Ο θάνατος του Νικ. Μανδηλαρά

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Ιωάννης Γ. Χαρίτος
Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω

Κύριε Διευθυντά
Λαμβάνοντας αφορμή από το δημοσίευμα του κ. Γεωργίου Ζαχαριάδη εις την εφημερίδα «Η ΡΟΔΙΑΚΗ» της 24ης Μαΐου 2022, το οποίο αφορά τον θάνατο του Νικηφόρου Μανδηλαρά και εδημοσιεύθη ως «επετειακό» κείμενον, επιθυμώ να πληροφορήσω το αναγνωστικό κοινό της εφημερίδος, δια τα ακόλουθα:

Το δημοσίευμα του κ. Γεωργίου Ζαχαριάδη είναι στο ουσιαστικό περιεχόμενό του αντιγραφή ομοίου δημοσιεύματός του, της 19ης Μαΐου 2013, πάλιν εις την «Ροδιακή».

Επι του δημοσιεύματος της 19ης Μαΐου 2013, όπου επίσης ισχυρίζετο, ο κ. Γεώργιος Ζαχαριάδης, τα περί «δολοφονίας» του Νικηφόρου Μανδηλαρά από το Στρατιωτικό Καθεστώς, της 21η Απριλίου, ισχυριζόμενος ταυτοχρόνως, προκειμένου να στηρίξει την άποψίν του, ότι δήθεν χάθηκαν έγγραφα από την δικογραφίαν, του απάντησα με δημοσίευμα μου εις τις 2 Ιουνίου 2013, το οποίον εφιλοξένησε η εφημερίδα σας,τονίζοντάς του ότι όλα τα έγγραφα υπάρχουν και τίποτα δεν χάθηκε και να σταματήσει να γράφει ανακρίβειες.

Εις το τότε δημοσίευμά μου, κατέληγα με την εξής φράσιν: «οποιαδήποτε, λοιπόν, προσπάθεια από οποιονδήποτε προερχομένη και ιδιαίτερα από τον δημοσιογράφο, κ. Ζαχαριάδη, προκειμένου να εμφανισθή το ατύχημα του θανάτου του Νικηφόρου Μανδηλαρά ως «δολοφονία», αποτελεί βάναυση προσβολή της αληθείας και των ιστορικών δεδομένων και κακή υπηρεσία προς τους νεωτέρους αναγνώστας, οι οποίοι εκ των πραγμάτων αγνοούν τα γεγονότα και δυστυχώς ευκόλως τους τροφοδοτούν, αντί της αληθείας, με εικασίας, ενσυνειδήτους φαντασιώσεις και μυθεύματα! διάφοροι ανεύθυνοι.

Επι του δημοσιεύματός μου εκείνου, ο Γεώργιος Ζαχαριάδης, δεν απάντησε.
Με το πρόσφατο δημοσίευμά του, της 24ης Μαΐου 2022 εις την «Ροδιακή», επαναλαμβάνει δυστυχώς τα περί δολοφονίας, από το Στρατιωτικό Καθεστώς του Νικηφόρου Μανδηλαρά, εμπλουτίζοντας μάλιστα το άρθρο του και με δήθεν άποψιν, εκφρασθείσα από τον Βαγγέλη Γιαννόπουλο όταν ηταν Υπουργός Ναυτιλίας, ο οποίος υποτίθεται ότι είπε, κατά τον Γεώργιον Ζαχαριάδη ότι: «ενώ οι έρευνες προχωρούσαν κανονικά, σε κάποιο σημείο χάνονται κρίσιμα στοιχεία από τον φάκελλο, με συνέπεια να μη βγαίνει το σωστό αποτέλεσμα»!

Δυστυχώς, ο κ. Γιώργος Ζαχαριάδης, δεν παραπέμπει εις το πού, πότε και διατί ελέχθη αυτό από τον Ευάγγελον Γιαννόπουλο, όπως είχεν υποχρέωσιν να κάνει, δια να ελεχθεί η ορθότητα των γραφομένων του από τους αναγνώστας του κειμένου του. Προσωπικως αμφισβητώ την αλήθειαν αυτών που ανέγραψε ο κ. Γεώργιος Ζαχαριάδης για τον Ευάγγγελο Γιαννόπουλο και τούτο διότι είναι τελείως ασύμβατη μια τέτοια δήλωσις να είναι του Ευαγγέλου Γιαννοπούλου.

