Ο Αύγουστος στην Όλυμπο Καρπάθου

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Γιώργος Τατάκης
στο ifocus.gr

Ένα μέρος που μου κίνησε ιδιαίτερα το ενδιαφέρον με τις παραδόσεις και τα έθιμα του στην Ελλάδα, είναι η Όλυμπος Καρπάθου.

Εκεί αφιέρωσα αρκετό καιρό σε τρεις διαφορετικές περιόδους, το Πάσχα, τον Αύγουστο, αλλά και το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου.

Ο Αύγουστος είναι ο μήνας που συμβαίνουν τα περισσότερα έθιμα, όπως άλλωστε και στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, έτσι αποφάσισα να μείνω στην περιοχή για περίπου ενάμιση μήνα για να ζήσω τις ιδιαίτερες παραδόσεις που κρατούν από την εποχή του Βυζαντίου.

Εκτός από την ημέρα της κοίμησης της Θεοτόκου, όπου λαμβάνει χώρα το μεγάλο πανηγύρι στην καρδιά της Ολύμπου, γίνονται ακόμη πολλές άλλες γιορτές, με τις πιο ενδιαφέρουσες ίσως να είναι αυτή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στις 28 και 29 Αυγούστου και του Αγίου Ζαχαρία στις 4 και 5 Σεπτεμβρίου.

Το μέρος αποτελεί ιδανικό προορισμό για έναν φωτογράφο μιας και οι μεγαλύτερες γυναίκες της περιοχής φορούν την παραδοσιακή φορεσιά στην καθημερινότητά τους και μάλιστα δεν έχουν καθόλου «ευρωπαϊκά», όπως λένε, τα ρούχα που φοράμε εμείς.

Παρατηρεί κανείς ότι η φορεσιά αυτή είναι τόσο αισθητικά εναρμονισμένη με την αρχιτεκτονική του τόπου, ώστε κάθε άλλη ένδυση φαντάζει τελείως παράταιρη.

Τα δε εθιμικά τους γλέντια είναι τόσο ιδιαίτερα, γεγονός που τα κάνει τελείως ξεχωριστά από ό,τι άλλο έχω βιώσει στην υπόλοιπη Ελλάδα. Αυτός είναι και ο λόγος που έχει ήδη συνταχθεί φάκελος ώστε το Καρπάθικο γλέντι να ενταχθεί στο αρχείο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Οι δυο γιορτές που ανέφερα, λαμβάνουν χώρα η κάθε μια σε μια ερειπωμένη αρχαία πόλη, η γιορτή του Αγίου Ιωάννη στην αρχαία Βρυκούντα και του Αγίου Ζαχαριά στο αρχαίο Άργος, στο νησί της Σαρίας που βρίσκεται πολύ κοντά στην Κάρπαθο και ανήκει στην κοινότητα Ολύμπου.

Το γλέντι ακολουθεί μία συγκεκριμένη τελετουργία κάθε φορά, ξεκινώντας με ψαλμωδίες, το έναυσμα των οποίων δίνεται από τον παπά-Γιάννη, και συνεχίζει με τραγούδια της τάβλας, πριν ξεκινήσουν τα όργανα της ζυγιάς, η Καρπάθικη λύρα και η τσαμπούνα.

Τον λόγο πλέον παίρνουν οι μαντινάδες και μετά από μια διαδρομή χαρμολύπης, το γλέντι διαδοχικά κλιμακώνεται μέχρι να φτάσει νωρίς τα ξημερώματα στον υπνωτικά εκστατικό «πάνω χορό».

Ο χορός συνεχίζεται μέχρι το πρωί που τελείται η πρωινή λειτουργία και στη συνέχεια οι πανηγυριστές τρώνε για μεσημέρι, και το γλέντι συνήθως τελειώνει.