμπιακοί Αγώνες για τους αθλητές με κινητικές, οπτικές ή διανοητικές αναπηρίες.

Είναι μία διοργάνωση που γίνεται κάθε τέσσερα χρόνια στη συνέχεια των Ολυμπιακών Αγώνων, ένα αθλητικό γεγονός ίσης σημασίας με αυτούς.

Ο εμπνευστής των αγώνων ατόμων με ειδικές ανάγκες, σε επίπεδο Ολυμπιάδας, είναι ο Γερμανός νευροχειρουργός Ludwig Guttmann. Ο Guttmann ήταν Εβραίος και σύμφωνα με τα αρχεία της Βέρμαχτ, είχε συλληφθεί και ανακριθεί από την Γκεστάπο. Το 1939 του εδόθη βίζα και εντολή να πάει στην Πορτογαλία για να θεραπεύσει ένα φίλο του Πορτογάλου δικτάτορα Σαλαζάρ. Στην επιστροφή του πήγε στο Λονδίνο.

Εκεί ήρθε σε επαφή με το Συμβούλιο Ακαδημαϊκών για τους Πρόσφυγες το οποίο διαπραγματεύτηκε με την Αγγλική Κυβέρνηση την παραμονή της οικογένειάς του στην Αγγλία. Τους δόθηκε οικονομική βοήθεια και εγκαταστάθηκαν αρχικά στην Οξφόρδη.

Το 1943, η βρετανική κυβέρνηση ζήτησε από τον Guttmann να ιδρύσει, μετά από αίτημα της πολεμικής αεροπορίας, το Εθνικό Κέντρο Τραυματισμών της Σπονδυλικής στήλης στο Νοσοκομείο Stoke Mandeville. Ο Γκούτμαν διορίστηκε διευθυντής του κέντρου όπου, πρωτοποριακά για την εποχή του, συνέδεσε τη θεραπεία τους με την ψυχολογική υποστήριξη.

Πίστευε ότι ο αθλητισμός ήταν μια σημαντική μέθοδος θεραπείας για την αποκατάσταση του τραυματισμένου στρατιωτικού προσωπικού, βοηθώντας τους να δημιουργήσουν σωματική δύναμη και αυτοσεβασμό.

Απασχολούσε τους ασθενείς του με σωματικές δραστηριότητες και άλλες δραστηριότητες βάσει δεξιοτήτων για να τους κρατήσει ενεργούς και κοινωνικούς.

Όταν τελειώνει ο πόλεμος, μέσα σε μια ανθρωπότητα που βγαίνει από τις καταστροφές του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, ανατίθεται στην Αγγλία η διοργάνωση των Ολυμπιακών αγώνων του 1948.Την περίοδο εκείνη στο ίδρυμα του Stoke Manteville, όπως ήταν φυσικό , υπήρχε υπερβολικός αριθμός τραυματιών- αναπήρων πολέμου που διαβιούσαν σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες.

Την 29 Ιουλίου 1948 γίνεται η τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου, ενώ στο μικρό Stoke Manteville ξεκινάει μια άλλη γιορτή. Την ίδια ημέρα ο Γκούτμαν διοργανώνει στο νοσοκομείο τους πρώτους αγώνες για βετεράνους πολέμου με αναπηρία.

Οι συμμετέχοντες ήταν 16 άτομα και αγωνίστηκαν από αναπηρικό αμαξίδιο στην τοξοβολία. Όλοι είχαν τραυματισμούς στο νωτιαίο μυελό.

Μέσα σε μια δεκαετία ο αθλητισμός ενσωματώθηκε πλήρως στη ρουτίνα του νοσοκομείου, τόσο για τη θεραπευτική όσο και για την αποκαταστατική του αξία και ως τρόπος ενθάρρυνσης του ανταγωνισμού μεταξύ των ασθενών.

Σύντομα οι αγώνες έγιναν ετήσιοι και έγιναν γνωστοί ως “Stoke Mandeville Games”. Περισσότερες ομάδες και περισσότερα αθλήματα προστέθηκαν σε διαδοχικά παιχνίδια.