Την αναλήθειαν του ισχυρισμού αυτού την συμπεραίνω και εκ του γεγονότος ότι ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος επεσκέφθη την Ρόδο, προκειμένου να επιμεληθεί της υποθέσεως του θανάτου του Νικηφόρου Μανδηλαρά, αλλά όταν αντελήφθη εκ του σύνεγγυς τα γεγονότα και τας προθέσεις μερικών επιτιδείων, απέσχε της υποθέσεως, όπως άλλωστε απέσχε και μεταπολιτευτικά, δηλωνοντας μάλιστα τότε τα ακόλουθα: «Θα ήταν ανίερος πολιτική εκμετάλλευσις ενός ατυχήματος».

Η δήλωσις αυτή του μακαρίτη Βαγγέλη Γιαννόπουλου, ο οποίος, οφείλω να πώ,ότι παρά την αθυροστομία του, είχε το θάρρος της γνώμης του, εγγράφη εις την εφημερίδα «ΠΡΟΟΔΟΣ» την 10-07-1967, ως την μετέφερε ο εκ των δικηγόρων της υπερασπίσεως του Πέτρου Πόταγα Εμμανουήλ Μαντούβαλος και δεν διεψεύθη από τον Ευάγγελον Γιαννόπουλο. Τα γεγονότα αυτα όφειλε να γνωρίζει ο κ. Γιώργος Ζαχαριάδης λόγω του επαγγέλματός του.

Ο κ. Γεώργιος Ζαχαριαδης θα έπρεπε επίσης να γνωρίζει από την δημοσιογραφική του σταδιοδρομία ότι ο όρος «δολοφονία, δολοφόνος κ.λπ.,» τον οποίον τονίζει, όταν γράφει κάθε φορά δια την υπόθεσιν του Νικηφόρου Μανδηλαρά, είναι σε άμεση συνάρτησιν και συνέπεια με την έκδοσιν τελεσιδίκου και αμετακλήτου αποφάσεως για το κακούργημα της ανθρωποκτονίας. Εάν δεν υπάρχει απόφασις, απλώς η χρήσις του όρου «δολοφονία» είναι παραπλανητική και προφανώς χρησιμοποιείται εσκεμμένως και με πρόθεσιν την κακήν πληροφόρησιν των αναγνωστών.

Δια τον θάνατο του Μανδηλαρά εκατηγορήθη ο πλοιάρχος του πλοίου που τον μετέφερε από τον Πειραιά προς την Κύπρο «δι ανθρωποκτονίαν εξ αμελείας, τελεσθείσα δια παραλείψεως ως και δια ορισμένας παραβάσεις του Κώδικος Ναυτικού Δικαίου» δηλαδή για πλημμεληματικάς πράξεις και όχι για το κακούργημα της ανθρωποκτονίας.

Των δικών που διεξήχθησαν επροηγήθη προσεκτική ανάκρισις και από τον Ανακριτήν διετάχθησαν και οι επιβεβλημένες πραγματογνωμοσύνες. Τα όσα λοιπόν ανέγραψε εις το άρθρον του ο κ. Γεώργιος Ζαχαριάδης, δηλαδή ότι δήθεν τας ιατροδικαστικάς εκθέσεις «συνέταξε ο ιατροδικαστής Καψάσκης» δεν είναι αληθή.

Το αληθές είναι ότι μόλις ανευρέθη το πτώμα, ο Ανακριτής του Πρωτοδικείου της Ρόδου ανέθεσε την ιατροδικαστικήν έρευνα εις τους ιατρούς του Νοσοκομείου Εμμανουήλ Σταματιάδη, Νικόλαο Σαρούκο, Κυριάκο Παπασάββα και Βασίλειο Χρυσοχόου, οι οποίοι υπογράφουν και την σχετικήν έκθεσιν.

