Ο μεγάλος έλληνας μουσουργούς Μ. Καλομοίρης για τη μουσική της Δωδεκανήσου

Rodiaki NewsRoom

ΦΛΑΣ στο παρελθόν - Εν Ρόδω Κυριακή 8 Απριλίου 1962 Αριθ. Φύλλου 3297

ΕΝΑ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ

Ο ΚΑΛΟΜΟΙΡΗΣ ΔΙΑ ΤΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΤΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ

Τι είχε πει ο μεγάλος Έλλην μουσουργός

Ένα ψήφισμα του Μουσικού Ομίλου Ρόδου και της Διευθύνσεως του Εθνικού Ωδείου Ρόδου που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της «Ροδιακής» της 6ης τρέχοντος με κατέθλιψε.

Ας λησμονήσουμε όμως τα δύο αυτά δημιουργήματα του Μάγου Έλληνα Καλλιτέχνη για να εναποθέσουμε στο νιόσκαφτο μνήμα του φανατικού Λάτρη της Δημοτικής Δωδεκανησιακής Μουσικής λίγες γραμμές, σαν μια φτωχή ανθοδέσμη από πνευματικά αγριολούλουδα των Βουνών του Αταβύρου.

Κι αφού πάντα μας έλεγε: «Εγώ κι αν πεθάνω θα είμαι μεταξύ σας ζωντανός, αθάνατος, όπως είναι ζωντανή κι αθάνατη η Δωδεκάνησος με τη Δημοτική της Μουσική» τον θεωρούμε ζωντανό, μεταξύ μας, να μας μιλά και να μας ακούη.

Ακούστε τον λοιπόν να λέγει:

«Η μουσική των Δωδεκανησίων είναι κι’ αύτη ένα κομμάτι από τα πολυτιμώτερα της όλης Ελληνικής Μουσικής Οικογενείας. Παρουσιάζει ένα εκφραστικό πλούτο που σε λίγα μέρη της Ελλάδος βρίσκομεν όμοιό του. Οι χορευτικοί τους ρυθμοί συγγενεύουν με τα άλλα Κυκλαδικά και Κρητικά τραγούδια κι’ έχουνε μια ξεχωριστή δροσιά και χάρη που σπανίως τη συναντούμε στους άλλους ελληνικούς χορούς.

Τα νανουρίσματά τους είναι ένα ξεχωριστό σημάδι μέσα στα Δωδεκανησιώτικα λαϊκά τραγούδια, από τα σπανιώτερα δείγματα Ελληνικών Δημοτικών νανουρισμάτων στη Μουσική.

Μελετώντας κανείς τη Δωδεκανησιακή μουσική βλέπει πως αυτή έπαιζε ρόλο σπουδαίο σε όλες τις κοινωνικές σχέσεις των Δωδεκανησιωτών.

Τραγούδια του γάμου, τραγούδια των καλεσμένων, τραγούδια της αυγής, τραγούδια του χορού, τραγούδια για ξακουστούς καπετανέους, μοιρολόγια για τους νεκρούς, για όλες τις περιστάσεις, ο Νησιώτης θα βρή τη σωστή μελωδία που διαπιστώνει τα συναισθήματά του.

Και η μελωδία αυτή είναι κατ’ εξοχήν Ελληνική. Έχει όλο το θυμάρι των βουνών της Ελλάδας μας και όλη την άρμη της Ελληνικής μας θάλασσας. Οι κλίμακές τους, καθαρές ελληνικές κλίμακες των καθαρών ελληνικών δημοτικών τραγουδιών.

Ένα τραγούδι της Καρπάθου είναι γραμμένο επάνω σε μια από τις αγνότερες Αρχαίες Ελληνικές κλίμακες, την Αρχαία Δωρική, σήμερα σχεδόν άγνωστη στην Ευρωπαϊκή μουσική και σπανιώτατη και σ’ αυτή τη νεώτερη Ελληνική Δημοτική.

Είναι ένας χρυσός κρίκος που συνδέει το παληό ενδοξότατο παρελθόν με το καινούργιο ελπιδοφόρο μέλλον.

Ανάλογα τραγούδια σε σπανιώτατες κλίμακες που μας θυμίζουν την αρχαία τους καταγωγή βρίσκει κανείς άφθονα μέσα στους θησαυρούς του Δωδεκανησιακού τραγουδιού.

Η μελέτη τους και η περισυλλογή τους θα αποτελέσουν καλλιτεχνικό στοιχείο ανυπολόγιστης εθνικής σημασίας και αξίας ποιητικής που θα βοηθήση σημαντικά την όλη εξέλιξη της ελληνικής μουσικής Λαογραφίας από μια μεριά και συγχρόνως θα αποτελέσουν ένα πολύτιμο παράγοντα εμπνεύσεως για τον Έλληνα μουσικό δημιουργό του μέλλοντος.

Και με μονάχα πιάνο, το αχάριστο αυτό όργανο, αν παιχθούν τα Δωδεκανησιώτικα Δημοτικά τραγούδια, θα φανή το ελληνικώτατο κάλλος τους και θα ακουστή το κελάρυσμα μιας αγνής μουσικής, αστείρευτης πηγής, από την οποία ο Έλληνας συνθέτης του μέλλοντος δεν έχει παρά να σκύψη για να πιή το Αθάνατο νερό της ποικιλλόμορφης αλλά μιας και αδιαίρετης ελληνικής μουσικής».

Σώπασε ο Μανώλης Καλομοίρης. Κι εγώ ο άμουσος ξέθαψα απ’ τα σκονισμένα μου αρχεία αυτά τα παραπάνω λόγια του, για να τα καταθέσω σαν ευλαβικό φάρο θαυμασμού στην αθάνατη μνήμη του.

Π. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