Με την πάροδο των ετών, καθώς η είδηση διαδόθηκε, τα Νοσοκομεία και οι αθλητές που συμμετείχαν αυξήθηκαν, ώστε οι αγώνες από το 1952 έγιναν διεθνείς. Έτσι έγιναν ο πρόδρομος των Παραολυμπιακών αγώνων και μέσα από την επανορθωτική ιατρική μπήκαν οι βάσεις για την πρώτη Παραολυμπιάδα.

Οι πρώτοι Παραολυμπιακοί Αγώνες έγιναν το 1960 στη Ρώμη ύστερα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Συμμετείχαν 400 αθλητές από 23 χώρες και διαγωνίστηκαν σε 8 αθλήματα. Από τότε, οι Παραολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται κάθε τέσσερα χρόνια, πάντα την ίδια χρονιά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Το 1964 στο Τόκιο για πρώτη φορά παρουσιάστηκε η σημαία και ο Ύμνος των αγώνων.

Το σύμβολο των Αγώνων είναι τρία ασύμμετρα μισοφέγγαρα σε κίνηση, χρώματος μπλε, κόκκινου και πράσινου, με σύνθημα «Spirit in Motion» («Πνεύμα σε κίνηση»).

Ο Παραολυμπιακός Ύμνος έχει τίτλο “Hymne de l’ avenir” («Ο Ύμνος του Μέλλοντος») και τον συνέθεσε ο Γάλλος κιθαρίστας Τιερί Νταρνί. Το 1976 διεξήχθησαν και οι πρώτοι Χειμερινοί Παραολυμπιακοί Αγώνες στη Σουηδία. Το 1988 στη Σεούλ οι αγώνες ξεχώρισαν από το γεγονός ότι Ολυμπιακοί και Παραολυμπιακοί Αγώνες φιλοξενήθηκαν για πρώτη φορά στην ίδια χώρα και στην ίδια πόλη.

Το έτος 1964 ιδρύθηκε η Διεθνής Ομοσπονδία Αθλητισμού για άτομα με αναπηρία (ISOD). Στην Ελλάδα ο αθλητισμός για τα άτομα με αναπηρίες ξεκίνησε να αναπτύσσεται στα τέλη του 1970 με την πρώτη συμμετοχή το 1976 στο Τορόντο.

Στη δεκαετία του 1990 ιδρύονται δυο Αθλητικές Ομοσπονδίες για άτομα με Αναπηρίες, προπομποί της Εθνικής Αθλητικής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρίες, η οποία δημιουργήθηκε το 2002 και μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα κατάφερε να προετοιμάσει 135 Έλληνες αθλητές που συμμετείχαν σε 17 αθλήματα στους Παραολυμπιακούς αγώνες ΑΘΗΝΑ 2004. Τους Παραολυμπιακούς αγώνες κατά καιρούς τίμησαν με τη συμμετοχή τους Ροδίτες αθλητές που χάρισαν στη Ελλάδα λαμπρές επιδόσεις και διακρίσεις.

Ο Γκούτμαν αποχώρησε από διευθυντής του Νοσοκομείου Stoke Manteville το 1966 και παρασημοφορήθηκε για το έργο του από την Βασίλισσα της Αγγλίας. Πέθανε το 1980. Αναγνωρίστηκε όχι μόνο ως ο «πατέρας του Παραολυμπιακού κινήματος», αλλά και μια σημαντική προσωπικότητα στην ανάπτυξη της θεραπείας των τραυματισμών του νωτιαίου μυελού.

Κατάφερε χρησιμοποιώντας την επιστήμη του να έχει μία εξαιρετική συμβολή στο Ολυμπιακό ιδεώδες, σε αυτό που ο Κωστής Παλαμάς στον Ύμνο του ονόμασε «Αρχαίο πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα του ωραίου, του μεγάλου και του αληθινού».

Οι Παραολυμπιακοί αγώνες του 2020, ως γνωστό λόγω Covid-19, θα γίνουν στο Τόκιο από 24 Αυγούστου έως 5 Σεπτεμβρίου 2021.

Πηγές
- Στρατιωτική Επιθεώρηση 4/2004
- History Press, Britannica, Wikipedia.