Ο Διευθυντής της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας, Δημήτριος Καψάσκης, αφίχθη εις την Ρόδο εις τας 23 Μαΐου 1967, συνοδευόμενος από τον επίσης ιατροδικαστή και Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών και χημικό, Γεώργιο Αγιουτάντη προκειμένου, ως εμπειρότεροι των ιατρών του Νοσοκομείου της Ρόδου, να εξετάσουν και αυτοί το πτώμα του ατυχούς Νικηφόρου Μανδηλαρά.

Μεταπολιτευτικά μάλιστα η οικογένεια Μανδηλαρά, ενόψει των νέων ερευνών και των Βουλευμάτων που διαδοχικώς εξεδίδοντο και της νέας συνολικώς ερεύνης της υποθέσεως, όρισε πραγματογνώμονα τον Καθηγητή της ιατροδικαστικής Αντώνιο Κουτσελίνη ο οποίος συνέταξε και παρέδωσε την από 08-06-1983 γνωμοδότησίν του εις την οποίαν εν συμπεράσματι καταλήγει ότι ευρέθη:

«1) διηθητικόν συντριπτικόν κάταγμα κατά την αριστεράν κροταφοβρεγματικήν χώραν εκ προσκρούσεως επι αμβλείας επιφανείας και 2) Η κάκωσις αυτή είναι δυνατόν να υπεισέρχεται εις τον μηχανισμόν επελεύσεως του θανάτου του Νικηφόρου Μανδηλαρά».

Η εργασία του Καθηγητού Κουτσελίνη, επι της οποίας έκαμαν παρατηρήσεις οι ιατροδικαστές Μιχαλοδη-μητράκης και Μπεναρδής, δεν διαφέρει ουσιαστικώς σε τίποτα από τις εκθέσεις των τεσσάρων ιατρών του Νοσοκομείου Ρόδου, ως και των απόψεων των ιατροδικαστών Καψάσκη και Αγιουτάντη, οι οποίοι κατέθεσαν εις το Δικαστήριο. Άρα τας ιατροδικαστικάς εκθέσεις δεν έκανε μόνος ο Δημήτριος Καψάσκης, όπως ανέγραψε ο κ. Γεώργιος Ζαχαριάδης, αλλά όλοι οι προαναφερθέντες ιατροδικαστές, οι οποίοι κανένα τραύμα από σφαίρα δεν βρήκαν.

Μετά το πέρας της ανακρίσεως και των ιατροδικαστικών εκθέσεων που έγιναν μέχρι τότε δια τον θάνατο του Μανδηλαρά, διεξήχθησαν την περίοδον του Καθεστώτος της 21ης Απριλίου 1967 δύο δίκες με κατηγορούμενο τον πλοίαρχον του πλοίου RITA V Πέτρο Πόταγα που τον μετέφερε από τον Πειραιά προς την Κύπρον, ο οποίος μάλιστα προφυλακίσθη από 25-05-1967 έως και την έκδοσιν της εφετειακής αποφάσεως.

Η κατηγορία του πλοιάρχου ήταν, ως προελέχθη, «ανθρωποκτονία εξ αμελείας δια παραλείψεως τελουμένη και παραβάσεις του Κώδικος Ναυτικού Δικαίου». Δηλαδή δια πλημμεληματική πράξιν και όχι για το κακούργημα της ανθρωποκτονίας. Η πρώτη δίκη έγινε εις το Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Ρόδου την 5 και 6 Οκτωβρίου 1967 με Πρόεδρον τον Δημήτριο Κώνστα και Εισαγγελέα τον Αλέξανδρο Φλώρο και εξεδόθη η υπ’ αριθμ. 709 και 710 απόφασις της 6-10-1967.

Η δευτέρα έγινε εις το Εφετείο Δωδεκανήσου με Πρόεδρο τον Παναγιώτη Μέλμπα και Εισαγγελέα τον Νικόλαο Τζαβέλα εις τας 12-12-1967 και εξεδόθη η υπ’ αριθμ. 191 απόφασις η οποία κατεδίκασε τον πλοίαρχον, εν τέλει, σε ένα έτος φυλάκισιν δια την εξ αμελείας ανθρωποκτονία του Νικηφόρου Μανδηλαρά η οποία ετελέσθη δια παραλείψεως, δηλαδή για πλημμέλημα.

Τας δύο αυτάς δίκας τας παρακολούθησεν ο κ. Γιώργος Ζαχαριάδης, όπως και πάρα πολύς κόσμος και αυτός είναι ο λόγος που εξ ιδίας αντιλήψεως γνώριζε και γνωρίζει το τι συνέβη με το ατύχημα Μανδηλαρά για το οποίον ετιμωρήθη ο Πέτρος Πόταγας.
Άλλες καταδικαστικές αποφάσεις δεν υπήρξαν ούτε κατά την διάρκεια του Στρατιωτικού Καθεστώτος ούτε και κατά την πολυετή και πολύπλευρον προσπάθειαν, η οποία έγινε από την Μεταπολίτευσιν, δηλαδή από το 1974 και τα επόμενα είκοσι περίπου έτη.

Κατά την διάρκειαν, όμως, της Μεταπολιτεύσεως εξεδόθησαν, δια την έρευναν της υποθέσεως αυτής τρία Βουλεύματα, τα οποία παρά τας προηγηθείσας δημοσιογραφικάς πιέσεις και επινοήσεις, τας πολιτικάς πιέσεις, εις τας οποίας περιλαμβάνεται και η κατά την γνώμην μου ανεπίτρεπτος πίεσις του τότε Υπουργού Δικαιοσύνης, Αλεξάνδρου Μαγκάκη, με δηλώσεις εις τας εφημερίδας, παρά ταύτα δεν κατορθώθηκε να αποδοθεί ούτε ψεγάδι εμπλοκής του Στρατιωτικού Καθεστώτος εις το ατύχημα του Νικηφόρου Μανδηλαρά.

Όσοι όμως υποστήριξαν τα περι δολοφονίας του Νικηφόρου Μανδηλαρά από το Στρατιωτικό Καθεστώς, καθ’ όλην την διάρκειαν της Μεταπολιτευτικής Περιόδου και του τεραστίου χρόνου των είκοσι ετών που μεσολάβησε δια την έκδοσιν των τριών Βουλευμάτων που προανέφερα, έπρεπε να εύρουν και μίαν αληθοφανή αιτιολογίαν δια μια τόσον σοβαρή κατηγορίαν και μη υπαρχούσης δικαιολογίας, κατέφυγαν σε ένα ιστορικό ψέμα προκειμένου να δυσφημίσουν το Στρατιωτικό Καθεστώς βασιζόμενοι στην άγνοιαν των γεγονότων από τους πολλούς. Δηλαδή ούτε ολίγον ούτε πολύ άρχισαν να διαδίδουν ότι ο Νικηφόρος Μανδηλαράς κατά την διάρκειαν της δίκης του ΑΣΠΙΔΑ είχεν δήθεν αντιπαράθεσιν με τον καταθέσαντα μάρτυρα, Γεώργιο Παπαδόπουλο, ο οποίος και τον απείλησε!

Για τους πολλούς που δεν γνωρίζουν, αλλά και δι όσους έχουν ξεχάσει, υπενθυμίζω ότι η δίκη των κατηγορηθέντων αξιωματικών της Οργανώσεως ΑΣΠΙΔΑ δεν έχει καμίαν σχέσιν με το Στρατιωτικό Καθεστώς την 21ης Απριλίου 1967.
Η δίκη της Οργανώσεως του ΑΣΠΙΔΑ έγινε εις το Διαρκές Στρατοδικείο Αθηνών. Άρχισε εις τας 14 Νοεμβρίου 1966, όταν Πρωθυπουργός της Ελλάδος ήταν ο Στέφανος Στεφανόπουλος και τελείωσε εις τας 16 Μαρτίου 1967, όταν Πρωθυπουργός της Ελλάδος ήταν ο Ιωάννης Παρασκευόπουλος, δηλαδή η δίκη αυτή άρχισε και τελείωσε πριν από την 21ην Απριλίου 1967.

Εις την δίκην αυτή, ο Γεώργιος Παπαδόπουλος ούτε μάρτυς ήτο, ούτε καν ακροατής, το γεγονός αυτό αποδεικνύεται τόσο από τα Πρακτικά του Στρατοδικείου, το οποίον κατεδίκασε με βαρύτατες ποινές τους κατηγορουμένους, όσο και από τας εκτενείς περιγραφάς της δίκης που έκαμαν εις τα βιβλία τους, οι εκ των κατηγορουμένων και πρωτεργάτες της Οργανώσεως ΑΣΠΙΔΑ, Αριστόδημος Μπουλούκος (υπόθεσις ΑΣΠΙΔΑ –Εκδοση Ελληνική Άνοδος 2010) και Δημήτριος Χονδροκούκης (Ο Γολγοθάς της Δημοκρατίας Εκδόσεις Μπουκουμάνη 1974).

Το μόνον κοινό το οποίον είχεν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος με τους αξιωματικούς και εν γένει με την δίκη του ΑΣΠΙΔΑ είναι ότι αυτός τους αμνήστευσε όλους με την ΙΣΤ Συντακτική Πράξιν και άπαντες απεφυλακίσθησαν εις τας 23-12-1967 !!
Όλα όσα ανέγραψα, είμαι βέβαιος, ότι τα γνωρίζει ο κ. Γιώργος Ζαχαριάδης και δυστυχώς συστηματικώς τα αποκρύπτει, όπως επίσης συστηματικώς αποκρύπτει και τας αποφάσεις των Μεταπολιτευτικώς εκδοθέντων Βουλευμάτων.

Προκειμένου, μάλιστα, ο κ. Γεώργιος Ζαχαριάδης να εμφανίσει το ατύχημα του Νικηφόρου Μανδηλαρά ως δολοφονία,δεν αναφέρει ούτε τις επιστολές του Εισαγγελέως, Αλεξάνδρου Φλώρου εις τας Αθηναϊκάς εφημερίδας, οι οποίες ανατρέπουν κάθε άποψιν περι δολοφονίας.

Οι επιστολές αυτές έχουν ιδιαιτέραν αξίαν, διότι τις έγραψε ένας πραγματικά αντίθετος με το Καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967 και διωχθείς από αυτό και όχι κάποιος από τους μετέπειτα σωρηδόν εμφανισθέντας «μαϊμουδοαντιστασιακούς».

Τελειώνοντας θέλω να τονίσω ότι ο δημοσιογραφικός ισχυρισμός ότι δηλαδή δήθεν ο Νικηφόρος Μανδηλαράς μετέβαινε εις το εξωτερικό δια να αγωνισθεί κατά του Στρατιωτικού Καθεστώτος, δεν μειώνει μόνον την νοημοσύνη των αναγνωστών, αλλά επιπροσθέτως μειώνει προφανώς ασυνειδήτως και τον Νικηφόρο Μανδηλαρά και τούτο διότι οι αγωνιστές δεν κάνουν τους αγώνες τους από το εξωτερικό για ό,τι και όσα πιστεύουν, αλλά πάντοτε σε αντιπαράθεσιν με τους αντιπάλους των.

Το κείμενό μου αυτό, πέραν του ότι αποτελεί απάντησιν και αποκατάστασιν εις την επιχειρου-μένην ιστορικήν παραπλάνησιν, απευθύνεται, πέραν του κ.Ζαχαριάδη, ταυτοχρόνως και εις τους νεωτέρους ΄Ελληνες δια την ενημέρωσίν των, οι οποίοι μη διδασκόμενοι δυστυχώς την ιστορία, καθίστανται εύκολα θύματα του οποιουδήποτε,ο οποίος δια τους δικούς του λόγους θέλει να τους παραπλανήσει.